elearningpapers Nº 1 - Octubre 2006

Transkrypt

elearningpapers Nº 1 - Octubre 2006
Nr 17 ▪ grudzień 2009
eLearning Papers
Od redakcji
Treści e-learningu
Ari-Matti Auvinen
Artykuły
Doświadczenia z Giełdy Zasobów Edukacyjnych dla szkół w Europie
Frans Van Assche, David Massart, Riina Vuorikari, Erik Duval, Bram
Vandeputte, Peter Baumgartner, Birgit Zens & Fernand Mesdom
Ocena jakości e-learningu poprzez międzynarodową partnerską społeczność
recenzentów naukowych
Ulf-Daniel Ehlers & Jochen Joosten
Problem zapewnienia jakości dla treści e-learningowych tworzonych w
produkcji partnerskiej
Ari-Matti Auvinen
Pedagogicznie ukierunkowane kryteria oceny edukacyjnych zasobów
internetowych
Alivizos Sofos & Apostolos Kostas
Wizualny i pedagogiczny projekt treści e-learningowych
Olimpius Istrate
eLearning Papers
eLearning Papers jest publikacją portalu Komisji Europejskiej
elearningeuropa.info, promującego wykorzystanie technologii
komunikacyjno-informacyjnych w ustawicznym kształceniu.
Redakcja: P.A.U. Education, S.L.
Email: [email protected]
ISSN: 1887-1542
Teksty publikowane w eLearning Papers,
o ile nie wskazano inaczej, podlegają
licencji Creative Commons Uznanie
autorstwa - Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0.
Mogą one być kopiowane, rozpowszechniane, odtwarzane i
wykonywane pod warunkiem, że wskazany zostanie autor i
czasopismo elektroniczne publikujące je, czyli eLearning
Papers. Wykorzystanie komercyjne i prace zależne są
niedozwolone. Pełny tekst licencji jest dostępny na stronie
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0
Od redakcji: Treści e-learningu
Krajobraz treści e-learningowych znajduje się aktualnie w procesie interesujących zmian. Rozwój
nośników cyfrowych oferuje zupełnie nowe możliwości zarówno dostawcom treści e-learningowych,
jak i studentom, natomiast stałe poszerzanie pasm telekomunikacyjnych umożliwia nieprzewidziane
do tej pory sposoby wykorzystania materiałów multimedialnych (wideoklipy, audioklipy, symulacje,
itd.) w treściach e-learningowych. Poza tym, biblioteki i inne zasoby cyfrowe sprawiają, że dostawcy
i studenci nie muszą korzystać z fizycznych instytucji, do których mają ograniczony dostęp.
Niemniej, jak wskazują artykuły zamieszczone w tym numerze eLearning Papers, musimy jeszcze
raz rozważyć wizualne i pedagogiczne wyzwania dla treści e-learningowych.
Granice pomiędzy dostawcami treści e-learningowych i uczniami stale zmieniają się, w miarę jak
uczniowie włączają się procesu tworzenia treści. Fascynujące przykłady takie jak, Wikipedia,
YouTube i MySpace, między innymi, pokazują siłę i potencjał produkcji partnerskiej i treści
tworzonych przez użytkowników w kształceniu. Tendencja produkcji partnerskiej podkreśla potrzebę
nowego spojrzenia na temat jakości treści e-learningowych.
W nadchodzącej przyszłości, treści kształcenia będą tworzone przez dużo szerszą grupę autorów,
wśród których ważnymi dostawcami mogą być firmy usługowe, muzea, nowe przedsiębiorstwa, itd.
Wymiana wśród tych jednostek może być świetną okazją dla uczestników procesów edukacyjnych
do zdobycia szerokiej oferty nowych i wartościowych zasobów.
Jednak, mimo że atrakcyjne rozwiązania technologiczne dostarczają serii nowych możliwości dla elearningu, dobry e-learning musi być wciąż dobrze zaprojektowany, wdrożony i monitorowany.
Istnieje wiele ważnych aspektów pełnego pedagogicznego i instrukcyjnego opracowania, które
muszą być nadal analizowane. Interaktywność treści e-learningowych nie tworzy się sama; musi
być starannie zaplanowana i wykonana. W związku z tym dostęp do kształcenia będzie nadal
głównym wyzwaniem.
Artykuły w tym numerze przedstawiają jednolite podejście do tematu. Artykuł autorstwa Fransa Van
Assche et al. opisuje projekt Giełdy Zasobów Edukacyjnych, który ma na celu wymianę zasobów
edukacyjnych pomiędzy szkołami w Europie. Ulf-Daniel Ehlers i Jochen Josten opisują schemat
certyfikatu jakości dla e-learningu w dziedzinie tworzenia możliwości rozwojowych. Aspekty jakości
treści współtworzonych przez partnerów z tego samego środowiska są poruszane w artykule AriMatti Auvinen. Natomiast Alivizos Sofos i Apostolos Kostas przedstawiają w swojej pracy listę
kryteriów do ewaluacji edukacyjnych zasobów on-line. Na koniec artykuł Olimpiusa Istrate analizuje
wizualny i pedagogiczny aspekt projektowania materiałów e-learningowych.
Dziękujemy wszystkim autorom za udział w tym wydaniu eLearning Papers i życzymy wszystkim
miłej lektury.
Ari-Matti Auvinen, HCI Productions Oy, Finlandia
eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542
Nr 17 • grudzień 2009 • PL
2
Frans Van Assche, David
Massart, Riina Vuorikari
European Schoolnet, Belgia
Erik Duval, Bram Vandeputte
Uniwersytet Katolicki
Leuven, Belgia
Peter Baumgartner, Birgit
Zens
Uniwersytet Dunaju w
Krems, Austria
Fernand Mesdom
Uniwersytet Hogeschool
Bruksela, Belgia
Aby pokonać te trudności,
Giełda Zasobów
Edukacyjnych (ang. Learning
Resource Exchange (LRE)
zbiera treści edukacyjne od
zaufanych dostawców z całej
Europy i udostępnia je
zainteresowanym
jednostkom.
Podstawowe pojęcia
LRE, Giełda Zasobów
Edukacyjnych, treści
edukacyjne, materiały
lekcyjne, wymiana treści,
wielojęzyczny, repozytoria,
szkoły Europejskie, elearning, nauczyciele, portal
Pełny tekst
Doświadczenia z Giełdy Zasobów
Edukacyjnych dla szkół w Europie
Nasza praca opisuje doświadczenia z pierwszej pomyślanej na
szeroką skalę Giełdy Zasobów Edukacyjnych dla szkół w Europie.
W związku z tym nie dotyczy autorstwa lub wykorzystania
zasobów edukacyjnych, ale dostarcza ciekawych informacji dla
wszystkich organizacji, które chciałyby działać jako broker treści
edukacyjnych, znajdując odpowiednią ofertę do każdego
zapotrzebowania.
Chociaż istnieje wiele rezpozytoriów zasobów edukacyjnych, są
one często niedostępne dla nauczycieli z wielu powodów, takich
jak na przykład, brak wiedzy na temat ich istnienia, zróżnicowane
sposoby opisu treści, bariery językowe, itd. Aby pokonać te
trudności, Giełda Zasobów Edukacyjnych (ang. Learning
Resource Exchange (LRE) zbiera treści edukacyjne od zaufanych
dostawców z całej Europy i udostępnia je zainteresowanym
jednostkom. Wymaga to wdrożenia serii rozwiązań technicznych,
w tym tak zwanych „federacji repozytoriów” z jednolitym profilem
aplikacji dla wykorzystywanego standardu metadanych i serwisów
walidacji.
Jeśli chodzi o treści edukacyjne, nasza praca porusza temat
korzystania z licencji dla otwartych treści i trudności związanych z
ich wdrażaniem; indeksacji treści przez doświadczonych
profesjonalistów i przypadkowych użytkowników; tłumaczenia
automatycznego i automatycznego generowania metadanych oraz
postrzegalnych korzyści pedagogicznych dostarczanych zasobów.
Poprzez implementację i wykorzystanie portalu Giełdy Zasobów
Edukacyjnych, europejscy nauczyciele mają lepsze rozeznanie w
zakresie wyszukiwania, przeglądania i znajdowania odpowiednich
zasobów edukacyjnych, przydatnych na lekcjach i mogą docenić
ponadjęzykowe i ponadgraniczne wykorzystanie treści. Koncepcja
portalu międzynarodowego jest także postrzegana jako ważny
instrument wymiany kulturalnej i poszerzania horyzontów, jeśli
chodzi o pozyskiwanie nowych pomysłów edukacyjnych z innych
krajów.
http://www.elearningeuropa.info/
files/media/media21208.pdf
eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542
Nr 17 • grudzień 2009 • PL
3
Ulf-Daniel Ehlers,
Jochen Joosten
Uniwersytet Duisburg-Essen,
Niemcy
Jak wskazują wyniki
szerokiej analizy, organizacje
z dziedziny tworzenia
możliwości rozwojowych są
bardzo zainteresowane
uzyskaniem znaku jakości.
Podstawowe pojęcia
tworzenie możliwości
rozwojowych, certyfikat
jakości, e-learning, znak
jakości, benchlearning,
narzędzia podnoszenia
wydajności, zarządzanie
jakością, Open ECBCheck,
partnerska recenzja naukowa
Pełny tekst
http://www.elearningeuropa.info/
files/media/media21210.pdf
Ocena jakości e-learningu poprzez
międzynarodową partnerską społeczność
recenzentów naukowych
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie modelu ewaluacji
Open ECBCheck będącego nowym certyfikatem i sposobem na
podniesienie jakości w dziedzinie tworzenia możliwości
rozwojowych w e-learningu. Model ten pomaga organizacjom
tworzącym możliwości rozwojowe oszacować, jak skuteczne są
ich programy i pozwala na stałe ich doskonalenie poprzez
partnerską współpracę i benchlearning (kształcenie oparte na
porównywaniu i poszukiwaniu wzorców). Model Open ECBCheck
stwarza aktywne środowisko kontroli jakości, dające jego
członkom wiele korzyści, z jednej strony poprzez udostępnianie
narzędzi i wskazówek dla ich własnej pracy, a z drugiej strony
poprzez stworzenie możliwości uzyskania znaku jakości ich
własnej społeczności.
Schemat certyfikatu został opracowany poprzez proces aktywnego
uczestnictwa organizacji z dziedziny tworzenia możliwości
rozwojowych, które informowały na temat ich wymagań co do
nowego certyfikatu. Następnie istniejące standardy i certyfikaty,
takie jak UNIQUE, EFMD CEL, czy ISO/IEC 19796-1 były
poddawane ocenie, w celu ustalenia, czy odpowiadają one tym
wymaganiom oraz czy można wykorzystać w nowym schemacie
część tych standardów i certyfikatów. W końcu, tak jak opisujemy
w naszym artykule, zaproponowano projekt certyfikatu,
zawierający opis architektury, definicję kryteriów jakości i
związanych z nimi wskaźników, jak również opis procedury
wydawania certyfikatu.
Jak wskazują wyniki szerokiej analizy, organizacje z dziedziny
tworzenia możliwości rozwojowych są bardzo zainteresowane
uzyskaniem znaku jakości. W większości organizacje są
zainteresowane narzędziem, które służyłoby do szacowania i
doskonalenia wydajności działania, pomagając w zapewnieniu
powodzenia programów e-learningowych i pozwalając na analizę
porównawczą (benchmarking) z innymi organizacjami.
Nasza analiza pokazuje również, że organizacje w różny sposób
rozpowszechniają treści e-learningowe w ramach swojej
działalności związanej z budowaniem możliwości rozwojowych.
Aby objąć te różnice, stworzono dwa warianty znaku jakości: dla
pojedynczych programów i dla instytucji.
eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542
Nr 17 • grudzień 2009 • PL
4
Ari-Matti Auvinen
HCI Productions Oy,
Finlandia
W praktyce, uczniowie nie
są już tylko odbiorcami, tylko
uczestniczą aktywnie w
procesie kształcenia i przez
to mają na niego wpływ.
Podstawowe pojęcia
treści edukacyjne,
zarządzanie jakością,
produkcja partnerska, treści
tworzone przez
użytkowników, e-learning,
QualityScape, tworzenie
treści, edukacja oparta na
partnerskiej wymianie,
projekt QMPP
Pełny tekst
http://www.elearningeuropa.info/
files/media/media21212.pdf
Problem zapewnienia jakości dla treści elearningowych tworzonych w produkcji
partnerskiej
Produkcja partnerska i treści tworzone przez użytkowników stają
się ważnymi elementami współczesnego e-learningu, w oparciu o
rozwój Internetu od jednokierunkowego kanału przekazu
informacji do dwukierunkowego kanału komunikacyjnego.
Najważniejszą
cechą
partnerskiej
produkcji
treści
elearningowych, jest fakt, że uczniowie działają także jako twórcy
treści i że podział pomiędzy „autorów” i „odbiorców” powoli zanika.
W praktyce, uczniowie nie są już tylko odbiorcami, tylko
uczestniczą aktywnie w procesie kształcenia i przez to mają na
niego wpływ. Ten fakt wymaga także nowego spojrzenia na temat
jakości.
Produkcja partnerska to nie tylko nowa forma tworzenia treści elearningowych, ale także metoda zachęcania szerokiej grupy
profesjonalistów do współtworzenia treści edukacyjnych.
Jakkolwiek, problem zarządzania jakością związany z tego
rodzaju treściami, może podważyć zalety tej metody.
Aktualnie stosuje się szereg bardzo przydatnych narzędzi i metod
postępowania, w celu podniesienia jakości treści e-learningowych
tworzonych w produkcji partnerskiej. Nasz artykuł przedstawia
metodę QualityScape, opracowaną prze Europejski Projekt
QMPP, będącą ważnym podejściem zapewniającym jakość treści
e-learningowych tworzonych w wyniku produkcji partnerskiej.
Podstawowym wnioskiem naszej pracy jest stwierdzenie, iż jakość
jest wynikiem interakcji pomiędzy partnerską współpracą przy
tworzeniu treści cyfrowych i partnerską walidacją tych treści.
Ogólnie, głównym zadaniem projektu jest opracowanie
holistycznej metody produkcji partnerskiej, która umożliwiałaby
skuteczne wykorzystanie tej wyjątkowej metody tworzenia treści.
eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542
Nr 17 • grudzień 2009 • PL
5
Alivizos Sofos, Apostolos
Kostas
Uniwersytet Egejski, Grecja
Skupiamy się na procesie
uczenia się i nauczania i
podchodzimy do jakości jako
do potencjalnej wartości
edukacyjnej treści.
Podstawowe pojęcia
ocena treści, treści
edukacyjne, ocena
nauczycieli, treść o wysokiej
jakości, zasoby edukacyjne,
kryteria oceny, kontrola
jakości
Pełny tekst
http://www.elearningeuropa.info/
files/media/media21214.pdf
Pedagogicznie ukierunkowane kryteria oceny
edukacyjnych zasobów internetowych
Internetowe bazy danych zawierające zasoby edukacyjne dla
szkół podstawowych wymagają obiektywnej oceny dostarczanych
informacji, podstawowego tworzywa wiedzy i podstaw
badawczego zrozumienia świata przez uczniów. Ocena zasobów
jest więc niezbędna w procesie opracowywania takich baz
danych, aby zapewnić wysokiej jakości repozytoria materiałów
edukacyjnych dla nauczycieli i uczniów.
W tym zakresie, projekt badawczy realizowany przez Uniwersytet
Egejski w Grecji opracował obszerną listę kryteriów oceny
internetowych zasobów edukacyjnych, opartą na analizie
nauczycieli i studentów szkół podyplomowych. W naszym artykule
przedstawiamy listę kryteriów oceny oraz podstawową
metodologię, na której opiera się ten system.
W naszej pracy koncentrujemy się na procesie uczenia się i
nauczania, rozważając ewaluację z pedagogicznego punktu
widzenia i teorii media-dydaktycznej. Tak więc, zasoby
internetowe zdolne do wspierania aktywnego uczenia się poprzez
wykorzystanie różnych mediów uważane są za treści wysokiej
jakości. Skupiamy się na procesie uczenia się i nauczania i
podchodzimy do jakości jako do potencjalnej wartości edukacyjnej
treści.
Głównym wnioskiem naszego badania jest stwierdzenie, że
zamiast
próby
przyjęcia
praktycznie
niemożliwego
„uniwersalnego” modelu oceny jakości dla wszystkich dziedzin, w
związku z ogromną ilością heterogenicznych informacji w
Internecie, lepiej jest wykorzystywać różne modele dla
poszczególnych sektorów (na przykład, edukacja, ekonomia,
kultura, itd.) w czasie całego cyklu życia danej treści.
Nasza praca przedstawia także kilka ciekawych spostrzeżeń na
temat postaw nauczycieli i kompetencji w zakresie korzystania z
różnych mediów, opierających się na wynikach grup docelowych.
eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542
Nr 17 • grudzień 2009 • PL
6
Olimpius Istrate
Centrum Innowacji w
Edukacji (TEHNE Rumunia)
Projekt pedagogiczny
wymaga podejmowania
decyzji co do specyficznych
procedur i zasad na każdym
etapie procesu, od wyboru
celów kształcenia do strategii
oceny.
Podstawowe pojęcia
e-learning, projektowanie w
sieci, prezentacja wizualna,
projekt pedagogiczny,
edukacja on-line, zasady
układu wizualnego,
wykorzystanie kolorów,
projektowanie e-treści
Pełny tekst
http://www.elearningeuropa.info/
files/media/media21215.pdf
Wizualny i pedagogiczny projekt treści elearningowych
Zasoby i kontekst są ważnymi wymiarami dla programów elearningowych. Wszystkie starania w dziedzinie edukacji w dużym
stopniu zależą od sposobu przedstawienia treści, co jest
warunkiem skutecznego percepcyjno-wizualnego uczenia się.
Dlatego projekt materiałów pomocniczych dla e-learningu jest
ważnym elementem dla określenia kształtującej wartości przekazu
edukacyjnego.
Niniejszy artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na kilka elementów
związanych z wizualnym i pedagogicznym projektem materiałów
edukacyjnych w środowiskach cyfrowych, ze szczególnym
podkreśleniem zasad projektowania treści, takich jak,
rozplanowanie stron, układ wizualny, wykorzystanie ilustracji i
kolorów. Aby opracować skuteczny e-learning, przekształcenie
zasobów edukacyjnych w e-treści musi odbywać się zgodnie z
ogólnie ustalonymi zasadami.
Aby przyswoić i zinterpretować (głównie) wizualne treści, uczący
się w środowiskach opartych na technologii rozwijają serię
procesów psychologicznych takich jak percepcja wizualna,
skupienie uwagi, zrozumienie, motywacja, pamięć, myślenie i
świadomość. W celu stworzenia sensownej sytuacji edukacyjnej,
skuteczny projekt musi opierać się na kilku podstawowych
zasadach, które wspierają zaufanie i komfort uczestników
procesu, a przede wszystkim ich uczenie się.
Projekt pedagogiczny wymaga podejmowania decyzji co do
specyficznych procedur i zasad na każdym etapie procesu, od
wyboru celów kształcenia do strategii oceny.
Podstawowe idee dotyczące wizualnego i pedagogicznego
projektowania treści przedstawione w tym artykule, mają na celu
stworzenie podstawy do przyszłej refleksji i ewentualnej innowacji,
które umożliwiłyby nowe spojrzenie na e-learning, jego
rozszerzenie i empiryczną walidację jego podstaw, szczególnie
jeśli chodzi o często przywoływany, ale nie do końca jasny temat:
w jaki sposób zasoby cyfrowe i nowe narzędzia internetowe
podnoszą jakość kształcenia.
eLearning Papers • www.elearningpapers.eu • ISSN 1887-1542
Nr 17 • grudzień 2009 • PL
7