Białka roślinne i grzybowe o działaniu przeciwgrzybiczym i

Białka roślinne i grzybowe o działaniu przeciwgrzybiczym i
możliwości ich zastosowania w medycynie
Ilona Łojszczyk
Kierująca pracą dyplomową: dr hab., prof. PW Danuta Czajkowska
Streszczenie
Żywe organizmy produkują miliardy związków chemicznych chroniących je przed
chorobotwórczymi grzybami. W pracy omówiono najważniejsze choroby roślin i ludzi
wywoływane przez grzyby oraz postęp wiedzy w zakresie przeciwgrzybiczych białek
pochodzenia roślinnego i grzybowego. Wiele z tych białek wchodzi w skład ludzkiej diety
bądź posiada znaczenie medyczne. Roślinne białka przeciwgrzybicze można zakwalifikować
do grup takich jak: chitynazy; białka chitynazo- podobne; białka wiążące chitynę; białka
przypominające cyklofiliny; defensywy i białka defensyno-podobne; deoksyrybonukleazy;
białka przypominające główne białko embrionalne; glukanazy; lektyny; białka przenoszące
lipidy; peroksydazy; inhibitory proteaz; rybonukleazy; białka inaktywujące rybosomy;
albuminy 2S - roślinne białka zapasowe o właściwościach alergennych oraz białka
przypominające taumatynę.
Część z wspomnianych wyżej przeciwgrzybicznych białek wykazuje ponadto
aktywność mitogenną w stosunku do komórek śledziony, antyproliferacyjną w stosunku do
komórek nowotworowych, zdolność pobudzania mysich makrofagów do produkcji tlenku
azotu, działanie przeciwbakteryjnie oraz zdolność inhibicji odwrotnej transkryptazy HIV–1.
W przeciwieństwie do dużej liczby roślinnych białek przeciwgrzybiczych, grzyby wytwarzają
niewielką ilość białek tego typu. Grzybowe białka przeciwgrzybicze różnią się od swoich
odpowiedników roślinnych sekwencją N – terminalną. Niemniej jednak niektóre z nich
wykazują zdolność inhibicji odwrotnej transkryptazy HIV–1 oraz hamowania proliferacji
komórek nowotworowych.