wymagania edukacyjne z historii i społeczeństwa dla klasy czwartej

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA DLA KLASY
CZWARTEJ
TEMAT LEKCJI
WYMAGANIA PODSTAWOWE
dopuszczający/dostateczny
WYMAGANIA
PONADPODSTAWOWE
dobry/bardzo dobry
JA I MOJE
OTOCZENIE
UCZEŃ:
UCZEŃ:
1.Ja i moja rodzina
-określa na czym polega wyjątkowość
każdego człowieka
-wymienia jego potrzeby
-zna rolę rodziny w życiu człowieka
-wyjaśnia termin społeczność
-wymienia swe prawa i obowiązki w rodzinie
-omawia sposoby zaspokajania potrzeb
ludzkich
-wymienia prawa i obowiązki rodziców
-określa czym różni się rodzina
współczesna od dawnej
2.Moja szkoła
-podaje prawa i obowiązki ucznia
-określa kto tworzy szkolną społeczność
-wskazuje przykłady działań samorządu
uczniowskiego
-wymienia konflikty i sposoby ich
rozwiązania oraz zapobiegania
-wskazuje różnice między szkołą dawną i
współczesną
-wyjaśnia pojęcie tolerancji i
sprawiedliwości, podaje przykłady
-wyjaśnia czym jest statut szkoły
3.Ojczyzna duża i
mała
-rozumie pojęcia: ojczyzna, mała
ojczyzna,patriotyzm
-wymienia miejsca i postacie związane z
historią swej miejscowości i regionu
-wskazuje na mapie swe miasto i region
-rozpoznaje herb miasta
-zna najważniejsze wydarzenia z dziejów
miasta
-wymienia sposoby okazywania
patriotyzmu w czasie wojny i pokoju
-wyszukuje informacje w różnych
źródłach o swej miejscowości
4.Mieszkamy w
Polsce
-zna pochodzenie nazwy Polska
-wymienia symbole narodowe
-zna autora i słowa hymnu
-podaje daty świąt narodowych
-nazywa krainy hist.- geogr. Polski
-rozumie termin mniejszości narodowe,
podaje ich przykłady
-wyjaśnia pochodzenie symboli
narodowych
-rozumie znaczenie świąt narodowych,
zna ich genezę
-tłumaczy czym są miejsca pamięci
narodowej
-wskazuje na mapie krainy oraz skupiska
Polonii na świecie
-opowiada o kulturze i tradycjach
wybranych mniejszości etnicznych
Z HISTORIĄ NA
TY
1.Historia – nasza
przeszłość
UCZEŃ:
UCZEŃ:
-wyjaśnia czym jest historia i przeszłość
-wie kim jest historyk
-wskazuje różnice między legendą a baśnią
-podaje przykłady wyników pracy historyka
-wie, że każde wydarzenie hist. ma swe
przyczyny i skutki
-wyjaśnia pochodzenie słowa historia
-tłumaczy dlaczego uczymy się historii
-objaśnia wyrażenie „Historia jest
nauczycielką życia”
-podaje przyklady postaci baśniowej,
legendarnej i historycznej
2.Źródła historyczne -wyjaśnia terminy: źródło hist., archeologia
-opowiada o pracy archeologa
-zna rodzaje źródeł hist., podaje przykłady
-wyjaśnia rolę muzeów, archiwów i
skansenów
-wskazuje podobieństwa i różnice między
muzeum a skansenem
- wie jak należy zachowywać się w muzeum
-wyjaśnia, dlaczego historyk powinien
korzystać z różnych źródeł
-wyjaśnia jakich informacji dostarczają
źródła historyczne
-charakteryzuje nowoczesne metody
badawcze
-wie, dlaczego zabytki podlegaja ochronie
-wskazuje najbliższe muzea, skanseny
3.Pamiątki i tradycje -wyjaśnia znaczenie pamiątek rodzinnych,
rodzinne.
podaje ich przykłady
-rozumie pojęcia: ród, genealogia, drzewo
genealogiczne
-rysuje drzewo geneal. najbliższej rodziny
-ciekawie opowiada o swych pamiątkach i
tradycjach rodzinnych
-korzysta z różnych źródeł informacji, w
tym z internetu
CZAS I MAPA W
HISTORII
1.Czas w historii
UCZEŃ:
UCZEŃ:
-wyjaśnia i prawidłowo stosuje pojęcia: data,
era, wiek, tysiąclecie, prehistoria,chronologia
-wskazuje narodziny Jezusa jako poczatek
naszej ery
-zna i stosuje skróty: p.n.e., n.e.
-zapisuje wiek cyfrą rzymską
-wymienia epoki historyczne
-zna cezury epok historycznych
-rysuje oś czasu i umieszcza na niej daty (
wieki )
-porządkuje daty chronologicznie
-przedstawia rachubę czasu stosowaną
przez muzułmanów
2.Obliczanie czasu w -oblicza upływ czasu między wydarzeniami
historii
-ustala wiek wydarzeń
-zna genezę zabaw sylwestrowych
-wskazuje daty graniczne wieków i
tysiąclecie-prawidłowo stosuje określenie:
I lub II połowa wieku, poczatek, schyłek,
przełom wieku
3.Czytamy mapę i
plan.
-tłumaczy czym jest legenda i skala mapy
-wylicza elementy mapy historycznej
-odróżnia mapę od planu
-odczytuje z mapy i planu najważniejsze
informacje
-rozumie znaczenie mapy w nauce historii
-porównuje mapy historyczne i
geograficzne
-wyjaśnia czym jest orientacja mapy
-opisuje dawne mapy i wyciąga wnioski
dotyczące różnic w wyobrażeniach o
świecie dawniej i dziś
-podaje przykład zastosowania GPS
UCZEŃ:
UCZEŃ:
1.Życie pierwszych
ludzi.
-z pomocą mapy określa teren, gdzie pojawili
się przodkowie człowieka i kierunki ich
wędrówki
-wyjaśnia znaczenie umiejętności rozpalania
ognia dla praludzi
-wymienia schronienia, narzędzia ludzi
pierwotnych
-porównuje koczowniczy i osiadły tryb życia
-pamięta nazwy: epoka kamienia, brązu,
żelaza
-opisuje zmiany w wyglądzie człowieka
-rozumie znaczenie mowy w rozwoju
społeczności ludzkiej
-porównuje życie praludzi i
współczesnego człowieka
-opowiada o początkach rolnictwa i
hodowli
-wymienia pierwsze narzędzia rolnicze,
hodowane rośliny i zwierzęta
2.Pierwsze
cywilizacje.
-wskazuje na mapie: Tygrys, Eufrat, Nil,
Egipt
-wyjaśnia kim byli Sumerowie
-zna nazwy warstw społ.. starożytnego
Egiptu
-wyjaśnia pojęcia: piramida, mumia,
sarkofag, faraon
-umieszcza na osi czasu daty powstania
najstarszych cywilizacji w Mezopotamii i
Egipcie
-wyjaśnia rolę wielkich rzek w powstaniu
pierwszych cywilizacji
-wymienia osiągnięcia mieszkańców
Mezopotamii i Egiptu
-charakteryzuje warstwy społeczne Egiptu
-rozpoznaje i nazywa najważniejsze
zabytki Egiptu i Mezopotamii
3.Od hieroglifów do
alfabetu.
-rozpoznaje i nazywa różne rodzaje pisma:
klinowe, hieroglificzne, alfabetyczne, wie kto
się nimi posługiwał
-rozumie znaczenie pisma w rozwoju
-wyjaśnia znaczenie wynalezienia pisma
dla historii jako nauki
-wymienia dawne materiały pisarskie
-podaje przykłady współczesnych
Z NAJDAWNIEJSZYCH DZIEJÓW
cywilizacyjnym człowieka
-wie kto stworzył pismo alfabetyczne
-krótko opowiada historię książki
W STAROŻYTNEJ UCZEŃ:
GRECJI
1.Demokratyczne
-wskazuje na mapie Grecję, Ateny
Ateny.
-zna nazwy: Hellada, Hellenowie, Akropol,
demokracja
-wymienia cechy demokracji ateńskiej
-wylicza zajęcia Greków
-krótko opowiada o Peryklesie
2.Teatr w starożytnej -opowiada o początkach staroż. teatru
Grecji.
-nazywa rodzaje sztuk teatralnych
-wylicza cechy teatru greckiego
-na podst. ilustracji opisuje budowę
amfiteatru
alfabetów wywodzących się z alfabetu
greckiego lub łacińskiego
-tłumaczy czym są piktogramy i w jakim
celu się ich obecnie używa
UCZEŃ:
-na podstawie mapy określa warunki
naturalne Grecji
-wskazuje ich wpływ na życie i zajęcia
staroż. Greków
-rozumie znaczenie kontaktów
zamorskich dla staroż. Greków
-wyjaśnia czym była wielka kolonizacja i
wskazuje na mapie jej kierunki
-wyjaśnia pojęcia: agora, polis, kolonia
-porównuje demokrację ateńską i
współczesną
-przedstawia rolę sądu skorupkowego w
demokracji ateńskiej
-określa różnice między tragedią i
komedią
-podaje przykład greckiego
dramatopisarza
-porównuje teatr starożytny i współczesny
-rozumie, dlaczego dramaty antyczne są
nadal grane
-nazywa elementy greckiego amfiteatru
-szuka w różnych źródłach informacji o
najbliższych teatrach i ich repertuarze
3.Bogowie , mity i
uczeni.
-przedstawia wierzenia staroż. Greków
-wymienia najważniejszych bogów
-opowiada o Homerze i jego dziełach
-zna najważniejsze osiągnięcia staroż.
Greków
-wymienia atrybuty najważniejszych
bogów
-opowiada mit grecki
-wylicza niektóre prace Heraklesa
-przedstawia główne wątki „Iliady” i
„Odysei”
-objaśnia wyrażenia: koń trojański, pięta
Achillesa i inne
-wyszykuje w różnych źródłach dzieła
sztuki nawiązujące do greckich mitów
-ocenia znaczenie osiągnięć staroż.
Greków dla ludzi współczesnych
4.Na greckim
stadionie.
-opowiada o przebiegu staroż. igrzysk
-podaje ich datę, wiek , miejsce
-porównuje igrzyska starożytne i
współczesne
-wylicza dyscypliny pięcioboju
-umieszcza na osi czasu rok i wiek
pierwszych igrzysk olimpijskich
-wskazuje na mapie Olimpię
-rozumie rolę sportu i igrzysk dla staroż.
Greków
-wyjaśnia pojęcia: gimnazjon, olimpiada
w starożytności i współcześnie
-zna najsłynniejszych polskich
olimpijczyków
-przedstawia rolę olimpiad we współcz.
świecie
-opisuje flagę olimpijską
W STAROŻYTNYM
RZYMIE
UCZEŃ:
UCZEŃ:
1.Rzym – droga do
potęgi.
-opowiada legendę o założeniu Rzymu
-wskazuje na mapie Italię, Rzym, granice
imperium
-wyjaśnia terminy: republika , cesarstwo
-opisuje życie niewolników
-wie kim był Juliusz Cezar
-na podstawie ilustracji opisuje rzymskiego
legionistę
-podaje rok i wiek legendarnego założenia
Rzymu, umieszcza je na osi czasu
-wskazuje różnice między republiką a
cesarstwem
-ocenia postać Juliusz Cezara
-wie czym jest „Wilczyca kapitolińska”
-wyjaśnia pochodzenie języków
romańskich, podaje ich przykłady
-wyjaśnia pojęcia: zgromadzenie ludowe,
senat, konsul, prowincja
2.Osiągnięcia
starożytnych
Rzymian.
-wyjaśnia kim byli gladiatorzy
-zna najważniejsze osiągnięcia Rzymian
-rozpoznaje na ilustracjach Koloseum, łuk
triumfalny, akwedukt,termy i określa ich
przeznaczenie
-rozumie, że prawo rzymskie jest postawą
współczesnego prawa
-tłumaczy dlaczego Rzymianie budowali tak
wiele dróg
-wskazuje cechy rzymskiej architektury
-wyjaśnia dlaczego spisanie prawa przez
Rzymian miało wielkie znaczenie dla
cywilizacji europejskiej
-tłumaczy dlaczego z rzymskich zasad
prawnych korzystamy do dziś
-porównuje rozrywki Greków i Rzymian
-opisuje budowę dróg rzymskich
-ocenia znaczenie osiągnięć rzymskich
dla współczesnych ludzi
3.Początki
chrześcijaństwa.
-wskazuje na mapie Palestynę
-wie kim byli: Jezus , Konstantyn Wielki
-określa kiedy i gdzie narodziło się
chrześcijaństwo
-zna najważniejsze zasady nauki Jezusa z
Nazaretu
-wskazuje przyczyny prześladowań
chrześcijan w starożytnym Rzymie
-na podstawie mapy opisuje proces
rozszerzania się chrześcijaństwa w Imperium
Rzymskim
-wyjaśnia terminy: Stary i Nowy Testament,
Biblia
-krótko omawia wierzenia Rzymian
-dostrzega ich podobieństwo do religii
Greków
-wyjaśnia znaczenie działalności
apostołów dla rozszerzania się
chrześcijaństwa
-wyjaśnia pojęcia: ewangelia,poganin,
apostoł, Mesjasz, judaizm
-opisuje symbole i znaki pierwszych
chrześcijan
-ocenia decyzję Konstantyna Wielkiego
-opowiada co wydarzyło się w 1054 r.
-nazywa wyznania chrześcijańskie