Wyższa Szkoła Edukacja w Sporcie

rci
e
Slajd 1
Sp
o
Metody nauczania
i uczenia się ruchu
Slajd 2
METODA NAUCZANIA I UCZENIA SIĘ RUCHU
jest to sposób prowadzenia zajęć stosowany
systematycznie i świadomie dla realizacji celu.
uk
ac
ja
w
oraz formy organizacyjne
ćwiczeń
Slajd 3
zko
ła
Ed
Wg Strzyżewskiego metody to: „… sposoby
stawiania uczniów w sytuacjach zadaniowych,
w których uczniowie pod kierunkiem nauczyciela
dokonują zmian w strukturze własnego ciała i jego
funkcji, zdobywają wiadomości, umiejętności i nawyki
w zakresie kultury fizycznej oraz kształtują pozytywną
postawę wobec niej”.
PODZIAŁ METOD NAUCZANIA
Wy
ższ
aS
• Ze względu na sposób nauczania ruchu wyróżnia się
metody:
analityczne,
syntetyczne,
mieszane.
• Biorąc natomiast pod uwagę stopień zaangażowania
ćwiczących metody podzielono na trzy grupy:
reproduktywne,
proaktywne,
kreatywne.
rci
e
Metody reproduktywne (odtwórcze)
CZYNNOŚCI
NAUCZYCIELA
CZYNNOŚCI
UCZNIA
CEL
NAŚLADOWCZA
ŚCISŁA
Opisuje i demonstruje
ćwiczenia, wydaje
polecenia, koryguje,
asekuruje i ocenia.
Sterowany
zewnętrznie, ściśle
odwzorowuje
nauczane ćwiczenia.
Szybkie
nauczenie
czynności
ruchowych,
usprawnianie.
ZADANIOWA ŚCISŁA
Opisuje ćwiczenie
i podaje jego cel.
Naprowadza, koryguje
i asekuruje.
Stara się wiernie
odtwarzać ćwiczenia.
Uczy się zadań
ruchowych i
usprawniających.
PROGRAMOWANEGO
UCZENIA SIĘ
Daje ćwiczącemu
program lub tablicę
poglądową
z instrukcjami do
nauczania określonej
czynności ruchowej.
Indywidualnie
realizuje program,
samokontrola i
samoocena.
Samodzielne
uczenie się ruchu
i ćwiczeń.
Slajd 5
uk
ac
ja
w
METODA
Sp
o
Slajd 4
Metody proaktywne (usamodzielniające)
CZYNNOŚCI
NAUCZYCIELA
CZYNNOŚCI
UCZNIA
CEL
NAŚLADOWCZA
Wywołuje u dziecka
określony obraz myślowy
lub zjawisko i zleca
przedstawienie go za
pomocą ruchu odwołując
się do doświadczeń i
utrwalonych przeżyć.
Ilustruje ruchem
czynności ludzi,
zwierząt, ruchy roślin
i zjawisk
atmosferycznych.
Aktywizowanie
wszystkich dzieci,
doskonalenie
umiejętności
ruchowych.
OPOWIEŚCI
RUCHOWEJ
Opowiada dzieciom
historię lub wspólnie
śpiewają piosenkę,
ilustruje ruchem jej treść.
Wspólnie z
nauczycielem ilustruje
ruchem treść historii
lub piosenki.
Kształtowanie
ekspresji i
wyobraźni
ruchowej.
KLASYCZNA
Podaje fabułę zabawy lub
zasady i przepisy gry.
Bawi się lub bierze
udział w grze, pełni
różne role.
Usprawnianie,
dostarczanie
przeżyć
emocjonalnych i
przygotowanie do
dorosłego życia
poprzez pełnienie
różnych ról w
zabawie.
Slajd 6
zko
ła
Ed
METODY
ZABAWOWE
Metody proaktywne c.d.
CZYNNOŚCI
NAUCZYCIELA
CZYNNOŚCI
UCZNIA
CEL
BEZPOŚREDNIEJ
CELOWOŚCI
RUCHU(ZADANIOWA)
/ CZYŻEWSKIEGO
Stawia uczniów w
sytuacji zadaniowej
wydając polecenia:
rzuć woreczek, złap
piłkę, itp..
Indywidualnie
wykonuje postawione
przed nim zadanie
ruchowe.
Usprawnianie
fizyczne,
dostarczanie dużej
dawki ruchu oraz
kształtowanie
wyobraźni ruchowej.
PROGRAMOWANEGO
USPRAWNIANIA
Stawia uczniów w
sytuacji zadaniowej.
Indywidualna
realizacja programu,
wymaga jego
inwencji, decyzje
podejmuje sam.
Samodzielne
usprawnianie
fizyczne.
Wy
ższ
aS
METODA
rci
e
Metody kreatywne (twórcze)
METODA
CZYNNOŚCI
NAUCZYCIELA
Określa zadania,
RUCHOWEJ
aranżuje sytuacje,
EKSPRESJI
TWÓRCZEJ/LABANA mówi co uczniowie
mają robić. Uczniom
pozostawia się
swobodę w
wykonaniu zadania,
pokaz jest zbędny.
CZYNNOŚCI
UCZNIA
CEL
Uruchamia
wyobraźnię, inwencję
twórczą,
pomysłowość, fantazję
i doświadczenia.
Przedstawia ruchem
sytuacje i zdarzenia.
Kształtowanie ekspresji
ruchu, wyobraźni ruchowej,
fantazji, inwencji twórczej,
estetyki ruchu i poczucia
rytmu. Wyrażanie stanów
psychicznych, nastrojów,
uczuć, itp.
Stawia uczniów wobec
problemu do
rozwiązania.
Rozwiązują problem.
Proces rozwiązywania
zad. odbywa się wg
cyklu: Z-M-D-W
(zadanie – myślenie –
działanie - wynik).
Usprawnianie fizyczne,
rozwiązywanie problemów.
CARLA ORFFA
Określa zadania
i aranżuje sytuacje.
Posługuje się
instrumentami
melodycznymi
i perkusyjnymi.
Grają na
instrumentach
i jednocześnie ćwiczą,
improwizując ruchy
przy
akompaniamencie
tworzonej przez siebie
muzyki.
Tak, jak w metodzie Labana
plus umuzykalnienie.
Slajd 8
Formy organizacyjne ćwiczeń
uk
ac
ja
w
PROBLEMOWA
Sp
o
Slajd 7
zko
ła
Ed
Podstawową zaletą nauczyciela jest jego sprawność
organizacyjna w procesie wychowania fizycznego.
Dobra organizacja lekcji pozwala na:
• zintensyfikowanie procesu dydaktycznego
i wychowawczego,
• stwarza warunki do skutecznego uczenia się
i usprawniania,
• sprzyja zachowaniu porządku i bezpieczeństwa na zajęciach.
Jednym z warunków dobrej organizacji zajęć jest
umiejętność posługiwania się znanymi w dydaktyce formami
organizacyjnymi.
Slajd 9
formy organizacyjne c.d.
aS
Zakres form organizacyjnych może być różny –
szerszy i węższy. W szerszym rozumieniu formą
nauczania jest m.in. lekcja. W pojęciu węższym
są to formy organizacyjne ćwiczeń stosowane
w trakcie lekcji:
forma frontalna
forma grupowa
forma grupowa z zadaniami dodatkowymi
forma obwodowo-stacyjna
forma strumieniowa (tor przeszkód)
forma indywidualna
Wy
ższ
•
•
•
•
•
•
rci
e
Slajd 10
formy organizacyjne c.d.
ZASTOSOWANIE
WŁAŚCIWOŚCI
Slajd 11
FRONTALNA
Wszyscy wykonują te
same ćw. w tym
samym czasie.
W ćw. bez przyborów Brak indywidualizacji, duża
i przyrządów.
intensywność ćwiczeń, wszyscy
w polu widzenia nauczyciela,
bezpośrednie sterowanie przez
nauczyciela czasem trwania
ćwiczeń i odpoczynkiem.
GRUPOWA
Zespół podzielony na
mniejsze grupy, które
ćwiczą na takich
samych lub innych
przyrządach.
Podczas ćwiczeń
specjalnych
(korekcyjnych).
GRUPOWA
Z ZADANIAMI
DODATKOWYMI
W grupach stosuje się W formie grupowej,
ćwiczenia dodatkowe w części głównej
podczas oczekiwania
lekcji.
na wykonanie zadania
głównego.
Możliwość lepszego
wykorzystania przyborów
i przyrządów. Nauczyciel
koordynuje działania każdego
zespołu (ale w związku z tym nie
ma kontroli nad wszystkimi
dziećmi).
ła
Ed
Możliwość efektywniejszego
wykorzystania czasu lekcji –
podnoszenie intensywności
zajęć, atrakcyjności oraz
zapewnienie zmienności pracy
mięśniowej po wykonaniu
zadania głównego, zwiększenie
częstotliwości i czasu trwania
ruchu, zmiana przebiegu krzywej
natężenia lekcji.
OPIS
ZASTOSOWANIE
Zespół podzielony na małe
grupy ćwiczące na
poszczególnych stacjach,
po 30sek. lub 1min.
następuje zmiana stacji.
Najczęściej stosuje się
układ kolisty.
W części głównej,
w grupie
z opanowanymi
nawykami ruchowymi
oraz znajomością
pozycji wyjściowych
i ćwiczeń
specjalnych.
aS
OBWODOWO –
STACYJNA
zko
FORMA
Slajd 12
WŁAŚCIWOŚCI
Bardzo mocna intensyfikacja
lekcji, podnoszenie jej
atrakcyjności , obowiązuje
zasada zmienności pracy
mięśniowej i oddziaływania
oraz wszechstronności.
STRUMIENIOWA
(TOR PRZESZKÓD)
Uczniowie pokonują różne
przeszkody ustawione
w terenie lub na sali
w układzie kolistym lub
innym (otwartym lub
zamkniętym).
W części głównej
lekcji, można
wprowadzić element
rywalizacji
indywidualnej
lub zespołowej.
Intensyfikuje lekcję, podnosi jej
atrakcyjność.
ĆWICZENIA ZE
WSPÓŁĆWICZĄCYM
Partner zastępuje przyrząd
lub przybór.
Na zajęciach
w terenie lub przy
braku środków
dydaktycznych na sali
ćwiczeń.
Podnoszenie atrakcyjności,
oddziaływanie wychowawcze,
wdrażanie do samokontroli
i samooceny.
INDYWIDUALNA
Uczniowie ćwiczą we
własnym tempie
z indywidualnie dobranymi
obciążeniami.
Najczęściej w czasie
stosowania metod
twórczych (Labana
lub C. Orffa, metody
problemowej).
Możliwość indywidualizacji,
uruchamianie inwencji
twórczej, nauczyciel
przygotowuje odpowiednie
środki do realizacji zadań
ruchowych.
Wy
ższ
ja
w
OPIS
uk
ac
FORMA
Sp
o
Wymienione formy dotyczą organizacyjnej strony
przebiegu ćwiczeń w czasie i przestrzeni i są związane
z poszczególnymi metodami. W zasadzie każda
metoda stosowana w wychowaniu fizycznym posiada
swoją specyficzną formę organizacyjną ćwiczeń.
W trakcie zabawy posługujemy się formą
frontalną lub indywidualną. Przy metodach
twórczych używana jest metoda indywidualna.
Niektóre formy stosuje się w celu podniesienia
intensywności zajęć przez minimalizację tzw.
martwych punktów lekcji i tym samym wydłużenie
czasu efektywnie wykorzystanego na ćwiczenia.