Bratni Dom - Biuletyn Informacji Publicznej Mazowiecki Urząd

Warszawa, 22 lutego 2016 r.
WOJEWODA MAZOWIECKI
WPS-II.431.4.1.2016.JR
Pani
Paulina Gąsiorek-Bogucka
„Bratni Dom”
ul. Bratnia 26
02-469 Warszawa
Adres do korespondencji:
ul. Bratnia 6
02-469 Warszawa
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Na podstawie art. 127 w związku z art. 22 ust. 10
ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą oraz
rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli
w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61 poz. 543, z późn. zm.), inspektorzy Wydziału Polityki
Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przeprowadzili w dniu
20 stycznia 2016 r. kontrolę doraźną w prowadzonej przez Panią placówce zapewniającej
całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym
wieku pod nazwą „Bratni Dom” przy ul. Bratniej 26 w Warszawie.
Przedmiotem kontroli był standard usług socjalno-bytowych świadczonych przez placówkę
zapewniającą całodobową opiekę i przestrzeganie praw mieszkańców. Celem postępowania
kontrolnego było ponadto wyjaśnienie spraw zawartych w piśmie Biura Rzecznika Praw
Obywatelskich z dnia 23 grudnia 2015 r. dotyczących XXXXXXXXXXXX - mieszkańca placówki
„Bratni Dom” przy ul. Bratniej 26 w Warszawie.
W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym
przez Pani pełnomocnika - Pana Tomasza Boguckiego bez zastrzeżeń w dniu 20 stycznia 2016 r.,
przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne.
1
Podmiot prowadzący placówkę - TRANSMEDICA Paulina Gąsiorek-Bogucka nie posiada
zezwolenia Wojewody Mazowieckiego na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie
prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle
chorym lub osobom w podeszłym wieku, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 130 ww. ustawy, kto bez zezwolenia prowadzi placówkę zapewniającą
całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym
wieku, w której przebywa:
1) nie więcej niż 10 osób - podlega karze pieniężnej w wysokości 10.000 zł;
2) więcej niż 10 osób - podlega karze pieniężnej w wysokości 20.000 zł.
Kto po uprawomocnieniu się decyzji o nałożeniu kary pieniężnej za prowadzenie bez zezwolenia
wojewody placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle
chorym lub osobom w podeszłym wieku nie zaprzestał jej prowadzenia, podlega karze pieniężnej
w wysokości 40.000 zł.
W wyniku działań kontrolnych ustalono następujący stan faktyczny.
Placówka prowadzona jest od 2010 r. Funkcjonuje w dwóch budynkach (piętrowym
i parterowym), które usytuowane są na tej samej nieruchomości. Teren wokół nich jest ogrodzony
i zagospodarowany. Budynek piętrowy jest wielokondygnacyjny - posiada przyziemie, półpiętro,
parter, drugie półpiętro i pierwsze piętro. Główne bariery architektoniczne w budynku piętrowym
to brak windy oraz podjazdu. Budynek parterowy pozbawiony jest barier architektonicznych. Oba
budynki zaopatrzone są w podstawowe media: ogrzewanie gazowe, kanalizację i wodę miejską.
Budynek parterowy jest odnowiony, a jak wynika z informacji uzyskanych od Pana Tomasza
Boguckiego, w budynku piętrowym planowane jest przeprowadzenie remontu.
Placówka przeznaczona jest dla osób w podeszłym wieku. W dniu kontroli zorganizowana
była na 27 miejsc, przebywało w niej 26 osób (w budynku piętrowym 16 osób, a w parterowym
10 osób). Wśród mieszkańców było 10 mężczyzn i 16 kobiet. Najmłodszy mieszkaniec miał 67 lat,
a najstarszy 92 lata. Główne schorzenia mieszkańców wynikały z podeszłego wieku, u 6 lub 7 osób
występowało podejrzenie choroby Alzheimera, 1 osoba miała zdiagnozowaną chorobę Parkinsona.
80% mieszkańców korzystało z pieluchomajtek. Wszystkie osoby wymagały wspomagania
w podstawowych czynnościach życiowych. 4 lub 5 mieszkańców prowadziło fotelowo-łóżkowy
tryb życia. 5 osób poruszało się za pomocą wózków inwalidzkich. Na dzień kontroli
3 mieszkańców było ubezwłasnowolnionych.
2
Podczas czynności kontrolnych ustalono, że w budynku parterowym znajdowały się: pokój
czteroosobowy (zajmowany przez czterech chodzących mieszkańców), pokój trzyosobowy, pokój
dwuosobowy, pokój jednoosobowy. W budynku piętrowym znajdowały się: pokój dwuosobowy
(w którym dla mieszkańców przeznaczone było jedno miejsce), 2 pokoje dwuosobowe, 4 pokoje
trzyosobowe (w dniu kontroli jeden z nich zajmowany był przez dwóch mieszkańców).
Cztery pokoje nie spełniały standardu określonego w ustawie o pomocy społecznej: pokój
czteroosobowy pod względem liczby osób w nim przebywających oraz powierzchni mieszkalnej
oraz trzy pokoje (pokój trzyosobowy i pokój jednoosobowy w budynku parterowym oraz pokój
trzyosobowy na drugim półpiętrze w budynku piętrowym) pod względem powierzchni mieszkalnej.
Zgodnie ze standardem pokój może być czteroosobowy jeżeli zajmują go osoby leżące, a jego
powierzchnia nie może być mniejsza niż 6 m2 na osobę. Pokoje mieszkalne uznaje się
za spełniające wymaganą normę, jeśli odstępstwo od wymaganej powierzchni nie jest większe
niż 5%. W pokojach znajdowały się łóżka, szafy, stoły, krzesła, szafki nocne, co było zgodne
z obowiązującym standardem.
Placówka nie spełniała standardu w zakresie liczby łazienek i toalet przeznaczonych dla
mieszkańców, zgodnie z którym jedna łazienka powinna być przeznaczona dla nie więcej niż pięciu
osób, a jedna toaleta dla nie więcej niż czterech osób. W budynku parterowym, w którym
przebywało 10 mieszkańców, znajdowała się jedna łazienka wyposażona w: 1 prysznic, 1 w-c,
1 umywalkę. W budynku piętrowym, w którym przebywało 16 mieszkańców, znajdowały się dwie
łazienki, a w nich: 1 prysznic, 1 wanna 2 w-c, 2 umywalki, a także jedna toaleta, a w niej: 1 w-c,
1 umywalka. Pomieszczenia sanitarne wyposażone były w uchwyty ułatwiające osobom mniej
sprawnym korzystanie z nich.
W placówce znajdowało się pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia oraz pokój
dziennego pobytu służący jako jadalnia.
Z informacji uzyskanej podczas kontroli wynika, że posiłki dla mieszkańców dostarczane były
przez firmę cateringową. Placówka zapewniała trzy podstawowe posiłki: śniadanie (9.00), obiad
(13.00-13.30) i kolację (18.30-19.00), a pomiędzy nimi drugie śniadanie (11.00) i podwieczorek
(16.30). Mieszkańcy mieli ponadto możliwość korzystania z drobnych posiłków i napojów między
posiłkami. Na dzień kontroli wszyscy mieszkańcy spożywali posiłki samodzielnie. Mieszkańcy
mogli spożywać posiłki w pokojach, z czego korzystały 3 osoby. Zgodnie z zaleceniami lekarza
realizowana była dieta lekkostrawna, a dla 3 mieszkańców - cukrzycowa.
Podczas czynności kontrolnych ustalono, że placówka zapewniała podstawowe środki
higieny, takie jak: szampony, mydła, papier toaletowy, płyny do kąpieli, gąbki do mycia. Rodziny
3
zaopatrywały mieszkańców w dodatkowe środki czystości i przybory toaletowe, a także odzież
i obuwie.
Dwa razy w tygodniu ubrania mieszkańców oddawane były do pralni (podczas
przeprowadzania czynności kontrolnych Pan Tomasz Bogucki nie potrafił podać dokładnych
danych firmy świadczącej usługi pralnicze).
Mieszkańcy zgłoszeni byli do przychodni zdrowia przy ul. Cegielnianej 2 w Warszawie.
Podczas
kontroli
uzyskano
informację,
że
lekarz
odwiedzał
mieszkańców
codziennie
od poniedziałku do piątku w ramach NFZ lub prywatnej praktyki lekarskiej. Konsultacje lekarzy
specjalistów odbywały się w ramach NFZ. W soboty mieszkańcy korzystali z rehabilitacji
grupowej, której koszt pokrywała placówka. Rehabilitacja indywidualna opłacana była przez
rodziny mieszkańców.
Dwa razy w tygodniu placówka zapewniała mieszkańcom terapię zajęciową lub
muzykoterapię.
W trakcie kontroli mieszkańcy nie zgłosili uwag dotyczących świadczonych im usług
bytowych i opiekuńczych.
Podczas kontroli ustalono, że w placówce zatrudnione były pielęgniarki, opiekunki, osoba
do pomocy przy rozkładaniu posiłków i osoba sprzątająca. Pan Tomasz Bogucki nie potrafił podać
liczby zatrudnionych w placówce pielęgniarek i opiekunek. Osoba sprzątająca pracowała
w godzinach 7.00-15.00 w dni powszednie oraz wymiennie w sobotę lub niedzielę.
W trakcie kontroli ustalono, że w placówce prowadzona była dokumentacja dotycząca
mieszkańców, która zawierała dane identyfikacyjne osób przebywających w placówce, dane
kontaktowe najbliższej rodziny, zalecenia lekarskie. W dniu kontroli ustalono, że na terenie
placówki nie było umów o świadczenie usług w placówce i informacji o wydanych orzeczeniach
mieszkańców - uzyskano informację, że znajdowały się w biurze firmy. Z ustaleń kontroli wynika,
że w placówce nie prowadzono ewidencji przypadków korzystania ze świadczeń zdrowotnych
na terenie placówki ze wskazaniem daty i zakresu tych świadczeń oraz danych świadczeniodawcy
udzielającego świadczeń zdrowotnych. Pan Tomasz Bogucki nie potrafił udzielić informacji
czy placówka posiadała dane dotyczące opiekuna prawnego lub kuratora mieszkańca jeśli został
ustanowiony.
Dodatkowo, podczas przeprowadzania kontroli inspektorzy wyjaśnili sprawy zawarte
w piśmie Biura Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 23 grudnia 2015 r. dotyczące XXXXXXXX
XXXXXXX - mieszkańca placówki „Bratni Dom”. Z uzyskanych wyjaśnień wynika, że XXXXXX
przebywa w placówce od XXXXXXXXXXX. Umowa o świadczenie usług w placówce została
podpisana przez XXXXXXXXXXXXXX. W dokumentacji mieszkańca znajdowało się
4
oświadczenie z dnia XXXXXXXXXXXX, z którego wynikało, że XXXXXXXXX uniemożliwili
składanie wizyt XXXXXXXXXXXXXX komukolwiek poza nimi. Oświadczenie zostało podpisane
przez XXXXXXXXXXXXXXXXXXX. Jak poinformowała właścicielka placówki, w odwiedziny
do XXXXXXXXXXXXXXXXX przychodzą XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX, XXXXXX
XXXXXXXXXXXXXXXXX. Z ustaleń wynika, że sprawą XXXXXXXX zajmował się Ośrodek
Pomocy Społecznej XXXXXXXXXXXXXXXXXX i Komisariat Policji XXXXXXXXXXXXX.
W czasie kontroli inspektorzy przeprowadzili rozmowę z XXXXXXXXXXXXX. Wyżej
wymieniony poinformował, że w placówce odwiedzają go XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX.
Utrzymuje także kontakt z XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX. XXXXXXXX chciał
rozmawiać głównie na temat XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX.
Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli
zwracam się do Pani o realizację następujących zaleceń pokontrolnych:
1. Niezwłocznie podjąć działania mające na celu uzyskanie zezwolenia Wojewody
Mazowieckiego na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia
placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym
lub osobom w podeszłym wieku, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.).
2. Zagwarantować w placówce standard określony w art. 68 i 68a ustawy o
pomocy
społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.), tj.:
a) zlikwidować występujące w placówce bariery architektoniczne,
b) zlikwidować niezgodny ze standardem pokój czteroosobowy,
c) dostosować liczbę osób w pokojach do powierzchni mieszkalnej pokoju zgodnie
ze standardem, tj. pokój jednoosobowy powinien być nie mniejszy niż 9 m2, pokoje
trzyosobowe - o powierzchni nie mniejszej niż po 6 m2 na osobę,
d) zapewnić zgodną ze standardem liczbę łazienek i toalet, tj. jedną łazienkę dla nie więcej
niż 5 osób i jedną toaletę dla nie więcej niż 4 osób,
e) prowadzić ewidencję przypadków korzystania ze świadczeń zdrowotnych na terenie
placówki ze wskazaniem daty i zakresu tych świadczeń oraz danych świadczeniodawcy
udzielającego świadczeń zdrowotnych, o której mowa w art. 68a pkt d ustawy o pomocy
społecznej,
f) umożliwić inspektorom dokonującym kontroli wgląd do umów o świadczenie usług
w placówce,
informacji o wydanych orzeczeniach mieszkańców oraz informacji
dotyczących opiekuna prawnego lub kuratora mieszkańca jeśli został ustanowiony.
5
Jednocześnie należy zdecydowanie podkreślić, że osoba, która nie jest ubezwłasnowolniona
posiada pełną zdolność do czynności prawnych i sama powinna wyrażać swoją wolę w sprawach,
które jej dotyczą (w formie pisemnej lub ustnej).
W
przypadku
który
XXXXXXXXXXXXXX,
na
dzień
kontroli
nie
był
osobą
ubezwłasnowolnioną, to sam zainteresowany powinien składać podpisy pod oświadczeniami woli
(w tym pod oświadczeniem dotyczącym osób, które mogą go odwiedzać w placówce).
Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163,
z późn. zm.), kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń
pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego za pośrednictwem
Wydziału Polityki Społecznej. Adres do korespondencji: Mazowiecki Urząd Wojewódzki Wydział
Polityki Społecznej, Plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa.
W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie
30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu
Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany
wynikające z powyższego faktu.
z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO
Wiesława Kacperek-Biegańska
Dyrektor
Wydziału Polityki Społecznej
6