Rozpowszechnienie i kontrola hipercholesterolemii u pacjentów

Rozpowszechnienie i kontrola hipercholesterolemii
u pacjentów hospitalizowanych z powodu choroby
wieńcowej w latach 1999-2013.
Wyniki polskiej części Projektu EuroAspire.
EuroAspire
Agnieszka Doryńska1, Magdalena Kozela1, Renata WolfshautWolfshaut-Wolak1, Anna Łukaszewska2,
Piotr Jankowski2, Kalina KaweckaKawecka-Jaszcz2, Danuta Czarnecka2, Andrzej Pająk1
1
2
Zakład Epidemiologii i Badań Populacyjnych, Instytut Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
I Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
WSTĘP
U osób z chorobą wieńcową zalecane jest utrzymywanie stężenia cholesterolu całkowitego (TC) w osoczu krwi poniżej
5 mmol/l, a LDL-cholesterolu (LDL-C) poniżej 1,8 mmol/l.
CEL
Ocena zmian stężenia TC i LDL-C oraz częstości osiągania celów leczenia hipercholesterolemii u pacjentów po hospitalizacji z
powodu choroby wieńcowej w okresie od 1999 do 2013 roku.
METODY
W ramach międzynarodowego projektu EuroAspire przeprowadzono trzy badania przekrojowe. W każdym z tych badań do
udziału zaproszono pacjentów hospitalizowanych w 5 krakowskich szpitalach z powodu choroby niedokrwiennej serca, zawału
serca, przezskórnej interwencji wieńcowej lub pomostowania aortalno-wieńcowego. Badanie przeprowadzono w okresie od
6 miesięcy do 3 lat po hospitalizacji. Oznaczenia TC, trójglicerydów (TG), HDL-cholesterolu i LDL-cholesterolu zostały wykonane
w The Central Laboratory in the Disease Risk Unit, National Institute for Health and Welfare, Helsinki, Finland. Stężenie LDL-C
obliczono w oparciu o wzór Friedewalda u badanych, u których stężenie TG było mniejsze od 4,6 mmol/l. Częstość przyjmowania
leków hipolipemizujących oceniono przy pomocy kwestionariusza. Porównanie wartości średnich oraz odsetków pomiędzy
poszczególnymi latami badania przeprowadzono przy użyciu testu Z. Istotność statystyczną przyjęto na poziomie p<0,05.
WYNIKI
W kolejnych badaniach udział wzięło 427 (30,2% kobiet), 429 (28,8% kobiet) i 377 (33,7% kobiet) osób. Frekwencja wyniosła
odpowiednio: 79,1%, 78,6% i 63,8%. Średni wiek badanych to 58,6 lat w pierwszym badaniu, 59,9 lat w drugim badaniu i 63,8
lat w trzecim badaniu. W porównaniu do badania wyjściowego (EuroAspire II), w kolejnych badaniach stwierdzono obniżanie się
średniego stężenia TC i LDL-C (p<0,001). Odnotowano zarówno wzrost częstości przyjmowania leków hipolipemizujących, jak
również wzrost odsetka pacjentów, którzy osiągają cele leczenia u osób przyjmujących leki hipolipemizujące, jednak nadal 3/4
pacjentów ma LDL-C powyżej 1,8 mmol/l.
Wykres 1. Średnie wartości stężenia TC i LDL-C w kolejnych badaniach.
Wykres 3. Rozkład wartości TC w kolejnych badaniach.
Cholesterol całkowity
5,47
***
4,72
5,0
3,41
4,0
***
2,77
***
2,52
3,0
2,0
1,0
0,0
Cholesterol całkowity
1999/2000
***
***
≥5.0
≥5.0
***
4,45
Rozkład wartości TC [mmol/l]
Stężenie [mmol/l]
6,0
LDL-cholesterol
2006/2007
≥5.0
Wykres 2. Częstość osiągania poszczególnych celów leczenia.
≥4.0-4.5
≥4.0-4.5
≥4.5-5.0
0-4.5
1999/2000
2012/2013
≥4.5-5.0
≥4.5-5.0
0-4.0
0-4.0
2006/2007
2012/2013
Wykres 4. Rozkład wartości LDL-C w kolejnych badaniach.
100%
***
66,7%
80%
***
50,2%
60%
***
65,4%
Rozkład wartości LDL-C [mmol/l]
Odsetek osób osiągających cel leczenia
LDL-cholesterol
***
84,7% ***
81,9%
***
49,2%
41,9%
32,5%
40%
33,8%
20%
0%
Zażywanie leków
TC [<4,5 mmol/l]
hipolipemizujących
1999/2000
2006/2007
LDL [<2,5 mmol/l]
2012/2013
***
***
≥3.0
≥3.0
≥3.0
≥2.5-3.0
≥2.5-3.0
≥2.0-2.5
≥2.5-3.0
0-2.5
0-1.8
0-2.5
1999/2000
≥1.8-2.0
2006/2007
2012/2013
*** - p<0,001
WNIOSEK
Stwierdzono stopniową poprawę skuteczności leczenia, jednakże 3/4 pacjentów nie osiąga zalecanego celu leczenia.
Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji nr DEC
DEC--2011/03/B/NZ7/06101