spróbowac zrozumiec nastolatka

Transkrypt

spróbowac zrozumiec nastolatka
ZROZUMIEĆ NASTOLATKA
Kol
0
um
Wi ersz na
3
Wiers z 13
1
2
Nastolatek to nieraz trudny orzech do
zgryzienia dla rodzica.
Ze słodkiego, grzecznego dziecka przeistacza
się w „kosmitę”, który mówi innym językiem,
zachowuje się jakby coś w niego wstąpiło.
Chce „ łazić jak kot, własnymi ścieżkami”.
Rodzice są dla niego złem koniecznym, koledzy zaś
wzorem do naśladowania. Im dziwniejsi, tym lepsi do
skopiowania.
Oczywiście, nie każdy nastolatek taki jest.
Na szczęście większość przechodzi ten okres prawie
bezboleśnie. Są rozumni, skłonni do porozumienia,
mający plany życiowe i mądrze myślący o życiu.
SKĄD TE RÓŻNICE?
Mają na to wpływ następujące czynniki:
- biologiczne – dorastanie zmiany
zachodzące w ciele i psychice;
- społeczne – to w jakim środowisku dziecko
wzrasta;
- sposób wychowania, stawiania granic,
konsekwencji rodziców.
CZYNNIKI BIOLOGICZNE
Zmiany zachodzące w ciele ( tych nie trzeba tłumaczyć)
powodują zmiany w psychice. Istnieją konkretne różnice
pomiędzy tym w jaki sposób działa mózg dziecka i mózg
osoby dorosłej.
Niektóre z tych zmian mogą mieć wpływ na nastrój
i zachowanie. Mózg nastolatka może być mniej odporny na
stres, z powodu wszystkich zmian. Zmiany w rozwoju
fizycznym i płciowym są efektem wpływu hormonów. To jak
nastolatek wygląda ma wpływ na to jak się postrzega.
Często może mieć zaburzony obraz własnej
osoby. Zwłaszcza dziewczyny rozpoczynają odchudzanie
ponieważ nie mogą zaakceptować zmieniającej się
( pełniejszej) sylwetki.
Boją się czy zostaną zaakceptowane czy wyśmiane.
CIEKAWE
Badania pokazują że:
Chłopcy dojrzewają później niż dziewczęta, jednak wczesne
dojrzewanie chłopców ma więcej zalet w wielu aspektach ich
emocjonalnego i społecznego funkcjonowania. Chłopcy
dojrzewający wcześnie są postrzegani jako
zrelaksowani,niezależni, pewni siebie i fizycznie .
Ci dojrzewający później są postrzegani
jako niespokojni, nadmiernie gadatliwi, zachowujący się tak,
by skupić na sobie uwagę otoczenia.
Pośród dziewcząt różnica między wcześniejszym,
a późniejszym dojrzewaniem jest dokładnie odwrotna.
Dojrzewające wcześniej dziewczęta mają mniejszą
popularność, wydają się zamknięte w sobie i pozbawione
pewności siebie, a także rzadziej zajmują role przywódcze.
Dojrzewające później są uważane za fizycznie atrakcyjne,
pełne życia, towarzyskie i za szkolne liderki.
Emocje to charakterystyczna dla okresu dojrzewania
i dorastania sfera rozwoju psychicznego. Są one
szczególnym wyrazem uroku i ekspresji tego okresu życia.
Zachodzące zmiany w rozwoju emocjonalnym są wynikiem
dojrzewania biologicznego i umysłowego.
Początkowo typowa jest chwiejność emocjonalna i żywiołowa
reaktywność. Ta ekstrawertywność jest zjawiskiem
pozytywnym, gdyż tłumienie emocji może być źródłem
zaburzeń nerwicowych. Kierunek emocji (dodatnie lub
ujemne) zależy od rodzaju doświadczeń społecznych.
Dla młodzieży ich źródłem jest przede wszystkim rodzina lub
szkoła. W miarę wyciszania labilności emocjonalnej
występuje tendencja do pojawiania się nastrojów,
czyli słabo wyrażonych stanów emocjonalnych
(dodatnich lub ujemnych), szczególnie charakterystycznych
dla dziewcząt.
Intensywnie kształtuje się intelekt: spostrzeganie, uwaga,
pamięć, myślenie i wyobraźnia. W spostrzeganiu istotne
znaczenie ma nastawienie, nie tylko na to co niezbędne,
ale i na to, co jest obiektywnie ważne.
Z procesem rozwoju umysłowego związane są uczucia. Ich
rodzaj zależy od źródeł, które je wyzwalają. Wyróżnia się
uczucia proste, np. smutek i radość oraz – złożone, np. żal,
poczucie winy. Dla okresu dorastania charakterystyczna
jest przeciwstawność uczuć (np. miłość – nienawiść),
prawdopodobnie wynikająca z nieustabilizowanego
systemu wartości. Czynnikiem sprzyjającym jest
chwiejność neurowegetatywna ustroju.
Okres dojrzewania to czas integracji impulsów seksualnych,
czas zdobywania samodzielności, niezależności i
poszukiwania swego miejsca w społeczeństwie. Potrzeba
seksualna wyraża się potrzebą więzi i rozładowania napięcia.
Pierwsza, uwarunkowana głównie psychospołecznie, polega
na dążeniu do posiadania osoby bliskiej, zapewnienia
bezpieczeństwa i zadowolenia u dziewcząt.
Druga potrzeba – rozładowania napięcia – uwarunkowana
biologicznie, pozostaje pod wpływem
układu neurohormonalnego.
Zajmuje ona pierwszoplanową pozycję u chłopców.
CZYNNIKI SPOŁECZNE
W wieku dorastania zmianom ulegają także kontakty
społeczne. Więź emocjonalna z dorosłymi rozluźnia się,
autorytet słabnie i często może dochodzić do konfliktów.
Dzieje się to za sprawą wzrostu zdolności krytycyzmu.
Nasze dorastające dzieci, dzięki wspaniałej
spostrzegawczości i umiejętności porównywania, coraz
częściej zauważają liczne uchybienia w postępowaniu
dorosłych. W tym czasie wzrasta w nastolatkach potrzeba
samodzielności, chęci uniezależnienia się, chodzenia
własnymi drogami. Dla nastolatków coraz większe
znaczenie ma grupa rówieśnicza. Tworzą grupy o luźnej
strukturze, spędzają razem czas, organizują wspólne
imprezy. Wiek dorastania to czas, w którym dzieciaki są
gotowe do zawierania głębszych przyjaźni, w których są
gotowe do zrozumienia i zaufania oraz dzielenia się
najskrytszymi tajemnicami.
Grupa rówieśnicza, obok nauczycieli i rodziców, stanowi
jedno z głównych źródeł mechanizmów socjalizacyjnych.
W tym wieku szczególnie ze zdaniem kolegów liczy się
nastolatek. Grupa rówieśnicza, z którą silnie się
identyfikuje, może decydować o stylu ubierania się
czy wyborze słuchanej muzyki.
Istnieje wiele różnych grup społecznych, w których
dziecko odbywa swoisty trening interpersonalny.
Wszystkie te grupy silnie oddziałują na proces
definiowania własnego „Ja”.
Grupa rówieśnicza dostarcza odpowiedzi na pytanie:
„Jaki jestem?”,co w okresie adolescencji pozwala
poradzić sobie z kryzysem tożsamości.
Na bazie relacji z rówieśnikami kształtuje się obraz
własnej osoby i samoocena, zależna między innymi od
pozycji zajmowanej w grupie.
W czasie dorastania, odznaczającego się testowaniem
rzeczywistości, kontestowaniem autorytetów oraz
eksperymentowaniem z różnymi używkami, można się
pogubić i zatracić. Grupa może nieść też ryzyko i mieć
negatywny wpływ na kształtowanie się młodej
osobowości, dlatego rodzice powinni być czujni
i wyznaczać granice oraz drogowskazy,
które w przyszłości staną się
podstawą dla moralności dziecka.
Rodzice często w trosce o przyszłość dzieci usiłują
wpływać na ich decyzje. Nastolatek rzadko zgadza się
z ich zdaniem, jeszcze rzadziej przyznaje im słuszność.
Dzieje się tak ponieważ on inaczej widzi problem,
odmiennie postrzega te same rzeczy.
W tym okresie nastolatek sam chce decydować o
sobie i podejmować decyzje, wyrażać swoje zdanie,
które jest inne niż rodzica.
To co dla rodzica jest bezmyślne, ryzykowne,
karkołomne dla - nastolatka jest wspaniałą przygodą.
Do najczęściej popełnianych błędów
rodzicielskich należą:
zbytnia natarczywość – bezwzględne kontrolowanie
nastolatka, czytanie jego pamiętnika, smsów, to
wzbudza oburzenie, wściekłość;
brak kontroli – brak granic, niestresowe wychowanie,
zainteresowanie. Rozumiane jako zabezpieczenia
potrzeb finansowych i bytowych,
lub błędnie rozumiane partnerstwo, koleżeństwo z
własnym dzieckiem;
nadmierne krytykowanie ubioru, wyglądu,
zachowania, porównywanie, stawianie w gorszej
pozycji;
niekonsekwentne postępowanie – rodzice są raz
podejrzliwi innym razem pobłażliwi, raz traktują
nastolatka jak dziecko raz jako partnera. Każdy
pragnie stabilizacji a nie „siedzenia na minie” .
- kłótnie, wchodzenie w utarczki słowne z dzieckiem
jest skazane na niepowodzenie, nastolatek jest
głośniejszy, bezwzględny w argumentacji,
bezlitośnie błędy;
DROGI RODZICU
NIE DOPROWADZAJ DO SYTUACJI,
W KTÓREJ PRZYZNAJESZ SIĘ OTWARCIE,
ŻE NIE RADZISZ SOBIE Z NASTOLATKIEM.
PAMIETAJ TY JESTEŚ RODZICEM I MUSISZ
ZNALEŹĆ SPOSÓB, ABY ON TO WIEDZIAŁ!!!
ZŁOTY ŚRODEK
Aby znaleźć drogę do porozumienia należy wprowadzić
kilka zasad:
Zasada akceptacji -nastolatek ma prawo do własnego
życia, ale spełnia oczekiwania rodziców;
Zasada wiarygodności – nie należy postępować inaczej
niż się mówi;
Zasada uszanowania prywatności – nie przenikaj w
każdą sferę jego życia,ale trzymaj rękę na pulsie;
Zasada równych zobowiązań – jeśli nastolatek czegoś
się podjął, do czegoś został zobowiązany należy to od
niego egzekwować, ale również rodzic realizuje podjęte
zobowiązania. Obietnice powinny się pokrywać z realizacją;
Zasada stabilności – dom jest ostoją, podporą a nie karą;
Zasada prośby – polecenia powinny mieć formę prośby, ale
prośby stanowczej;
Zasada konsekwencji- nastolatek musi wiedzieć jakie są
konsekwencje jego postępowania, musi mieć postawione
jasne granice, nie próbować się z rodzicem;
Zasada humoru – przeczekaj humory swoje i dziecka,
zabierz się za rozmowę i rozwiązywanie problemów jak
opadną emocje;
Zasada współdecydowania – dorastający powinien być
wtajemniczany w problemy rodziny, zaczyna się bowiem
czuć odpowiedzialny za rodzinę
RODZICU
NIE OBARCZAJ SZKOŁY ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
ZA SWOJE DZIECKO I JEGO WYCHOWANIE.
MY MAMY PEŁNIĆ ROLĘ DORADCZĄ.
TO JAK GO WYCHOWASZ BEDZIE OWOCOWAŁO
GŁÓWNIE W TWOIM ŻYCIU.
JAKIM OKAŻE SIĘ WSPARCIEM DLA CIEBIE.
JAK BEDZIE TRAKTOWAŁ LUDZI.
SZKOŁA TO TYLKO ETAP W JEGO ŻYCIU.
RODZNA TO MIEJSCE GDZIE BĘDZIE ŻYŁ.
OPRACOWAŁA: ALEKSANDRA NIEWIARA
PEDAGOG – ZESPÓŁ SZKÓŁ W ŁĘKAWICY

Podobne dokumenty