Karta wybranyvh wzorów i sta∏ych fizycznych
Transkrypt
Karta wybranyvh wzorów i sta∏ych fizycznych
LFD-Arkusze-Tabele 11/5/07 1:20 PM Page 1 1 Karta wybranyvh wzorów i sta∏ych fizycznych Termodynamika Fizyka współczesna ciÊnienie p= F S g´stoÊç t= m V ciepło Q = m cw Δ T ciepło w przemianie fazowej 2 równowa˝noÊç masy–energii E = mc = Q = mL Q = mR energia fotonu promieƒ Ziemi Δ t' stała grawitacji m = hp ΔU = Q + W Δ px Δ x H h 4r zasada nieoznaczonoÊci W =- pΔV sprawnoÊç Wu˝ Q wł sprawnoÊç silnika Carnota h= rozpad promieniotwórczy N = N0 $ 2 T1 - T 2 T1 2 p = tgh Fwyp = t g V siła wyporu 1 = n socz - 1 1 + 1 od R R2 n f e n otocz 1 m e = 9,11 $ 10 - 31 kg masa protonu m p = 1, 6726 $ 10 - 27 kg masa neutronu m n = 1, 6749 $ 10 - 27 kg 2 f 0 = 8, 85 $ 10 - 12 C 2 N$m n 0 = 4 π $ 10 - 7 N2 A stała Plancka h = 6, 63 $ 10 - 34 J $ s stała Rydberga 1 R = 1, 097 $ 10 7 m stała przesuni´ç Wiena C = 2, 90 $ 10 - 3 m $ K liczba Avogadra N A = 6, 02 $ 10 23 1 mol stała Boltzmanna k = 1, 38 $ 10 - 23 J K Astronomia f= R 2 2 T = const 3 R Êr III prawo Keplera Z= 1 f energia atomu wodoru (model Bohra) tg a B = n En =- me e 2 R = 8,3 stała gazowa Atom wodoru sin a gr = 1n kàt Brewstera masa elektronu przenikalnoÊç elektryczna pró˝ni t T1 - 1 = 1 + 1 x y f kàt graniczny u = 1, 66 $ 10 - 27 kg F = pS ciÊnienie hydrostatyczne zdolnoÊç skupiajàca jednostka masy atomowej Hydrostatyka Optyka zwierciadło e = 1, 6 $ 10 - 19 C przenikalnoÊç magnetyczna pró˝ni siła parcia równanie soczewki – zwierciadła e = - 1, 6 $ 10 - 19 C max Q - Q2 h= 1 Q1 N $ m2 kg 2 2 h o = W + e mv o 2 efekt fotoelektryczny h= G = 6, 67 $ 10 - 11 ładunek elektronu p= h m fala de Broglie’a praca (p = const) R Z = 6370 km ładunek protonu C p = CV + R I zasada termodynamiki 24 2 1 - v2 c m g . 9, 81 m2 . 10 2 s s MZ = 5,98 $ 10 kg masa Ziemi E = ho p´d fotonu ciepło molowe przyspieszenie ziemskie 1 - v2 c pV = n RT równanie Clapeyrona soczewka 2 1 - v2 c 2 Δt = dylatacja czasu 2 m0 v p= p´d relatywistyczny pV = const T równanie stanu gazu Niektóre stałe fizyczne m0 c J mol $ K pr´dkoÊç Êwiatła w pró˝ni c = 2, 99793 $ 10 8 m s pr´dkoÊç dêwi´ku w powietrzu 340 m s 4 8f0 h 2 $ 12 n Alfabet grecki A a alpha E f epsilon I k iota No ni Q t rho U{ phi B b beta F g dzeta J l kappa N p ksi R v sigma X| chi C c gamma Hh eta K m lambda O o omikron S x tau W} psi D d delta H i theta Mn mi P r pi Ty ypsilon X~ omega Przedrostki 9 6 3 2 1 -1 -2 -3 -6 -9 - 12 Mno˝nik 10 Przedrostek giga mega kilo hekto deka decy centy mili mikro nano piko Oznaczenie G M k h da d c m μ n p 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 LFD-Arkusze-Tabele 11/5/07 1:20 PM Page 2 2 Karta wybranyvh wzorów i sta∏ych fizycznych Grawitacja Ruch prostoliniowy v ^t h = v 0 + a t pr´dkoÊç Fg = G siła przyspieszenie p" = m v" p´d " n W = F s cos ] d F , " s praca E kin = mv 2 energia kinetyczna energia potencjalna druga pr´dkoÊç kosmiczna siatka dyfrakcyjna ~ = Δ a = 2r = 2r f T Δt pr´dkoÊç kàtowa 2 a d = vr przyspieszenie doÊrodkowe Fd = mv r siła doÊrodkowa 2 łàczenie oporów równoległe 1 = n 1 R Z i! R = 1 i poziom nat´˝enia dêwi´ku i = 1 R=t l S Pràd przemienny L = 10 log I I0 nat´˝enie skuteczne W 2 m U sk = 1 RC = 1 = ~C 2r f C opór pojemnoÊciowy ~ ^t h = ~0 + f t pr´dkoÊçdkoÊç kàtowa a ^t h = ~0 t + f t 2 moment siły " n M = F r sin ] d F, " r f= M I q1 q2 r 2 nat´˝enie pola energia potencjalna 2 , k= E pot V= q Q C= U pojemnoÊç kondensator płaski C = f 0 fr S d energia kondensatora W = CU 2 pr´dkoÊç x ^ t h = A sin ^ ~ t + { h łàczenie kondensatorów szeregowe 1 = n 1 C z i! C = 1 i v x ^ t h = A ~ cos ^ ~ t + { h przyspieszenie a x ^th = - A ~ sin ^~ t + {h siła Fx ^th = - m A ~ sin ^~ t + {h 2 łàczenie kondensatorów równoległe f= 1 2 r LC 2 Z = R + b~ L - 1 l ~C 2 zawada Pole magnetyczne q1 q2 r Ruch drgajàcy wychylenie 1 4 rf 0 E= U d E pot = k potencjał elektrostatyczny E kin = I ~ 2 energia kinetyczna cz´stotliwoÊç rezonansowa obwodu LC " " E = Fq , 2 kàt przyspieszenie kàtowe F=k prawo Coulomba 2 I max RL = ~ L = 2r f L opór indukcyjny êr Elektrostatyka U max I sk = 2 U 1 n1 I 2 = = U 2 n 2 I1 transformator v ! u ob f = f êr v " u efekt Dopplera f = n B S~ sin ~ t SEM – pràdnica napi´cie skuteczne - 12 f Rz + Rw P=IU n m = d sin a I 0 = 10 Ruch obrotowy I= moc v 1 sin a n2 v 2 = sin b = n1 = n2, 1 załamanie fali f = 1 T RZ = m=vT= v f długoÊç n !Ri łàczenie oporów szeregowe prawo Ohma dla obwodu Fale ΔQ Δt U = RI opór 2G M Z v II = . 11, 2 km s RZ Ruch po okr´gu cz´totliwoÊç G MZ . 7, 9 km s RZ vI = I= prawo Ohma 2 P = ΔW Δt moc nat´˝enie pola pierwsza pr´dkoÊç kosmiczna FT = n FN siła tarcia nat´˝enie pràdu stałego 2 r " F " g c= m m m Epot = - G 1r 2 , Epot = mg h (dla h << RZ ) 2 s ^t h = v 0 t + a t 2 " " " a= F a = Δv , " m Δt droga Pr´d stały m1 m2 siła Lorentza " F = qvB sin ] d v", B n siła elektrodynamiczna "" F = B I l sin ] e l , B o strumieƒ pola "" U = B S cos ] d B , S n przewód prostoliniowy B= n0 nr I 2r r pojedynczy zwój B= n0 nr I 2r 2 B = n0 nr n I l zwojnica n Cz = !C i siła wzajemnego oddziaływania mi´dzy przewodami i = 1 F= f =- ΔΔUt SEM indukcji 2 Spr´˝ystoÊç SEM samoindukcji wahadło matematyczne T = 2 r gl siła spr´˝ystoÊci Fx = - k x masa na spr´˝ynie T = 2r m k energia potencjalna E pot = k x 2 2 n0 nr I1 I 2 l 2rr f =- L ΔΔ It indukcyjnoÊç zwojnicy 2 L = n0 n r n S l SzybkoÊç dêwi´ku w wybranych substancjach powietrze powietrze 320 m s 330 m s - 20%C 0% C powietrze 30%C 349 m s para wodna 100%C 490 m s dwutlenek w´gla 0% C 270 m s metan 0% C 430 m s wodór 0% C 25%C woda elazo 1270 m s 1500 m s 5100 m s 20%C