Przeczytaj fragment - Wydawnictwo UMCS

"Nowoczesne media w przestrzeniach edukacyjnych", pod red. Wojciecha Czerskiego i Rafała Wawera,
Wydawnictwo UMCS, 2015
Wstęp
Dynamiczny wzrost zainteresowania nowoczesnymi technologiami jest w ostatnich latach wyraźnie większy niż jeszcze dekadę temu. Związane jest to między
innymi z tym, że różne grupy zawodowe, w tym nauczyciele, coraz częściej dostrzegają możliwości wspierania procesu kształcenia przez nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne. Warte odnotowania jest również, że powszechnie
stosowane, jeszcze do niedawna, w polskich szkołach komputery i rzutniki, zastępowane są między innymi przez tablety oraz tablice interaktywne. Wykorzystanie
komputerów i technologii informacyjnych stanowi dla edukacji szansę odejścia
od wąsko pojmowanego encyklopedyzmu (czyli przekazywania do zapamiętania
dużych zasobów informacji), ku kształceniu umiejętności wykorzystywania wciąż
pojawiających się nowych informacji lub odnajdowania tych, które są potrzebne.
Dotyczy to większości dziedzin nauczania, zwłaszcza z zakresu nauk przyrodniczych i humanistycznych, w których kumulowane są olbrzymie zasoby wiedzy.
Technologia informacyjna stwarza dodatkowe możliwości celowego żeglowania
po źródłach i zasobach informacji1.
Mimo iż nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne przynoszą wiele korzyści edukacyjnych, generują również pewnego rodzaju zagrożenia. Jednym
z nich jest szeroko opisywane w literaturze przedmiotu zjawisko przeładowania
informacją. Zjawisko to bywa często skutkiem nieumiejętnego korzystania z technologii cyfrowych, gdzie pierwszorzędną rolę odgrywa operowanie informacją (pozyskiwanie ich, gromadzenie czy przetwarzanie, itp.).
Niniejsza monografia została podzielona na trzy części.
Część pierwsza, zatytułowana „Technologie informacyjno-komunikacyjne
w edukacji szkolnej”, zawiera opracowania odnoszące się do roli technologii cyfrowych w przestrzeni edukacyjnej. W rozdziale otwierającym niniejszą publikację, zatytułowanym „Przygotowanie informatyczne studentów a kształcenie informatyczne
w szkołach”, omówiona została problematyka nauczania przedmiotów informatycznych w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Przedstawione wyniki
badań, odnoszą się do porównania opinii uczniów i studentów na temat zagadnień
programowych realizowanych na zajęciach informatycznych z ich kompetencjami
w tym zakresie.
Autor kolejnego rozdziału pt. „Technologie informacyjne i media w przygotowaniu współczesnego pedagoga” zaprezentował historyczne i współczesne podejście do informatycznego kształcenia pedagogów, dokonując równocześnie porównania ofert kształcenia, kierunku pedagogika na różnych uczelniach, ze szczególnym
1
Sysło M. M.: Komputer w szkole, informatyka w szkole, XII Lublin, 11–14.IX. 1996.
"Nowoczesne media w przestrzeniach edukacyjnych", pod red. Wojciecha Czerskiego i Rafała Wawera,
Wydawnictwo UMCS, 2015
8
Wstęp
uwzględnieniem mediów i technologii informacyjnych. Porównanie kultury medialnej adolescentów z procesem edukacji szkolnej jest tematem kolejnego rozdziału.
Autorka, stawiając między innymi pytanie: czy dzisiejsza szkoła odpowiada współczesnym zapotrzebowaniom społecznym?, skupia się na zagadnieniu nadmiarowości informacyjnej oraz opisie komponentów kultury medialnej. Dalej w tekście
synergicznie przedstawiony został raport z badań autorskich. Ostatni w tej części rozdział dotyczy podejścia do własnego „Ja” osób intensywnie korzystających
z mediów. Na podstawie przeprowadzonych badań autor zauważa, że „nisko stechnicyzowana przestrzeń człowieka (z niewielką powszechnością mediów) sprzyja
między innymi korzystnemu gospodarowaniu czasem, refleksji oraz świadomym
wyborom życiowym”.
Część drugą zatytułowaną „Nowoczesne technologie edukacyjne” otwiera rozdział przedstawiający obecne rozumienie multimediów oraz ich rolę w procesie
kształcenia. W tekście podano również definicję fotografii dydaktycznej oraz jej
miejsce w edukacji. Przedstawiono ponadto rolę fotografii z odniesieniem do zasad
nauczania, jak również rodzaje i odmiany dydaktycznych zdjęć fotograficznych.
Kolejny rozdział opisuje deklaracje i dokumenty Unii Europejskiej, programów
świadczących o wadze, jaką przywiązuje się do transformacji ku ekonomii i społeczeństwu wiedzy. Zamieszczono rozważania, dotyczące kompetencji w globalizującym się świecie, koncentrującym się wokół kompetencji informacyjno-komunikacyjnych nauczycieli. Podkreślono powszechny obecnie dostęp młodych ludzi do
informacji, jakie uzyskują dzięki Internetowi i innym mediom, stawiając współczesnego nauczyciela w innej, niespotykanej dotąd roli.
Autorzy następnego rozdziału podnoszą zagadnienia najważniejszego etapu
pracy logopedy – diagnozy logopedycznej. W podzielonym na dwie części tekście autorzy opisują zarówno teoretyczne podstawy prowadzenia tego etapu pracy
z pacjentem, jak i praktyczne wskazówki. W drugiej części rozdziału zostały zaprezentowane dostępne na rynku multimedialne programy komputerowe, przeznaczone
między innymi do prowadzenia diagnozy różnych rodzajów dysfunkcji.
Trzecia część zatytułowana „Wyzwania dla technologii informacyjnej w edukacji” zawiera trzy rozdziały. Pierwszy rozdział dotyczy (nie)bezpiecznego wymiaru IT w edukacji. Autor podnosi bezpieczeństwo teleinformatyczne jako kwestie
kluczowe we wszelkich zastosowaniach teleinformatyki. W tekście odnajdujemy
wskazania, jak wielki wysiłek kładziony jest obecnie na informacyjne bezpieczeństwo w „usieciowionej” cywilizacji. Rozdział zatytułowany „Wykluczenie cyfrowe
pokolenia 50+. Sprawozdanie z badań” dotyczy raportu z przeprowadzonych badań,
skoncentrowanych na rozpoznaniu stopnia wykluczenia cyfrowego słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w czterech wymiarach: technologicznym, społecznym,
kulturowym i ekonomicznym.
Ostatni rozdział zatytułowany „Wady i zalety kształcenia na odległość” przybliża problemy pojawiające się w procesie uczenia się on-line. Tekst prezentuje wyniki
badań zrealizowanych przez autorów, oraz w sposób syntetyczny ukazuje wady
i zalety kształcenia na odległość.
"Nowoczesne media w przestrzeniach edukacyjnych", pod red. Wojciecha Czerskiego i Rafała Wawera,
Wydawnictwo UMCS, 2015
Wstęp
9
Na koniec należy stwierdzić, że wprowadzenie komputerów do szkoły ma dalekosiężne skutki dla współczesnej edukacji. Obecnie nauczycielowi nie wystarczają
umiejętności obsługi komputera, ale znacznie ważniejsze wydaje się wskazywanie
reguł postępowania dydaktycznego i wychowawczego w procesie kształcenia oraz
przygotowanie do twórczego wykorzystywania komputera.