Laboratoria z przedmiotu Prognozowanie i symulacje (6)

Laboratoria z przedmiotu Prognozowanie i symulacje (6)
Przykład złożonej prognozy demograficznej
Przedmiotem rozważań będzie sytuacja demograficzna w Polsce w roku 2009 i próba prognozy
wybranych zjawisk demograficznych na kolejne lata. W szczególności, celem analizy będzie:
 dokonanie prognozy liczby urodzeń w latach 2010-2050;
 ocena zmian liczby dzieci w wieku szkolnym w latach 2010-2050;
 ocena zmian liczby kandydatów na studia w latach 2010-2050;
 ocena zmian liczby mieszkańców Polski;
 wyznaczenia wskaźnika obciążenia dla ludności Polski w badanym okresie.
Podstawę przeprowadzenia prognoz będą dane o strukturze wiekowej polskiego społeczeństwa w
roku 2009, liczbie urodzeń w zależności od wieku matki i liczby zgonów osób dla każdego rocznika wieku.
Prognoza zostanie przeprowadzona z wykorzystaniem formuł arkusza kalkulacyjnego EXCEL.
Proszę otworzyć plik danych Dane do prognozy (C:\Demografia (pliki danych)).
W pierwszej części dokonamy prognozy dla populacji kobiet.
ETAP 1 – wyznaczanie wskaźników płodności
i współczynnika umieralności dla danych z 2009 roku
Proszę dodać dwie puste kolumny po kolumnie B i zatytułować je: wskaźnik płodności oraz
wskaźnik umieralności. Proszę zaproponować formuły, według których wyznaczone zostaną oba wskaźniki.
Wskaźnik umieralności wyznaczamy
odnosząc liczbę zgonów dla kobiet w
danym wieku do liczby kobiet w tym
wieku. Wskaźnik ten podaje się w
przeliczeniu na 1000 osób.
Wskaźnik płodności wyznaczamy
odnosząc liczbę urodzeń dla kobiet w
danym wieku do liczby kobiet w tym
wieku. Wskaźnik ten podaje się w
przeliczeniu na 1000 osób.
Przybliżona prognoza struktury liczby kobiet na lata 2010-2050 zostanie wyznaczona przy
założeniu:
1) stałości współczynników płodności;
2) niezmiennej umieralności.
Aby ułatwić nawigację w arkuszu danych proszę umieścić kursor w komórce G4, następnie
wykorzystując polecenie Zablokuj okienko.
ETAP 2 (przygotowanie arkusza oraz uwzględnienie procesu starzenia się i umieralności)
Proszę zaznaczyć komórki G2 i G3 a następnie przeciągnąć je w prawo aż do roku 2050.
W pierwszej kolejności zobrazowany zostanie proces starzenia się i umierania. W tym celu,
obliczona zostanie wartość w komórce H5. Ta sama formuła zostanie zastosowana do wszystkich kolejnych
lat i roczników wiekowych kobiet. Po wprowadzeniu formuły należy ją przeciągnąć „w prawo” i „w dół”.
1
Laboratoria z przedmiotu Prognozowanie i symulacje (6)
Liczbę osób dla rocznika wiekowego 1 rok
wyznaczamy za pomocą formuły, uwzględniającej
stan ludności z roku poprzedniego, przemnożonej
przez wskaźnik przeżywalności (1 – wskaźnik
umieralności).
ETAP 3 (wyznaczamy liczbę urodzeń)
Liczbę urodzeń w roku 2010 wyznaczamy wykorzystując informację o liczbie kobiet w odpowiednim wieku
dla tego roku i wskaźniku płodności. Ponadto uwzględniamy fakt, iż wśród urodzeń, noworodki płci
żeńskiej stanowią mniejszość (ok. 48%).
Po wyznaczeniu liczby urodzeń, formułę z komórki
H4 przeciągamy w prawo.
ETAP 4 (korekta dla grupy wiekowej >85)
Aby zakończyć prognozę dla populacji kobiet, korygujemy formułę w komórce H89 i przeciągamy
w prawo. Korekta wynika z faktu, iż ostatnia grupa wiekowa (>85) ma charakter „pochłaniający”.
Skorygowana formuła będzie miała postać:
ETAP 5 (prognoza dla mężczyzn)
Proszę analogicznie, posługując się podobnymi formułami wyznaczyć prognozę dla populacji
mężczyzn.
Na podstawie przeprowadzonych obliczeń proszę uzupełnić wartości w poniższej tabeli:
Grupa
Ludność Polski
Liczba urodzeń
Liczba kandydatów na studia (19)
Liczba uczniów szkół podst. (7-12)
Liczba osób w wieku 18-64
Liczba osób w wieku 65
Wskaźnik obciążenia
2009
2025
2
2050