Zagadnienia egzaminacyjne - Wydział Prawa i Administracji

FINANSE PUBLICZNE I PRAWO FINANSOWE
Zagadnienia egzaminacyjne
I : Wstęp do nauki prawa finansowego.
Podstawowe pojęcia z zakresu prawa finansowego. Pojęcie finansów. Podział finansów na
publiczne i prywatne. Pojęcie finansów publicznych. System finansowy. Funkcje finansów.
Konstytucyjne podstawy finansów publicznych w Polsce.
II: Podstawowe pojęcia normatywne finansów publicznych.
Sektor
finansów
publicznych.
Środki
publiczne.
Dochody/Przychody
oraz
Wydatki/Rozchody publiczne. Formy organizacyjno-prawne jednostek naleŜących do sektora
finansów publicznych.
III: Organizacja finansów publicznych.
Organy administracji finansów publicznych: naczelne i centralne organy administracji
finansowej, resort finansów, aparat podatkowy, aparat skarbowy.
IV: Instytucje materialnego prawa budŜetowego. BudŜet państwa
Geneza instytucji budŜetu. . BudŜet a ustawa budŜetowa. Charakter prawny budŜetu. BudŜet
zadaniowy. BudŜet środków europejskich. Zasady budŜetowe – pojęcie, treść zasad i stosunek
zasad do prawa i praktyki budŜetowej. Procedura budŜetowa. Przygotowanie projektu
budŜetu. Klasyfikacja budŜetowa. Uchwalanie budŜetu. Wykonywanie budŜetu. Kontrola
wykonania budŜetu.
V: Dług publiczny i deficyt budŜetowy.
Istota długu publicznego. Regulacje prawne dotyczące długu publicznego. Pojęcie
państwowego długu publicznego, długu Skarbu Państwa. Pojęcie deficytu budŜetowego,
deficytu sektora finansów publicznych. Dług publiczny a deficyt budŜetowy. Procedury
ostroŜnościowe i sanacyjne. Skarbowe papiery wartościowe.
VI: Finanse samorządu terytorialnego. BudŜet samorządowy
Podstawowe pojęcia, ewolucja i zakres systemu finansów samorządu terytorialnego. Dualizm
administracji publicznej. Decentralizacja administracji publicznej. Sposób finansowania i
nadzoru nad realizacją zadań samorządu terytorialnego. System finansów samorządu
terytorialnego – pojęcie, źródła prawa. BudŜet i uchwała budŜetowa. Procedura budŜetowa.
VII: Źródła dochodów samorządowych.
RóŜnice pomiędzy dotacjami i subwencjami, pojęcie dochodów własnych. Struktura
(klasyfikacja) dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Sposób podziału i zasady
przyznawania subwencji ogólnych. Rodzaje dotacji celowych dla jednostek samorządu
terytorialnego. Źródła dochodów gmin. Źródła dochodów powiatów. Źródła dochodów
województw.
VIII: Podatki i prawo podatkowe.
System prawa podatkowego. Cele opodatkowania. Stosunek prawnopodatkowy. Zasady
podatkowe sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny. Normatywne pojęcie podatku.
Klasyfikacja podatków.
IX: Konstrukcja prawna podatku.
Podmiot
podatku.
Instytucje
rozszerzające
zakres
podmiotowy
stosunku
prawnopodatkowego: płatnik, inkasent, podmioty odpowiedzialne za cudzą naleŜność w
miejsce podatnika i obok podatnika. Przedmiot podatku. Podstawa opodatkowania. Stawki
podatkowe. Zwolnienia i ulgi podatkowe.
X: Obowiązek a zobowiązanie podatkowe.
Konkretyzacja obowiązku podatkowego. Sposoby powstawania zobowiązania podatkowego.
Termin płatności podatku, zaległość podatkowa. Ulgi uznaniowe w zapłacie podatków.
XI: Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych.
Hipoteka przymusowa, zastaw skarbowy.
XII: Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe.
Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta. Prawa i obowiązki następców prawnych.
Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich.
XIII: Wygasanie zobowiązań podatkowych.
Efektywne i nieefektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych.
XIV: Część szczegółowa polskiego prawa podatkowego
1. Podatek dochodowy od osób fizycznych. Konstrukcja prawna podatku dochodowego od
osób fizycznych. Zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem
dochodowym od osób fizycznych. Ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy.
Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych indywidualnie przez podatnika, opodatkowanie
małŜonków, opodatkowanie rodzin niepełnych. Podstawa opodatkowania oraz stawki
podatku. Ulgi i zwolnienia podatkowe. Pobór podatku, terminy płatności, rola płatnika.
2. Podatek od spadków i darowizn. Konstrukcja prawna podatku od spadków i darowizn.
Zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Powstanie obowiązku podatkowego. Podstawa opodatkowania oraz stawki podatku. Ulgi i
zwolnienia podatkowe. Termin i sposób płatności podatku od spadków i darowizn.
3. Podatek od czynności cywilnoprawnych. Podatek od czynności cywilnoprawnych.
Przedmiot
opodatkowania
i
obowiązek
podatkowy
w
podatku
od
czynności
cywilnoprawnych. Sposób i terminy płatności podatku od czynności cywilnoprawnych.
XV: Postępowanie podatkowe.
Istota postępowania. Uczestnicy. Formy rozstrzygnięć i sposoby zaskarŜania. Zasady ogólne
postępowania podatkowego.
XVI: System bankowy w Polsce. Europejski system bankowy
Pojęcie publicznego prawa bankowego. Polskie prawo bankowe a prawo bankowe UE. Unia
Walutowa. Europejski System Banków Centralnych.
XVII: Narodowy Bank Polski.
Funkcje i zadania Narodowego Banku Polskiego: centralny bank państwa, bank emisyjny,
polityka pienięŜna, bank banków. Pozycja NBP wobec organów władzy państwowej.
Organizacja i struktura NBP. Instrumenty polityki pienięŜnej NBP
XVIII: Prawo bankowe.
Pojęcie banku. Bezwzględne i względne czynności bankowe. Ustawowe formy organizacyjne
banków. Tworzenie i licencjonowanie banków. Nadzór bankowy (cel/zakres podmiotowy).
XIX: Nadzór finansowy
Istota i rodzaje nadzoru finansowego. Zakres nadzoru finansowego. Skład i zadania Komisji
Nadzoru Finansowego.
FINANSE PUBLICZNE I PRAWO FINANSOWE
Wymagana znajomość źródeł prawa
1. Konstytucyjne podstawy finansów publicznych (w szczególności Rozdział X Konstytucji.
Finanse Publiczne)
2. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych Dz.U.2009.157.1240
3. Ustawa z dnia 13 listopada 2003r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego
Dz.U.2010.80.526 -j.t.
4. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa. Dz.U.2005.8.60 -j.t.
5. Ustawa z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dz.U.2010.51.307 -j.t.
6. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 o podatku od spadków i darowizn. Dz.U.2009.93.768 -j.t.
7. Ustawa z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dz.U.2010.101.649 -j.t.
8. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe. Dz.U.2002.72.665 -j.t.
9.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Narodowy Bank Polski. Dz.U.2005.1.2 -j.t.
10. Ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym. Dz.U.2006.157.1119