Newsletter ECK – lipiec 2005 - Europejskie Centrum Konsumenckie

Newsletter ECK – lipiec 2005
W bieżącym numerze:
•
•
turystka - timesharing
lotnictwo – Air Polonia
Turystyka: timesharing
„Cudowne wakacje do końca życia” – tak brzmi obietnica składna
przez firmy timesharingowe. Tak, to może być prawda .... ale
zawarcie umowy o timesharing jest decyzją wymagającą
głębokiego zastanowienia.
Co to jest timesharing?
Timesharing polega na nabyciu przez konsumenta prawa do korzystania z budynku
lub pomieszczenia mieszkalnego, w oznaczonym czasie, w każdym roku, oraz zobowiązaniu
się do zapłaty przedsiębiorcy ryczałtowego wynagrodzenia.
Umowa ta zawierana jest, na co najmniej trzy lata.
Produkty timesharingu tzn. budynki/apartamenty usytuowane są głównie w Hiszpanii,
na Wyspach Kanaryjskich i w Portugalii.
Timesharing jest problemem nowym i trudnym do rozwiązania, który może dotknąć
konsumentów z każdego państwa członkowskiego UE. W związku z tym, jednym
z najważniejszych zadań sieci Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net)
jest informowanie konsumentów o zagrożeniach związanych z timesharingiem i jego formach
pochodnych (kluby wakacyjne).
Obowiązujące akty prawne
Na szczeblu europejskim:
Dyrektywa 94/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października
1994 r.
Na szczeblu krajowym:
Ustawa o ochronie nabywców prawa korzystania z budynku lub pomieszczenia
mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku,
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego, lipiec 2005
www.konsument.gov.pl
[email protected]
1
Kodeks cywilny,
Kodeks wykroczeń,
ustawy o księgach wieczystych i hipotece z dnia 13 lipca 2000 r.
Prawa konsumenta i obowiązki przedsiębiorcy
1. Przedsiębiorca ma obowiązek doręczyć konsumentowi w formie pisemnej
tzw. prospekt stanowiący o np. wynagrodzeniu za nabycie prawa do korzystania
z nieruchomości, informację o prawie do odstąpienia od umowy, informację
o zasadach zarządzania i kosztach utrzymania nieruchomości.
2. Umowa i prospekt muszą być sporządzone w języku polskim.
3. Konsument ma prawo odstąpić od umowy w terminie 10 dni od doręczenia umowy.
4. Konsument nie jest obowiązany do wpłacania zaliczek/depozytów zarówno w chwili
zawarcia umowy jak i przed upływem terminu odstąpienia od niej.
„Złote rady”
1. Nigdy nie podejmuj decyzji pochopnie, zastanów się dwa razy!
2. Bądź asertywny! Nie bój się odmówić osobie, która stara się przekonać Cię na ulicy,
domu czy hotelu, iż jej oferta jest „najkorzystniejsza a apartament w słonecznej
Hiszpanii jest najtańszą formą spędzania wakacji”.
3. Obietnice i ceny mogą być kuszące...ale tylko na papierze.
4. Przed podpisaniem umowy postaraj się zdobyć jak najwięcej informacji o produkcie
albo usłudze.
5. Nie podpisuj dokumentów pod presją czasu lub osób.
6. Żądaj wyczerpującej informacji od przedsiębiorcy.
7. Żądaj wyjaśnień i pytaj o wszystkie punkty, które wydają się niejasne.
8. Pamiętaj, że w ciągu 10 dni możesz odstąpić od umowy bez ponoszenia kosztów
i podawania wyjaśnień.
Kluby wakacyjne
Kluby wakacyjne kuszą potencjalnych klientów niskimi cenami i obietnicami cudownych
wakacji. Teoretycznie członkowie takich klubów mają zapewnione najlepsze warunki i zwrot
kosztów w razie wycofania się z takiego programu.
Członkowstwo w klubie uprawnia konsumenta do pobytu w danych dniach w apartamencie
klubu wakacyjnego. Umowy nie określają danego konkretnego apartamentu, do którego ma
się prawa, nie określają także jego lokalizacji. Przedstawiciele firm timesharingowych
podkreślają takie „luźne” rozwiązanie jako zaletę (elastyczność). Nikt jednak nie mówi o tym,
że konsument nie jest chroniony przez prawa określone w dyrektywie.
Uwaga!
Członkowstwo w Klubie wakacyjnym nie jest chronione w taki sam sposób jak timesharing.
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego, lipiec 2005
www.konsument.gov.pl
[email protected]
2
Timesharing w praktyce
1. Konsumenci (zazwyczaj turyści przebywający na wakacjach) werbowani są przez
przedstawicieli firm zajmujących się timesharingiem. Niestety firmy takie zazwyczaj
stosują nieuczciwe praktyki w celu pozyskania konsumentów tj. prezentacje połączone
z zakupem udziałów (nagrody za udział w prezentacji), obietnice udziału
w nieruchomości jeszcze niewybudowanej. Dodatkowo konsumenci kuszeni są
obietnicą niskich cen, żądane są od nich depozyty pieniężne, które nie są zwracane.
2. Konsumenci podpisują często umowy bez zapoznania się z ich treścią, tzn. nie czytają
dokładnie postanowień, nie zasięgają porady wyspecjalizowanego prawnika, wierzą
natomiast zapewnieniom słownym przedstawicieli firm timesharingowych.
3. Konsumenci często nie kalkulują rzeczywistych kosztów, jakie będą musieli ponieść.
4. Firmy timesheringowe, by ominąć przepisy unijne (Dyrektywa 94/47/WE) zawierają
z konsumentami umowy na okres krótszy niż 3 lata.
5. Z doświadczeń sieci ECK, firmy timesharingowe w większości są trudne
do zidentyfikowania - np. występują trudności z ustaleniem siedziby, która nie jest
zarejestrowana, nie jest podana w umowie lub w międzyczasie została zmieniona.
6. Firmy timesharingowe, ponadto, nie są zainteresowane polubownym rozwiązywaniem
sporów konsumenckich.
Działania Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich
Timesharing jest jednym z głównych przedmiotów skarg składanych w sieci ECK (ECC-Net).
usługi
finansowe
4%
inne usługi
11%
inne
8%
samochody
8%
gospodarstwo
domowe wynajem
6%
timeshare
29%
inne produkty
22%
inne środki
transportu
1%
linie lotnicze
4%
usługi
turystyczne wycieczki
5%
wynajem
środków
transportu
2%
Skargi w poszczególnych sektorach – projekt pilotażowy EEJ-net (16.10.2001-31.03.2003)
Przykład:
ECK Belgia otrzymało 1047 zapytań w okresie 2001 r. do 2004 r.
W pierwszym półroczu 2002 r. ECK Irlandia otrzymało 241 pytań i skarg.
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego, lipiec 2005
www.konsument.gov.pl
[email protected]
3
Przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom
Nieuczciwe działania firm zajmujących się timesharingiem są postrzegane jako działania
kryminalne. W związku z tym jednym z możliwych rozwiązań, jest przekazywanie tego typu
spraw do policji w danych państwach i do innych służb/inspekcji tego typu (w zależności
od specyfiki państw członkowskich UE).
Możliwe rozwiązania problemów, związanych z timesharingiem, proponowane przez sieć
ECK to zmiana dyrektywy unijnej tak, aby pełniej chroniła konsumentów tzn.:
przedłużenie czasu przewidzianego na odstąpienie od umowy;
rejestracja firm timesharingowych;
ewentualna certyfikacja;
rozszerzenie działań policji i inspekcji.
Ponadto, sieć ECK kładzie szczególny nacisk na:
działania informacyjne i edukacyjne;
informowanie i wspieranie działań policji i innych wyspecjalizowanych inspekcji;
zapewnienie efektywnego przepływu informacji w sieci ECK;
szybki przepływ informacji między instytucjami europejskimi i krajowymi;
sygnalizowanie problemów w mediach i prasie.
Dodatkowe informacje:
Europejskie Centrum Konsumenckie
Plac Powstańców Warszawy 1
00-950 Warszawa
[email protected]
www.konsument.gov.pl
Tel.: (022) 55 60 118
Fax: (022) 55 60 359
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego, lipiec 2005
www.konsument.gov.pl
[email protected]
4
Lotnictwo
Aktualne ustalenia w sprawie Spółki Air Polonia Sp. z o.o.
18 lipca 2005 r. Europejskie Centrum Konsumenckiego (ECK)
przeprowadziło niezbędne czynności wyjaśniające w Urzędzie
Lotnictwa Cywilnego oraz Spółce Air Polonia Sp. z o.o.
W sprawie zawieszenia działalności przez przewoźnika oraz
szkód poniesionych z tego tytułu do ECK skierowanych zostało
łącznie 6 skarg i zapytań. Centrum podjęło interwencje, które
pozwoliły na wyjaśnienie przez przewoźnika, ULC oraz
UOKiK na jakim etapie znajduje się sprawa. Dane te zostały zakomunikowane również
zainteresowanym centrom – członkom Sieci Europejskich Sieci Centrów Konsumenckich
tzw. ECC-Net (Francja, Hiszpania, Włochy).
Jako że zainteresowanie problemem utrzymuje się, przeprowadzone zostały dalsze
wyjaśnienia. Wynika z nich, że dnia 1 lipca br. podjęta została przez Prezesa ULC decyzja
o odebraniu przewoźnikowi koncesji – decyzja ta uprawomocnia się w ciągu 14 dni od daty
jej otrzymania. Odebranie koncesji uniemożliwi prowadzenie działalności gospodarczej
a w przypadku zamiaru jej dalszego prowadzenia wymagane będzie podjęcie procedury
koncesyjnej od nowa.
Jednocześnie Air Polonia zapewniła, że po zmianie władz spółki trwają intensywne
poszukiwania inwestora strategicznego i nadal istnieje realna perspektywa wypłaty
rekompensat korzystnych dla poszkodowanych pasażerów przez zreorganizowana
przedsiębiorstwo.
Ponadto przewoźnik sugeruje aby konsumenci zgłaszali się na listę wierzycieli, potwierdzając
swoje dane, w tym numer rezerwacji i kopie dokumentacji. W przypadku ewentualnego
ogłoszenia upadłości spłata wierzytelności konsumenckich miałaby się odbywać w trzeciej
kolejności: po spłacie wierzytelności Skarbu Państwa, następnie pracowniczych.
Dodatkowe informacje:
Urząd Lotnictwa Cywilnego
Adam Borkowski, tel. 0 694 409 519
Biuro Prasowe ULC
ul. Żelazna 59
00-848 Warszawa
Tel./Fax: (022) 520 72 39
[email protected]
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego, lipiec 2005
www.konsument.gov.pl
[email protected]
5