Trójmiejski rynek biurowy
Transkrypt
Trójmiejski rynek biurowy
Trójmiejski rynek biurowy I poł. 2016 90 200 Studenci PLN 4 864 Liczba mieszkańców 23 400 Średnie wynagrodzenie brutto (117% średniej krajowej) 747 000 Absolwenci € 8 527 20 AA+ 16 900 Siła nabywcza na mieszkańca na rok (132% średniej dla Polski) Szkoły wyższe Trójmiasto 1 036 300 Rating krajowy dla Gdańska, Fitch Ratings Zatrudnienie w sektorze BPO/SSC/IT/R&D Mieszkańcy aglomeracji 4,0% Bezrobocie (8,8% dla Polski) 104 Liczba centrów BPO/SSC/IT/R&D działających w Trójmieście >100% Wzrost zatrudnienia w centrach BPO/SSC/IT/R&D z kapitałem zagranicznym Źródło: GfK Polonia (IV kw. 2015), GUS (IV kw. 2015, dane dla bezrobocia stan na czerwiec 2016), Fitch Ratings, Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016 (ABSL) Rynek biurowy W ostatnich dwóch dekadach Trójmiasto stało się ważną oraz dynamicznie rozwijającą się lokalizacją biurową. Aglomeracja oferuje potencjalnym najemcom liczne opcje najmu, zarówno atrakcyjne kosztowo, jak i pod kątem wielkości. Od 2008 roku podaż biur w regionie zwiększyła się trzykrotnie (od 229 300 m2 na koniec 2008 r. do 629 300 m2 na koniec czerwca 2016 r.). Wyróżniającą cechą mieszkańców Trójmiasta na tle innych ośrodków biurowych w Polsce jest dobra znajomość niszowych języków obcych (w tym norweskiego, szwedzkiego, fińskiego i duńskiego). Ponadto, niedawne usprawnienia infrastrukturalne wpłyną znacząco na wizerunek regionu jako atrakcyjnej lokalizacji dla projektów z sektora nowoczesnych usług dla biznesu (obecnie Trójmiasto jest czwartym ośrodkiem SSC/BPO w Polsce, po Krakowie, Warszawie i Wrocławiu). W Trójmieście powstaje obecnie 132 100 m2, co wskazuje na wysoki poziom zaufania deweloperów co do przyszłości tego rynku biurowego. Jedynie w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu wolumen nowobudowanych biurowców jest wyższy niż w Trójmieście. Na koniec 2018 r. całkowita podaż biur może wynieść nawet 800 000 m2. Historycznie rynek biurowy w Trójmieście był zdominowany przez lokalnych deweloperów. Niemniej jednak krajowi i międzynarodowi deweloperzy, tacy jak: Echo Investment, Hines czy Vastint, wraz z ukończeniem projektów biurowych w aglomeracji, zaznaczyli swoją obecność w regionie. Ostatnio również Skanska zakupiła kolejną działkę pod potencjalny projekt biurowy w Gdańsku. Nowa podaż, (m2), planowane (m2), poziom pustostanów (%) 100 000 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 80 000 60 000 40 000 20 000 0 Nowa podaż (m²) Planowane (m²) Poziom pustostanów Źródło: JLL, PORF, II kw. 2016 r., *Współczynnik pustostanów na koniec II kw. 2016 W 2015 r. wolumen nowej podaży wyraźnie przyśpieszył – oddano do użytku prawie 87 000 m2 (w porównaniu ze średnią z ostatnich pięciu lat – 56 700 m2), z czego 62 500 m2 przypadło na Gdańsk, a 24 500 m2 na Gdynię. Przewidziana nowa podaż w całym 2016 r. JLL JLL Magdalena Reńska National Director Head of the Tri-City Office ul. Kaprów 19/28 80-316 Gdańsk tel. +48 58 350 62 62 [email protected] Mateusz Polkowski Associate Director Research & Consultancy Warsaw Spire Plac Europejski 1 00-844 Warszawa tel. +48 22 167 00 00 [email protected] www.jll.pl www.jll.pl to 64 700 m2, z czego 80% zostało ukończone w I poł. 2016 r. Na lata 2017-2018 deweloperzy planują kolejne budynki biurowe. 120 100 m2 z przewidzianych na te lata projektów jest już w budowie. Popyt w Trójmieście nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. Po bardzo dobrym wyniku w roku 2014, kiedy to najemcy podpisali umowy na 66 500 m2, 2015 przyniósł rekordowy wolumen popytu klienci korporacyjni wynajęli ponad 107 000 m2. W I poł. 2016 r. zakontraktowanych zostało 37 000 m2, w tym kilkanaście umów o powierzchni większej niż 1 000 m2. Głównym generatorem popytu są firmy rozpoczynające swoją działalność w regionie oraz te rozwijające swoje struktury. Wśród najemców, którzy ostatnio otworzyli swoje biura w aglomeracji można wymienić State Street czy ThyssenKrupp, obie te spółki wynajęły łącznie 20 000 m2 co miało pozytywny wpływ na poziom absorpcji netto w 2015 r. Największą umową podpisaną w I poł. 2016 r. był przednajem 3 300 m2 przez Luxoft w Alchemii III. Popyt w Trójmieście, (m2) 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 2010 2011 2012 Popyt netto 2013 2014 2015 H1 2016 Renegocjacje Źródło: JLL, PORF, II kw. 2016 r. Wraz z dynamicznym rozwojem sektora SSC/BPO w Trójmieście, powinien utrzymywać się pozytywny trend po stronie popytowej (w I poł. 2016 r. 56% popytu było wygenerowane przez firmy z tego sektora). Trójmiejski rynek biurowy oferuje szeroki wachlarz małych i średnich powierzchni do wynajęcia od zaraz, z kolei dostępność modułów powyżej 5 000 m2 jest ograniczona. Najemcy poszukujący takiej powierzchni zmuszeni są do rozważenia projektów w budowie lub planowanych. Łącznie aglomeracja oferuje 84 900 m2 wolnej powierzchni rozproszonej w 52 biurowcach, co przekłada się na wskaźnik pustostanów na poziomie 13,5%. Od I kw. 2015 r. czynsze za najlepsze powierzchnie biurowe w Trójmieście utrzymują się na niezmiennym niskim poziomie (12,75 13,5 € / m2 / miesiąc). Spodziewamy się utrzymania korzystnych dla najemców warunków rynkowych do końca 2016 r. oraz w całym 2017, ze względu na rosnącą ofertę w budowanych oraz planowanych projektach biurowych. COPYRIGHT © JONES LANG LASALLE IP, INC. 2016. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means without prior written consent of Jones Lang LaSalle. It is based on material that we believe to be reliable. Whilst every effort has been made to ensure its accuracy, we cannot offer any warranty that it contains no factual errors. We would like to be told of any such errors in order to correct them.