Program Profilaktyki 2016

SZKOLNY PROGRAM
PROFILAKTYKI
SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 5 W GLIWICACH
NA ROK SZKOLNY 2016/2017
SPIS TREŚCI:
I.
II.
Podstawy prawne.
Wstęp.
III.
Określenie czynników ryzyka oraz czynników chroniących.
IV.
Cele programu.
V.
Strategie profilaktyczne.
VI.
Działania profilaktyczne.
VII.
VIII.
I.
Struktura i treści szkolnego programu profilaktyki na rok szkolny 2015/2016.
Ewaluacja.
Podstawy prawne programu.
1. Konwencja o prawach dziecka.
2. Konstytucja Rzeczpospolitej. Art. 72.
3. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami
(tekst jednolity Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572; obowiązuje od 17 grudnia
2004 r.).
4. Rozporządzenie z 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół (Dz. U. poz. 977).
5. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26
października 1982 r. (tekst jednolity - Dz.U. 2012 nr 0 poz. 1356).
6. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r.
(tekst jednolity - Dz.U. 2014 nr 0 poz. 382
7. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (tekst jednolity - Dz. U. z 1996 r. Nr 10,
poz. 55; z późn. zm. Ostatnia nowelizacja z dnia 8 kwietnia 2010 r. - o zmianie
ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2010 r. Nr
81, poz. 529).
8. Rozporządzenie MEN z 2015 roku w sprawie zakresu i formy prowadzenia w szkołach i
placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i
profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
9. Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów
publicznego
przedszkola
oraz
publicznych
szkół
z późn. zm.
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 30 kwietnia 2013 r. w
sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w
publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013, poz. 532).
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r. w
sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki
dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz
rodzajów tej dokumentacji
12. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii oraz niektórych innych ustaw.
13. Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U.
Nr 180, poz. 1493).
14. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. 2012 nr 0
poz.124.).
15. Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008 r.
(Dz. U. z 2008 r. Nr 180 poz. 1108).
16. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 kwietnia 2013 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych
II.
Wstęp
Program Profilaktyki przeznaczony jest dla uczniów Szkoły Podstawowej nr 5
w Gliwicach. Skierowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców. Założeniem tego programu
jest wyposażenie uczniów, rodziców i nauczycieli w niezbędną wiedzę na temat zdrowego
rozwoju, stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły, wzmacnianie
czynników chroniących przed uzależnieniami i zagrożeniami współczesnego świata.
Adresatami działań z zakresu Programu Profilaktyki są zarówno uczniowie, ich
rodzice a także kadra pedagogiczna.
W ramach Programu podejmowane są działania informacyjne, edukacyjne,
interwencyjne a także działania alternatywne (mające na celu wzmocnienie czynników
chroniących).
Program
opracowany został na podstawie diagnozy sytuacji
dydaktyczno-
wychowawczej w szkole, wywiadów z wychowawcami, nauczycielami, szkolnymi
specjalistami, rozmów z uczniami i rodzicami, oraz na podstawie dokumentacji:
- dokumentacja pedagoga i psychologa szkolnego (analiza podejmowanych
interwencji, rozwiązywanych problemów;
- analiza dzienników szkolnych (uwagi, frekwencja, oceny z przedmiotów oraz
zachowania);
- wyniki ewaluacji wewnętrznej;
- analiza protokołów z posiedzeń Rady Pedagogicznej;
- debaty szkolne;
- rozmowy z nauczycielami, uczniami, rodzicami, kuratorami zawodowymi
i społecznymi, pracownikami socjalnymi, asystentami rodziny, koordynatorami pieczy
zastępczej.
Dokonano analizy problemów szkolnych i jej zasobów oraz potrzeb środowiska.
Celem diagnozy było określenie:
- jakie problemy występują w szkole
- na jakie zagrożenia narażeni są nasi uczniowie
- jaki jest stopień nasilenia trudności i problemów stanowiących czynniki ryzyka
- z czego mogą wynikać problemy i trudności
- jakie są zasoby szkolne mogą zostać wykorzystane w działaniach profilaktycznych
- które zachowania problemowe są normą rozwojową, a które stanowią już czynnik
ryzyka.
Wnioski z przeprowadzonej diagnozy
Zidentyfikowano następujące zachowania problemowe w szkole:
1. Wskaźniki naruszania norm i zasad w szkole:
- agresja słowna i fizyczna
- nieposłuszeństwo
- brak szacunku do dorosłych
- nierealizowanie obowiązków szkolnych
- objawy wandalizmu (niszczenia mienia szkolnego)
2. Wskaźniki problemów w nauce i niskiej motywacji do nauki:
- niepowodzenia szkolne- powtarzanie klasy
- trudności w nauce czytania i pisania
- brak zadań domowych
- brak pracy na lekcji
- zaległości w opanowywaniu materiału
- niskie wyniki w nauce
3. Wskaźniki braku przestrzegania zasad zdrowego i bezpiecznego stylu życia:
- niewłaściwe nawyki żywieniowe, pojedyncze przypadki niedożywienia
- spędzanie zbyt dużo czasu przy komputerze i na grach komputerowych
- brak ruchu
- brak zainteresowań
- objawy zaburzeń emocjonalnych: zachowania lękowe, nieśmiałość, autoagresja
- palenie papierosów.
III.
Określenie czynników ryzyka oraz czynników chroniących uczniów przed
podejmowaniem zachowań ryzykownych.
Tabela- czynniki ryzyka
Jakie czynniki ryzyka istnieją wśród uczniów?
Jakie działania osłabiają czynnik ryzyka?
Duże różnice w potencjale intelektualnym Objęcie
uczniów
dodatkową
pomocą,
uczniów
umożliwienie osiągania sukcesu na miarę
własnych możliwości
Pasywne formy spędzania czasu wolnego
Promowanie ruchu, organizacja zajęć ruchowych
w szkole, organizacja zajęć pozalekcyjnych
Agresywna promocja leków i suplementów diety Edukacja dot. szkodliwości samodzielnie
(i osiągania efektów bez wysiłku)
zażywanych środków, promowanie siły i
wytrwałości
Agresja, przemoc
Opracowanie i stosowanie skutecznych środków
zaradczych oraz dbanie o właściwy klimat w
szkole
Dysfunkcje rodziny
Promowanie właściwych postaw rodzinnych,
Współpraca z instytucjami wspierającymi
Niewłaściwe nawyki prozdrowotne w rodzinie
Kult farmakologii
Agresja i przemoc
Kultura promująca niedojrzałość i egocentryzm
Bieda, brak wsparcia w rodzinie
funkcje rodziny (sąd, ops, poradnie), opieka
szkolnych specjalistów- psycholog, pedagog
Promowanie
właściwych
postaw
prozdrowotnych, proponowanie alternatywnych
zajęć w szkole, informacje, porady szkolnych
specjalistów
Promowanie niefarmakologicznych sposobów
radzenia sobie z dolegliwościami, edukacja na
temat reklamy
Jasny system kar i nagród, Szkolny Program
Przeciwdziałania
Agresji
i
Przemocy,
konsekwencje, przyjazny klimat szkoły, dbanie o
relacje miedzy uczniami, zajęcia i warsztaty
Promowanie działań prospołecznych (akcje
pomagania, ukazywanie problemów, uczenie
odpowiedzialności, dbałości o innych i o
środowisko), promowanie wartości
Organizacja pomocy we współpracy z
instytucjami wspierającymi rodzinę
IV. Cele programu:
Cel ogólny:
Zmniejszenie wśród uczniów ryzyka wystąpienia (obecnie i w przyszłości)
niepożądanych zachowań, przyzwyczajeń
i postaw.
Cele szczegółowe:
1. Pomoc w kształtowaniu samodzielnych sądów i racjonalnych działań dziecka
pożytecznych dla jego zdrowia.
2. Rozwijanie umiejętności dostrzegania zagrożeń oraz wiedzy na ich temat a także
umiejętności radzenia sobie z nimi.
3. Kształtowanie odpowiednich nawyków i sposobów zachowania.
4. Ułatwianie dziecku poznawania własnej osoby poprzez udział w różnego rodzaju
zajęciach pozalekcyjnych jako alternatywnych formach spędzania czasu
wolnego.
5. Przeciwdziałanie i zapobieganie zagrożeniom cywilizacyjnym.
6. Ochrona i promocja zdrowia psychicznego i zdrowego stylu życia.
7. Eliminowanie
zjawisk
społecznie
negatywnych,
zaburzających
wychowawczy.
8. Podejmowanie działań na rzecz ograniczenia postaw agresywnych.
proces
9. Rozwijanie postaw prospołecznych- w szczególności odpowiedzialności za siebie,
innych i środowisko.
10. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych.
V.
Strategie profilaktyczne:
W Programie Profilaktyki zastosowane zostały poniższe strategie:
1. Strategia informacyjno – edukacyjna:
a. Realizacja treści profilaktycznych podczas zajęć edukacyjnych (przedmiotowych) oraz
na godzinach wychowawczych.
b. Organizowanie szkolnych akcji promujących zdrowy styl życia.
c. Organizowanie imprez, akcji, realizacja programów traktujących o uzależnieniach
i innych zagrożeniach cywilizacyjnych.
d. Propagowanie poprzez działalność artystyczną uczniów pozytywnych postaw,
zachowań.
e. Zajęcia wychowawczo – profilaktyczne – dostarczanie informacji na temat skutków
zachowań ryzykownych i uczenie dokonywania racjonalnych wyborów.
f. Organizowanie spotkań ze specjalistami ze szkoły i spoza szkoły.
g. Edukacja prawna dla uczniów, rodziców i nauczycieli.
h. Akcje informacyjno - edukacyjne dla rodziców mające na celu zapoznanie ich
z problemami dzieci i młodzieży.
i. Realizacja programów profilaktycznych.
j. Promowanie sukcesów uczniów
k. Badanie losów absolwentów.
l. Doskonalenie nauczycieli.
m. Współpraca z instytucjami:
•
Wydział Edukacji UM Gliwice,
•
Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych UM Gliwice,
•
GOM Gliwice,
•
Metis Katowice,
•
WOM Katowice.
2. Strategia alternatyw.
a. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych:
•
koła zainteresowań
b. Udział w konkursach przedmiotowych, sportowych i artystycznych,
c. Praca w organizacjach działających na terenie szkoły, w środowisku lokalnym –
samorząd uczniowski, harcerstwo.
d. Organizowanie pomocy w nauce:
•
pomoc uczniom mającym trudności w nauce przez nauczycieli różnych
przedmiotów- konsultacje,
•
samopomoc koleżeńska,
•
zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze
•
zajęcia korekcyjno- kompensacyjne
•
dostosowanie wymagań edukacyjnych.
e. Integracja zespołów klasowych
f. Organizowanie wycieczek szkolnych,
g. Organizowanie imprez kulturalnych,
h. Organizowanie indywidualnych i grupowych zajęć rozwijających umiejętności
społeczne i umożliwiających rozwój emocjonalny.
3.
Strategia interwencyjna.
a. Identyfikacja niepokojących zachowań i objawów,
b. Stosowanie procedur interwencyjnych,
c. Poradnictwo pedagoga i psychologa szkolnego (dla ucznia i rodziców/opiekunów)
d. Współpraca z instytucjami:
•
Sąd Rejonowy w Gliwicach - Wydział Rodzinny i Nieletnich,
•
Ośrodek Pomocy Społecznej w Gliwicach,
•
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Gliwicach,
•
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Gliwicach,
•
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna „Partner”,
•
Poradnie Specjalistyczne, w tym leczenia uzależnień.
VI.
Działania profilaktyczne
1. Działania profilaktyczne skierowane do uczniów:
a. diagnoza środowiska uczniowskiego,
b. zajęcia wychowawczo- profilaktyczne,
c. zajęcia integracyjne,
d. programy profilaktyczne,
e. akcje, konkursy,
f. działalność alternatywna (koła zainteresowań, , harcerstwo, działalność samorządu
uczniowskiego, wycieczki, imprezy szkolne),
g. działalność artystyczna i kulturalna,
h. pomoc w nauce,
i. pomoc psychologiczno- pedagogiczna.
2. Działania profilaktyczne skierowane do rodziców:
a. angażowanie rodziców w pracę szkoły:
•
rozpoznawanie oczekiwań rodziców wobec szkoły,
•
udział rodziców w uroczystościach i imprezach szkolnych,
b. zapoznanie rodziców z obowiązującymi prawami i regulaminami: Statut, Szkolny
Program Wychowawczy, Szkolny Program Profilaktyki, Zestaw Procedur
Szkolnych,
c. organizowanie dziecku i rodzinie pomocy materialnej: obiady (we współpracy z
OPS, wyprawka szkolna, pomoc rzeczowa, „Szlachetna paczka”),
d. poradnictwo dla rodziców:
•
konsultacje pedagoga i psychologa
•
spotkania wychowawców i specjalistów z rodzicami- poradnictwo podczas
zebrań, indywidualne konsultacje,
•
organizowanie spotkań dla rodziców z przedstawicielami instytucji
wspomagających
rodzinę
oraz
pracę
wychowawczą,
opiekuńczą
i dydaktyczną szkoły,
•
realizowanie programów dla rodziców rozwijających ich kompetencje
wychowawcze (we współpracy z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną),
•
sporządzanie i kolportowanie ulotek informacyjnych dla rodziców,
•
organizowanie szkoleń dla rodziców.
3. Działania profilaktyczne skierowane do nauczycieli.
a. stałe doskonalenie umiejętności wychowawczych:
•
szkoleniowe posiedzenia Rady Pedagogicznej,
•
szkolenia zewnętrzne dla Rady Pedagogicznej,
•
udział nauczycieli w doskonaleniu zawodowym,
b. korzystanie z księgozbioru i zbiorów multimedialnych biblioteki szkolnej,
c. wspieranie nauczycieli w zakresie pracy wychowawczej i profilaktycznej,
d. spotkania- konsultacje pedagoga i psychologa szkolnego z wychowawcami
i pozostałymi nauczycielami.
e. przekazywanie wychowawcom pomocy i materiałów do pracy profilaktycznej
z uczniami i rodzicami.
VII.
STRUKTURA I TREŚCI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI- NA ROK SZKOLNY 2015/2016
DZIAŁALNOŚĆ PROFILAKTYCZNA- POZIOM PROFILAKTYKI UNIWERSALNEJ
KLASY I - III
Dział
Tematyka
Sposoby realizacji
Efekt
Poznajemy źródła
zdrowia
1. Zdrowe żywienie
• kształtowanie umiejętności
prawidłowego odżywiania się
• kultura spożywania posiłków
•
Uczeń:
• zna zasady racjonalnego
odżywiania się
• świadomie dba o swoje
zdrowie
2.
•
•
•
•
Higieniczny tryb życia
dbałość o czystość ciała, odzieży
wpływ hałasu na zdrowie
wypoczynek (znaczenie snu)
badania profilaktyczne
(higiena jamy ustnej)
3. Prowadzimy zdrowy tryb życia:
• dbamy o swoje zdrowie uprawiając
gimnastykę
• hartujemy nasz organizm i staramy
utrzymać się go w dobrej kondycji
Profilaktyka
uzależnień
1. Co jest dobre a co szkodzi naszemu
zdrowiu?
2. Rodzaje uzależnień (ze szczególnym
naciskiem na uzależnienie od
komputera)
•
•
•
•
•
planowanie jadłospisu bogatego w
produkty zawarte w „piramidzie
zdrowia”
plakaty, plansze
piosenki
inscenizacje
inscenizacja, zabawy
fluoryzacja,
•
przeglądy uzębienia
•
•
•
•
•
Odpowiedzialni
nauczyciele
wychowawcy klas
pielęgniarka
•
rozumie i wie jakie znaczenie wychowawcy klas
ma dla zdrowia przestrzeganie pielęgniarka
zasad higieny
propagowanie zajęć ruchowych na
powietrzu
zielone kolonie, wycieczki
inscenizacje, dramy
•
rozmowa, pogadanka na temat
problemu uzależnień
budowanie umiejętności zachowań
asertywnych
•
ma świadomość co trzeba
zrobić dla utrzymania
zdrowego ciała i lepszego
samopoczucia
wybiera aktywne sposoby
spędzania czasu na powietrzu
wie, że są substancje i
zachowywania szkodliwe dla
zdrowia
umie odmawiać w sytuacji
zagrażających
zna konsekwencje zbyt dużej
ilości czasu spędzanej przy
•
•
•
wychowawcy klas
wychowawcy
pedagog
pielęgniarka
psycholog
W co się bawić jak 1. Uświadomienie uczniom na jakie
się bawić?
niebezpieczeństwa są narażeni
2. Wskazanie bezpiecznych i dobrych
zabaw
3. Kształtowanie cech charakteru
społecznie użytecznych w sportowym
działaniu
4. Inspirowanie i rozwijanie uzdolnień i
zainteresowań uczniów
5. Uświadamianie szkodliwości
nadużywania zdobyczy techniki (mass
media)
Sztuka bycia sobą,
sztuka bycia z
innymi
1. Kształtowanie postaw tolerancji i
empatii w kontaktach z innymi
2. Kształtowanie postawy dialogu,
tworzenie klimatu wzajemnego
zaufania i zrozumienia
3. Zachęcanie do zachowań asertywnych
4. Kształtowanie umiejętności
poznawania swoich mocnych stron i
słabych stron
5. Budowanie i utrzymywanie
prawidłowych relacji: rodzicdziecko, nauczyciel-uczeń,
uczeń-uczeń
6. Kształtowanie kultury osobistej.
7. Kształcenie umiejętności panowania
nad emocjami- w szczególności
złością.
•
•
•
•
•
•
•
•
wykonanie plansz poglądowych
•
„niebezpieczne zabawy”
apele na temat bezpieczeństwa
•
udział w szerokiej gamie zajęć
pozalekcyjnych
udział w konkursach szkolnych i
pozaszkolnych
•
prelekcje dla rodziców
informacje poprzez stronę
internetową kierowane do rodziców
•
•
zajęcia integracyjne
pogadanki na temat zasad
i regulaminów
• imprezy okolicznościowe:
• Dzień Nauczyciela
• Wigilia
• Dzień Dziecka
• Dzień Matki
●
pogadanki i indywidualne
spotkania ze specjalistamipedagogiem, psychologiem (w razie
potrzeb)
• zabawy sportowe
• zabawy rozwijające umiejętność
rywalizacji i współpracy
• propagowanie kultury osobistej i
języka wolnego od wulgaryzmów
•
•
•
•
•
komputerze
zna miejsca i rodzaje zabaw
które są zagrożeniem zdrowia
i życia
rozumie że jego
bezpieczeństwo w dużej
mierze zależy od własnej
ostrożności roztropności
ma poczucie
odpowiedzialności za sukcesy
i porażki własne i grupy
zna zasady „fair play”
potrafi z korzyścią dla siebie
zorganizować czas wolny
zna zasady współżycia w
grupie rówieśniczej
potrafi współpracować w
grupie bez przesadnej
konkurencyjności i rywalizacji
docenia wzajemną pomoc
potrafi dokonać słusznego
wyboru
potrafi radzić sobie z
przejawami agresji, presji,
manipulacji
wychowawcy klas
samorząd klas I-III
wychowawcy
świtlicy
opiekunowie kół
zainteresowań
wychowawcy klas
Pod parasolem
prawa
Żyjemy zgodnie z
naturą
1. Prawa dziecka
Propagowanie Konwencji Praw Dziecka
2. Rola instytucji w przeciwdziałaniu
przemocy i agresji (telefon zaufania,
policja, OPS, OIK)
3. Kształtowanie umiejętności szukania
pomocy w sytuacjach trudnych
4. Przestrzeganie „Szkolnego kodeksu
ucznia” (poznanie praw i obowiązków
ucznia)
5. Uświadamianie konsekwencji
wykroczeń i przestępstw
popełnianych w Internecie.
6. Upowszechnianie wiedzy n/t różnych
form agresji i przemocy- ze
szczególnym naciskiem na
zachowania naruszające godność
osobistą.
7. Upowszechnianie wiedzy na temat
Procedury „Niebieska Karta”
1. Uświadamianie zagrożeń
cywilizacyjnych
2. Wdrażanie do życia w zgodzie z
naturą
3. Zwracanie uwagi na konieczność
ochrony przyrody i segregacji śmieci
4. Nauka troski i odpowiedzialności za
zwierzęta.
• cykl zajęć, pogadanek
• propagowanie zasad uczniowskich
na łamach gazetki, strony
internetowej
• apel „Prawa i obowiązki ucznia”
(ucz się jak najlepiej, zachowuj się
kulturalnie, aktywnie uczestniczę w
życiu szkoły, jestem
odpowiedzialny, mam życzliwy
stosunek do otoczenia)
• pogadanki n/t przemocy w
Internecie
• uświadomienie możliwości
uzyskania pomocy w szkole i poza
szkołą
• informacje kierowane do dzieci
i rodziców n/t prawa do życia bez
przemocy; przekazywanie
informacji o prawach i
możliwościach wynikających z
procedury „Niebieska Karta”
• wystawa plakatów o tematyce
ekologicznej
• konkursy
• zbiórka materiałów (np. nakrętek,
blaszek)
• pogadanki
• wycieczki
● pomoc materialna dla schroniska,
promowanie adopcji zwierząt
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
wychowawcy klas
jest świadomy swoich praw
wie, że ma prawo do życia bez pedagog
psycholog
przemocy
wie gdzie szukać pomocy
(wychowawca, pedagog
szkolny, psycholog, telefon
zaufania, itd.)
jest przekonany o skuteczności
pomocy
zna sposoby rozwiązywania
sytuacji trudnych i
konfliktowych
nauczyciele, rodzice,
uczniowie SP nr 5 znają etapy
interwencji wychowawczej
uczeń ma świadomość
konsekwencji czynów
zabronionych w Internecie
uczeń stosuje się do norm
chroniących godność osobistą
zna zagrożenia cywilizacyjne wychowawcy klas,
wie jak przyroda wpływa na
człowieka
wie jak należy zachować się w
czasie wycieczki
zna przyczyny i skutki
degradacji środowiska
naturalnego
wie, że zwierzę nie jest rzeczą
i jest empatyczny
Klasy IV – VI
Tematyka
Poznanie samego siebie.
Zadania
-
Sposób życia innych ludzi
różni się od mojego.
Jak najlepiej zrozumieć
ludzi?
-
-
-
Sposób realizacji
Efekt
Poznanie swoich możliwości i
ograniczeń
Kształtowanie postawy szacunku
dla siebie i innych
Nauka prezentowania swoich
mocnych strony
- rozmowy
- pogadanki
- zajęcia
psychoedukacyjne
- Uczeń potrafi
budować adekwatną
samoocenę i rozwijać
swoje możliwości
Tworzenie atmosfery
wzajemnego zrozumienia
zaufania i tolerancji
Nauka sposobów
radzenia
sobie z presją społeczną
Nauka przestrzegania norm
związanych z godnością osobistą
Propagowanie kultury osobistej i
języka wolnego od
wulgaryzmów
Uświadomienie wpływu grupy
na postępowanie jednostki, w
tym zagrożenia wynikające z
psychomanipulacji (np. sekty)
- pogadanki
- lekcje
wychowawcze
- rozmowy
indywidualne
Osoba odpowiedzialna
-
-
- Uczeń zna zasady
współżycia w grupie
- Potrafi
współpracować w
grupie bez przesadnej
rywalizacji
- Docenia wzajemną
pomoc
- Uczeń stosuje się do
norm chroniących
godność osobistą
- zna i stosuje zasady
savoir-vivre’u i
kultury języka
-
wychowawcy
klasy
nauczyciele
poszczególnych
przedmiotów
pedagog
psycholog
wychowawcy klas
IV – VI
nauczyciele
pedagog
rodzice
psycholog
Odpowiedzialne decyzje
dotyczące zdrowia
i własnego rozwoju
Czym jest:
-
alkohol
nikotyna
narkotyki
-
Uświadomienie istnienia potrzeb
i różnorodności sposobów ich
zaspokajania
- Nauka odróżniania zachcianek
od potrzeb
- Uświadomienie zagrożeń
wynikających z konsumpcyjnego
stylu życia
- Wybór zdrowego stylu życia
i właściwej diety w miejsce szeroko
reklamowanych leków,
suplementów diety i środków
odchudzających
- przekazywanie informacji na temat
pozytywnych i negatywnych
skutków brania leków (skutki
uboczne), alternatywnych sposobów
radzenia sobie z najczęstszymi
rodzajami dolegliwości bólowych i
stresem
- uświadamianie zjawiska
uzależnienia i przedawkowania oraz
ścisłego stosowania się do zaleceń
lekarza
-pogadanki
-
- pogadanki
- prelekcje
- rozmowy z
uczniami
-
Dostarczanie wiadomości na
temat skutków działania
alkoholu, nikotyny i narkotyków
Uczenie umiejętności radzenia
sobie z trudnymi sytuacjami i
-lekcje
wychowawcze
-rozmowy
indywidualne
- ulotki i informacje
w gablotach i na
stronie internetowej
- Uczeń zna zasady
racjonalnego
odżywiania się
- Świadomie dba o
swoje zdrowie
- Potrafi odróżnić
zachcianki od potrzeb
-Uczeń ma
umiejętność selekcji
informacji
reklamowych
zwłaszcza
dotyczących leków,
suplementów diety i
środków
odchudzających
- Uczeń wie co to są
środki odurzające
(alkohol, nikotyna,
narkotyki)
- Rozumie znaczenie
-
-
wychowawcy klas
IV – VI
pielęgniarka
szkolna
rodzice
wychowawcy klas
IV – VI
nauczyciele
przedmiotowcy
pielęgniarka szkolna
Upowszechnianie wiedzy
na temat problemów w
rodzinie
-
-
problemami sprzyjającymi
sięganiu po alkohol, nikotynę i
narkotyki
Oferowanie alternatywnych form
spędzania czasu
informowanie o problemach w
rodzinie: alkoholizmie,
przemocy, bezrobociu
informowanie gdzie można
szukać pomocy
- pogadanki,
prelekcje
pojęcia „uzależnienie”
- Wie, że uzależnienia
można leczyć
- Zna alternatywne
sposoby spędzania czasu
wolnego od nauki.
- Wie, że są rodziny, w
których występują
problemy
-
pedagog
psycholog
rodzice
zaproszeni
specjaliści
-
wychowawcy
psycholog
pedagog
-
Wychowawcy
Psycholog
Pedagog
Nauczyciele w
ramach realizacji
programów
- potrafi empatycznie
zachować się w stosunku
do uczniów
- wie, gdzie szukać
pomocy
Rozwój umiejętności
społecznych i
emocjonalnych
-
-
-
-
Uczenia radzenia sobie z
- pogadanki
emocjami, z konfliktami
- warsztaty
Podkreślanie roli więzi w życiu - prelekcje
człowieka i sposobów jej
budowania
Rozwijanie wrażliwości
emocjonalnej na krzywdę innych
ludzi i zwierząt
Propagowanie odpowiedzialnego
i ekologicznego stosunku do
przyrody
Przekazywanie informacji na
temat chorób psychicznych i
zaburzeń emocjonalnych oraz
gdzie szukać pomocy
- Potrafi rozpoznawać
emocje
- potrafi poprosić o
pomoc, kiedy ma
problemy
- jest koleżeński
- potrafi być pomocny i
empatyczny
- angażuje się w różne
społeczne akcje
- wie, gdzie szukać
pomocy w sytuacji
poważnych trudności
- potrafi budować
zdrowe relacje z
rówieśnikami
Wyroby tytoniowe
(papierosy, tabaka i inne)
-
-
-
Alkohol
-
-
-
Ukazanie przyczyn i skutków
palenia papierosów i używania
tabaki
Uczenie sposobów odmawiania
palenia papierosów i używania
tabaki
Uświadomienie zagrożeń
wynikających z nałogu
Dostarczanie wiadomości o
wpływie alkoholu i
niebezpieczeństwach związanych
z jego piciem
Dostarczanie wiadomości
o uzależnieniu
i współuzależnieniu
Wskazywanie skutków nałogu
Wskazywanie metod obrony
przed presją otoczenia
Wskazywanie wpływu alkoholu
na organizm dziecka
- pogadanki
- rozmowy
interwencyjne
- programy
profilaktyczne
- Uczeń zna:
• przyczyny
uzależnienia się
od nikotyny
• fizjologiczne
i psychiczne
skutki palenia i
używania
wyrobów
tytoniowych
- Uczeń potrafi być
asertywny
- rozmowy z uczniami - pogadanki
- prelekcje
- zajęcia
psychoedukacyjne
-
Uczeń wie:
• jaki jest wpływ
alkoholu na nasze
ciało
• jakie są
możliwości
pomocy osobom
uzależnionym i
ich rodzinom
-
-
-
wychowawcy klas
IV – VI
nauczyciele
przedmiotowcy
pielęgniarka
szkolna
pedagog
psycholog
rodzice
zaproszeni
specjaliści
wychowawcy klas
pielęgniarka
szkolna
pedagog
psycholog
nauczyciel WDŻ
rodzice
nauczyciele kultury
fizycznej
nauczyciele
plastyki {prace
konkursowe}
kuratorzy w
ramach współpracy
ze szkołą
Substancje psychoaktywne
(narkotyki, leki i
„dopalacze”)
- Dostarczanie wiadomości o
wpływie narkotyków na nasze ciało
- Ukazanie przyczyn i skutków
zażywania narkotyków
- Uświadomienie, że używanie
substancji psychoaktywnych ma
istotny wpływ na życie
- Dostarczanie informacji o
stratach zdrowotnych,
emocjonalnych i społecznych
- Uświadomienie szkodliwości
sięgania po „dopalacze”
- konkursy
plastyczne,
literackie o tematyce
profilaktycznej
- zajęcia
psychoedukacyjne
- pogadanki
- Uczeń rozumie sens
nie sięgania po
narkotyki
- Uczeń wie jaki jest
wpływ narkotyków na
organizm dziecka,
osoby dorosłej
- wie, że są
możliwości leczenia
osób uzależnionych i
pomocy ich rodzinom
-
wychowawcy klas
pedagog
psycholog
rodzice
zaproszeni
specjaliści
(np. koordynator d/s
nieletnich w
zakresie profilaktyki
)
-
Stanowczo czy
agresywnie?,
„Kodeks Norm”,
Obowiązki ucznia
-
-
Poznanie sposobów reagowania
(stanowcze, asertywne, pasywne,
agresywne) w sytuacjach
konfliktowych
Upowszechnienie „Kodeksu
Norm”
Zapobieganie wagarom
- lekcje
wychowawcze
- pogadanki
- rozmowy z uczniami
(na bieżąco)
- debata
- współpraca z
rodzicami i
instytucjami
wspomagającymi
- Uczeń zna i
przestrzega „Kodeks
Norm”
-
- Uczeń zna sposoby
rozwiązywania sytuacji trudnych i
konfliktowych
- Nauczyciele , rodzice
i uczniowie SP 5 znają
etapy interwencji
wychowawczej
- Uczeń wie, gdzie
nauczyciel WDŻ
nauczyciele
przedmiotowcy
wychowawcy klas
IV – VI
nauczyciele
przedmiotowcy
pedagog
psycholog
nauczyciel WDŻ
Komputer i telewizja.
-
-
-
Uzmysłowienie konieczności
selekcjonowania i wyboru
programów telewizyjnych
Uświadomienie szkodliwości
nadużywania telewizji i
komputera
Zagrożenia wynikające z
korzystania z Internetu
Upowszechnienie pojęcia
„cyberprzemocy”
Uświadomienie wpływu postaci
kreowanych przez media na
własne postępowanie
rodzinę
szukać pomocy w
sytuacjach trudnych
- pogadanki
- Uczeń stara się
poprawnie
wartościować i
wybierać programy
- prelekcje
- lekcje
wychowawcze
- Umie sobie odmówić
- zebrania z rodzicami oglądania filmów bez
ingerencji osób
trzecich
-
-
- Potrafi bezpiecznie
korzystać z komputera
- Uczeń i rodzice
wiedzą, jak unikać
niebezpieczeństw
związanych z
korzystaniem z
Internetu
- umie potrafi
krytycznie odnieść się
do informacji
zawartych w mediach
- uświadomienie
rodzicom wpływu
mediów na rozwój
osobowości ich dzieci
wychowawcy klas
Samorząd
uczniowski klas IV
– VI
pedagog
psycholog
rodzice
opiekunowie kół
zainteresowań
nauczyciele
przedmiotowcy
nauczyciel WDŻ
Stop przemocy i agresji
-
Uświadomienie różnicy między
złością, agresją a przemocą
-
Ukazywanie sposobów radzenia
sobie ze złością i konfliktami
Umiejętność reagowania
w sytuacji przemocy
Przestrzeganie Kodeksu Norm
Prawa i obowiązki ucznia
Informowanie i propagowanie
idei interwencji wychowawczej
Edukacja rodziców
Procedura postępowania
nauczycieli w sytuacjach agresji i
przemocy
- „Dni przeciw
przemocy”
- edukacja rodziców
- apele dla uczniów
- konkursy
- prace plastyczne i
literackie uczniów
- pogadanki
- zajęcia
- Uczeń zna rodzaje
przemocy i umie
odróżnić przemoc od
agresji
-Uczeń potrafi radzić
sobie ze złością
- Uczeń wie, jak
obronić się przed
przemocą i gdzie
szukać pomocy
- prelekcje
- Uczeń ma poczucie
odpowiedzialności za
swoje działanie
- interwencje
wychowawcze
- Stosuje zasady
Kodeksu Norm
psychoedukacyjne
- debata
-
wszyscy
nauczyciele
pedagog
psycholog
pracownicy szkoły
specjaliści
policja
terapeuci
kuratorzy
współpracujący ze
szkołą
DZIAŁALNOŚĆ PROFILAKTYCZNA- POZIOM PROFILAKTYKI SELEKTYWNEJ
OBSZAR
ZADANIA
Dydaktyczno- edukacyjny
Diagnoza,
Pomoc
uczniom
trudnościami w nauce,
Wyrównywanie
edukacyjnych
Emocjonalno- społeczny
Rodzinny
SPOSÓB REALIZACJI
OSOBY
ODPOWIEDZIALNE
Poradni Uczeń jest w stanie osiągnąć Wszyscy nauczyciele
sukces na miarę swoich Psycholog,
możliwości
Pedagog.
zajęć
-Diagnoza
w
z PsychologicznoPedagogicznej
szans -Organizacja
dydaktycznowyrównawczych
-Organizacja
zajęć
korekcyjnokompensacyjnych
- Samopomoc koleżeńska
-Porady
dla
rodzica
dotyczące pracy z dzieckiem
w domu
Diagnoza
uczniów
z Świetlica
opiekuńczoproblemami
emocjonalno- wychowawcza dla dzieci z
społecznymi,
rodzin alkoholowych,
Pomoc
uczniom
z Grupowe i indywidualne
trudnościami emocjonalnymi.
zajęcia
z
psychologiem/pedagogiem,
Wsparcie wychowawcy,
Rozmowy interwencyjne,
Poradnictwo dla rodziców,
Współpraca z instytucjami.
Diagnoza
dysfunkcyjnego W zależności od problemuśrodowiska rodzinnego
realizacja
procedur
szkolnych
(
w
tym
„Niebieska
Karta”,
„Program
Wspierania
Rodzin Dysfunkcyjnych”).
EFEKT
Zapobieganie pogłębianiu Wychowawcy,
się deficytów,
Psycholog,
Poprawa
funkcjonowania Pedagog.
emocjonalnego
i
społecznego, minimalizacja
rozwoju
poważnych
zaburzeń.
Zapobieganie pogłębianiu Wychowawcy,
się
deficytów
rodziny, Psycholog,
ochrona dziecka zgodnie z Pedagog.
obowiązującym
prawem,
pomoc rodzinie w realizacji
zadań.
VIII.
Ewaluacja
Cele ewaluacji:
•
ocena skuteczności Szkolnego Programu Profilaktyki we wspieraniu rozwoju
osobowości ucznia,
•
sformułowanie wniosków, które będą stanowiły podstawę do ewentualnego
udoskonalenia programu,
Pytania kluczowe:
1. W jakim stopniu i jak realizowane są zadania Szkolnego Programu Profilaktyki?
2. Jak nauczyciele i rodzice oceniają skuteczność działań zawartych w Szkolnym
Programie Profilaktyki?
3. W jakim stopniu Szkolny Program Profilaktyki wpływa na postawy i zachowanie
uczniów?
Metody i narzędzia badawcze:
•
analiza dokumentacji szkolnej
•
ankiety
•
obserwacja