plik pdf

Banki Spółdzielcze w Polsce i ich znaczenie dla wybranych grup
klientów
Szanowne Panie, Szanowni Panowie,
Banki Spółdzielcze na terytorium Polski powstawały już w połowie XIX
wieku, a więc należą do najstarszych organizacji spółdzielczych w
Europie. Ze względów historycznych mają za sobą długą i trudną
drogę, ale dziś interesuje nas przede wszystkim stan obecny – w
warunkach liberalnej gospodarki i wolnego rynku.
Na początku transformacji, w roku 1990 aktywa ogółem banków
spółdzielczych stanowiły 7% aktywów sektora bankowego w Polsce,
następnie w 1999 r. spadły do 4% by po ośmiu latach zanotować wzrost
do ponad 6%. W ciągu ostatnich lat banki spółdzielcze w Polsce
rozwijały się szybciej niż banki komercyjne i zyskiwały udziały w
rozwijającym się rynku usług bankowych.
Obecnie udział banków spółdzielczych wynosi :
6,8% funduszy własnych sektora bankowego
8,5% depozytów sektora niefinansowego
7,2% kredytów dla sektora niefinansowego (dane z czerwca 2007 r.)
Cały sektor bankowości spółdzielczej rozwija się bardzo szybko.
Najlepsze
Banki
Spółdzielcze
w
Polsce
osiągają
wskaźniki
efektywnościowe porównywalne z bankami spółdzielczymi ze starych
krajów UE.
Według ostatnich badań porównawczych prowadzonych przez zespół
prof. A. Gospodarowicza z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
efektywność techniczna (mierzona metodą DEA) najlepszych BS w
Polsce jest w pełni porównywalna z efektywnością najlepszych BS w
Niemczech (wg danych na koniec 2006 roku).
Dane dla niektórych grup klientów w Polsce wskazują na duży udział
banków spółdzielczych, na przykład :
- kredyty udzielane przez BS przedsiębiorcom indywidualnym stanowią
17% całości zaangażowania banków w ten sektor
- kredyty dla sektora rolnego (gospodarstwa rodzinne) to 2/3 całości
zaangażowania banków.
Tak więc istnieją grupy klientów, dla których BS są najważniejszym
partnerem.
Zastanówmy się dlaczego ?
Badania przeprowadzone przez Pentor Research International wskazują
na specyficzną sytuację rolników i przedsiębiorców rolniczych.
Większość z nich (86%) finansuje swoją działalność gospodarczą ze
środków własnych. 86% rolników korzysta z dopłat bezpośrednich z UE,
a prawie 60% rolników i przedsiębiorców z kredytów. Ponad 40% z nich
oczekuje pomocy UE w rozwijaniu przedsiębiorczości. 44% rolników
oczekuje pomocy ze strony sektorowych agencji państwowych.
Jednocześnie 50% rolników i 52% przedsiębiorców związanych z
sektorem rolniczym, twierdzi, że po przystąpieniu do struktur unijnych
wzrosło ich zapotrzebowanie na korzystanie z produktów bankowych.
Ich oczekiwania względem banku to przede wszystkim :
- kompetentna i miła obsługa
- możliwość obdarzenia banku zaufaniem
- dbałość banku o dobre długofalowe relacje z klientem
Zaraz po tym wskazywane są koszty produktów bankowych czyli pieniądze są ważne, ale nie najważniejsze. Liczy się również jakość
obsługi i długoterminowe, dobre relacje z bankiem.
Z badań Warszawskiego Instytutu Bankowości oraz firmy Indicator,
przeprowadzonych w ub. roku wynika, że MŚP (małe i średnie
przedsiębiorstwa) są raczej tradycyjnymi podmiotami, preferującymi
osobiste kontakty z pracownikami banków w oddziałach, ale sytuacja
ta ulega szybkiej zmianie.
Podobnie jak w przypadku rolnictwa, MŚP są w głównej mierze
finansowane z własnych środków przedsiębiorcy, 60% przedsiębiorstw
finansowanych jest (również) środkami z kredytów udzielanych przez
banki, a w 20 – 30% pożyczkami udzielanymi przez przyjaciół czy
członków rodziny.
MŚP nie akceptują w bankach wysokich opłat i prowizji, ale przede
wszystkim zbędnej biurokracji.
Sektor ten oczekuje :
- uwzględniania indywidualnych potrzeb klienta
- obniżenia kosztów obsługi klienta
- szybkości rozliczeń
- doradztwa w zakresie zarówno finansowym jak i prowadzenia biznesu
- szybkości podejmowania decyzji odnośnie udostępniania produktów
bankowych
- dostępu do gotówki/obsługi kasowej
MŚP oceniają pozytywnie przystąpienie Polski do UE oraz obniżenie
stawki podatku dochodowego sprzed kilku lat.
Obecnie banki spółdzielcze zajmują 2-3 pozycję na rynku obsługi
małych przedsiębiorstw. W przypadku średnich przedsiębiorstw zajmują
8 miejsce,
ale w przypadku mieszkańców wsi i małych miasteczek są
najważniejszymi partnerami sektora MŚP.
Pozycja BS w większych ośrodkach jest słabsza.
Im mniejszy podmiot, tym ważniejsze są dobre kontakty/relacje z
bankiem.
I znowu dla tej grupy klientów koszt obsługi finansowej jest ważny, ale
nie najważniejszy. Ponownie liczy się jakość obsługi.
Banki spółdzielcze są w stanie najlepiej spełnić te oczekiwania.
Ale wymaga to ciągłej pracy, tym bardziej, że zwiększa się
konkurencja banków komercyjnych.
Ogólnie sytuacja Banków Spółdzielczych w Polsce jest dobra i jesteśmy
umiarkowanymi optymistami co do dalszego rozwoju sektora.
Bezpośrednie zagrożenie kryzysem na rynku kredytów hipotecznych
oceniamy jako niewielkie, ze względu na nieznaczne zaangażowanie w
skomplikowane usługi finansowe o charakterze produktów
pochodnych. Również zaangażowanie w kredytowanie zakupu
nieruchomości na rynku polskim jest niewielkie. Groźne może być
zachwianie gospodarki narodowej jako efekt pośredni kryzysu
ogólnoświatowego.
Aktualne trudności wiążą się przede wszystkim z wdrożeniem Nowej
Umowy Kapitałowej oraz nieadekwatnością polskich rozwiązań
legislacyjnych dotyczących bankowości spółdzielczej. Pierwszy
problem może i powinien być rozwiązany na poziomie Wspólnoty
Europejskiej, drugi jest naszym wewnętrznym, narodowym zadaniem do
wykonania.
Dziękuję Państwu za uwagę.