Zmiany w edukacji - Biblioteka Pedagogiczna w Pile

PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W PILE
Zmiany w edukacji
Bibliografia ze zbiorów PBP w Pile
Opracowanie: Magdalena Gutowska
2016
KSIĄŻKI:
1. Decentralizacja oświaty / pod red. Mikołaja Herbsta.- Warszawa : Wydawnictwo
ICM - Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego.
Uniwersytet Warszawski, 2012.
Sygnatura: 106106
Cechą szczególną polskiej oświaty jest jej daleko posunięta decentralizacja, która polega na przekazaniu
znacznych kompetencji zarządczych z zakresu oświaty samorządom oraz szkołom i placówkom. Prezentowany tom
Biblioteczki zawiera analizy i raporty dotyczące doświadczeń międzynarodowych oraz kształtowania się ustroju
polskiej oświaty w ciągu minionego dwudziestolecia, w podziale na dwie dekady: tworzenie systemu (1990-1999) i
stabilizacja systemu (2000-2010). Decentralizacja oświaty omawia ponadto kluczowe dla podnoszenia jakości
oświaty relacje między dyrektorami szkół/placówek i samorządami.
2. Edukacja i wychowanie w dyskursie nauki i codzienności / Mirosława NowakDziemianowicz.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2012.
Sygnatura: 104589
Edukacja i wychowanie stanowią dwa procesy, które angażują moje myślenie, moje teoretyczne poszukiwania,
moje empiryczne działania na wielu bardzo różnych poziomach ogólności. Społeczno-kulturowe, ideologiczne źródła
i ograniczenia procesów wychowania i edukacji, przypisywane i realizowane w nich cele, bariery na drodze do ich
osiągania, możliwości i przykłady przezwyciężania tych barier - to tylko niektóre z rodzajów zaangażowania. Drugi
wiąże się z krytycznym spojrzeniem na codzienność, jest odpowiedzią na wpisane w nią problemy,
niebezpieczeństwa, a nawet absurdy. Codzienność może być okazją do uczenia się lub kontekstem twórczych,
satysfakcjonujących działań, sposobem realizacji zamierzeń. Może także ograniczać, zawodzić, spychać na margines
czy wykluczać. Edukacja i wychowanie, jako dwa podstawowe procesy wpisane w ludzką egzystencję, kształtujące,
determinujące jej przebieg, są opisywane, badane, porządkowane i interpretowane przez dyskurs nauki. Są jednak
także obecne w każdym przejawie, w każdym momencie naszej codzienności - w mediach, w debacie publicznej, w
naszych rodzinnych domach, na ulicy, w instytucjach, ujawniają się w naszych wyborach, zachowaniach, w każdym
naszym działaniu.
3. Neoliberalne uwikłania edukacji / Eugenia Potulicka, Joanna Rutkowiak.Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2010.
Sygnatura: 103190,103798, 103799
Neoliberalizm jest dominującą ideologią we współczesnym świecie, wywiera ogromny wpływ także na edukację.
Książka weryfikuje hipotezę o istnieniu edukacyjnego programu ekonomii korporacyjnej. O ile wybitni ekonomiści
mówią otwarcie o błędach doktryny neoliberalnej i o potrzebie wymyślenia nowej koncepcji, o tyle pedagodzy w
naszym kraju (bo nie za granicą) na ogół milczą na temat konieczności radykalnej zmiany funkcjonującego modelu
edukacji, jako pochodnej, gdyż stanowiącej narzędzie i konsekwencję funkcjonowania korporacyjnej ekonomii. Celem
książki jest krytyczna analiza teorii, ideologii, filozofii neoliberalizmu oraz jego pedagogii w Polsce i na świecie.
Autorki dociekają także, jakie są skutki neoliberalnej pedagogii i kultury i sądzą, że znajomość zagadnień
podejmowanych w publikacji jest konieczna każdemu, kto chce się uważać za świadomego obywatela. Są zdania, iż
należy krytycznie przemyśleć całość edukacyjną, w jakiej funkcjonujemy z wzięciem pod uwagę jej neoliberalnego również całościowego - uwikłania.
4. Pedagogika wczesnej edukacji : dyskursy, problemy, otwarcia / red. nauk.
Dorota Klus-Stańska, Dorota Bronk, Anna Malenda.- Warszawa : Wydawnictwo
Akademickie Żak, 2011.
Sygnatura: 105744
1
Ta obszerna książka, jest zbiorowym dziełem 43 pedagogów, działających w Zespole Edukacji Elementarnej przy
Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN, kierowanym od kilku lat przez profesor Dorotę Klus-Stańską. Publikacja
dotyczy edukacji wczesnoszkolnej, a więc opisana jest jej historia, aktualny stan, a przede wszystkim perspektywy i
kierunki rozwoju. We wstępie do tego dzieła profesor Klus-Stańska odważnie pisze: "Tego rodzaju szeroka
tematycznie publikacja poświęcona całościowemu ujęciu pedagogiki wczesnej edukacji jest pierwszym takim
przedsięwzięciem wydawniczym w Polsce".
5. Przestrzeń edukacyjna - dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne : (w
poszukiwaniu wzorów pracy pedagogicznej) / pod red. Stefanii Walasek, Ewz
Kowalskiej, Roberta Fudalego.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2011.
Sygnatura: 104510
Jakość pracy szkoły zależy od jakości pracy zatrudnionych w niej nauczycieli - ta oczywista myśl stała się myślą
przewodnią publikacji. Materiały zawarte w książce zostały podzielone na trzy części wynikające z logicznego
podziału poruszanych w nich zagadnień. W części pierwszej - W poszukiwaniu wzorów pracy pedagogicznej, w
opisie zawodu nauczycielskiego oparto się na refleksjach, jakich dostarczył analizowany materiał historyczny.
Zgromadzenie wiedzy na temat tego, co było cenne w praktyce i teorii minionych lat, jest często wskazaniem
możliwych rozwiązań dla obecnych problemów edukacyjnych. A dla rozważań nad osobą nauczyciela doświadczenia
polskiej myśli pedeutologicznej zawsze pozostają cenne. W części drugiej - Nauczyciel wobec wyzwań zmieniającej
się rzeczywistości, zawarte są materiały, które pokazują, jak szeroka skala zagadnień mieści się w pojęciu "zawód
nauczycielski", jak wiele kwestii jest w stanie umknąć w trakcie codziennej pracy szkolnej. Poruszane w tej części
problemy poszerzają naszą wiedzę na temat możliwości wynikających z przekrojowego spojrzenia na ten zawód.
Trzecia część - Współdziałanie i opór w relacjach nauczyciel - uczeń, prezentuje natomiast możliwe przyczyny
kolizji w relacjach między najważniejszymi podmiotami procesu edukacyjnego. Zawiera też wybrane problemy, na
jakie może się natknąć pedagog w swej codziennej pracy wychowawczej. Wszystkie przedstawione w tej części teksty
są również dowodem na to, jak ważnym wzorcem w procesie wychowania jest osoba nauczyciela.
6. Przestrzeń edukacyjna - dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne :
obszary pracy współczesnej szkoły / red. Krystyna Ferenz, Klaudia Błaszczyk, Iwona
Rudek.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2011.
Sygnatura: 103532
Głównym przedmiotem pracy jest refleksja i propozycje sposobów doskonalenia funkcjonowania ośrodków
szkolnych. Temat książki doskonale wpisuje się w aktualny dyskurs oświatowy. Autorzy poszczególnych tekstów
skupiają swoją uwagę na szkole i jej znaczeniu we współczesnej strukturze społecznej, jej potrzebach i problemach.
Tym samym opracowanie staje się diagnozą postawioną polskiej szkole. Treść książki podzielona jest ze względu na
obszar analizy na trzy rozdziały. Pierwszy rozdział składa się z tekstów, których myślą przewodnia są wyzwania
przed jakimi stoi obecnie polskie szkolnictwo. Mowa tu między innymi o zmianach w sposobie realizacji funkcji
dydaktycznej szkoły i konieczność jej otwarcia na wielokulturowość. Artykuły zebrane w drugiej części dotyczą roli
szkoły w środowisku lokalnym i stawianych wobec niej oczekiwaniom i postulatom. Trzeci rozdział poświęcony jest
wybranym problemom dotykającym współczesną szkołę m.in.: wciąż kontrowersyjnym kwestiom edukacji
seksualnej, edukacji uczniów z tzw. obszarów ryzyka, integracji uczniów pełnosprawnych z niepełnosprawnymi,
czy często pomijana w literaturze rola samorządu szkolnego. Lektura książki pozwala zorientować się wśród
najważniejszych zagadnień dotyczących współczesnej szkoły. Nawet jeśli nie dostarczy czytelnikowi konkretnych
odpowiedzi na nurtujące pytania, z pewnością pobudzi do refleksji nad wielością obszarów funkcjonowania szkoły i
różnorodnością wyzwań przed jakimi stoi.
7. Społeczeństwo w drodze do wiedzy : raport o stanie edukacji 2010 / [red.
merytoryczna Michał Federowicz, Michał Sitek ; aut. Ewa Bartnik i in.].- Warszawa :
Instytut Badań Edukacyjnych, 2011.
Sygnatura: 104303 P
2
Prezentujemy pierwszy przygotowany przez Instytut Badań Edukacyjnych "Raport o stanie edukacji.
Społeczeństwo w drodze do wiedzy". Będziemy przygotowywać raport co roku, ponieważ mamy przekonanie, że
przyszłość Polski, jej miejsce w świecie i jakość życia kolejnych pokoleń coraz bardziej zależą od efektów szeroko
rozumianego systemu edukacji. Jednocześnie sama edukacja - patrząc z perspektywy ostatnich dwudziestu paru lat jest pewnie dopiero w połowie drogi od sztywnego systemu, nieadekwatnego wobec wymagań współczesnego świata,
do systemu elastycznego i dynamicznego, który nie tylko nadąża za zmieniającym się otoczeniem, lecz staje się siłą
napędową potrzebnych przemian.
8. Szkoła na wirażu zmian politycznych : bez cenzury / Bogusław Śliwerski.Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2012.
Sygnatura: 106000
Lektura publikacji Bogusława Śliwerskiego przedstawia rzeczywistość edukacyjną w "krzywym zwierciadle".
Incydenty dostrzeżone, czy jak pisze sam Autor, o których jest informowany, przez zaniepokojonych, często
bezradnych wobec nich pedagogów, rodziców, demaskują patologię, która bez skrupułów obejmuje każdy etap
edukacji od przedszkola po szkołę wyższą, każdy podmiot pedagogicznych oddziaływań nie wyłączając małych dzieci
i osób z niepełnosprawnością. Z treści publikacji wyłania się bardzo niekorzystny obraz polskiej szkoły, taki był
jednak, jak rozumiem, zamiar Autora - "powiedzieć"" głośno to, o czym wielu z pedagogów rozmawia w kuluarach
szkolnych czy uczelnianych korytarzy. Nie oznacza to, że wszędzie jest równie źle, jak opisuje to Autor - że nie ma
szkół, uczelni funkcjonujących prawidłowo, że nie ma ludzi z zasadami (z których można byłoby w sensie
społecznym być dumnym). Dlatego, jak wyczytuję z publikacji, jej Autor nie dokonuje uogólnień, z konsekwencją
trzyma się formuły egzemplifikacji, na ile jednak częstej, powtarzalnej - pozostawia ocenie czytelnika. Pewne jest
jedno, że eseje autorstwa Bogusława Śliwerskiego nie pozwalają odbiorcy zostać wobec nich obojętnym. Jednych będą
irytować, oburzać, innym pozwolą się z poglądami Autora zidentyfikować, dadzą odwagę do działania, otwartego
sprzeciwu wobec dostrzeganych nieprawidłowości, jeszcze innych, mam nadzieję, zawstydzą, a może nawet
przestraszą, co sprawi, że w podobnych sytuacjach (w swoim środowisku) zastanowią się czy milczeć, udać, że nie
dostrzegają problemu, bo przecież postawy takie w efekcie i tak legitymizują patologię.[...] Publikacja Bogusława
Śliwerskiego jest inspirująca i z innego powodu. Niewątpliwym jej walorem jest upowszechnianie wiedzy stricte
naukowej. W swoich krótkich, nierzadko 1-2 stronicowych esejach Bogusław Śliwerski dba o wiarygodność naukową
i odwoływanie się do autorów koncepcji, teorii czy klasyfikacji odnoszących się do zagadnienia.[...] Kolejny walor
publikacji, wynikający z przyjętej stylistyki esejów pedagogicznych, to dzielenie się z czytelnikiem refleksją i
zaproszenie do spotkania i udziału w wydarzeniach i debatach naukowych, w których nie miał on okazji brać
bezpośredniego udziału, a które Autor (w nich uczestniczący) uznaje za znaczące dla refleksji pedagogicznej.[...] Z
treści publikacji wyłania się konsekwentny obraz zaangażowania i troski jej Autora o kondycję pedagogiki jako nauki
i szkoły jako obszaru koniecznego pedagogicznego zainteresowania - obu będących bezsprzecznie na tytułowym
wirażu, aż nadto dobitnie zdefiniowanym przez Bogusława Śliwerskiego. Bogactwo dostrzeżonych przez Autora
niebezpieczeństw, nieprawidłowości, wręcz patologii może paraliżować, wolę jednak myśleć, że stanie się inspiracją
do działania, legitymacją do sprzeciwu i budowania koalicji, coraz potężniejszej w liczbie tych, którzy nie chcą
godzić się na marginalizację pedagogiki jako nauki, a szkoły - edukacji jako nieistotnego epizodu w życiu człowieka.
[z recenzji prof. dr hab. Iwona Chrzanowska]
9. Współpraca rodziców ze szkołą w kontekście reformy edukacji w Polsce /
Małgorzata Banasiak.- Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika, 2013.
Sygnatura: 106872
Reforma edukacji w Polsce nałożyła na szkołę wiele nowych obowiązków, także w tak ważnym aspekcie jak
budowanie relacji z rodzicami. Autorka przedstawia wyniki swoich badań w zakresie znajomości praw i obowiązków
w szkole rodziców i nauczycieli. Książka ukazuje, jak wygląda rzeczywista współpraca rodziny i szkoły w polskich
szkołach, zastanawia się, czy reforma edukacji dokonała jakichkolwiek zmian, czy ustawy to po prostu puste frazesy
niemające faktycznego wpływu na działalność i funkcjonowanie szkoły.
3
10. Zawirowania systemu edukacji : z perspektywy socjologicznych warsztatów
badawczych / red. nauk. Marta Zahorska.- Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu
Warszawskiego, 2012.
Sygnatura: 105760
Celem niniejszej publikacji jest zaprezentowanie najnowszego dorobku socjologii edukacji i wychowania.
Poruszone w niej zagadnienia i problemy wiążą się bezpośrednio z debatami nad systemem nauczania w Polsce.
Problematyka edukacji wymaga obecnie zaangażowania specjalistów z rozmaitych dziedzin, poczynając od
socjologów, pedagogów i psychologach, a kończąc na ekonomistach i politykach. Książka adresowana jest do
studentów i wykładowców akademickich socjologii, pedagogiki, psychologii, polityki społecznej czy nauk o rodzinie.
Zainteresuje też z pewnością nauczycieli, metodyków, a także działaczy oświatowych i samorządowych zajmujących
się edukacją.
ARTYKUŁY:
1. Alternatywne formy edukacji / Małgorzata Stańczyk. // Dyrektor Szkoły. - 2015,
nr 9, s. 52 - 54.
2. Całościowy projekt zmian w edukacji Ahrona Avirama / Zbigniew Kwieciński //
Kultura i Edukacja. - 2011, nr 4, s. 178 - 190
3. Co dusi naszą szkołę. Polska edukacja w gorsecie centralizmu / Bogusław
Śliwerski. // Nowe Horyzonty Edukacji. - 2012, nr 3, s. 50 - 53.
4. Czego pilnie potrzebuje nasza edukacja? / Kazimierz Denek. // Nowa Szkoła. 2012, nr 6, s. 15 - 23.
5. Edukacja 2050 według konektywistów / Grażyna Gregorczyk // Meritum. - 2014,
nr 1, s. 22 - 27.
6. Edukacja i pedagogika w społeczeństwie wiedzy - wybrane zagadnienia /
Wojciech Kojs. // Chowanna. - 2012, t. 2, s. 21 - 37
7. Edukacja na poziomie wyższym - (re)wizje w "Strategii Rozwoju Kapitału
Ludzkiego. Polska 2030" / Małgorzata Kamińska. // Nowa Szkoła. - 2012, nr 6, s. 3 - 13.
8. Edukacja w epoce globalizacji - scenariusze i trendy / Witold Kołodziejczyk //
Meritum. - 2013, nr 3, s. 2 - 9.
9. Edukacja zorientowana na autonomię / Piotr Kostyło // Kultura i Edukacja. - 2011,
nr 4, s. 199 - 207
10. Eksperci o zmianach w oświacie / Małgorzata Stańczyk. // Dyrekror Szkoły. 2016, nr 3, s. 14 - 18.
4
11. Ewaluacja ewoluuje, czyli o świadomej potrzebie rozwoju / Grażyna Wolińska.
// Oświata Mazowiecka. - 2013, nr 2, s. 8 - 10.
12. Gimnazjum "za", a nawet "przeciw"! / Kazimierz Stankiewicz. // Polonistyka. 2016, nr 2, s. 26 - 29.
13. Globalna edukacja - wyzwanie dla systemu oświaty i nauki w globalnym
świecie [Dokument elektroniczny] / Katarzyna Jasikowska. // Kultura Historia
Globalizacja. - 2011, nr 10.
Adres wersji elektronicznej:
http://www.khg.uni.wroc.pl/files/8khg10_jasikowska_t.pdf
14. Idzie nowe... - mapa drogowa zmian w oświacie / Lidia Jastrzębska. // Nowa
Szkoła. - 2016, nr 2, s. 3 - 9.
15. Kapitał ludzki i kapitał społeczny - wyzwanie dla edukacji. Czy mogą być
właściwą miarą efektów edukacji? / Zdzisław Ratajek. // Nowe Horyzonty Edukacji. 2013, nr 3, s. 41 - 43.
16. Kryzys w polskiej oświacie - przyczyny i skutki / Grażyna Róziewicz. //
Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 8, s. 3 - 20.
17. Kulturowo - aksjologiczne konteksty edukacji / Kazimierz Denek. // Nowa
Szkoła. - 2015, nr 8, s. 7 - 14.
18. Nauczanie i uczenie się - dwie strony medalu : pedagogiczny spacer po linie /
Klemens Stróżyński // Dyrektor Szkoły. - 2011, nr 11, s. 28 - 30.
19. Nauczyciel - akcelerator czy inhibitor edukacyjnej zmiany / Jolanta Nowak. //
Wychowanie na co dzień. - 2010, nr 7/8, s. 24 - 28.
20. Niektóre problemy jakości kształcenia w edukacji jutra / Eugeniusz Kameduła.
// Nowa Szkoła. - 2015, nr 1, s. 8 - 17.
21. Nowości oświatowe, czyli tsunami edukacyjne / Bogusław Tundzios // Meritum.
- 2012, nr 1, s. 98 - 105.
22. O konieczności i kierunkach zmian polskiej edukacji - zarys problematyki /
Janusz Morbitzer. // Wychowanie na co dzień. - 2013, nr 7/8, s. 14 - 19.
23. O konieczności powrotu do subsydiarnej roli państwa w publicznej edukacji
szkolnej dzieci i młodzieży / Bogusław Śliwerski. // Pedagogika Społeczna. - 2015, nr 3,
s.17 - 52.
5
24. O szkolnej edukacji w tekstach argumentacyjnych / Małgorzata LatochZielińska, Magdalena Grudniewska. // Edukacja. - 2014, nr 1, s. 95 - 111
25. Podwyższenie wieku rozpoczęcia nauki / Michał Łyszczarz. // Dyrektor Szkoły. 2016, nr 3, s. 40 - 42.
26. Polityka edukacyjna w perspektywie porównawczej/ Anna Wojciuk. //
Edukacja. - 2012, nr 4, s. 120 - 128.
27. Potrzeby naszej edukacji. Oczekiwania a rzeczywistość / Kazimierz Denek. //
Nowa Szkoła. - 2014, nr 7, s. 12 - 23.
28. Praktyka przekształcania szkół bez psucia / Włodzimierz kaleta. // Dyrektor
Szkoły. - 2012, nr 9, s. 60 - 64.
29. Projektowanie rozwoju szkoły / Jarosław Kordziński. // Dyrektor Szkoły. - 2014,
nr 1, s. 34 - 36.
30. Przyszłość edukacji - koncepcje, strategie, idee / Małgorzata Kamińska Juckiewicz. // Nowa Szkoła. - 2011, nr 9, s. 3 - 16.
31. Scholiologia - o szkole interdyscyplinarnie / Barbara Dobrowolska. // Życie
Szkoły. - 2012, nr 11, s. 4 - 7.
32. Sylwetka ucznia XXI wieku w globalnej szkole / Janusz Mastalski. //
Wychowanie na co dzień. - 2010, nr 7/8, s. 3 - 7.
33. Szkoła i nauczyciel wobec przemian społeczno-kulturowych / Jolanta
Szempruch. // Nowa Szkoła. - 2011, nr 8, s. 22 - 29.
34. "Szkoła jaka jest każdy widzi" - obraz współczesnej szkoły w opinii przyszłych
nauczycieli / Tatiana Grabowska. // Nowa Szkoła. - 2014, nr 2, s. 31 - 40.
35. Szkoła jako hipermarket. Obraz szkoły i edukacji w polskim dyskursie
prasowym / Justyna Dobrołowicz. // Kultura i Edukacja. - 2015, nr 1, s. 265 - 282
36. Szkoła jako... supermarket / Justyna Dobrołowicz. // Nowe Horyzonty Edukacji.
- 2015, nr 3/4 , s. 20 - 26
37. W znikającej szkole / Ewa Maksymowska, Dorota Ziółkowska - Maciaszek. //
Psychologia w Szkole. - 2012, nr 2, s. 5 - 13.
6
38. Współczesne wyzwania edukacyjne / Andrzej Bogaj // Edukacja Ustawiczna
Dorosłych. - 2010, nr 3 s. 7 - 14
39. Wysoka jakość kształcenia kluczowym wyzwaniem systemu edukacji / Danuta
Hyżak. // Wychowanie na co dzień. - 2011, nr 7/8, s. 8 - 13.
40. Wyzwania dla szkoły w ponowoczesnej rzeczywistości / Witold Kołodziejczyk
// Meritum. - 2014, nr 1, s. 11 - 21.
41. Wyzwania i zadania polskiej edukacji w latach 2012 - 2025 / Czesław Banach. //
Nowa Szkoła. - 2013, nr 3, s. 3 - 11.
42. Zanikanie dzieciństwa w ponowoczesności i jego konsekwencje edukacyjne.
Rozważania wokół koncepcji A. Avirama / Beata Krzywosz-Rynkiewicz // Kultura i
Edukacja. - 2011, nr 4, s. 208 - 218.
43. Zaufanie społeczeństwa do edukacji w Polsce i krajach europejskich/ Zbigniew
Sawiński. // Edukacja. - 2013, nr 2, s. 56 - 77
7