D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

Sygn. akt III AUa 458/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 września 2012 r.
Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku
w składzie:
Przewodniczący:
SSA Bożena Grubba
Sędziowie:
SSA Małgorzata Gerszewska
SSA Aleksandra Urban (spr.)
Protokolant:
Aleksandra Portaszkiewicz
po rozpoznaniu w dniu 18 września 2012 r. w Gdańsku
sprawy F. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.
o prawo do emerytury
na skutek apelacji F. S.
od wyroku Sądu Okręgowego- Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku
z dnia 14 grudnia 2011 r., sygn. akt VIII U 1621/11
oddala apelację.
Sygn. akt III AUa 458/12
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 3 czerwca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu F. S. prawa
do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że ubezpieczony nie
udokumentował rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą oraz nie udowodnił wymaganego okresu zatrudnienia w
szczególnych warunkach. Ubezpieczony wykazał jedynie 6 lat 7 miesięcy i 27 dni pracy w warunkach szczególnych.
Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony, wnosząc o jej uchylenie i przyznanie prawa do emerytury.
Skarżący podał, iż wykonywał on zawsze pracę spawacza, która jest pracą w szczególnych warunkach.
Organ ubezpieczeniowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie powołując się na argumentację wskazaną
w zaskarżonej decyzji.
Wyrokiem z dnia 14 grudnia 2011 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku - VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił
odwołanie ubezpieczonego.
Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł o następujące ustalenia faktyczne. F. S. urodził się (...). W dniu 5
kwietnia 2011 r. złożył do ZUS wniosek o emeryturę. Wnioskodawca wykazał na dzień l stycznia 1999 r. w toku
postępowania przed organem rentowym, staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący 6 lat, 7 miesięcy i 27 dni.
Do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach pozwany przyjął okres zatrudnienia od 9 listopada 1970 r. do
25 grudnia 1971 r., od 5 stycznia 1972 r. do 31 marca 1974 r., od 18 czerwca 1974 r. do 30 czerwca 1975 r., od l
stycznia 1983 r. do 31 marca 1985 r. Decyzją z dnia 3 czerwca 2011 r., zaskarżoną w niniejszym postępowaniu, pozwany
organ rentowy odmówił ubezpieczonemu F. S. prawa do emerytury z uwagi na nieudokumentowanie 15 lat pracy w
szczególnych warunkach oraz nierozwiązanie stosunku pracy. F. S. jest od l lutego 2008 r. zatrudniony na podstawie
umowy o prace w (...) spółka jawna jako zbrojarz - betoniarz. Ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy w wyżej
wymienionym pracodawcą. Wnioskodawca jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. Ubezpieczony złożył
wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem
Zakładu, na dochody budżetu państwa.
W oparciu o tak ustalony stan faktyczny sprawy, Sąd Okręgowy zważył, iż odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje
na uwzględnienie. Na wstępie Sąd ten przywołał i omówił znajdujące zastosowanie przepisy prawa i wskazał, iż
w sprawie bezspornym jest, że ubezpieczony ukończył 60 lat /w dniu 10 kwietnia 2011 r./, wykazał łączny okres
składkowy i nieskładkowy przekraczający 25 lat /tj. 29 lat, l miesiąc i 27 dni/, złożył wniosek o przekazanie środków
zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu
państwa oraz nie rozwiązał stosunku pracy. W związku z powyższym ubezpieczony nie spełnia warunku z art. 184
ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.
U. 2004r. Nr 39 poz. 353 ze zm.) w zakresie rozwiązania stosunku pracy - gdyż pozostawał w stosunku pracy zarówno
w dacie składania wniosku o emeryturę, jak i w dacie wydawania przez ZUS decyzji oraz w dacie zamknięcia przez
Sad rozprawy. Przy tym chodzi tutaj nie tylko o pozostawanie w stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego
wykonywana jest praca w szczególnych warunkach, ale również z każdym innym pracodawcą. Osoba ubiegająca się na
podstawie art. 184 cytowanej ustawy o emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach musi co najmniej przed
zakończeniem postępowania rozwiązać stosunek pracy. Na podstawie powyższych ustaleń Sąd zważył, iż odwołanie
ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie. Podkreślenia wymaga bowiem fakt, iż jedynie łączne spełnienie
wszystkich wskazanych wyżej przesłanek ustawowych skutkuje uwzględnieniem wniosku o emeryturę z tytułu pracy
w warunkach szczególnych. Innymi słowy warunki nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy
emerytalnej muszą być spełnione łącznie co oznacza, iż niespełnienie jednego z nich skutkuje brakiem uprawnień do
świadczenia. Sąd Okręgowy nadto wskazał, iż przedmiotem sporu pozostawało, czy okres zatrudnienia od 27 września
1976 r. do 21 maja 1978 r., od 23 maja 1978 r. do 30 czerwca 1978 r., od l kwietnia 1985 r. do 30 listopada 1988 r.,
od 20 sierpnia 1990 r. do 3 października 1990 r., od 8 października 1990 r. do 30 września 1993 r., od l października
1993 r. do 31 stycznia 1996 r. należy zaliczyć do okresu pracy w szczególnych warunkach. Sąd Okręgowy w Gdańsku w
świetle wcześniej dokonanych ustaleń nie rozstrzygał tej kwestii spornej i nie prowadził postępowania dowodowego
w tym zakresie gdyż rozstrzygnięcie tego zakresu zagadnienia stało się bezcelowe w świetle nie spełnienia jednego z
warunków wynikających z art. 184 wyżej cytowanej ustawy tj. nie rozwiązania stosunku pracy. W konkluzji, biorąc
pod uwagę ustalony stan faktyczny i argumenty podnoszone powyżej, Sąd Okręgowy na podstawie art. 47714 §1 k.p.c.
i cyt. przepisów oddalił odwołanie.
Apelację od powyższego wyroku wywiódł ubezpieczony, zaskarżając go w całości i zarzucając: 1. błąd w ustaleniach
faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na przyjęciu, że w świetle dokonanych wcześniej ustaleń
sąd nie rozstrzygał kwestii spornej i nie prowadził postępowania dowodowego w zakresie czy okres zatrudnienia
od 27 września 1976r. do 21 maja 1978., od 23 maja 1978r. do 30 czerwca 1978r., od l kwietnia 1985r. do dnia 30
listopada 1988r., od 20 sierpnia 1990r. do 3 października 1990r., od 8 października 1990r. do 30 września 1993r„ od
l października 1993r. do 31 stycznia 1996r., należy zaliczyć do okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż zdaniem
sądu rozstrzygnięcie tego zakresu stało się bezcelowe w świetle nie spełnienia jednego z warunków wynikających z art.
184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tj. nierozwiązania
stosunku pracy; 2. bezpodstawne oddalenie dowodu z zeznań świadków: E. S., na stwierdzenie faktu wykonywania
pracy spawacza przez odwołującego się w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w okresie 01.01.1983 do 30.11.1988
oraz od 20.08.1990 do 03.10.1990 r., czyli w warunkach szczególnych oraz w okresie od 5.01.1972 do 30.06.1975 r.;
M. B., na stwierdzenie faktu, że F. S. wykonywał pracę przy spawaniu w okresie od 1.10.1993 r., do 31.01.1996 r. w
Przedsiębiorstwie budowlanym (...) Sp. z o.o. w G.; H. J., na okoliczność wykonywania prac spawacza w okresie od
08.10.1990 do 30. 09.1993 w Przedsiębiorstwie budowlanym (...) Sp. z o. o.; H. G., na okoliczność wykonywania
pracy spawacza w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w G. w okresie od 27.09.1976 r., do 30.06.1978r., co doprowadziło do
nie wyjaśnienia wszystkich okoliczności w sprawie, zwłaszcza co do okoliczności czy wskazane wyżej okresy pracy,
jako istotny przedmiot sporu, należało zaliczyć do okresu pracy w szczególnych warunkach. Zarzucając powyższe
apelujący wniósł o przeprowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego poprzez przeprowadzenie dowodu
ze wskazanych wyżej świadków na okoliczność wykazania, że w spornych okresach zatrudnienia świadczył pracę w
szczególnych warunkach. Skarżący wniósł także o zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie emerytury z tytułu
pracy w szczególnych warunkach, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gdańsku. W uzasadnieniu skarżący umotywował podniesione zarzuty i wnioski,
w szczególności kwestionując bezcelowość prowadzenia postępowania w zakresie szczególnego okresu ubezpieczenia.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja ubezpieczonego F. S. nie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie przypomnieć należy, iż ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania wnioskowego
świadczenia, tj. prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /t.j. Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, dalej ustawa
emerytalna/. Wskazany przepis wraz z art. 32 ustawy emerytalnej oraz przepisami rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze /dalej rozporządzenie/, określają dla mężczyzn następujące przesłanki prawa do
wcześniejszej emerytury: ukończony 60 rok życia, 25 letni ogólny staż ubezpieczeniowy, 15 letni okres pracy w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r., nieprzystąpienie do OFE albo
złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody
budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Podkreślenia wymaga, że wskazane wyżej przesłanki spełnione muszą być kumulatywnie. Innymi słowy ustalenie, że
ubezpieczony nie spełnia chociażby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek, uniemożliwia przyznanie wnioskowanego
świadczenia.
Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy, zwrócić należy uwagę, iż w toku postępowania bezspornym
było, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, co potwierdził na rozprawie przed Sądem Okręgowym w dniu 14
grudnia 2011r. oświadczając, że: „nadal jest zatrudniony” /k. 26/ oraz na rozprawie apelacyjnej w dniu 18 września
2012 r. /k. 59/.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, w świetle powyższego oświadczenia nie można mieć wątpliwości, iż ubezpieczony nie
rozwiązał stosunku pracy, a zatem nie spełnia tej przesłanki z art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej.
Podkreślić przy tym należy, iż rozwiązanie stosunku pracy należy rozumieć literalnie, jako zdarzenie dokonane.
Nie można z nim utożsamiać samego zamiaru rozwiązania stosunku pracy w przypadku ustalenia prawa do
wnioskowanego świadczenie.
W konsekwencji, w ocenie Sądu Apelacyjnego, trafnie Sąd Okręgowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia
obligatoryjnego wymogu rozwiązania stosunku pracy, na który wskazuje przywołany przepis art. 184 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS.
Odpowiadając natomiast na podniesiony w apelacji zarzut wyjaśnić należy, iż wobec braku rozwiązania stosunku pracy
bezprzedmiotowym jest ustalanie okresów, w których wnioskodawca świadczył pracą w warunkach szczególnych, na
co trafnie wskazał już Sąd Okręgowy.
Sąd ubezpieczeń rozpoznający odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej prawa do świadczenia rozstrzyga
bowiem o prawie do konkretnego świadczenia, nie zaś o poszczególnych jego przesłankach. Skoro ubezpieczony nie
rozwiązał stosunku pracy, brak jest podstaw do badania pozostałych przesłanek warunkujących prawo do emerytury w
wieku obniżonym, a zatem i szczególnego stażu pracy. Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie od decyzji odmawiającej
przyznanie prawa do emerytury, po ustaleniu, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, nie miał zatem podstaw
do prowadzenia postępowania celem ustalenia spełnienia pozostałych przesłanek wnioskowanego świadczenia.
Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny przedmiotowej sprawy i
dokonał trafnej jego oceny prawnej, której nie wzruszają podniesione w apelacji zarzuty, a zatem zaskarżony wyrok
odpowiada prawu.
Mając na uwadze powyższe, na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.