budzik - Zespół Szkół Specjalnych w Olkuszu

Nr 3/listopad 2013
GAZETKA SZKOLNA
UWAGA KONKURS!!!
Przygotuj ciekawą kartkę świąteczną (technika dowolna) .
Gotowe prace proszę przynosić do świetlicy szkolnej – lub
„BUDZIK”
przekazać za pośrednictwem wychowawcy do dnia 10
grudnia. Bardzo prosimy o podpisywanie prac
konkursowych.
Nagrody czekają!!!
Serdecznie gratulujemy zwycięzcom pięknych konkursowych
prac z październikowego wydania naszej gazetki:
I MIEJSCE – Paulina Maj (kl. Zet C)
II MIEJSCE – Dawid Mędrek (kl. Zet C)
III MIEJSCE – Andrzej Piłka (kl. IV)
w numerze:
 Ciekawostki
 humor
Prosimy o odbiór nagród w świetlicy szkolnej.
 11 listopada
REDAKCJA BUDZIKA:
Karolina Piekoszewska
Monika Sarota
 ANDRZEJKI – KATARZYNKI
 nagrodzeni w konkursie plastycznym
ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH
W OLKUSZU
UL. KOCHANOWSKIEGO 2
11 LISTOPADA – ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI
CIEKAWOSTKI
NACZELNIK NIEPODLEGŁEGO PAŃSTWA
POLSKIEGO
JÓZEF PIŁSUDSKI

skaczą, pływają, fruwają i pełzają
Urodził się 5 grudnia 1867 w Zułowie pod Wilnem, zmarł 12 maja
1935 w Warszawie.

Wszystkie zwierzęta małe i duże, czyli to i owo o tych co
 Kto śpi zimą?
Polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, polityk,
naczelnik państwa Polskiego w latach 1918–1922 i naczelny wódz
Armii Polskiej.

Od 11 listopada 1918, pierwszy marszałek Polski od 1920;
dwukrotny premier Polski (1926–1928 i 1930), twórca tzw. rządów
sanacyjnych w II Rzeczypospolitej wprowadzonych w 1926 po
zamachu stanu.


W młodości, podczas prowadzenia działalności konspiracyjnej
znany pod pseudonimami Wiktor i Mieczysław.
Zapadają w sen, gdy temperatura na dworze spada poniżej 10 stopni
Pośród zwolenników Piłsudskiego, zwłaszcza jeszcze z czasów
Celsjusza. Śpią w ciepłych, dobrze osłoniętych kryjówkach, owinięte
służby w Legionach, używano jego przydomków - Komendant,
Dziadek i Marszałek.

JEŻE
liśćmi. Wyglądają wtedy jak kulki. Niekiedy budzą się w środku zimy
Zasługi Józefa Piłsudskiego dla odbudowy niepodległej Polski, bez
zmylone zbyt wysoką temperaturą. Właściwa pora dla przebudzenia
wątpienia dają mu miejsce w panteonie polskich bohaterów
jeży to marzec lub kwiecień. Wtedy to serce zaczyna im bić żywiej,
narodowych. Postać twórcy polskiego czynu niepodległościowego
od wielu już lat wzbudza także kontrowersje; zarzuca mu się
bowiem, że w roku 1926 doprowadził do obalenia parlamentu i
wprowadzenia w kraju rządów autorytarnych.
wzrasta temperatura ciała. Po przebudzeniu jeż dużo je i pije, by znów
zrobić zapasik tłuszczu na kolejną zimę.
głównie rośliny – ich bulwy i korzenie. Kładą się spać całymi stadami.
Kryją się głęboko w norkach, a wylot nory zatykają trawą i korzeniami.
SUSŁY
Jedne z największych śpiochów. To niewielkie gryzonie, trochę
podobne do wiewiórki świstaków. Kopią nory i w niesprzyjających
warunkach, gdy jest zimno zasypiają w nich. Mieszkają przede
wszystkim na stepach i pustyniach.
NIEDŹWIEDZIE
Niedźwiedzie nie zawsze mocno śpią i zdarza się, że zimą się
ŚWISTAKI
budzą. Miewają też kłopoty z zaśnięciem. – zwłaszcza gdy jest
za ciepło. Przed snem miś robi sobie legowisko zwane gawrą.
Te żyjące wysoko w górach zwierzątka śpią długo: nawet od września
W ostatnich tygodniach przed zaśnięciem jest nadzwyczaj
do kwietnia. Przed zapadnięciem w sen zimowy, jesienią dużo żerują,
aktywny, dużo je, by uzupełnić zapasy tłuszczu na zimę.
by uzupełnić zapasy tłuszczu niezbędne do przetrwania zimy. Jedzą
KĄCIK KULINARNY
Przepis na klopsiki w sosie pomidorowym:
NIETOPERZE
jaskiniach, piwnicach, schronach, a nawet w szczelinach budynków czy
1/2 kg mielonego mięsa
1 duża cebula `
1 jajko
4 łyżki tartej bułki
4 łyżki oliwy
2 łyżeczki słodkiej papryki
1/2 łyżeczki ostrej papryki
4 łyżki przecieru pomidorowego
1 szklanka bulionu
sól, pieprz
1 łyżka drobno posiekanej natki pietruszki
studniach. Niekiedy budzą się by napić się wody lub zmienić miejsce
Cebulę obrać, drobno pokroić i zeszklić na oliwie. Mielone włożyć do
pobytu. Podczas tych przebudzeń tracą energię. Jeśli stracą jej zbyt
miseczki, dodać cebulę, jajko, 2 łyżki bułki tartej, pietruszkę, sól, słodką
Muszą zimą spać, gdyż wtedy nie ma owadów, które są ich
pożywieniem.
Zwierzęta te, aby przetrwać zimę, korzystają z
podskórnych zapasów tłuszczu.
intensywnie żerują.
By je zgromadzić, jesienią bardzo
Zasypiają przede wszystkim w podziemiach,
paprykę i pieprz. Wyrobić na jednolitą masę, w razie potrzeby dodać bułki
wiele grozi to nawet śmiercią nietoperza.
tartej. Formować kuleczki wielkości orzecha włoskiego, obtoczyć je w
bułce
tartej
i
usmażyć
na
oliwie
aż
do
zrumienienia.
Zagotować bulion, przełożyć do niego usmażone kuleczki. Bulion powinien
przykrywać nasze klopsiki, jeśli jest go zbyt mało - dolać wody. Dodać
przecier i gotować na małym ogniu około 30 minut. Pod koniec gotowania
przyprawić sos ostrą papryką, solą i pieprzem.
HUMOR Z KRAINY ZWIERZĄT
- Jak dla mnie, to tu wszyscy jadą pod prąd!
***
Wiszą dwa leniwce na drzewie. Mija godzina, druga, trzecia, a
one nadal bez ruchu. W pewnym momencie jeden podrapał
się po głowie. Drugi na to:
- Wiesiek, ale ty dzisiaj nerwowy jesteś.
Przychodzi żaba do lekarza.
***
- Co pani jest? – pyta lekarz.
Słoń i mrówka idą przez most. Mrówka mówi z dumą w
głosie:
- Nie kumam – odpowiada żaba.
***
Co to jest?
Zielone i mówi: hau, miau, kra.
- Żaba na lekcji języków obcych.
***
Jedzie miś autostradą, nagle słyszy w radiu komunikat:
SPECJALNY KOMUNIKAT! AUTOSTRADĄ A4 PIRAT
DROGOWY JEDZIE POD PRĄD!!!
Miś wychyla się przez okno i mówi:
- Ale tupiemy.
***
Na łące podskakuje osioł. Podchodzi krowa i pyta:
- Dlaczego podskakujesz jak zwariowany?
A na to osioł odpowiada:
- Bo wypiłem syrop przeciw kaszlowi i zapomniałem go
wstrząsnąć przed użyciem.
Wróżby Andrzejkowe
ANDRZEJKI ZBLIŻAJĄ SIĘ WIELKIMI KROKAMI …
Tradycyjnie w Andrzejki wykonywane są różnego rodzaju wróżby,
najczęściej dotyczące tematyki związków damsko-męskich. Niegdyś
przykładano do nich dużą wagę i wykonywano je w odosobnieniu.
Współcześnie wróżby andrzejkowe mają jedynie charakter zabawy.
I tak, wśród andrzejkowych wróżb wyliczyć można:

W tym roku Andrzejki wypadają w nocy z 29 na 30
listopada (29 listopada – piątek)


Jaka jest geneza Andrzejek?
Andrzejki to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada w
wigilię świętego Andrzeja. Data Andrzejek wypada zazwyczaj w okresie

Adwentu, a więc na początku nowego Roku Liturgicznego, który przypada
w pierwszą niedzielę między 27 listopada, a 3 grudnia.

Andrzejki były ostatnią okazją do zabawy przed rozpoczynającym się
okresem Adwentu, w którym powstrzymywano się tradycyjnie od zabaw,
podobnie jak w okresie Wielkiego Postu. Obecnie okres Adwentu w
Kościele Katolickim jest czasem
przyjście Zbawiciela.
refleksji, czasem
oczekiwania na

wylewanie wosku na zimną wodę przez klucz — na podstawie
kształtu zastygłego wosku lub rzucanego przez niego cienia
wróżono o przyszłym ukochanym, jego cechach wyglądu, zawodu
itp.
ustawianie kolejno butów zgromadzonych dziewcząt od ściany
do progu drzwi — ta, której but jako pierwszy dotarł do progu
jako pierwsza miała wyjść za mąż.
rzucanie psu kości lub kulek ciasta oznaczających wybranych
chłopców — jeżeli pies jako pierwszy zjadł kość od danej
dziewczyny, to ona jako pierwsza miała wyjść za mąż.
wróżba z kartkami — uczestnicy spisują imiona dziewcząt na
jednej kartce, a imiona chłopców na drugiej, po czym kartki są
odwracane i przekłuwane od góry — imię, które zostanie przekłute
oznacza imię przyszłej wybranki / wybranka.
losowanie przedmiotów o przypisanym umownym znaczeniu —
listek, to staropanieństwo, obrączka lub wstążka, to rychły ślub,
różaniec, to powołanie do zakonu.
ucięcie w dniu św. Andrzeja gałązki wiśni lub czereśni — jeżeli
gałązka zakwitnie w Boże Narodzenie, to jest to zwiastun szybkiego
zamążpójścia.
KATARZYNKI



Katarzynki – polski zwyczaj świąteczny, żeński odpowiednik
andrzejek. W nocy z 24/25 listopada, tj. w wigilię św. Katarzyny
Aleksandryjskiej, odbywają się wróżby młodych mężczyzn
dotyczące ożenku i poszukiwania partnerki. Prawowite męskie
"święto" zostało zapomniane na rzecz spopularyzowanego na
zachodzie święta panien – zwanego andrzejkami, kiedy to kobietom
poszukującym partnera mają się spełniać pomyślne wróżby.
W kościołach chrześcijańskich obrzęd katarzynek odbywa się w
niedzielę poprzedzającą 29 listopada.
Święta Katarzyna to patronka cnotliwych kawalerów, którzy pragną
poznać pannę i w przyszłości wejść w szczęśliwy związek
małżeński. Największe nasilenie kultu świętej przypadło na okres
średniowiecza.

porzekadło towarzyszyło wkładaniu pod poduszkę dziewczęcych
przedmiotów, części garderoby czy ptasiego pióra mających
sprowadzić proroczy sen o przyszłej narzeczonej, bądź karteczek z
pierwszymi literami imion lub całymi żeńskimi imionami – które
zaraz po przebudzeniu miały być wylosowane. Towarzyszyć temu
mógł wierszyk:
Wskaż proszę wróżbo wybrankę
Żonę i przyszłą kochankę
Wyciągam karteczki cztery
Wybrane wróżby i wierzenia ludowe

Kawalerowie przed wszelkimi wróżbami zgodnie recytowali
wierszyk ku pomyślności wróżb:
Hej! Kasiu, Katarzynko
Gdzie szukać Cię dziewczynko
Wróżby o Ciebie zapytam
Czekaj – wkrótce zawitam
Bawmy się więc w Katarzyny
Szukajcie chłopaki dziewczyny
Zapytać więc trzeba wróżby
A nuż potrzebne już drużby
"W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny" – to
Są jej imienia litery

Wróżenie z kubków polegało na losowaniu ukrytych pod nimi
przedmiotów symbolizujących ożenek (np. obrączka), przypływ
majątku (np. monety), dobrą pracę (zboże), chwilowy zastój (pusty
kubek). Losowaniu towarzyszyć może wierszyk:
Kasiu daj znać, co się będzie ze mną dziać
ZAGADKI ORTOGRAFICZNE

Sprawdź swoja znajomość ortografii, wpisując brakujące (u lub ó)
KOLOROWANKA