Gatunek: Marsilea quadrifolia (Marsylia czterolistna) Rodzina

Gromada: Pteriodophyta (Paprotniki)
Gatunek: Marsilea quadrifolia (Marsylia czterolistna)
Rodzina: Marsileaceae (Marsyliowate)
Pochodzenie, wystêpowanie: naturalne stanowiska tego gatunku wystêpuj¹ w Europie
po³udniowej (najbli¿sze na S³owacji).
Opis: roœlina ta ma nietypowy, jak na paprocie, wygl¹d i sposób ¿ycia. Jest to drobna roœlinka,
o cienkich (do 1 mm), pe³zaj¹cych k³¹czach. Roœnie przy brzegach wód stoj¹cych.
Liœcie: s¹ d³ugoogonkowe, p³ywaj¹ce o blaszce czterodzielnej, listki przypominaj¹ czterolistn¹
koniczynê.
Kwiaty: paprocie nie kwitn¹
Owoce, nasiona: poniewa¿ nie kwitnie, to nie wytwarza te¿ owoców i nasion. Paprocie
wytwarzaj¹ zarodniki. U nasady ogonka liœciowego wyrastaj¹ na króciutkich szypu³kach tzw.
sporokarpia, czyli jakby pojemniki z zarodniami, w których znajduj¹ siê zarodniki. Marsylia
zarodnikuje jesieni¹ (IX-X). Dojrza³e zarodniki odznaczaj¹ siê niezwyk³¹ trwa³oœci¹ i mog¹
daæ pocz¹tek nowej roœlinie nawet po 30 latach.
Wymagania, zastosowanie, ciekawostki: jak trudno
znaleŸæ czterolistn¹ koniczynkê, wiedz¹ ci, którzy szukali.
Marsylia jest jeszcze trudniejsza do odszukania. Wyginê³a
ona w Polsce w latach 50-tych ubieg³ego wieku, lecz w 1973
roku odkryto j¹ na brzegu jeziora Gocza³kowickiego.
Znalezion¹ kêpkê przeniesiono wówczas do ogrodu
botanicznego w Warszawie, a nastêpnie czêœæ roœlin zosta³a
posadzona w arboretum w Bolestraszycach ko³o
Przemyœla. Roœliny dobrze siê tam przyjê³y i rosn¹ do dziœ.
Obecnie istnieje program restytucji (czyli odtworzenia)
tego gatunku na Górnym Œl¹sku, w którym bierze udzia³
równie¿
nasz ogród. Marsylia najlepiej roœnie na
mulistych brzegach wód stoj¹cych. Rozwija siê powoli,
potrzebuj¹c sporo œwiat³a. Marsyliê czterolistn¹ w oczku
wodnym powinno siê sadziæ w strefie b³otnej, najlepiej
w niedu¿ym zanurzeniu, 5 do 20 cm poni¿ej lustra wody,
tak aby listki wystawa³y ponad wodê. Mo¿e jednak rosn¹æ
nawet na g³êbokoœci 40 cm. Marsylia nie przepada za
towarzystwem innych roœlin; jest paprotk¹ delikatn¹
i mo¿e ³atwo zostaæ przez nie zag³uszona. Rozmna¿a siê
j¹ przez podzia³ k³¹czy.