Wojewódzki Konkurs

Liczba punktów
Kod ucznia
WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
W ROKU SZKOLNYM 2014/2015
STOPIEŃ REJONOWY – 14.01. 2015r.
1. Test konkursowy zawiera 21 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie
masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny.
2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania.
3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach.
4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego, zadań typu prawda –
fałsz oraz zadań na dobieranie wybierz jedną, poprawną odpowiedź i zaznacz ją
krzyżykiem, np.:
A
XB
C
D
Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem
XB , po czym skreśl właściwą literę, np.:
A
XB
XC
D
5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją.
6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się
z innymi uczestnikami konkursu.
7. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu.
8. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany.
9. Brudnopis dołączony do testu nie podlega ocenie.
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Tekst I
Edward Szymański
Książka
Witam cię kartek szelestem.
Tytułem na pierwszej stronie
witam!
Bo po to przecież jestem,
żebyś mnie ujął w dłonie
i czytał.
Będziesz wraz ze mną oglądać
baśnie i cuda, i dziwy
na końcu świata.
Po niebie, po morzach i lądach,
jako te ptaki szczęśliwe,
będziemy latać.
Kiedy jesz obiad − na zdrowie!
Gdy chcesz się bawić − baw się!
Ja ci nie bronię!
Ale gdy chcesz mieć opowieść
o wszystkim, co najciekawsze −
ja ci się skłonię!
Nigdy ci się nie znudzi!
Wędrówki po każdej kartce
nie są tak straszne.
Przygody innych ludzi
są przecież nie mniej warte
niż twoje własne.
Kiedy ci smutno będzie,
kiedyś samotny, chory,
bez przyjaciela −
ja z tobą pójdę wszędzie
poprzez zimowe wieczory
w kraje wesela.
Ja cię bez trudu nauczę
tego co przydać się może
choćby po latach paru.
Ja tobie słowem, jak kluczem,
w cudowny sposób otworzę
pałace czarów.
Zadanie 1. (1 p.)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli
jest fałszywe.
Podmiotem lirycznym w wierszu jest książka.
P
F
Wiersz zachęca do czytania książek podczas
jedzenia.
P
F
Zadanie 2. (2 p.)
Wypisz z wiersza po jednym przykładzie następujących środków artystycznych:
epitet – ………………………………………. …………………………………………
porównanie – ……………………………………………………………………………
przenośnia – ……………………………………………………………………………..
wyraz dźwiękonaśladowczy – …………………………………………………………..
2 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 3. (2 p.)
Na podstawie wiersza sformułuj dwa argumenty potwierdzające słuszność zdania:
Warto czytać książki. W tym celu zbuduj dwa zdania podrzędnie złożone. Nie cytuj.
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 4. (2 p.)
Zapisz regułę ortograficzną dotyczącą pisowni nie z czasownikami. Poprzyj ją trzema
przykładami z wiersza.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Tekst II
Czesław Miłosz
Ojciec objaśnia
„Tam, gdzie ten promień równiny dotyka
I cień ucieka jakby biegł naprawdę,
Warszawa stoi, ze wszech stron odkryta,
Miasto niestare, ale bardzo sławne.
Dalej, gdzie z chmurki wiszą deszczu struny,
Pod pagórkami z akacjowym gajem,
To Praha. Nad nią zamek widać cudny,
Wsparty na górze starym obyczajem.
To, co krainę białą pianą dzieli,
To Alpy. Czarność to są lasy jodły.
Za nimi, w słońca żółtego kąpieli
Italia leży niby talerz modry.
Z pięknych miast, których wznosi się tam wiele,
Rzym rozpoznacie, chrześcijaństwa stolicę,
Po tych okrągłych dachach na kościele,
Czyli świętego Piotra bazylice.
A tam, na północ, za morską zatoką,
Gdzie mgły niebieskiej chwieje się równina,
Paryż chce wieży towarzyszyć krokom
I stado mostów ponad rzeką wspina.
I inne miasta Paryżowi wtórzą
Szkłem ozdobione, okute żelazem.
Ale na dzisiaj byłoby za dużo.
Resztę opowiem kiedyś innym razem.”
3 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 5. (1 p.)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli
jest fałszywe.
Ojciec uczy dzieci kochać i podziwiać całą
Europę.
P
F
Cały wiersz można traktować jako dosłowne
przytoczenie wypowiedzi ojca do dzieci.
P
F
Zadanie 6. (1 p.)
Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Nastrój wiersza Czesława Miłosza jest
A. poważny, patetyczny.
B. spokojny, pogodny.
C. smutny, nostalgiczny.
D. radosny, żartobliwy.
Zadanie 7. (3 p.)
Wypisz z wiersza dwa różne środki artystyczne, których nie użyłby nauczyciel
objaśniający położenie geograficzne miast lub państw. Napisz, dlaczego występują one
w wierszu, a nie mogłyby być użyte w opisie geograficznym.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 8. (1 p.)
Przeczytaj tekst. Wybierz poprawne uzupełnienie luk 8.1. i 8.2.
Kochany Tato!
Już od miesiąca 8.1. _______ po Europie. Zwiedziłam wiele pięknych miast.
Poznałam ciekawych ludzi. Dużo się nauczyłam. Miałeś rację, często powtarzając słowa:
8.2. _______ . Jestem Ci za to wdzięczna.
Kasia
8.1.
A. udałam się w podróż
B. odbywam podróż
C. wróciłam z podróży
8.2.
A. szczęśliwej podróży
B. daleka podróż
C. podróże kształcą
4 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Tekst III
Danuta Wawiłow
Wędrówka
Pewnego dnia
wyjdę z domu o świcie,
tak cicho,
że nawet się nie zbudzicie,
I pójdę,
i będę wędrować po świecie,
i nigdy mnie nie znajdziecie.
I będziemy tak szli i szli
Przez wsie, przez miasta, przez góry,
Przez morza, przez gwiazdy, przez
chmury,
aż kiedyś,
po latach wielu,
staniemy wreszcie u celu.
I nie wezmę ze sobą nikogo,
tylko tego małego chłopaka,
co wczoraj na schodach płakał
i bał się wrócić do domu,
a dlaczego to tego
nie chciał powiedzieć nikomu.
I będzie tam ciepła ziemia
i dużo, dużo nieba,
i każdy
będzie miał to,
czego najbardziej mu trzeba.
I na zielonej trawie
różne zwierzęta
będą się z nami bawić
w berka i w chowanego.
I nikt nikogo
nie będzie się bać.
I nikt z nikogo
nie będzie się śmiać.
I każdy
będzie rozumiał każdego.
I jeszcze weźmiemy ze sobą
tego czarnego kotka,
co miauczy zmarznięty na progu
i każdy odpycha go nogą,
i nie chce go wpuścić do środka.
I to nie obchodzi nikogo,
że on tak płacze na progu.
I jeszcze weźmiemy ze sobą
te dwa uschnięte drzewa,
co stoją przed naszym domem,
co nigdy nie były zielone
i chciałyby uciec do lasu
od kurzu
i od hałasu,
i żeby ptak na nich usiadł,
i żeby im zaśpiewał.
I będzie wspaniale!
Tak!
I niczego
nie będzie nam brak!
I tęsknić nie będę wcale!
I tylko czasami, czasami
pomyślę,
że byłoby dobrze,
gdybyście wy byli z nami...
I będziemy tak szli i szli
drogami, lasami, polami,
i każdy dzieciak,
i każdy pies
będzie mógł iść razem z nami.
Zadanie 9. (1 p.)
Podaj trzy synonimy do wyrazu wędrówka.
wędrówka – …………………………………………………………………………………….
5 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 10. (2 p.)
Podmiot liryczny obserwuje świat dorosłych i negatywnie go ocenia. Na podstawie
wiersza napisz, czego dotyczy ta negatywna ocena. Podaj trzy przykłady. Nie cytuj.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 11. (2 p.)
W świecie, do którego zmierza podmiot liryczny, …nikt nikogo nie będzie się bać, (…)
nikt z nikogo nie będzie się śmiać, (…), każdy będzie rozumiał każdego. Wykorzystaj
pomysł poetki zawarty w wierszu i zaproponuj dwie cechy swojego wymarzonego
świata. Zbuduj dwa zdania pojedyncze.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 12. (5 p.)
Zapisz dialog z podmiotem lirycznym wiersza. Wyjaśnij mu, że ucieczka nie jest dobrym
sposobem na rozwiązywanie problemu. Podaj co najmniej dwa argumenty. Pamiętaj
o poprawności językowej, ortograficznej i interpunkcyjnej.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
6 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 13. (2 p.)
Podaj pięć dowodów na to, że utwory W pustyni i w puszczy oraz Tomek w krainie
kangurów są powieściami.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 14. (4 p.)
Uzupełnij tabele odpowiednimi informacjami:
W pustyni i w puszczy
Bohaterowie
(co najmniej dwóch)
pierwszoplanowi
Kiedy rozgrywają się wydarzenia?
(informacja na temat czasu akcji)
drugoplanowi
Gdzie rozgrywają się wydarzenia?
(co najmniej cztery miejsca wydarzeń)
epizodyczni
zwierzęta
Tomek w krainie kangurów
Bohaterowie
(co najmniej dwóch)
pierwszoplanowi
Kiedy rozgrywają się wydarzenia?
(informacja na temat czasu akcji)
drugoplanowi
Gdzie rozgrywają się wydarzenia?
(co najmniej cztery miejsca wydarzeń)
epizodyczni
zwierzęta
7 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 15. (4 p.)
W puste miejsca w tabelach wpisz przymiotnikowe nazwy cech charakteru/usposobienia
bohatera oraz podaj ich uzasadnienie.
Staś Tarkowski
Cecha
charakteru/usposobienia
Uzasadnienie – zdarzenie/sytuacja
Tomek Wilmowski
Cecha
charakteru/usposobienia
Uzasadnienie – zdarzenie/sytuacja
Tekst IV
Wkrótce całe niebo zasnuły czarne chmury. Pierwsze, duże, ciepłe krople deszczu
przemieniły się niebawem w jakby potoki wód spadające z nieba. Powiał gwałtowny wiatr
i w mgnieniu oka zmącił powierzchnię morza. Burza rozpętała się na dobre. Lunął deszcz.
Wilmowski schronił się z Tomkiem do palarni, aby przez okno obserwować walkę żywiołów.
Morze szalało we wściekłym tańcu. Olbrzymie fale, rozbryzgujące się pod uderzeniami
straszliwej wichury, miotały statkiem. Fale tylne, boczne i przednie mieszały się bezładnie,
tworzyły koliska i spienione wiry.
Alfred Szklarski, Tomek w krainie kangurów, Warszawa 2014.
Zadanie 16. (1 p.)
Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1 – 2.
Fale tylne, boczne i przednie mieszały się bezładnie, tworzyły koliska i spienione wiry.
Podkreślone w zdaniu wyrazy pełnią funkcję
A.
okoliczników,
1.
ponieważ
B.
przydawek,
2.
8 z 12
wskazują na miejsce odbywania się
czynności.
określają cechy wykonawcy czynności.
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie17. (2 p.)
Z tekstu IV wypisz z po jednym przykładzie różnych rodzajów zdań.
Zdanie pojedyncze nierozwinięte:
………………………………………………………………………………………………..
Zdanie pojedyncze rozwinięte:
………………………………………………………………………………………………..
Zdanie złożone współrzędnie:
………………………………………………………………………………………………..
Zdanie złożone podrzędnie:
………………………………………………………………………………………………
Tekst V
I rzeczywiście wiatr nadchodził. W oddali pojawiła się jakby ciemna chmura, która
czyniła się w oczach coraz wyższą i zbliżała się do karawany. Poruszyły się też naokół
najbliższe fale powietrza i nagle podmuchy poczęły skręcać piasek. Tu i ówdzie tworzyły się
lejki, jakby ktoś wiercił kijem powierzchnię pustyni. Miejscami wstawały chybkie wiry,
podobne do kolumienek cienkich u spodu, a rozwianych jak pióropusze w górze. Ale
wszystko to trwało przez jedno mgnienie oka. Chmura, którą pierwszy ujrzał przewodnik
wielbłądów, nadleciała z niepojętą szybkością. W ludzi i zwierzęta uderzyło jakby skrzydło
olbrzymiego ptaka. W jednej chwili oczy i usta jeźdźców napełniły się kurzawą. Tumany pyłu
zakryły niebo, zakryły słońce i na świecie uczynił się mrok. Ludzie poczęli tracić się z oczu,
a najbliższe nawet wielbłądy majaczyły jak we mgle. Nie szum – bo na pustyni nie ma
drzew – ale huk wichru głuszył nawoływania przewodnika i ryk zwierząt. W powietrzu czuć
było taką woń, jaką wydaje czad węgli.
Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy, Warszawa 1990.
Zadanie 18. (2 p.)
Poniżej podano słownikową definicję wyrazu egzotyczny.
egzotyczny 1. «właściwy krajom o całkowicie odmiennym klimacie i cywilizacji, zwłaszcza
krajom podzwrotnikowym, pochodzący z tych krajów; cudzoziemski, obcy, zamorski»
2. rzad.1 «niecodzienny, niezwykły, ciekawy, osobliwy»
Na podstawie: Słownik języka polskiego, Warszawa 1978.
1
rzad. – rzadko używany
Czy opisaną we fragmencie powieści Sienkiewicza burzę piaskową możesz uznać za
egzotyczne zjawisko przyrody? Odpowiedź uzasadnij, wykorzystując odpowiednie
(1. lub 2.) znaczenie wyrazu. Zbuduj zdanie podrzędnie złożone.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
9 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Zadanie 19. (1 p.)
Nazwij wszystkie części mowy w zdaniu Chmura, którą pierwszy ujrzał przewodnik
wielbłądów, nadleciała z niepojętą szybkością.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 20. (4 p.)
Działające w Twojej szkole Koło Przyjaciół Tomka Wilmowskiego organizuje wycieczkę
do ogrodu zoologicznego w Warszawie. Napisz ogłoszenie, w którym zachęcisz innych
uczniów do wzięcia udziału w tym wyjeździe.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Zadanie 21. (7 p.)
W imieniu Stasia lub Tomka napisz kartkę z pamiętnika. Opowiedz o zdarzeniu,
będącym dowodem bohaterskiej postawy wybranej przez Ciebie postaci literackiej.
Twoja praca powinna zająć przynajmniej połowę wyznaczonego miejsca.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
10 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
11 z 12
WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 – SZKOŁA PODSTAWOWA
STOPIEŃ REJONOWY
Brudnopis (nie jest sprawdzany)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
12 z 12