Geografia

Pieczątka szkoły
Kod ucznia
Liczba punktów
WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY
DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
STOPIEŃ REJONOWY – 20.01.2014
1. Test konkursowy zawiera 37 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie
masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny.
2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania.
3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach.
4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego wybierz jedną,
prawidłową odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.:
A
XB
C
D
Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem
XB , po czym skreśl właściwą literę, np.:
A
XB
XC
D
5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją lub wykonaj zadanie
zgodnie z instrukcją zawartą w poleceniu. Przedstaw tok rozumowania prowadzący do
wyniku.
6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z
innymi uczestnikami konkursu.
7. Podczas rozwiązywania zadań nie możesz korzystać z kalkulatora.
8. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu.
9. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany.
10. Brudnopis, dołączony do testu, nie podlega ocenie.
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 1.
(2 p.)
Jezioro Wiktorii jest drugim co do wielkości jeziorem świata. Na mapie w skali 1: 25 000 000
obszar tego jeziora wynosi 1,1 cm. Oblicz rzeczywistą powierzchnię jeziora.
Obliczenia:
Wynik …………………………
Zadanie 2.
(2 p.)
Oblicz współrzędne geograficzne miejscowości, w której 22 czerwca Słońce góruje po
południowej stronie nieba na wysokości 53°27´, a czas miejscowy jest większy niż czas
uniwersalny (Greenwich) o 2 godziny 40 minut.
Obliczenia:
Wynik ………………………….
Zadanie 3.
(2 p.)
Oznacz literą P zdanie prawdziwe zaś literą B zdanie błędne.
A. Prąd Północnoatlantycki i Prąd Norweski mają wpływ na wzrost temperatury na
Półwyspie Skandynawskim. ……
B. Pływy powstają wskutek oddziaływania przyciągania Księżyca i Słońca. ……
C. Wody subartezyjskie samoczynnie wypływają na powierzchnię ziemi. ……
D. Największą formacją skalną na ziemi jest Ayers Rock, zwaną przez Aborygenów
Uluru. ……
E. Jardangi to charakterystyczne rośliny występujące w klimacie zwrotnikowym
suchym…….
F. Zulusi to lud zamieszkujący tereny Kotliny Kongo. ……
2 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 4.
(1 p.)
Płyniesz statkiem przez Pacyfik z Sydney w Australii do Valparaiso w Chile. Granicę zmiany
daty przekraczasz w dniu 31 grudnia 2013r. Zaznacz datę, która będzie obowiązywała na
statku po przekroczeniu tej linii.
A.
31 grudnia 2013 r.
B.
1 stycznia 2014 r.
C.
30 grudnia 2012 r.
D.
2 stycznia 2014 r.
Zadanie 5.
(1 p.)
Rysunki przedstawiają niektóre charakterystyczne cechy wybranych warstw atmosfery.
Rozpoznaj je i zaznacz poprawny zestaw.
A.
I-stratosfera
II- termosfera
III-troposfera
B.
I – troposfera
II- termosfera
III- stratosfera
3 z 19
C.
I- termosfera
II- stratosfera
III- troposfera
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Materiał źródłowy do zadań 6 - 9
Zadanie 6.
(2 p.)
Literami A. – E. oznaczono na mapie wybrane morza, cieśniny lub zatoki. Wpisz we
właściwe miejsca ich nazwy własne np. Morze Bałtyckie.
A. ..............................................
B. ..............................................
C. ..............................................
D. ..............................................
E. ..............................................
Zadanie 7.
(2 p.)
Cyframi 1. – 5. oznaczono na mapie wybrane kraje Europy. Wpisz ich nazwy.
1. .............................................
2. .............................................
3. .............................................
4. .............................................
5. .............................................
4 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 8.
(2 p.)
Uporządkuj podane stolice Europy wg. malejącej długości dnia 22 czerwca.
Miasta: Dublin; Madryt; Oslo; Reykjavik; Sofia; Wiedeń;
Najdłuższy
dzień
Zadanie 9.
Najkrótszy
dzień
(2 p.)
Na mapie strzałkami zaznaczono 5 dużych portów morskich. Rozpoznaj je i wpisz
odpowiadające im cyfry na mapę. Wybierz z podanych.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Bergen
Hamburg
Hawr
Marsylia
Murmańsk
Odessa
Rotterdam
Zadanie 10. (4 p.)
Uzupełnij tabelę przyporządkowując regionom geograficznym Azji cechy środowiska
przyrodniczego. Wykorzystaj określenia podane poniżej.
Region geograficzny
Typ klimatu
Formacja roślinna
Archipelag Malajski
Półwysep Arabski
Półwysep Jamał
Nizina Gangesu
Typ klimatu - okołobiegunowy subpolarny; równikowy wybitnie wilgotny; podzwrotnikowy
morski; zwrotnikowy kontynentalny; zwrotnikowy monsunowy;
Formacja roślinna - roślinność pustynna; las równikowy; tundra; tajga; wilgotne lasy
monsunowe;
5 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 11. (2 p.)
Bangladesz jest państwem położonym na obszarze delty Gangesu i Brahmaputry - jednej
z największych równin zalewowych Ziemi. Na obszarze 140 tys. km2 w zagrożeniu powodziami
żyje około 148 mln osób, utrzymujących się w zdecydowanej większości z rolnictwa.
Uzupełnij model przyczynowo-skutkowy wpisując w odpowiedniej kolejności litery
podanych określeń, tak aby przedstawiał on prawidłowy ciąg przemian zachodzących na
obszarze Bangladeszu.
A.
wylewy rzeczne
B.
zniszczenie upraw
C.
przybór wody w rzekach
D.
osadzanie niesionego materiału
E.
niedobór żywności
F.
obfite opady monsunowe
G.
użyźnienie gleb
Zadanie 12. (2 p.)
Spośród podanych poniżej nazw pasm górskich podkreśl pięć, które powstały podczas
alpejskich ruchów górotwórczych.
Apeniny; Ałtaj; Harz; Kaledońskie; Appalachy; Pireneje; Atlas; Sudety; Ural; Wielkie
Góry Wododziałowe; Karakorum; Smocze; Dynarskie;
6 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 13. (3 p.)
Tabela. Rozkład temperatury powietrza i opadów w wybranych miastach Europy.
(T) śr. t.
Miasto
wys. m
n.p.m.
w °C
I
II
III
IV
V
T
8,0
8,6
O
60
63
66
60
68
T
1,7
1,6
2,8
5,7
9,2
O
227
150
141
111
106
T
-0,4
0,4
5,0
9,1
O
39
36
42
62
T
5,4
5,8
6,3
8,5
O
57
48
48
47
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Rok
10,4 13,6 16,8 20,6 23,2
22,3
20,1
16,1
11,5
8,5
15,0
26
64
147
125
73
828
12,0 14,2
13,5
11,1
7,5
4,1
2,5
7,2
103
109
183
199
220
195
206
1944
14,2 17,1 19,0
18,2
12,3
9,4
4,1
1,1
9,1
67
70
43
50
50
684
15,2
13,1
9,6
7,4
5,5
9,8
79
50
66
73
64
702
(O) opady
w mm
A
B
C
D
6
49
26
43
203
67
73
85
10,9 14,2 15,4
69
52
51
67
Pydziński B., Zając S., Klimatologia w szkole, WSiP W-wa 1980
W tabeli przedstawiono dane klimatyczne dla czterech miast Europy:
Bergen (62°N, 5°E), Dublina (53°N, 6°W), Nicei (44°N,7°E) i Wiednia (48°N, 16°E).
A.
Przyporządkuj dane klimatyczne do poszczególnych miast.
A. .............................. B. .............................. C. .............................. D. ..............................
B.
Wskaż oznaczenie literowe miasta, w którym roczna amplituda temperatury jest
najwyższa. Oblicz wartość tej amplitudy. Zapisz wykonywane obliczenia.
Obliczenia:
Miasto ....................
Roczna amplituda temperatury powietrza ...................
7 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 14. (2 p.)
Na politycznej mapie świata zaznaczono cyframi wybrane okręgi przemysłowe. Korzystając
z mapy i podanych nazw surowców uzupełnij tabelę. Nazwę surowca mineralnego można
wykorzystać tylko raz.
Surowce mineralne - ropa naftowa; rudy żelaza; węgiel kamienny; diamenty;
Nazwa okręgu
Cyfra na mapie
Minas Gerais
Damodar
Zachodniosyberyjskie
Witwatersrand
8 z 19
Surowiec mineralny
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 15. (2 p.)
Na podstawie danych z tabeli oblicz wielkość plonów zbóż osiąganych w Indiach. Wynik
podaj w dt/ha (q/ha).
Powierzchnia
zasiewów zbóż w
tys.ha
99 455
Kraj
Indie
Wielkość zbiorów w
tys.t
Plony zbóż z 1ha w
dt (dt=100kg)
235 913
Obliczenia:
Wynik ………………..
Zadanie 16. (2 p.)
Wymień trzy konsekwencje społeczno-ekonomiczne starzenia się społeczeństwa.
1………………………………………………………………………………………………….
2………………………………………………………………………………………………….
3………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 17. (1 p.)
Od czasu pierwszych odkryć geograficznych przez ponad 200 lat Australia była nazywana
A.
B.
C.
D.
Nową Południową Anglią.
Nową Holandią.
Nowym Południowym Światem.
Terytorium Południowym.
Zadanie 18. (1 p.)
W Nowej Zelandii obok języka angielskiego drugim językiem urzędowym jest obecnie
A.
B.
C.
D.
język drawidyjski.
język papuaski.
język maoryjski.
język polinezyjski.
9 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 19. (2 p.)
Odczytaj z przekroju geologicznego i zapisz nazwę najstarszej i najmłodszej skały. Dla każdej
z nich podaj wydarzenie, które doprowadziło do ich powstania.
Najstarsza skała…………………………………… wydarzenie………………………............
Najmłodsza skała……………………………………wydarzenie………………………………
Zadanie 20. (1 p.)
Na terytorium jakiego kraju miał miejsce w 1994r krwawy konflikt etniczny pomiędzy
plemionami Tutsi i Hutu?
A. Ugandy
B. Tanzanii
C. Rwandy
D. Somalii
Zadanie 21. (2 p.)
Wpisz do tabeli nazwę religii, dla której podano miejsca pielgrzymek
Religia
Miejsca pielgrzymek
Athos , Siergijew
Rangun , Lhasa
Karbala , Meszhed
Santiago de Compostella , Guadalupe
10 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 22. (1 p.)
Hinduizm zakłada podział społeczeństwa na kasty. Kasty decydują o wykonywanym
zawodzie, miejscu zamieszkania i możliwości małżeństwa. Uzupełnij piramidę informacjami
zawartymi w ramce tak, aby przedstawiała system kastowy w Indiach.
A.
SIUDROWIE
/SŁUDZY/
dzierżawcy
ziemscy,
policjanci,
służący;
B. KSZATRIJOWIE /RYCERZE/ urzędnicy, żołnierze, posiadacze ziemscy;
C. BRAMINI /KAPŁANI/ kapłani, uczeni; D. WAJŚJOWIE kupcy, rzemieślnicy, chłopi;
E. PARIASI/NIEDOTYKALNI
D.WAJŚJOWIE
E. PARIASI / NIEDOTYKALNI/
11 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 23. (2 p.)
Sklasyfikuj podane rzeki Europy wg typu ujścia wpisując ich nazwy w odpowiednie miejsca
tabeli.
Rzeki: Dunaj, Loara, Ren, Rodan, Tamiza, Wołga
Ujście deltowe
Ujście lejkowate
Zadanie 24. (4 p.)
Na wykresie przedstawiono użytkowanie ziemi w Danii, Islandii, Finlandii i Norwegii (w %).
100
90
80
70
60
grunty orne
lasy
pozostałe
50
40
30
20
10
0
1.
2.
3.
4.
A. Przyporządkuj krajom strukturę użytkowania ziemi wpisując poniżej we właściwe miejsca
ich nazwy.
1. ................................; 2. .................................; 3. ..................................; 4. …………………;
B. Wskaż kraj o najkorzystniejszych warunkach przyrodniczych dla rozwoju rolnictwa.
Wymień 2 cechy środowiska przyrodniczego tego kraju sprzyjające rozwojowi rolnictwa.
kraj ......................................
cechy:
1.....................................................................................................................................................
2.....................................................................................................................................................
12 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 25. (1 p.)
Podkreśl nazwę organizacji, której dotyczy tekst.
Jest to międzynarodowa organizacja, której jednym z najważniejszych zadań jest koordynacja
i unifikacja polityki naftowej (ustalanie cen i wielkości wydobycia).
A. Unia Europejska
B. OPEC
C. ONZ
D. NATO
Zadanie 26. (2 p.)
Przyporządkuj miastom obiekty kultury materialnej.
A. Wilno
B. Lwów
C. Wenecja
D. Barcelona
E. Praga
a. Cmentarz Łyczakowski (spoczywa na nim min. Maria Konopnicka)
b. Most Karola
c. Sagrada Familia
d. Ostra Brama
e. Most Westchnień
f. Schody Hiszpańskie
Zadanie 27. (2 p.)
Ogromną rolę w żegludze morskiej na świecie odgrywają kanały. Podaj nazwy akwenów
wodnych, które są połączone przez niżej wymienione kanały.
A.
Kanał Sueski łączy Morze…………………….z Morzem………………………….
B.
Kanał Koryncki łączy Morze…………………z Morzem…………………………..
C.
Kanał Kiloński łączy Morze…………………z Morzem………………………….
D.
Kanał Panamski łączy Ocean…………………z Oceanem…………………………
Zadanie 28. (3 p.)
Uzupełnij tabelę, przyporządkowując typom zespołów miejskich ich opisy (A, B, C) oraz
przykłady miast tworzących te zespoły (1,2,3)
Opisy zespołów miejskich:
A. W strukturze tego zespołu miejskiego wiodąca rolę odgrywa największe miasto. W zasięgu
jego oddziaływania znajduje się wiele mniejszych miast, powiązanych funkcjonalnie i
komunikacyjnie.
B. Zespół sąsiadujących ze sobą miast bez wyraźnego centralnego ośrodka, powiązanych
komunikacyjnie. Głównym czynnikiem rozwoju jest przemysł rozwinięty zwykle na bazie
eksploatowanych surowców mineralnych.
C. Typ zespołu miejskiego powstający w wyniku rozwoju dużych miast oraz łączenia się
rozwijających się wokół nich podmiejskich stref w jeden zwarty region miejski.
13 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Przykłady zespołów miejskich:
1. Dortmund, Essen, Duisburg, Bochum
2. Warszawa , Pruszków, Otwock
3. Boston, Waszyngton, Nowy Jork, Filadelfia
Typ zespołu miejskiego
Aglomeracja policentryczna
Aglomeracja monocentryczna
Megalopolis
Opis zespołu miejskiego
Przykład zespołu miejskiego
Zadanie 29. (1 p.)
Spośród podanych opisów, podkreśl cztery cechy gospodarki Japonii.
duże wydobycie surowców mineralnych; niski poziom PKB;
wysokiej technologii;
marikultura;
dominacja przemysłu
dominacja przemysłu wydobywczego; intensywne
rolnictwo; wysoki poziom PKB; ekstensywne rolnictwo;
Zadanie 30. (2 p.)
Uzupełnij zdania.
A. Unia Europejska liczy obecnie ............. państw.
B. Ostatnie rozszerzenie UE miało miejsce ............. r.
C. Najmłodszym krajem członkowskim UE jest ............................... .
D. Polska wstąpiła do Unii Europejskiej w ............. r.
E. Oprócz niej przyjętych zostało wtedy ............. państw.
Zadanie 31. (2 p.)
Oznacz literą P zdanie prawdziwe zaś literą F zdanie fałszywe.
A. Rdzenni mieszkańcy USA - Indianie i Eskimosi stanowią niewiele ponad 10%
społeczeństwa. …..
B. Słynna giełda Wall Streat , gdzie odbywa się handel akcjami z całego świata znajduje
się w Waszyngtonie. …..
C. Na wilgotnych ciepłych obszarach Niziny Atlantyckiej i Zatokowej rozwinęło się
rolnictwo plantacyjne. …..
D. Jeden z największych portów lotniczych USA, O Hare znajduje się w Los Angeles. .....
E. Granitowa góra Rushmore z wizerunkami czterech amerykańskich prezydentów jest w
stanie Nevada. …..
14 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 32. (2 p.)
Przyporządkuj portom lotniczym miasta , w których się znajdują.
Porty lotnicze
1. J.F.Kennedy
2. Heathrow
3. Charles de Gaulle
4. Haneda
Miasta
A. Londyn
B. Paryż
C. Tokio
D. Moskwa
E. Nowy Jork
1. …………… 2. ……………… 3. ……………. 4. ……………
Zadanie 33. (2 p.)
Uzasadnij trzema argumentami opinię, że Stany Zjednoczone są największą potęgą
gospodarczą świata.
1………………………………………………………………………………………………….
2. ………………………………………………………………………………………………...
3. ………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 34. (2 p.)
Pod konturami kontynentu wpisz nazwę rdzennej ludności , która go zamieszkuje. Nazwy
wybierz z podanych poniżej.
Inuici
Czukcze
Aborygeni
Baskowie
15 z 19
Mapucze
Pigmeje
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 35. (4 p.)
Na podstawie opisu rozpoznaj państwo i wpisz jego nazwę
A. Położone jest na północy Afryki , naprzeciw południowej granicy Hiszpanii, dzieli te
dwa tereny tylko 14 km Cieśniny Gibraltarskiej. W środkowej części kraju
usytuowane jest pasmo gór Atlas. Główne miasta poza stolicą to: Casablanca,
Marrakesz, Fez.
……………………………………………………………………………………………….
B. Jest najbardziej wydłużonym państwem na świecie. Rozciąga się wąskim pasem
wzdłuż wybrzeża Oceanu Spokojnego. Graniczy z Peru, Boliwią i Argentyną.
…………………………………………………………………………………………
C. Leży w Archipelagu Wielkich Antyli na Morzu Karaibskim. Od Florydy oddziela je
Cieśnina Florydzka, od Meksyku Cieśnina Jukatańska.
…………………………………………………………………………………………..
D. 98% obywateli tego państwa wyznaje prawosławie. Ciepłe morza, piękna pogoda,
zabytki starożytności powodują, iż miliony turystów odwiedza ten kraj, którego 20%
powierzchni stanowią wyspy.
……………………………………………………………………………………………
Zadanie 36. (3 p.)
Wykresy przedstawiają udział poszczególnych państw w zbiorach używek na świecie
(w %). Przy wykresie wpisz nazwę używki.
A)
16 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
B)
C)
17 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 37. (2 p.)
Rozpoznaj na zdjęciach słynne parki narodowe świata i wpisz ich nazwy w odpowiednie
miejsca. Możesz wykorzystać podane niżej nazwy.
Park Narodowy Uluru-Kata Tjuta Serengeti
1.
…………………………….
3.
………………………………
Yellowstone Everglades Jeziora Plitwickie
2.
…………………………………
4. ………………………………….
18 z 19
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2013/2014 – GIMNAZJUM
STOPIEŃ REJONOWY
BRUDNOPIS
19 z 19