Pobierz opis

Anna Wolanciuk
Promotor: Prof. dr hab. Joanna Barłowska
Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Adres e-mail: [email protected]
Temat rozprawy: Polimorfizm kappa-kazeiny i beta-laktoglobuliny u różnych ras
krów i jego wykorzystanie do oceny wartości odżywczej i przydatności
technologicznej mleka
Celem prowadzonych badań jest ustalenie związków pomiędzy występowaniem
polimorficznych frakcji κ- kazeiny i β-laktoglobuliny a cechami przydatności technologicznej
i wartości odżywczej mleka krowiego.
Uzyskane wyniki pozwolą określić zróżnicowanie genetyczne pomiędzy rasami krów
użytkowanymi mlecznie w województwie lubelskim, tj. polską holsztyńsko-fryzyjską
odmiany czarno-białej (PHF), simentalską oraz białogrzbietą. Należy podkreślić, że rasa
białogrzbieta jest rodzimą rasą bydła objętą programem ochrony zasobów genetycznych
zwierząt. Bydło to zachowało się głównie na Polesiu, a jego obecna populacja liczy zaledwie
300 krów. Dalsze zachowanie tej rasy jest bardzo istotne dla utrzymania bioróżnorodności.
Od różnorodności przestrzeni ekologicznej zależy atrakcyjność regionu i jego zdolność do
budowania przewag konkurencyjnych, co jest istotnym elementem strategii rozwoju
województwa lubelskiego.
W odpowiedzi na zwiększająca się liczbę konsumentów poszukujących żywności
charakteryzującej się lepszymi parametrami jakościowymi wykazany zostanie związek
wariantów genetycznych β-laktoglobuliny i κ-kazeiny z zawartością składników biologicznie
czynnych w mleku. Dowiedziono, że właściwości o charakterze biologicznie czynnym
wykazują zarówno białka serwatkowe jak i niektóre kwasy tłuszczowe mleka. Posiadają one
wiele niespecyficznych właściwości, tj. przeciwzapalne, bakteriostatyczne, antyoksydacyjne,
antynowotworowe. W związku z tym istotne jest doskonalenie genetyczne zwierząt pod
kątem nie tylko wyższej produkcyjności, ale w drugim kierunku – szeroko pojmowanej
jakości pozyskiwanego od nich surowca. Do tego celu mogą służyć właśnie warianty
genetyczne białek mleka.
Uzyskane informacje będą przydatne, zarówno dla służb surowcowych mleczarni
(szkolących producentów mleka), jak i samych hodowców bydła mlecznego. Zakłady
przetwórcze oczekują surowca bogatego w białko (przede wszystkim w kazeinę) ponieważ
poziom zawartości tego cennego składnika w mleku jest związany z efektywnością produkcji
wyrobów mleczarskich. Rolnicy chcąc sprostać rosnącym wymaganiom zakładów
przetwórczych poszukują rozwiązań prowadzących do poprawy jakości technologicznej
produkowanego surowca. Producenci mleka chcący uzyskać wyższą cenę za dostarczany
surowiec, będą poszukiwać nasienia buhajów z wariantem genetycznym κ-kazeiny, czy βlaktoglobuliny związanym z wyższą zawartością białka w mleku i korzystniejszymi
parametrami technologicznymi.
Uzyskane
wyniki
wskażą
zatem
rasy
krów
użytkowanych
mlecznie
na
Lubelszczyźnie, od których pozyskiwane mleko wyróżnia się korzystniejszymi parametrami
technologicznymi i właściwościami funkcjonalnymi. Pozwolą one również określić wpływ
dodatkowych czynników, takich jak: system żywienia i sezon produkcji na analizowane
parametry mleka istotne dla jego przetwórstwa.