Kultura języka

Lp.
1
2
3
4
5
Element
Nazwa modułu
Instytut
Kod
przedmiotu
Kierunek,
poziom i profil
kształcenia
Rok studiów,
semestr
Rodzaj zajęć i
liczba godzin
Punkty ECTS
(1 pkt = 25-30g)
SYLABUS MODUŁU KSZTAŁCENIA
Opis
Kultura języka
Humanistyczny
PPWSZ - FP - 1 – 126 – s
Filologia polska
I rok studiów (semestry 1-2)
Ćwiczenia 60 godz.
4
Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela
6
Pracochłonność
wykłady
Ćwiczenia
/
seminaria
Konsultacje
obowiązkowe
Egzaminy
60
7
8
9
10
11
Suma
Prowadzący
zajęcia
Egzaminator/
Zaliczający
Wymagania
(kompetencje)
wstępne
Cel przedmiotu
Efekty
kształcenia
Forma i
Projekty/
opracowania
5
60
Nauka
własna
Inne
30
40
5
Dr Maciej Rak
Dr Maciej Rak
Podstawowa wiedza z zakresu gramatyki opisowej języka polskiego, a także gramatyki
historycznej
Zapoznanie studentów z poprawnością językową (w teorii i praktyce)
Odniesienie do
Efekt (Wiedza, Umiejętności,
Odniesienie do
efektów
Kompetencje społeczne)
efektów obszarowych
kierunkowych
omówić teoretyczne aspekty kultury K_W01
H1P_W01, H1P_W02,
języka (błędy językowe,
H1P_W03
poprawność językowa, historia
poradnictwa językowego w Polsce
K_W02
H1P_W02, H1P_W04
etc.)
K_W03
H1P_W01, H1P_W02,
H1P_W03
eliminować błędy językowe z
wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
wykorzystaniu słownika i wiedzy
zdobytej na zajęciach.
poprawnie i sprawnie redagować
teksty w języku polskim.
12
Praca własna studenta
Efekt kształcenia
K_K05
K_U01
H1P_K05
H1P_U01, H1P_U09,
H1P_U10
K_U02
H1P_U02, H1P_U03,
H1P_U10, H1P_U12
K_K02
K_K03
KU_03
H1P_K02
H1P_K03
H1P_U02, H1P_U03,
H1P_U10, H1P_U13
K_U04
H1P_U03, H1P_U09,
H1P_U12
K_K03
H1P_K03
Sposób potwierdzenia (weryfikacji)
warunki
potwierdzenia
efektu
kształcenia
Eliminowanie błędów językowych z
wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
wykorzystaniu słownika i wiedzy
Aktywny udział w zajęciach, pisemne
zdobytej na zajęciach.
kolokwium zaliczeniowe
Poprawne i sprawne redagowanie
tekstów w języku polskim.
Celem poznawczym zajęć jest zapoznanie się z podstawowymi pojęciami (kultura
języka i jej składniki oraz poprawność językowa, sprawność językowa, etyka słowa,
estetyka słowa i etykieta językowa) składającymi się na kulturę języka polskiego jako
przedmiot studiów polonistycznych i dyscyplinę humanistyczną oraz jako społeczną
praktykę językową. Na cel kształcący zajęć składają się: 1. umiejętność rozpoznawania
błędów i usterek językowych występujących w praktyce językowej Polaków w sytuacji
oficjalnej; 2. umiejętność diagnozowania przyczyn błędów językowych i usterek
(wykorzystanie wiedzy z gramatyki opisowej i historycznej języka polskiego) oraz ich
wartościowania i typologizacji; 3. umiejętność poszukiwania wiedzy o współczesnej
normie językowej w różnych typach naukowej literatury poprawnościowej (słowniki,
poradniki, opracowani poprawnościowe); 4) wpisanie kultury języka w szeroko pojętą
kulturę.
Kultura języka jako przedmiot studiów polonistycznych dotyczy następujących
zagadnień:
1. Podstawowe pojęcia: kultura, kultur języka, uzus językowy, norma językowa i jej
kodyfikacja, poprawność w obrębie wszystkich poziomów języka i sprawność
językowa, kryteria poprawności językowej, typologia stylów i odmian współczesnego
języka polskiego.
13
Treści
merytoryczne
przedmiotu
2. Rozpoznanie innowacji, błędów i usterek językowej na materiale przykładowym:
a) fonetyka (problemy w zakresie wymowy samogłosek nosowych, realizacji
upodobnień i uproszczenia, regionalizmy fonetyczne oraz sposoby akcentowania);
b) fleksja (problemy w odmianie rzeczownika, zaimka, przymiotnika, liczebnika i
czasownika; odmiana imion i nazwisk polskich i obcych, nazw własnych polskich i
obcych; odmiana skrótowców, wyrównania analogiczne w zakresie fleksji; problemy
w ramach stopniowa – stopniowanie regularne, nieregularne, analityczne, regionalizmy
fleksyjne);
c) składnia (problem związku zgodny podmiotu szeregowego i czasownika w liczbie
mnogiej, związek rządu czasownika; zjawisko szyku w języku polskim, problem
imiesłowów w języku polskim, użycie liczebników, zaimków, przyimków oraz
spójników);
d) słownictwo (problemy stylistycznego, chronologicznego i terytorialnego
zróżnicowania polszczyzny; moda języka; zagadnienie zapożyczeń; tautologie i
pleonazmy; specjalizacja znaczeniowa słownictwa; poprawność frazeologiczna);
e) ortografia (pisownia łączna i rozdzielna, z łącznikiem wyrazów zapożyczonych i
obcych oraz dzielenie słów przy przenoszeniu z wiersza do wiersza);
f) interpunkcja (przecinek jako sygnał podziału zdania złożonego, wydzielanie wtrąceń
i imiesłowowych równoważników zdania).
14
Wykaz
literatury
podstawowej
15
Wykaz
literatury
uzupełniającej
(pomocniczej)
A. Markowski (red.), Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa 1999 (i
wyd. nast.).
J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Lublin 1993 ( i wyd. następne).
H. Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa
2007.
A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa
2005.
S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław 1991 (i wyd. następne).
Z. Klemensiewicz, Higiena językowego obcowania, JP 1965, R. XLV, s. 1-8.
J. Puzynina, O pojęciu kultury języka, PorJ 1990, z. 3, s. 153-162.
M. Kucała , Formy dopełniacza w bierniku liczby pojedynczej rzeczowników męskich
nieżywotnych, [w:] W służbie nauce i szkole. Księga pamiątkowa poświęcona
Profesorowi Doktorowi Zenonowi Klemensiewiczowi, Warszawa 1970, s. 117-125.