wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przyrody klasa vi

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z PRZYRODY KLASA VI
DOPUSZCZAJĄCY
-wyznacza kierunki w terenie za pomocą
Słońca,
-wie, kim jest M. Kopernik,
-wyjaśnia pojęcia: planeta, gwiazda
-wyjaśnia pojęcie „ruch obrotowy”
-wie, ile trwa jeden obrót Ziemi wokół
własnej osi,
- -wskazuje na mapie równik, zwrotniki i
koła podbiegunowe
-wskazuje na mapie fizycznej świata
Afrykę
-wymienia i wskazuje na mapie Afryki
największe rzeki i jeziora
-wskazuje na mapie fizycznej Australię i
Oceanię,
-wskazuje na mapie wody oblewające
Australię,
-czyta z mapy nazwy pasm górskich
DOSTATECZNY
DOBRY
ZIEMIA W UKŁADZIE SŁONECZNYM
-wymienia planety Układu Słonecznego
-prawidłowo wskazuje na sferze niebieskiej położenie
-opowiada o Mikołaju Koperniku
zenitu
-wyjaśnia znaczenie odkryć M. Kopernika
-wyjaśnia pojęcia: układ geocentryczny, teoria
heliocentryczna,
-wyjaśnia znaczenie Słońca dla życia na Ziemi
RUCHY ZIEMI I ICH NASTĘPSTWA
-wyjaśnia pojęcia „dzień polarny” i „noc
-wyjaśnia zależność między ruchem obrotowym a
polarna”, czas strefowy, urzędowy i
rachubą czasu,
miejscowy słoneczny,
-wymienia daty zmian pór roku,
-wskazuje na sklepieniu niebieskim
-wyjaśnia zależność między czasem strefowym a
położenie Słońca w południe, w różnych
długością geograficzną,
porach roku
-wyjaśnia praktyczne znaczenie wprowadzenia czasu
-wie, ile trwa pełny obieg Ziemi wokół
strefowego, urzędowego i letniego,
Słońca
-wymienia i wskazuje na mapie strefy
oświetlenia Ziemi
KRAJOBRAZY AFRYKI
-opisuje położenie Afryki względem równika i
-podaje przykłady roślin żywieniowych uprawianych
zwrotników
w lesie równikowym, sawannie i na pustyni,
-wymienia rośliny i zwierzęta charakterystyczne
-wskazuje na mapie Afryki punkty wysunięte na
dla Afryki
N,S,W,E,
-wskazuje na mapie główne formy
-wymienia i wskazuje na mapie największe wyspy
ukształtowania Afryki oraz opisuje przebieg linii
półwyspy morza i zatoki,
brzegowej
opisuje formy gospodarki człowieka w lesie
-opisuje warunki życia ludzi lasu równikowego,
równikowym, na sawannie i na pustyni,
sawanny i pustyni,
KRAJOBRAZY AUSTRALII I OCEANII
-podaje nazwy rzek i jezior Australii i wskazuje
-wskazuje na mapie najbardziej wysunięte części
je na mapie,
Australii na N,S,W,E,
-wyjaśnia pojęcie „archipelag”
-omawia rozmieszczenie oraz cechy głównych
-wymienia rośliny i zwierzęta Australii,
krajobrazów Australii,
-wskazuje na mapie duże wyspy, półwyspy,
-wyjaśnia pojęcie „aborygeni”
CELUJĄCY
BARDZO DOBRY
-opisuje wybrane cechy
Ziemi, Słońca i Księżyca
-opisuje wybrane
cechy planet Układu
Słonecznego
-odczytuje z rysunków różnice w
wysokości Słońca w południe w
różnych porach roku i różnych
szerokościach geogr.,
-analizuje treść map klimatycznych
-wykonuje obliczenia różnic czasu
słonecznego na podstawie długości
geogr.
-opisuje wybrane cechy stref
klimatycznych na Ziemi
-odczytuje i
interpretuje treść
tabel i wykresów
klimatycznych
-podaje
przykłady
kalendarzy
-wyjaśnia przyczyny
występowania w strefie sawann,
rzek i jezior okresowych
-wyjaśnia zależność między
strefami oświetlenia a
rozmieszczeniem stref
roślinnych w Afryce
-wyjaśnia pojęcia: pustynia
skalista, żwirowa, piaszczysta,
serir, erg, hamada,
-porównuje
przystosowania
roślin i zwierząt
do warunków
życia w lesie
równikowym, na
sawannie i na
pustyni,
-wyjaśnia zależności między
klimatem a roślinnością oraz
gospodarką człowieka w
Australii,
-opisuje i wyjaśnia
-wskazuje
obszary
występowania
koralowców i
wyjaśnia warunki
morza i zatoki
-wskazuje na mapie fizycznej świata
Antarktydę
-wskazuje na mapie fizycznej świata
Amerykę,
-czyta z mapy wody oblewające i pasma
górskie Ameryki,
-wskazuje na mapie fizycznej świata
Grenlandię,
DOPUSZCZAJĄCA
-wymienia środowiska
życia zwierząt
-wymienia cech) organizmu
zwierzęcego
-podaje nazwę substancji
pobieranych przez zwierzęta ze
środowiska
-wymienia sposoby rozmnażania się
zwierzał
rozmieszczenie ludności
powstawania raf
koralowych
KRAJOBRAZY ANTARKTYDY
-opisuje położenie Antarktydy względem
-opisuje linię brzegową i ukształtowanie powierzchni
-wyjaśnia przyczyny braku
-omawia udział
bieguna,
Antarktydy,
zasiedlenia Antarktydy przez
Polaków w
-wymienia charakterystyczne rośliny i zwierzęta
-wyjaśnia przyczyny surowości klimatu
ludzi
badaniach
Antarktydy
podbiegunowego
Antarktydy,
KRAJOBRAZY AMERYKI
-wymienia i wskazuje na mapie rzeki i jeziora,
-wymienia i wskazuje na mapie główne strefy
-wyjaśnia wpływ klimatu i
-wyjaśnia wpływ
-wskazuje na mapie Nizinę Amazonki, Wyżynę
klimatyczne i roślinne,
ukształtowania powierzchni na
szerokości
Brazylijską i Wielkie Równiny,
-wskazuje duże wyspy, półwyspy morza, zatoki,
sieć wodną Ameryki Pn.,
geogr., prądów
-wymienia charakterystyczne rośliny i zwierzęta -porównuje cechy linii brzegowej Ameryki Północnej i
-opisuje warunki życia i
morskich i
Ameryki,
Południowej,
sposoby gospodarowania ludzi w wysokości n. p.
-wyjaśnia pojęcia: tundra i tajga,
-wymienia rośliny występujące w lesie N. Amazonki,
tundrze i tajdze kanadyjskiej,
m na
na W. Brazylijskiej oraz na Wielkich Równinach,
-porównuje krajobrazy
zróżnicowanie
-wymienia i wskazuje na mapie strefy klimatyczne i
Kordylierów z krajobrazami
krajobrazowe
roślinne w Ameryce,
Karpat, Alp i Himalajów,
Ameryki,
-wyjaśnia pojęcia: plantacja i gejzer,
ZWIERZĘTA NA ZIEMI
DOSTATECZNA
DOBRA
BARDZO DOBRA
CELUJĄCA
-określa środowisko życia
-porównuje budowę komórki roślinnej
-określa funkcje elementów
-wyjaśnia zależność miedz\ budowa
wybranych zwierząt
budujących komórkę zwierzęcą
komórki zwierzęcej a cechami
z komórką zwierzęcą
-dokonuje podziału zwierząt ze
-uzasadnia potrzeby pokarmowe
organizmu zwierzęcego
-wyjaśnia pojęcia: biofagi,
względu na rodzaj pobieranego
zwierząt,
-uzasadnia
występowanie wybranych
saprofagi, pasożyty
pokarmu
-porównuje rozwój prosty i złożony
organizmów w danym .środowisku.
-wyjaśnia na przykładach
- wymienia narządy wymiany
zwierząt
biorąc pod uwagę: potrzeby
pojęcia: jajorodność, żyworodność,
gazowej u zwierząt
pokarmowe,
sposób wymiany
jąjożyworodność, zapłodnienie
gazowej i rozmnażania
zewnętrzne i wewnętrzne
RÓŻNORODNOŚĆ ZWIERZĄT BEZKRĘGOWYCH 1 ŚRODOWISK ICH ŻYCIA PIERWOTNIAKI —ORGANIZMY WSZYSTKICH ŚRODOWISK
DOPUSZCZAJĄCA
DOSTATECZNA
DOBRA
BARDZO DOBRA
CELUJĄCA
wymienia środowiska życia
-wykonuje i opisuje rysunek
-określa warunki życia
-ocenia znaczenie pierwotniaków w
-uzasadnia, że klejnotka może być
pierwotniaków
schematyczny pierwotniaka
pierwotniaków w założonej hodowli
przyrodzie i życiu człowieka
dowodem na pochodzenie roślin i
-podaje sposoby poruszania się
-określa potrzeby pokarmowe
-uzasadnia, że klejnotka w
-wyjaśnia, że dzięki współpracy z
zwierząt od wspólnego przodka
pierwotniaków
pierwotniaków
zależności od warunków środowiska pierwotniakami niektóre zwierzęta
odżywia się samo- lub cudzożywnie
mogą odżywiać się pokarmem
-określa rolę pierwotniaków
roślinnym
planktonowych w łańcuchu
pokarmowym
-podaje przykłady i środowiska życia
parzydełkowców
-rozpoznaje postać ciała stułbi i
chełbi
- wskazuje na mapie miejsca
występowania raf koralowych
-określa miejsca
występowania robaków
-wymienia sposoby zarażenia się
pasożytami
-wymienia środowiska życia
pierścienic
-opisuje budowę zewnętrzną
dżdżownicy
-wymienia środowiska życia
skorupiaków, owadów i pąjęczaków
-wskazuje elementy budowy
zewnętrznej raka na okazie lub
rysunku
-rozpoznaje najpospolitsze owady na
okazach lub rysunkach
-rozpoznaje pospolite pajęczaki
-wymienia środowiska życia
kręgowców
-wykonuje rysunek schematyczny
ryby, oznaczając elementy budowy
zewnętrznej
-opisuje na podstawie rysunku
rozmnażanie się ryb
-podaje przykładowe gatunki ryb
słono- i słodkowodnych
PARZYDEŁKOWCE—TWÓRCY RAF KORALOWYCH
-uzasadnia, że parzydełkowce są
- uzasadnia, dlaczego rafy koralowe
drapieżnikami
nie występują na dużych
głębokościach
PASOŻYTNICZE ROBAKI PŁASKIE I OBŁE
-wymienia cechy przystosowawcze
-ocenia wpływ pasożytów na
robaków do pasożytniczego trybu
zdrowie człowieka i zwierząt
życia
-przewiduje skutki zamierania raf
koralowych dla życia w morzach
-ocenia rolę wolnożyjących
płazińców i obleńców
WODA I GLEBA ŚRODOWISKIEM ŻYCIA PIERŚCIENIC
-wyjaśnia rolę dżdżownic w
-wskazuje przystosowania
-ocenia rolę pierścienic jako
rolnictwie
dżdżownic do życia w glebie
saprofagów
OPANOWANIE LĄDU PRZEZ
STAWONOGI
-rozpoznaje pospolite gatunki
-określa odżywianie się skorupiaków -uzasadnia, że stawonogi to przede
skorupiaków na okazach lub
-wymienia przystosowania owadów
wszystkim zwierzęta lądowe
rysunkach
do środowiska
-określa ośliczkę i kiełża jako
-wymienia sposoby walki z
-wymienia zastosowanie przędzy
wskaźniki jakości wód.
owadami niepożądanymi
wytwarzanej przez pająki
-uzasadnia, dlaczego owady są tak
-wymienia pajęczaki posiadające
-klasyfikuje owady w zależności od liczne i zdołały opanować wszystkie
jad, pasożyty roślin ludzi i
rodzaju spożywanego pokarmu.
środowiska
zwierząt
-uzasadnia przynależność
pąjęczaków do stawonogów
RÓŻNORODNOŚĆ KRĘGOWCÓW I
-klasyfikuje zwierzęta do
-wymienia cechy kręgowców
odpowiedniej grupy kręgowców
-określa cechy przystosowawcze ryb
do życia w wodzie
-wyjaśnia pojęcia związane z
rozmnażaniem i rozwojem ryb
RYBY-KRĘGOWCE WODNE
-wyjaśnia związek między kształtem
i trybem życia ryb
-wyjaśnia wymianę gazową u ryb
-podaje sposoby opieki nad
potomstwem
-przewiduje zmniejszenie się
liczebności skorupiaków na skutek
zanieczyszczenia wód.
-ocenia stosowane metody walki z
niepożądanymi owadami pod kątem
skuteczności i ich wpływu na
środowisko
ŚRODOWISK ICH ŻYCIA
-dowodzi, że kręgowce to grupa
zwierząt, która opanowała ląd
-podaje przykłady działań
podejmowanych w celu ochrony ryb
-opisuje trasę wędrówek łososia i
węgorza
-ocenia rolę skrzeli i skóry w
wymianie gazowej u ryb
-podaje przyczyny zagłady rekinów
-rozpoznaje przedstawicieli płazów
-wymienia miejsca występowania
gadów -opisuje sposób zachowania
się w przypadku ukąszenia przez
żmiję
-podaje miejsca występowania
ptaków na kuli ziemskiej
-wymienia ptaki występujące w
Polsce
-wymienia miejsca bytowania
ssaków
interpretuje nazwę „ssaki"
-wymienia formy ochrony przyrody
-określa warunki środowisk w
których żyją płazy
-wymienia gatunki płazów
chronione w Polsce
-wyjaśnia, że gady są
zmiennocieplne -wymienia
sposoby zdobywania zdobyczy
przez węże
-wyróżnia rodzaje piór i podaje ich
rolę w przystosowaniu do lotu
-opisuje budowę jaja ptaka
-
MIĘDZY WODĄ I LĄDEM
-wyjaśnia rolę skóry płazów w
wymianie gazowej,
-rysuje schemat rozwoju żaby
GADY NA ZIEMI
-wyjaśnia pojęcie „owodniowce" odróżnia zaskrońca od żmii
zygzakowatej
POWIETRZNI ZDOBYWCY
-wskazuje cechy budowy będące
przystosowaniem do lotu
-wyjaśnia różnice w budowie
dziobów związane z
przystosowaniem do różnego trybu
życia
-charakteryzuje etapy rozwoju
kijanki
-wymienia cechy przystosowawcze
płazów do życia w dwóch
środowiskach oraz określa ich rolę
-określa przyczyny wymierania
gadów -uzasadnia, że gady są
przodkami ptaków i ssaków
- ocenia znaczenie stałocieplności
dla lotu ptaka
-charakteryzuje ptaki gniazdowniki i
zagniazdowniki
-klasyfikuje gatunki ptaków do grup
ekologicznych
SSAKI - ORGANIZMY WSZECHSTRONNIE PRZYSTOSOWANE DO ŚRODOWISKA
-wymienia grupy ssaków ze względu - wymienia wytwory naskórka oraz
- ocenia rolę małżowiny usznej
na sposób odżywiania się,
określa ich funkcję.
ssaków
-wyjaśnia przyczyny tępienia
-wymienia przykłady ratowania
-określa związek trybu życia ssaków
szczurów, nornic i myszy
zwierząt i ich środowiska w Polsce i
z miejscem ich występowania
na świecie
ŚRODOWISKO A DZIAŁALNOŚĆ CZŁOWIEKA
-wymienia czynniki, które powodują
-ocenia przydatność znajomości klas
-dobiera w pary zwierzę
degradację środowiska
czystości wód w zbiornikach
udomowione i kontynent wodnych, -wyjaśnia współzależność
ocenia skutki negatywnego
między jakością wody a
oddziaływania człowieka na
występowaniem w niej organizmów
środowisko
wskaźnikowych
-wykazuje związek rozmnażania się
gadów z klimatem , - , charakteryzuje praptaka jako ogniwo
łączące ptaki z gadami
-ocenia rolę zachowań godowych w
rozmnażaniu
-uzasadnia ogromne znaczenie
ptaków
-omawia różne formy prawne
ochrony ptaków
-uzasadnia, że zarodki ssaków mają
najlepsze warunki rozwojowe
-przewiduje skutki, jakie może
spowodować zniknięcie jednego
gatunku w środowisku lub
wprowadzenie do środowiska
obcego gatunku
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego i braki te uniemożliwiają mu dalsze
zdobywanie i pogłębianie wiedzy z tego przedmiotu. Lekceważy nauczyciela, nie chce korzystać
z jego dobrych rad, wskazówek i pomocy. Nie prowadzi zeszytu przedmiotowego i zeszytu ćwiczeń.