Cholesterol - gops czerwonak

Cholesterol - wróg czy przyjaciel
Od wielu lat potwierdza się fakt, że hipercholesterolemia czyli podwyższony
poziom cholesterolu we krwi jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka
wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego takich jak miażdżyca tętnic,
zawał serca, udar mózgu. Nadmiar cholesterolu jest również głównym
składnikiem kamieni żółciowych. Jak wykazują badania epidemiologiczne
problem ten dotyczy ponad połowy Polaków i jest to główny argument za tym,
aby dokładnie prześledzić poniższy tekst.
Jeśli mamy już z czymś walczyć warto byłoby wiedzieć kim jest nasz
wróg. Cholesterol to związek lipidowy z grupy steroli. Jest produkowany przez
nasz organizm w wątrobie jak również dostarczany w formie pożywienia. Jest
to bardzo przydatna substancja, która bierze udział w budowaniu błon
komórkowych, komórek nerwowych, tworzeniu kwasów żółciowych, syntezie
hormonów kory nadnerczy takich jak kortyzol czy hormony płciowe i syntezie
witaminy D.
Cholesterol jest substancją z rodzaju tłuszczy dlatego, do swojego transportu
potrzebuje tzw. białkowych transporterów, którymi są HDL i LDL.
LDL jest frakcją lipoproteiny o niskiej gęstości. Transportuje cholesterol do
komórek naszego organizmu, a nadmiar doprowadza do tętnic gdzie powoduje
powstanie blaszek miażdżycowych.
HDL czyli lipoproteina o wysokiej gęstości zapobiega negatywnym skutkom
odkładania się cząsteczek cholesterolu przez transport do wątroby gdzie zostają
przetworzone na kwasy żółciowe.
Zły styl odżywiania czyli szkodzimy sobie sami
Jak widać cholesterol nie jest zły. Jest nawet niezbędny. Kłopoty zaczynają się
gdy przyjmujemy zbyt dużo cholesterolu w pokarmach, a cząsteczki HDL nie
nadążają z „unieszkodliwianiem” nadmiaru cholesterolu. Przyczynia się do tego
dieta bogata w tłuszcze zwierzęce m.in. smażone tłuste mięso, produkty takie
jak wątróbka drobiowa, masła i margaryny, czy produkty typu fast-food. Warto
pamiętać, że zdrowiu nie służą również niska aktywność fizyczna, stosowanie
różnego rodzaju używek, picie alkoholu czy palenie papierosów.
Jak interpretować wyniki badań?
Badaniem sprawdzającym poziom cholesterolu we krwi nazywa się
lipodogramem, bądź profilem lipidowym. W celu przeprowadzenia tego badania
pobiera się krew na czczo, czyli co najmniej po 8 godzinach od zjedzenia
ostatniego posiłku i oznacza się następujące elementy:
Cholesterol całkowity norma: od 150 do 200 mg/dl ( 3.9-5.2 mmol/l )
Trójglicerydy (TG) norma: <155 mg/dl
HDL - cholesterol norma: mężczyźni od 35 do 70 mg/dl ( 0.9-1.8 mmol/l);
kobiety od 40 do 80 mg/dl (2.0-2.1 mmol/l)
LDL- cholesterol norma: <135 mg/dl
Jak poprawić wyniki cholesterolu?
Aby poprawić swoje wyniki należy po pierwsze zwiększyć aktywność
fizyczną, czyli poświęcić co najmniej 30 min na wysiłek fizyczny dostosowany
do naszego stanu zdrowia i wieku. Pomaga to nie tylko obniżyć poziom
cholesterolu, ale również obniżyć poziom glukozy we krwi oraz obniżyć ciśnienie
tętnicze. Dzięki niemu mamy lepsze samopoczucie poprzez uwalnianie
hormonów szczęścia.
Po drugie należy stosować odpowiednią dietę. W ciągu dnia powinniśmy
spożywać od 4 do 5 małych posiłków. Podstawą powinny być woda mineralna
ok. 1.5 l/dzień oraz produkty pełnoziarniste dostarczające drogocennego
błonnika i tłuszcze omega-3, omega-6, omega-7, omega-9, które można
znaleźć w rybach, orzechach, nasionach, a także oliwie z oliwek. Następnie
powinniśmy jeść warzywa i owoce. Warzywa w każdych ilościach, natomiast
owoce dwie porcje dziennie. Kolejnym elementem powinny być warzywa
strączkowe (fasola, groch, orzechy) zawierające białko i tłuszcze. Co do mięs
powinniśmy jeść ryby i mięso białe czyli drób – jedna porcja dziennie. Nie
możemy zapominać o jednej do dwóch porcji nabiału. Unikajmy tłuszczów
nasyconych i trans (smażone potrawy, produkty typu fast-food) słodyczy,
produktów pszennych, soli i serów żółtych.
Po trzecie zrezygnujmy z używek typu alkohol i papierosy.
Podsumowanie
Cholesterol nie może być ani dobry, ani zły i tylko od nas zależy jaki
będzie miał wpływ na nasz organizm. Można go skutecznie obniżać i dzięki
odpowiedniej aktywności fizycznej i diecie nie dopuszczać do dużego poziomu
LDL, który prowadzi do miażdżycy.
Bibliografia
1.
Artykuł prof. dr hab. Grażyny Cichosz i dr hab. Hanny Czeczot pt.
,,Cholesterol pokarmowy, a zagrożenie miażdzycą”
2.
Milewska J.: Lipidogram:
http://zdrowie.wieszjak.pl/niezbednik/wynikibadan/268517,Lipidogram.html
3.
Nowa piramida żywieniowa - czyli podstawy zdrowego odżywiania
postawione na głowie http://www.namaksie.pl/body/8-zdrowie/89-piramidapokarmowa-i-nowa-piramida-zdrowego-zywienia
Anna Hosaniak, Sonia Choińska
(materiał przygotowany w ramach realizacji ,,Gminnego Programu Ochrony i
Promocji Zdrowia Mieszkańców Gminy Czerwonak na lata 2009-2013”)