Rynek handlowy w Polsce

Rynek handlowy w Polsce – I kw. 2013
Wzrost liczby nowych
otwarć w 2013 r.. Wschodnia
Polska nadrabia zaległości.
obiektach. Co więcej, zapowiedziano już budowę kolejnych, tym
razem w Białymstoku i Lublinie, co wpisuje się w trend ekspansji
handlu we wschodniej części kraju.
Pod koniec I kw. 2013, całkowita nowoczesna powierzchnia
handlowa w Polsce wynosiła 11 134 000 m2. Jej podział na
poszczególne sektory zaprezentowano na poniższym wykresie.
Duża aktywność budowlana
W I kw. 2013 r. do użytku oddano 54 000
m2 nowej
powierzchni
najmu w trzech centrach handlowych. Był to jedynie przedsmak
Wykres 1: Powierzchnia handlowa wg formatu
tego, co czeka ten rynek w tym roku. W całym 2013 r. spodziewamy
się ukończenia ponad 644 000 m2, co gdyby zostało zrealizowane,
oznaczałoby, że rok ten będzie jednym z najlepszych pod względem
wielkości dostarczonej podaży w historii polskiego rynku
handlowego. Obecnie całkowita powierzchnia najmu w centrach
handlowych w Polsce wynosi już prawie 8 milionów m2.
Centra handlowe
16% 1%
Parki handlowe
11%
72%
Centra
wyprzedażowe
Projekty otwarte w minionym kwartale to: Europa Centralna w
Gliwicach (27 000 m2 w ramach centrum handlowego wraz z
40 000 m2 w parku handlowym), Galeria Veneda w Łomży (16 200
m2), która jest pierwszym tego typu obiektem w tym mieście, oraz
Wolnostojące
obiekty handlowe
Źródło: Jones Lang LaSalle, I kw. 2013
Galeria MM w Poznaniu (10 800 m2).
Niektóre ulice handlowe stają się także przedmiotem wzmożonego
Pod koniec I kw. w budowie znajdowało się ponad 723 000 m2, z
jednak dostrzegamy zainteresowanie lokalami użytkowymi przez
czego zdecydowana większość zostanie wybudowana w bieżącym
roku. Co ciekawe, dotychczas słabo zagospodarowane rynki Polski
Wschodniej obecnie nadrabiają zaległości. Ponad 21% powierzchni
powstaje w dwóch województwach: Lubelskim i Podlaskim. Po
niewielkim spowolnieniu w dwóch poprzednich latach, ponownie
będziemy świadkami otwarć w największych miastach Polski, gdzie
zainteresowania. Rynek ten nie jest zbyt silnie rozwinięty w Polsce,
niektóre marki luksusowe, które kontynuują strategie rozwoju
stosowane na swoich rynkach macierzystych. Przykładem może być
tu Louis Vuitton, który swój pierwszy sklep w Polsce otworzy
wkrótce w domu mody vitkAc przy ul. Brackiej w Warszawie. Z kolei
marki z popularnego segmentu, jak np. H&M, przy ulicach
handlowych urządzają swoje tzw. „sklepy flagowe”.
znajduje się ok. 40% powstającej obecnie powierzchni.
Obserwujemy zwiększone zainteresowanie inwestorów dworcami
kolejowymi. Tego typu obiekty cechuje zwykle dobra lokalizacja,
interesująca architektura oraz duże potoki ludzkie, co sprawia, że są
one chętnie rewitalizowane i przekształcane na potrzeby handlu.
Dotychczas jednak trend ten widoczny jest głównie w największych
miastach (Poznań, Katowice, Kraków).
Wyraźne przyspieszenie widoczne jest także na rynku centrów
wyprzedażowych. Po niedawnym otwarciu w Warszawie Factory
Annopol (19,700 m2) przez firmę Neinver, całkowita podaż
powierzchni handlowej w outletach wzrosła do 163 000 m2 w 10
Sklep sieci H&M przy Krakowskim Przedmieściu w Lublinie
Kolejnym trendem zyskującym na znaczeniu jest tzw. „zielone
która otworzyła pierwszy sklep w warszawskiej Galerii Mokotów.
budownictwo”. Już 14 centrów handlowych, o łącznej powierzchni
najmu 1,2 miliona m2 zostało certyfikowanych wg jednej z
dostępnych na rynku metod, a kolejne 142 000
m2
jest w trakcie
Zgłaszając popyt na nową powierzchnie, najemcy najchętniej
stawiają na obiekty istniejące, wpasowane w rynek. W przypadku
tego procesu. Uzyskanie tego typu dokumentu jest szczególnie
obiektów w budowie, wybierają te, których termin ukończenia jest
pożądane przez deweloperów i właścicieli nieruchomości, gdyż jest
możliwie najbliższy. Od powyższej reguły są jednak wyjątki –
to często czynnik ułatwiający zbycie takiego obiektu. Z perspektywy
projekty takie jak Galeria Wilanów i Galeria Białołęka planowane w
najemcy, obecność w „zielonym centrum”, poza korzyściami
Warszawie przez GTC, lub Forum Radunia w Gdańsku planowane
wynikającymi z niższych kosztów eksploatacyjnych, może być
przez Multi Development, są mocno oczekiwane przez najemców.
częścią strategii marketingowej, która ma komunikować
świadomość ekologiczną i społeczną odpowiedzialność danej marki.
Niski poziom pustostanów
Wskaźnik powierzchni niewynajętej w ośmiu największych
aglomeracjach wynosił w styczniu 2013 r. średnio ok. 2,6%.
Największy odsetek wolnej powierzchni był w Trójmieście (4,0%), a
najniższy w Łodzi (1,8%). Z kolei w miastach o liczbie mieszkańców
między 200 a 400 tys., najwyższym wskaźnikiem charakteryzował
się Radom (7,6%), a najniższym Lublin (1,0%). Spodziewamy się,
że duża ilość nowej powierzchni w budowie spowoduje lekki wzrost
tego wskaźnika w kolejnych miesiącach.
Europa Centralna w Gliwicach (Helical) uzyskała certyfikat BREEAM Interim (Good)
Popyt
Imponujący wolumen nowej powierzchni spodziewanej w tym roku
wejdzie na rynek w czasach, które według najemców nie należą do
najpomyślniejszych. Wydaje się, że obecne spowolnienie
Wykres 2: Czynsze „prime” vs wskaźnik pustostanów
100
80
60
40
20
0
EUR/ m2/ miesiąc
5,0%
4,0%
3,0%
2,0%
1,0%
0,0%
gospodarcze w końcu przełożyło się na wydatki Polaków. Sprzedaż
detaliczna w grudniu 2012 r. zanotowała pierwszy od lat spadek
(r-d-r), co było następnie powtórzone w danych lutowych. Pomimo
pozytywnych prognoz makroekonomicznych na 2013 r., nastawienie
Czynsze „prime"
Wskaźnik pustostanów
Źródło: Jones Lang LaSalle, I kw. 2013
uczestników rynku nie jest optymistyczne.
Czynsze
Niektóre firmy racjonalizują swoje sieci sprzedaży poprzez
Wysokość tzw. czynszów „prime”, czyli płaconych za dobrze
zmniejszanie wynajmowanych powierzchni. Inne przekierowują
usytuowany lokal o powierzchni 100 m2 w wiodącym centrum, różni
swoją ekspansję do największych miast w kraju. Istnieją jednak i
się w zależności od miasta. Najwyższe stawki obowiązują w
tacy najemcy, którzy wraz z dobrymi wynikami kontynuują
Warszawie, a następnie we Wrocławiu i Aglomeracji Katowickiej. W
dynamiczny rozwój. W dodatku na rynek wciąż napływają nowe
I kw. nie odnotowaliśmy zasadniczych zmian w ich zakresach.
marki, zarówno krajowe jak i zagraniczne. Nowa marka Sinsay z
Oczekujemy jednak, że dzięki nowym otwarciom pojawić się może
grupy LPP z sukcesem weszła na rynek, wyprzedzając wkrótce po
tendencja zniżkowa w obiektach gorzej funkcjonujących. Czynsze w
otwarciu wyniki innych marek grupy. Kolejny debiut, o którym warto
obiektach wiodących, o ile nie są zlokalizowane w miastach małych,
wspomnieć to sieć Hollister, spółka córka Abercrombie & Fitch,
lub tych o wysokim nasyceniu, powinny pozostać dość stabilne.
Patricia Lannoije
Head of Research & Consultancy
Associate Director
[email protected]
Edyta Potera
Retail Agency
Associate Director
[email protected]
Agnieszka Tarajko-Bąk
Research & Consultancy
Senior Research Analyst
[email protected]
Jan Jakub Zombirt
Research & Consultancy
Senior Research Analyst
[email protected]
COPYRIGHT © JONES LANG LASALLE IP, INC. 2013. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means without prior written consent of
Jones Lang LaSalle. It is based on material that we believe to be reliable. Whilst every effort has been made to ensure its accuracy, we cannot offer any warranty that it contains no factual errors. We
would like to be told of any such errors in order to correct them.