Wybory - Instytut Filozofii UW

Antonio Gramsci
Wybory
Studenckie Koło Filozofii Marksistowskiej (Uniwersytet Warszawski)
WARSZAWA 2007
Antonio Gramsci – Wybory (1919 rok)
Artykuł Antonio Gramsciego „Wybory” ukazał się bez podpisu w piśmie „L'Ordine Nuovo” I, nr 27 z 22 listopada 1919 r., w rubryce „Tydzień w polityce”.
Podstawa niniejszego wydania: Antonio Gramsci, „Pisma wybrane”, tom 1, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1961.
Tłumaczenie z języka włoskiego: Barbara Sieroszewska.
– 2 –
© Studenckie Koło Filozofii Marksistowskiej (UW)
www.skfm­uw.w.pl
Antonio Gramsci – Wybory (1919 rok)
Wyniki walki wyborczej zmieniają radykalnie nie tylko stosunek sił politycznych (demagogicznych) pomiędzy Partią Socjalistyczną, partią robotników i chłopów, a rozmaitymi partiami spod znaku kas pancernych, ale niewątpliwie również i stosunek sił pomiędzy instytucjami, które są ucieleśnieniem walki klas, a dziś są ucieleśnieniem procesu rozwojowego rewolucji proletariackiej. Na tej stronie zagadnienia politycznego winna w obecnym momencie skupić się uwaga awangardy robotniczej, najbardziej świadomych i odpowiedzialnych rewolucjonistów. Podstawowym problemem rewolucji jest w ogóle problem stosunku sił pomiędzy instytucjami: ale bardziej niż o stosunek sił pomiędzy instytucjami proletariackimi a instytucjami burżuazyjnymi chodzi tu o stosunek sił pomiędzy rozmaitymi instytucjami proletariackimi.
Organizowanie się grupy stu pięćdziesięciu posłów socjalistycznych zaczęło się od przerzucenia ze związków zawodowych na parlament akcji oporu mas robotniczych i chłopskich. Związki utraciły przez to znaczenie jako narzędzie walki klas, a zatem straciły też wiele na autorytecie i na atrakcyjności. Jeśli awangarda robotnicza nie oprze się temu czynnikowi rozkładu, jedno z najważniejszych pod względem technicznym narzędzi rewolucji komunistycznej zostanie zniszczone. Tymczasem można dokonać przewartościowania ludzi, którzy dzisiaj kierują związkami zawodowymi, federacjami, Konfederacją Pracy i kooperatywami, przy tworzeniu rad narodowych, parlamentów pracy, komisji technicznych itp.
Masy wyborcze głosowały na socjalistów, ponieważ spodziewały się, że klub parlamentarny rozwiąże najbardziej palące i najważniejsze sprawy życia powojennego. Leaderzy konfederacji nie będą sprawdzali parlamentarnych uprawnień, nie będą pytali, czy w wyborach wzięli udział tylko robotnicy i chłopi zorganizowani, tak jak to robią w odniesieniu do rad fabrycznych, leaderzy związkowi są za demokracją b u r ż u a z y j n ą , a nie za demokracją robotniczą; będą się starali na wszelkie sposoby zużytkować siłę parlamentarną na korzyść akcji związków zawodowych, będą się nawet starali zastąpić tę pierwszą przez związki i kroczyć tym sposobem od zwycięstwa do zwycięstwa.
Tak samo władza mogłaby przejść od kierownictwa partii do klubu parlamentarnego. Kierownictwo partii reprezentuje tylko jej członków, podczas gdy klub parlamentarny – kilka milionów wyborców. Klub parlamentarny – i to nie tylko jego grupa reformistyczna i centrowa (która okazała się większością klubową), ale także i liczne elementy jego grupy rewolucyjnej – automatycznie stanie zatem wobec konieczności nowej oceny zagadnień wymagających natychmiastowego rozwiązania. Pragnienie zachowania jedności między tendencjami oraz instytucjami ruchu politycznego i ekonomicznego proletariatu może doprowadzić do kompromisów zgubnych dla zwartości rewolucyjnej proletariatu.
Z woli ludu Partia Socjalistyczna stała się partią rządową. Masy oczekują po niej pozytywnej akcji. Proces rewolucyjny osiągnął krytyczną, decydującą fazę. Partia musi przezwyciężyć konflikty zarysowujące się w ruchu socjalistycznym i proletariackim. Musi przezwyciężyć je organicznie, nie za pomocą paktów i obietnic, gdyż konflikty te są rzeczywiste, wynikają nieuchronnie z obiektywnych i psychologicznych warunków włoskich mas ludowych, nie mogą więc być rozwiązywane na papierze, ani też na słowo ludzi dobrej woli.
Masy ludowe głosowały na socjalistów, ponieważ chcą, aby rząd socjalistyczny obrócił na ich korzyść działalność państwowego aparatu administracyjnego, sądowniczego, wojskowego i zaopatrzeniowego. Trzeba jednak przekonać masy, że groźne zagadnienia chwili obecnej nie mogą znaleźć rozwiązania dopóty, dopóki państwo opierać się będzie na własności prywatnej i własności państwowo­biurokratycznej, dopóki produkcja przemysłowa i rolnicza opiera się na indywidualnej, konkurencyjnej inicjatywie kapitalistów i wielkich właścicieli ziemskich. Trzeba przekonać masy, że radykalnego rozwiązania szukać muszą one same, że muszą zorganizować się zgodnie z potrzebą stworzenia aparatu władzy społecznej, aparatu państwa robotniczego i chłopskiego, państwa wytwórców. Ale nie może to być przekonanie abstrakcyjne, przekonanie bierne. Partia musi wskazać ludowi realną – 3 –
© Studenckie Koło Filozofii Marksistowskiej (UW)
www.skfm­uw.w.pl
Antonio Gramsci – Wybory (1919 rok)
pracę, pracę przebudowy. Musi dać impuls do tego, aby rady robotnicze i chłopskie stały się ciałem i krwią, a nie pozostały martwą literą kongresowej rezolucji.
Tylko na drodze energicznego tworzenia rad partia zdoła opanować konflikty, które dziś tak złowrogo się zarysowują. Masy zostaną ujęte w organiczne ramy i wówczas osiągnie się: 1) przełamanie zaklętego kręgu parlamentaryzmu; 2) uwolnienie towarzyszy posłów od zespołu bezpośrednich i pośrednich nacisków, które ich krępują i zmuszają wbrew ich woli do traktowania nazbyt serio ciężaru, jaki na ich barki włożyła suwerenność ludu. Kontrola pozostanie natomiast w rękach partii, która w radach niechybnie uzyska większość mandatów dla swoich członków i sympatyków. Związki zawodowe będą mogły w końcu stać się organami technicznymi służącymi do reorganizacji aparatu przemysłowego i rolniczego, przestaną być partią w partii, przestaną prowadzić własną politykę w ramach polityki partii.
Klub parlamentarny musi użyć całej swej siły do walki o: 1) rozbrojenie siepaczy nasyłanych przez właścicieli kas pancernych; 2) stworzenie warunków wystarczających i koniecznych do tego, aby klasa wytwórców mogła zbudować własny aparat władzy społecznej, zbudować organa administrowania majątkiem narodowym własnymi metodami i dla własnych celów.
– 4 –
© Studenckie Koło Filozofii Marksistowskiej (UW)
www.skfm­uw.w.pl