11 grudzień 2012 - MIEJSKA PORADNIA PSYCHOLOGICZNO

Miejska Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Koszalinie
ul. Morska 43, tel.: 343 01 99
Red. Aleksandra Danielewicz, Danuta Lewandowska
POCZYTAJCIE MAMO, TATO! 136 (grudzień 2012)
Praktyczne uwagi pomocne we wspieraniu rozwoju swego dziecka
Dyscyplina, kontrola, samodyscyplina, samokontrola (1)
Słowa te przez jednych skwapliwie przywoływane, gdy chodzi o skuteczność w uczeniu się,
wychowaniu; przez innych wręcz obśmiewane, pogardzane na korzyść podkreślania prawa do
nieograniczonej niczym wolności, żeby nie powiedzieć hedonizmu. Takie skrajności
weryfikuje po latach życie. Warto jednak zastanowić się nieco głębiej nad ich sensem i
znaczeniem.
Często rodzice szukają sposobów radzenia sobie z rosnącymi dziećmi, które nie
podejmują obowiązków: sprzątania po sobie, dbania o ubranie, uczenia się, chodzenia do
szkoły, odrabiania lekcji. Nie potrafią wziąć na siebie odpowiedzialności za własne życie.
Zdarza się, że to sami rodzice przejmują obowiązki dzieci, albo ich po prostu dzieciom nie
wyznaczają, sądząc, że dzieci same powinny w sposób oczywisty coś robić. Pytani o
największe trudności z tym związane, szybko wymieniają: nie potrafię być konsekwentny, ja
to jestem taka nadopiekuńcza. Gdy zastanowimy się nad niekonsekwencją, to okazuje się, że
rodzic ogłasza zasadę zachowania, ale później od niej odchodzi, bądź zapomina. Czasem też
uznaje, że skoro raz coś powie, to dziecku wystarczy, ma ono zapamiętać na zawsze.
Tymczasem po jednorazowym powiedzeniu czy przećwiczeniu zasady, umiejętności, ślad
pamięciowy zazwyczaj jest nietrwały.
Uczenie się czegokolwiek polega na wielokrotnym powtarzaniu nowej umiejętności,
rozłożonym w czasie.
Każdy człowiek potrzebuje tych powtórzeń w różnym stopniu. Jeden nauczy się po dwóch,
trzech powtórzeniach, a inny będzie potrzebował kilkunastu. Zatem, zadaniem rodzica jest
najpierw kontrolowanie, czy dziecko przestrzega umowy i przypominanie mu jej na
początku częściej, potem coraz rzadziej, aż do całkowitego wycofania się z
kontrolowania dziecka i wówczas ono przejmuje kontrolę nad nową umiejętnością.
Dopiero wówczas możemy mówić o samokontroli u dziecka. Na to potrzeba zwyczajnie
jakiegoś czasu.
Trudność może być także spowodowana tym, że rodzic zbyt długo kontroluje dziecko
i stale sprawdza oraz nie przekazuje mu odpowiedzialności za jego zachowanie. To jest
charakterystyczne dla postawy nadopiekuńczej. W takiej sytuacji dziecko nie ma szans na
przejecie odpowiedzialności za siebie, czyli rozwijanie samokontroli, bo kontrola jest na
zewnątrz, czyli w rękach, albo raczej w głowie rodzica.
Miejska Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Koszalinie
ul. Morska 43, tel.: 343 01 99
Red. Aleksandra Danielewicz, Danuta Lewandowska
POCZYTAJCIE MAMO, TATO! 136 (grudzień 2012)
Praktyczne uwagi pomocne we wspieraniu rozwoju swego dziecka
Dyscyplina, kontrola, samodyscyplina, samokontrola (2)
Samokontrola, samodyscyplina to umiejętność samopilnowania się, samoograniczania dla
jakiegoś celu, dla osiągnięcia jakiejś wartości. Ale początek powinien dziecku dać dorosły,
zazwyczaj rodzic, nauczyciel. W kształtowaniu samokontroli czy samodyscypliny ważną rolę
gra również uczenie się na błędach, bo wówczas działa naturalna konsekwencja. Jeżeli nie
wypiorę ubrań, nie mogę włożyć nic czystego. Nie potrzeba dodatkowej kary, żeby się o tym
przekonać. W brudnym ubraniu będę się czuć źle, inni mogą gorzej mnie traktować z tego
powodu. Będę niemiło pachnieć, gorzej wyglądać. Jeśli nikt mnie w tym nie wyręczy, to
szybko sama zajmę się praniem, bo chcę chodzić w czystym ubraniu. Tak działają naturalne
konsekwencje, czyli doświadczanie.
Warto pamiętać: tam gdzie jest kontrola zewnętrzna, nie ma samokontroli i
samodyscypliny. Pozdrawiam.
Danuta Lewandowska - pedagog
Świątecznie Państwu życzymy:
Wiele rodzinnego ciepła dającego siłę na każdy dzień.
Radości i serdecznych spotkań z rodziną i przyjaciółmi.
Czasu dla bliskich i samego siebie.
Zwolnienia zbyt szybkiego tempa życia.
Przekonania, że bliscy nam ludzie i spotkania z nimi są ważniejsze niż
porządki i mozolne przygotowania do tych przepięknych Świąt!