Z budowaniem autorytetu jest tak samo, jak z budowaniem

Artykuł
Z budowaniem autorytetu jest tak
samo, jak z budowaniem czegokolwiek
innego. Potrzebne są porządne
fundamenty, najlepsze materiały,
czas i bardzo ciężka praca.
jemy w niej informacje o społecznym uznaniu, na którym jest on
oparty. Pojęcie to nie jest pojęciem obiektywnym. To relacja, jaką
konkretna osoba – ów autorytet – wypracowała z innymi ludźmi.
Najczęściej postrzegany jest jako czynnik stabilizujący więzi społeczne i ma wydźwięk pozytywny.
naleźć kilka znaczeń, należy szczególnie zwrócić uwagę na kilka
z nich.
Społeczne uznanie, prestiż osoby/grupy bądź instytucji
społecznych, oparte na cenionych w danej grupie
wartościach.
Osoba lub instytucja ciesząca się uznaniem, mająca kredyt
zaufania w kwestii swego profesjonalizmu, prawdomówności
i bezstronności.
W kontaktach międzyludzkich – osoba mająca określone
cechy przywódcze, z wysoką inteligencją emocjonalną
lub/i charyzmą, czyli posiadająca określone osobiste zalety.
W psychologii – osoba, której jesteśmy skłonni
podporządkować się i wykonywać jej polecenia.
Autorytetem można być nie tylko w rozumieniu osobistych
przymiotów, ale w związku z posiadaną wiedzą. Mogą nim
być nie tylko osoby, ale także instytucje i organizacje. Swój autorytet budują one latami, w oparciu o podejmowane decyzje
i sposób, w jaki komunikują się z innymi. Tak zdobyty jest niebywale ważny w budowaniu społecznej tożsamości tych zespołów.
W przestrzeni społecznej pewne grupy zawodowe pracują, opierając się na wypracowanym autorytecie. Taką grupą są nauczyfundament współpracy z uczniami i ich rodzicami. Wiele sytuacji trudnych udaje się konstruktywnie rozwiązać właśnie dzięki jego istnieniu. Gdy nauczyciel wchodzi pierwszy raz do klasy,
często wydaje się mu, że otwiera czysty, niezapisany zeszyt.
Rozpoczyna nawiązywanie relacji z uczniami – poznaje ich i po
raz pierwszy ich ocenia. Teoretycznie wszystko zaczyna się od
zera. Niestety nie jest to takie oczywiste, jakby się mogło wydawać. Na sposób budowania przyszłego nauczycielskiego autorytetu mają wpływ czynniki zewnętrzne, które działają jeszcze
zanim nauczyciel stanie przed uczniami.
Pedagog jest dla uczniów uosobieniem szkoły. Jeśli uczniowie, często w ślad za swymi rodzicami lub starszymi kolegami,
mają złą opinię o edukacji czy szkole w ogóle, na początku
nauczyciel będzie musiał zmienić to negatywne nastawienie.
Nie jest to zadanie łatwe, gdyż trzeba przekonać obie strony.
Należy pamiętać, że nikt nie jest w stanie zbudować i utrzymać autorytetu, jeśli nie oprze go o faktycznie wyznawane
przez siebie wartości. Autentyzm przekonań i postaw budzi
w uczniach największy szacunek. Zawsze powinno się dbać
o to, by wewnętrzne zasady i reguły były jasne dla podopiecznych. Najgorszą rzeczą, jaka może się przydarzyć w trakcie tworzenia dobrej relacji jest sytuacja, gdy nauczyciel robi i mówi
coś innego niż wymaga.
Jeśli nauczyciel jest człowiekiem otwartym i pogodnym, taki
właśnie jego obraz powinni zobaczyć uczniowie w klasie już
pierwszego dnia nauki. Jeśli dorosły opiera swoją wizję nauczania i wychowywania jedynie na potrzebie „uporządkowania” otaczających go osób, rzeczy itp., podąża ściśle ustalonymi
ścieżkami i nielubi improwizacji, to sztuczny luz, który czasem
wprowadza, nieuchronnie obróci się przeciwko niemu.
Budowanie autorytetu to niekiedy długotrwały i złożony proces. Między innymi dlatego warto oprzeć go o autentyczne
zasady i reguły, by nie trzeba było niczego udawać ani przed
sobą, ani przed uczniami.
Nauczyciel budując autorytet musi pokazać uczniom, że jest
zdeterminowany, aby z pomocą umiejętności i doświadczenia
przekazać im swoją wiedzę, oraz nauczyć ich, jak tę wiedzę zdobywać powinni sami. Kluczem jest tutaj autentyzm i pasja, które
muszą być czytelne dla podopiecznych. Młodzi ludzie nie mają
obowiązku dzielić nauczycielskich zainteresowań. Powinni natomiast dowiedzieć się, dlaczego ich nauczyciele interesują się
tymi właśnie dziedzinami wiedzy czy życia.
Wiedza i mądrość nauczyciela to znaczące wyznaczniki ułatwiające zdobycie autorytetu. Rolą nauczyciela jest także, aby
przekazać pozytywne emocje, jakie wiążą się odkrywaniem
tajemnic świata.
„Należy uczyć uczniów nie co mają
myśleć, ale jak mają myśleć”.
���
W badaniach obejmujących
uczniów na różnych poziomach edukacji, pojawia się ona jako
czynnik wpływający w decydujący sposób
na ocenę współpracyz nauczycielem.
Nauczyciel posiadający ogromną wiedzę
i pasję, ale nie trzymający się ustalonych
reguł, nie daje uczniom niezbędnego
w procesie nauczania poczucia bez-
pieczeństwa. Zmieniając kryteria ocen nie buduje w nich
motywacji.
Nauczyciele – szczególnie młodzi – wyobrażają sobie czasem, że
sam fakt wykonywania tego zawodu, gwarantuje im posiadanie
autorytetu u uczniów. Tak nie jest, czego dowodzi codzienna praktyka w szkołach.
Kolejnym z podstawowych elementów – obiektywnie nawet
chyba najważniejszym – potrzebnym w budowaniu autorytetu, a następnie w jego utrzymaniu, jest wzajemny szacunek.
Uczniowie są w szkole tak samo ważni jak nauczyciele. Dorośli powinni opierać swój autorytet na pozytywnych cechach
oraz wiedzy, a nie hierarchii.
Ucznia, tak jak każdego człowieka należy traktować z szacunkiem. Wszyscy bowiem mamy godność i to nauczyciel w szkole
powinien stać na jej straży. Dziecko w klasie powinno się czuć
dobrze. Powinno mieć ugruntowane przeświadczenie, że nauczyciel jest po to, by mu pomóc. Poczucie, że dorosły nie prowadzi lekcji, by udowodnić, że uczeń niewiele wie, ale po to,
by nauczyć go, jak wspaniale jest wiedzę zdobywać, buduje
w oczach uczniów szacunek do nauczyciela.
Należy jednak pamiętać, że pedagog pracuje z grupą, co wiąże się z określonymi wymogami. Jednym z nich jest konieczność stawiania wyraźnych granic. Uczniowie muszą dokładnie
wiedzieć, jakie reguły obowiązują zarówno ich, jak i nauczyciela.
Reguły warto ustalać wspólnie.
Autorytet jest niezbędny w pracy nauczyciela. Należy go systematycznie budować i umacniać, choć nie za wszelką
cenę. Z budowaniem autorytetu jest tak samo jak z budowaniem czegokolwiek innego. Potrzebne są porządne
fundamenty, najlepsze materiały, czas i bardzo ciężka praca.