styl romański

Styl romañski
ROMANIZM - okres w architekturze i sztuce trwaj¹cy w Polsce od XI do po³owy XII w.
W dziejach architektury by³ to pierwszy styl o charakterze powszechnym.
Dlaczego ROMANIZM? ROMA znaczy Rzym. W epoce tej inspirowano siê antyczn¹
sztuk¹ Rzymu i œciœle podporz¹dkowywano siê koœcielnym zasadom. Styl romañski
mia³ charakter SAKRALNY - jego krzewicielami
by³y zakony. Œwi¹tynia romañska
wznoszona by³a na planie krzy¿a
³aciñskiego, a do g³ównej bry³y
dostawiane by³y pó³koliste
przybudówki - ABSYDY.
Katedra Œw. Gedeona na Wawelu (rekonstrukcja)
Budowle romañskie charakteryzuje
prostota, surowoϾ i masywnoϾ.
Wzglêdy konstrukcyjne oraz obronne decydowa³y
o tym, ¿e kamienne mury by³y grube, OKNA
ma³e, zwieñczone pó³kolem. Tylko w wie¿ach
by³y szersze, przedzielone jedn¹ (BIFORIUM)
oraz w najwy¿szej czêœci dwiema
kolumienkami (TRIFORIUM).
Styl romañski
Najokazalsz¹ czêœci¹ budowli by³ PORTAL
(g³ówne wejœcie)
utworzony przez ustawione uskokowo rzêdy kolumn,
zakoñczonych pó³kolistym tympanonem. Wewn¹trz koœcio³ów
wykonywano SKLEPIENIA kolebkowe
lub krzy¿owe.
Sklepienie jest to przekrycie
wnêtrza, które nie jest p³askie;
kolebka by³a w kszta³cie
pó³walca, a sklepienie krzy¿owe
stanowi³o dwa skrzy¿owane
ze sob¹ fragmenty kolebek. Sklepienia czasami podparte by³y KOLUMNAMI sk³adaj¹cymi siê
z g³owicy w kszta³cie kostki, trzonu oraz podstawy, czyli bazy. Z czasem
kolumny zdobiono p³askorzeŸbami. Nieliczne
MEBLE
by³y masywne, wzmocnione
G£OWICA
metalowymi okuciami. PóŸniej okucia sta³y siê
bardziej delikatne i przekszta³ci³y siê w element
TRZON
zdobniczy. Motywem ozdobnym i konstrukcyjnym
by³y ³uki i arkady. Meble romañskie by³y na ogó³
malowane farbami o ¿ywych, ostrych kolorach;
BAZA
nie stosowano tapicerki.