Ró ne wymiary choroby - Parafia św. Andrzeja Boboli – w Białymstoku

Różne wymiary choroby
Z biologicznego i medycznego punktu widzenia choroba jest zaburzeniem wzajemnego oddziaływania
środowiska zewnętrznego, narządów i tkanek, ograniczającym możliwości ży-ciowe organizmu. U
człowieka choroba ma również wydźwięk psychologiczny i społeczny, a będąc specyficznym sposobem
ludzkiej egzystencji, choroba umożliwia człowiekowi do-świadczenie śmierci i może przyczynić się do
religijnego i moralnego udoskonalenia jego ży-cia, zwłaszcza gdy wiąże on swoją egzystencję z Bogiem.
Przyjrzyjmy się teraz bliżej zjawisku, jakim jest choroba w jej różnorakich wymiarach.
I. ASPEKT BIOLOGICZNO-MEDYCZNY
W chorobie organizm traci zdolność zachowania względnie stałego poziomu wskaźników fizjologicznych
(np. temperatury, składu płynów ustrojowych) oraz psychicznych (np. napię-cia psychoruchowego,
nastroju). Może to nastąpić wskutek oddziaływania na organizm czyn-ników zewnętrznych o znacznym
nasileniu (np. silnego urazu mechanicznego) lub wskutek niewydolności któregoś z układów organizmu.
Podstawowymi przyczynami chorób są głód i niedożywienie, dewastacja i zatrucie środo-wiska, rozwój
komunikacji i mechanizacji pracy oraz masowe używanie produktów chemicz-nych. Rozpad tradycyjnych
form społecznych sprzyja wzrostowi alkoholizmu, narkomanii, lekomanii i zapadalności na choroby
weneryczne. Szybkie przekształcanie się struktur gospo-darczych i społecznych oraz wzrost tempa życia
zmuszają człowieka do ciągłego przystoso-wywania się, a także wywołują usilne dążenie do awansu
społecznego. Wskutek tego wzmaga się zapadalność na choroby psychosomatyczne (np. zawał serca,
nadciśnienie tętnicze czy choroba wrzodowa przewodu pokarmowego) oraz choroby psychogenne
(zwłaszcza nerwice).
Zapobieganie chorobom dokonuje się dzięki rozwojowi medycyny społecznej, w której istotną rolę
odgrywają masowe badania i szczepienia profilaktyczne, poprawa warunków sa-nitarnych i warunków
pracy oraz opieka nad matką i dzieckiem.
II. ASPEKT PSYCHOSPOŁECZNY
Każda choroba, zwłaszcza przewlekła, oddziałuje urazowo na psychikę człowieka chore-go. Jej objawy
bywają przyjmowane jako sygnały śmierci i z tego powodu chory często prze-żywa lęk jako poczucie
niepewności własnej egzystencji. Postawienie diagnozy, stanowiące racjonalne określenie choroby,
zmniejsza ten lęk, ale wywołuje obawę przed sytuacją bycia chorym. Szczególnie trudne do
zaakceptowania są choroby przewlekłe, nieuleczalne, a także kalectwo.
Często mimo dostrzegalnych objawów choroby i ograniczenia sprawności działania czło-wiek wzbrania się
przed jej zaakceptowaniem, gdyż to zmuszałoby go do zmiany własnego życia. Choroba wyostrza
zdolność spostrzegania niedostatków pielęgnacji, niezręczności po-stępowania lekarza, bezduszności,
biurokracji itp., a więc momentów szczególnie ważnych dla człowieka chorego. Choroba stanowi sytuację
wyjątkową, w której chory może widzieć swe życie w pełniejszych wymiarach, i dlatego daje mu szansę
stania się osobą bardziej doj-rzałą.
Ze społecznego punktu widzenia choroba wpływa na zmianę wzajemnego stosunku mię-dzy człowiekiem
chorym a grupą ludzi zdrowych. W niektórych wypadkach chory przewlekle lub niebezpieczny z powodu
choroby zakaźnej albo psychicznej zostaje wyobcowany ze spo-łeczności, zwłaszcza jeśli uznała go ona za
uciążliwego. W takim wypadku grupa społeczna kieruje się przyjętymi zwyczajami współżycia
społecznego, obowiązującymi zasadami reli-gijnymi lub nakazami prawnymi.
U ludów pierwotnych dotkniętych chorobą uważa się za cząstkę świata boskiego i dlatego oddaje się im
cześć lub prześladuje jako wzbudzających lęk ze względu na karę, którą zostali doświadczeni. W
społeczeństwach pozachrześcijańskich w trosce o dobro wspólnoty na ogół pomija się interes jednostki,
np. występujący u niektórych plemion zwyczaj porzucania cho-rych uzasadniony jest niekiedy względami
ekonomicznymi.
Po raz pierwszy los człowieka chorego za naczelną sprawę społeczną uznało chrześcijań-stwo. Nakaz
niesienia pomocy bliźnim, wielokrotnie powtarzany w Ewangeliach, Dziejach Apostolskich oraz Listach
Apostołów, stał się normą oraz sprawdzianem postępowania chrze-ścijańskiego. Chrześcijańska caritas w
zainteresowaniu pacjentem jako osobą jest odtąd czyn-nikiem umożliwiającym integrację chorych w
społeczeństwie.
Choroba jako stan nieprzystosowania często staje się potencjalnym źródłem postępu, zmu-szając
chorego i jego środowisko do inwencji, wynalazczości, szukania nowych, nietypowych rozwiązań.
III. ASPEKT RELIGIJNO-MORALNY
W Piśmie św. Starego Testamentu choroba uważana jest za następstwo grzechu i przejaw zachwiania
porządku ustanowionego przez Stwórcę, traktowana na jednej płaszczyźnie z grzechem, cierpieniem lub
śmiercią. Skoro człowiek stworzony jest do szczęścia, choroba w biblijnej koncepcji człowieka, stanowiąc
zło, może uchodzić tylko za skutek grzechu i jeden ze znaków gniewu Bożego przeciw ludzkości.
http://www.abobola.aplus.pl - Parafia św. Andrzeja Boboli M. w Białymstoku
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 20:52
Teologia chrześcijańska, opierając się przede wszystkim na Nowym Testamencie, łączy genezę choroby z
faktem grzechu pierworodnego i prawem śmierci, a jej finalizm z odkupie-niem przez Chrystusa. Choroba
nie jest koniecznie skutkiem grzechu osobistego, gdyż Bóg często realizuje przez nią swe plany.
Przejawia się w niej też mądrość krzyża i powołanie do współudziału w dziele zbawienia.
Choroba czasem wywołuje bunt przeciw Opatrzności Bożej i skłania do zamknięcia się człowieka w sobie.
Motywacja religijna jest środkiem w cierpliwym znoszeniu choroby i jej przezwyciężaniu. Jeśli jest ona
nieuleczalna, motywacja religijna wzmacnia siły psychiczne, pomagając przy znoszeniu bólu i pogodzeniu
się z własnym losem. Dzięki nadprzyrodzonemu finalizmowi chory dostrzega nowe aspekty życia
ziemskiego. Choć sens choroby nadal jest niezrozumiały, człowiek religijny przyjmuje ją przez wiarę z
uwagi na swą przyszłą nieśmier-telność. Dzięki odnalezieniu w chorobie swego specyficznego powołania
rozwija w sobie ży-cie nadprzyrodzone i staje się wartościowym członkiem społecznego organizmu
Kościoła.
Oprac. Elżbieta Karczmarzyk
http://www.abobola.aplus.pl - Parafia św. Andrzeja Boboli M. w Białymstoku
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 20:52