Autorski program "TAJEMNICE PRZYRODY"

„Poznajemy tajemnice przyrody”
Program zajęć dodatkowych dla uczniów klasy II
„Pozwólmy dziecku doświadczać, eksperymentować, dowiadywać się i
porównywać, szukać i drążyć w głębinach wiedzy, wyruszać w podróże odkrywcze
– czasami trudne, ale jakże bogate i fascynujące.”
C. Freinet
Program przeznaczony do realizacji w okresie 1.10.2014 do 31.05.2015
Nauczyciel realizujący : Lucyna Dudek
I. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Młodszy wiek szkolny to okres, w którym dzieci wszystkim się interesują,
ciągle o coś pytają, drążą temat tak długo, aż uzyskają zadawalającą odpowiedź. Są
ciekawe świata, eksperymentują, doświadczają, badają i na tej podstawie budują swoją
wiedzę i umiejętności. Dzieci wykazują rosnące zainteresowanie różnymi „sekretami” i
osobliwościami otaczającej nas rzeczywistości, które w pewien sposób poszerzają ich
szkolną wiedzę.
Proponowany program zawiera elementy tematyki z różnych dziedzin, wykraczających
poza ramy programu szkolnego.
Wprowadzanie tych treści odbywa się na zasadzie prezentacji multimedialnych, gier i
zabaw dydaktycznych, ćwiczeń umysłowych, quizów, łamigłówek a przede wszystkim
wyszukiwania w różnych źródłach i omawiania ciekawostek z otaczającej nas
rzeczywistości społeczno – przyrodniczej, regionalnej, europejskiej i medialnej.
Wiedza zdobyta podczas tych zajęć wpłynie pozytywnie na wszechstronny i
harmonijny rozwój ucznia a także poszerzy ich szkolną wiedzę i zainteresowania
własne.
Program zajęć dodatkowych „POZNAJEMY TAJEMNICE PRZYRODY” jest
skierowany do uczniów klasy II. Jest to program, który powstał w odpowiedzi na
potrzeby „młodych naukowców” zasypujących pytaniami nauczyciela , np. dlaczego?,
jak to się dzieje?, skąd to się bierze? W dobie telewizji, zalewu informacji, wzmożonej
ciekawości świata, małe dzieci zadają często nauczycielom pytania, na które trudno
odpowiedzieć jednym słowem lub zdaniem. Często naukowe podejście nauczyciela do
zaistniałego problemu na długo może zniechęcić młodego człowieka do twórczego
spojrzenia na świat.
II. CELE EDUKACYJNE
Cel główny:
Program ma na celu rozbudzanie zainteresowania uczniów otaczającą nas przyrodą ,
kształcenie postaw nastawionych na odkrywanie i wyjaśnianie praw przyrody.
Cele szczegółowe:
-poznanie ekosystemów: las, pole, łąka, ogród,
- poznanie świata zwierząt: płazy, gady, ryby, ptaki, ssaki,
-nabywanie umiejętności obserwacji i badania poszczególnych ekosystemów,
-umiejętność obserwacji środowiska naturalnego i samodzielnego wnioskowania,
-uwrażliwienie na piękno otaczającej przyrody,
-budzenie emocjonalnego stosunku do środowiska i odpowiedzialności za jego stan w
najbliższym otoczeniu,
-ukazywanie różnorodnych zjawisk atmosferycznych,
-zdobywanie wiedzy o bogactwie przyrody drogą samodzielnych doświadczeń,
bezpośredniej obserwacji oraz literatury,
-rozumienie pojęć i zjawisk przyrody nieożywionej np., dlaczego pada deszcz, skąd się
bierze chmura, co pływa, a co lata, na czym polega widzenie przedmiotów, kiedy
powstaje tęcza, dlaczego jest dzień i noc, kto i co potrzebuje wody?
-kształcenie myślenia przyczynowo- skutkowego,
-umiejętność praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy,
-propagowanie zdobytej wiedzy na terenie szkoły(prace plastyczne, konkursy)
-poznanie i zrozumienie przez dziecko bliższego oraz dalszego środowiska
przyrodniczego jego znaczenia w życiu człowieka,
-kształcenie gotowości do pozytywnych działań na rzecz ochrony środowiska.
III. GŁÓWNE ZADANIA DO REALIZCJI
1. Wyszukiwanie i gromadzenie informacji na temat najbliższego otoczenia, swojego
kraju w różnych źródłach wiedzy.
2. Organizowanie wycieczek sprzyjających poznawaniu najbliższego otoczenia.
3. Prowadzenie obserwacji, eksperymentów przyrodniczych i pomiarów w terenie przy
użyciu różnych przyrządów.
4. Zbieranie, gromadzenie i klasyfikowanie okazów przyrodniczych.
5. Tworzenie albumów o przyrodzie.
7. Określanie kierunków w terenie i na mapie.
9. Wykonywanie prac plastycznych i technicznych z wykorzystaniem różnych
materiałów i technik.
10. Organizowanie zabaw dydaktycznych tematycznie związanych z realizowanym
tematem zajęć.
12. Śpiewanie piosenek, tworzenie akompaniamentu muzycznego do podanych
utworów o tematyce przyrodniczej.
Program ten będzie realizowany na zajęciach dodatkowych prowadzonych
społecznie 1 raz w tygodniu 45 minut .
Program w całości znajduje się na stronie internetowej Szkoły Podstawowej nr 2 w
Żołyni.
Adres : www.sp2zolynia.pl
IV. TREŚCI NAUCZANIA
1. Tu mieszkamy. Życie i praca ludzi w naszej okolicy.
Wypowiedzi uczniów na temat życia i pracy mieszkańców wsi Żołynia na
podstawie obserwacji, ilustracji i zdjęć. Krajobraz naszej okolicy.
Zwierzęta hodowane na wsi
2. Ogród pełen barw. Dary jesieni.
Oglądanie różnych darów jesieni pochodzących z ogrodu i sadu. Badanie ich
cech, klasyfikowanie.
3. Kolory jesieni. Dlaczego liście żółkną i opadają. Obserwacja liści pod
mikroskopem. Rozpoznawanie drzew po liściach.
4. Jesienne odloty i przyloty ptaków.
Zapoznanie uczniów z ptakami, które odleciały do ciepłych krajów oraz
przylatującymi do Polski.
5. Co słuchać u zwierząt jesienią?
Rozmowa na temat zwierząt, które zasypiają i nie zasypiają na zimę.
6. Poznajemy historię ziemniaka.
Opowiadanie nauczyciela o historii ziemniaka . Figurki z ziemniaków.
7. Pogoda i jej elementy.
Skąd się biorą chmury?
Dlaczego pada deszcz?
Skąd się bierze burza?
Rodzaje opadów atmosferycznych?
Kiedy powstaje tęcza?
8. Pory dnia i roku.
Kosmos – Ziemia jako jedna z planet Układu Słonecznego
Zjawisko dnia i nocy.
Ruchy Ziemi.
Wyznaczanie kierunków świata.
9. Woda we wszystkich stanach skupienia.
Krążenie wody w przyrodzie.
Woda niszczy i pracuje, czystość wód.
10. Podwodny świat. Zapoznanie z mieszkańcami wód słodkowodnych i
słonowodnych. Rośliny wodne.
11. Świat płazów i gadów.
12. W krainie ptaków
Rozpoznawanie różnych ptaków i omawianie ich cech.
Ptaki będące pod ochroną.
Tworzenie albumu z ptakami.
13. Rośliny: leśne, ogrodowe, polne.
Wycieczka do lasu, ogrodu i w pole.
14. Różne formy roślinności w lesie – rozpoznawanie roślin rosnących
w poszczególnych warstwach lasu, rodzaje drzew.
Przeprowadzenie rozmowy z leśniczym na temat jego pracy.
15. Zwierzęta żyjące w lesie.
16. Poznajemy tajemnice naszego ciała.
Wyróżnianie i nazywanie części ciała . Wypowiedzi uczniów na temat budowy
ciała, wyglądu i zachowania człowieka. Poznanie poszczególnych układów
człowieka
17. Ochrona środowiska. Zagrożenia Ziemi.
Parki – ochrona zwierząt i roślin.
Chrońmy powietrze, wody, zabytki.
Krajobrazy Polski
18. Zakładamy klasowy ogródek. Warunki życia roślin.
19. Poznajemy stolice Polski.
Czytanie legend o Gnieźnie, Krakowie i Warszawie. Prace plastyczne.
20. Prezentacja zdobytych umiejętności przez uczniów
Klasowa galeria: wystawa prac plastycznych . Konkurs wiedzowy „Omnibus”:
V. OCZEKIWANE EFEKTY PRACY UCZNIA
W wyniku realizacji programu uczeń powinien:
- umieć rozwiązywać nurtujące go problemy w sposób twórczy,
- umieć stawiać hipotezy i wyciągać wnioski na podstawie przeprowadzonych
doświadczeń,
- całościowo postrzegać rzeczywistość przyrodniczo-kulturową
- być wrażliwym na piękno otaczającego go świata, dostrzegać jego zagrożenia
i umieć go chronić,
- rozwijać swoje zainteresowania,
- umieć poszukiwać wiadomości we wszystkich dostępnych źródłach informacji,
- umieć współpracować w grupie, dzielić się swoimi doświadczeniami,
prezentować własny punkt widzenia oraz szanować poglądy innych,
- powinien rozumieć podstawowe pojęcia i zjawiska omawiane na zajęciach i umieć je
wytłumaczyć.
VI. METODY I FORMY PRACY
Zajęcia będą realizowane przede wszystkim za pomocą metod problemowych,
aktywizujących (burza mózgów) i praktycznego działania.
Będą realizowane poprzez:
• Opracowanie własnych materiałów informacyjnych
• Doświadczenia i eksperymenty
• Wycieczki, spacery
• Obserwacje spontaniczne i kierowane
• Pogadanki, prelekcje, spotkania z ciekawymi ludźmi
• Wystawy
• Dramę
• Gry dydaktyczne
FORMY PRACY:
• zespołowa
• grupowa jednolita
• grupowa zróżnicowana
• indywidualna jednolita
• indywidualna zróżnicowana
VII. KONTROLA I OCENA UCZNIÓW. EWALUACJA.
Dziecko nie może w szkole odczuwać lęku przed niepowodzeniem lub złą
oceną. Dlatego ten program zakłada inny sposób oceniania uczniów na zajęciach
pozalekcyjnych.
Kontrola i ocena uczniów będzie dotyczyła:
• aktywnego udziału w zajęciach,
• umiejętności współdziałania w zespole,
• umiejętności stawiania pytań , formułowania hipotez, twórczego rozwiązywania
problemów,
• korzystania ze zdobytej wiedzy,
• przestrzegania bezpieczeństwa na zajęciach.
• udział w konkursie.
Dzieci na zajęciach będą oceniane słownie, pamiętając aby ocena była elementem
wzmacniającym pozytywnie, ukazującym dziecku jego możliwości, ale i jego braki.
Ewaluacją podjętych przeze mnie działań będzie radość towarzysząca
rozwiązywaniu problemów, rosnące zainteresowanie wśród uczniów moimi zajęciami
oraz aktywność uczniów w dostarczaniu nowych propozycji zajęć.
VIII. UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU
Program będzie realizowany na zajęciach pozalekcyjnych w kl. II.
W realizacji programu będą wykorzystane :
• naturalne okazy przyrody,
• gry dydaktyczne,
• mapy, albumy i wydawnictwa popularnonaukowe będące na wyposażeniu szkoły,
• mikroskopy z dostępnymi preparatami, lupy
• prosty sprzęt laboratoryjny (probówki, menzurki) oraz własne pomoce i materiały
potrzebne do prowadzeni doświadczeń.
• sprzęt sportowy,
• magnetofon, komputer, płyty CD , aparaty fotograficzne,
• teksty pytańquizowych
• inne
W czasie zajęć związanych z doświadczeniami będą zachowane podstawowe zasady
bezpieczeństwa.