Komentarz miesięczny

Komentarz miesięczny
Październik 2013
Sytuacja makroekonomiczna
Niekorzystne efekty dni roboczych
Wrzesień przyniósł lekkie wyhamowanie tempa
poprawy części wskaźników makroekonomicznych.
Szczególnie dotyczy to produkcji przemysłowej i
wynagrodzeń. Produkcja przemysłowa za sierpień
wzrosła o 2,2 proc. r/r, po wzroście o 6,3 proc. r/r
miesiąc wcześniej. Jednak należy pamiętać, iż gorszy
wynik zawdzięczamy w głównej mierze mniejszej o 2
liczbie dni roboczych w porównaniu z lipcem br. i o 1
dzień mniej w porównaniu z sierpniem rok temu.
Produkcja
wyrównana
sezonowo,
czyli
uwzględniająca różnice liczby dni roboczych, była
jednak zbliżona do lipcowej (2,6 vs. 2,7 proc. r/r).
Źródło: Dane GUS, obliczenia własne,
Dobrym symptomem jest fakt, iż najwyższe wzrosty
odnotowano w działach o wysokim udziale eksportu.
Tym samym eksport pozostaje wciąż głównym
czynnikiem wspierającym wzrost gospodarczy. Wraz z
postępującą poprawą sytuacji w krajach Europy
Zachodniej można spodziewać się utrzymania tych
korzystnych tendencji. Nieco gorzej sytuacja wygląda
w zakresie rynku pracy. Wielkość zatrudnienia
poprawia się systematycznie już czwarty kolejny
miesiąc ale przyrosty te są dosyć skromne. W sierpniu
zatrudnienie zwiększyło się o 4,3 tys. osób, a miesiąc
wcześniej zaledwie o 1,5 tys. osób. Przy wciąż
umiarkowanym
popycie
krajowym
bardzo
prawdopodobne jest, iż przyrost zatrudnienia kreuje
popyt zagraniczny. Jednak bez przełomu w tym
zakresie na rynku wewnętrznym trudno oczekiwać
zdecydowanej poprawy.
Źródło: Dane GUS, obliczenia własne,
Tymczasem
utrzymujący
się
wciąż
bardzo
umiarkowany wzrost wynagrodzeń nie sprzyja
wzrostowi popytu krajowego. W ostatnich 12
miesiącach średni roczny wzrost wynagrodzeń
wyniósł 2,31 proc., podczas gdy we wcześniejszych
12 miesiącach był to wzrost na poziomie 4,33 proc.
Skutkuje to wciąż niskim realnym funduszem
wynagrodzeń (patrz wykres) obrazującym siłę
nabywczą gospodarstw domowych. Po wzroście w
lipcu do poziomu 1,7 proc., w sierpniu realny fundusz
płac obniżył się do zaledwie 0,4 proc. A należy
pamiętać, iż niskiemu ale jednak dodatniemu
funduszowi płac, sprzyja utrzymujący się już od wielu
miesięcy brak presji inflacyjnej. Również w sierpniu
inflacja nie zanotował przyspieszenia (1,1 proc. r/r).
Spodziewamy się, że do końca roku inflacja CPI
powinna wzrosnąć do poziomu 1,5 proc., czyli
dolnego ograniczenia odchylenia od celu NBP. W
przyszłym roku wraz z postępującym ożywieniem w
gospodarce można oczekiwać jej stopniowego
wzrostu. Tym niemniej nie będzie to rok istotnego
wybicia inflacji, a co za tym idzie pole do wzrostu
stóp procentowych NBP wydaje się wciąż
ograniczone.
Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny. Prognozy i opinie zawarte w niniejszym opracowaniu są wyrazem oceny BPS TFI S.A. i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Dokument
ten nie powinien być rozumiany jako materiał o charakterze doradczym lub jako podstawa do podejmowania decyzji inwestycyjnych lub rekomendacja inwestycyjna, w szczególności nie stanowi
on rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów
lub wystawców (Dz. U. Nr 206, poz. 1715). Pomimo dołożenia należytej staranności przy sporządzaniu niniejszego dokumentu BPS TFI S.A. nie może zapewnić, że prezentowane opinie okażą
się trafne, a sytuacja na rynku nie ulegnie zmianie, w szczególności w stosunku do określonych instrumentów finansowych. BPS TFI S.A. nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za działania
lub zaniechania podjęte na podstawie niniejszego dokumentu, w szczególności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszego komentarza ani za szkody poniesione w wyniku tych
decyzji inwestycyjnych.
Rynek akcji
Halloween po polsku ?
Koniec października to znane z kultury anglosaskiej
święto Halloween. Na rynkach kapitałowych z tym
świętem związany jest tzw. efekt Halloween. Co to w
praktyce oznacza ?
Źródło: Dane Bloomberg,
Otóż, na rynkach giełdowych występuje zaskakująca
z punktu widzenia teorii efektywności rynków
zależność polegająca na tym, że kupno akcji w tym
właśnie okresie przynosi znacząco wyższe od
przeciętnej stopy zwrotu. W literaturze fachowej
zagadnienie to w 2002 r. opisali Sven Bouman i Ben
Jacobsen w pracy „The Halloween Indicator:
Everywhere and all the time”. W powyższej pracy
zauważyli oni, że efekt ten występuje w przypadku 36
z pośród 37 badanych rynków. Ponadto zwrócili
uwagę na fakt, iż statystycznie sprzedaż akcji pod
koniec kwietnia i odkupienie ich pod koniec
października z reguły przynosiła lepsze wyniki niż
trzymanie akcji cały czas w portfelu. W tym czasie
bowiem, przeciętna stopa zwrotu z rynku giełdowego
była wyższa od stopy wolnej od ryzyka - czyli od
rentowności obligacji lub bonów skarbowych. W
konkluzji autorzy stwierdzają, że miesiące zimowe (od
listopada do kwietnia włącznie) przynoszą średnio o
4,52 procent więcej zysku niż miesiące letnie (majpaździernik) i na dodatek efekt ten w ostatnim
pięćdziesięcioleciu uległ zwiększeniu do 6,25 procent.
W horyzoncie pięcioletnim strategia pokonuje rynek
w ponad 80 procent przypadków. Aby odpowiedzieć
na pytanie czy podobne prawidłowości występują
również na giełdzie warszawskiej przeprowadziliśmy
obliczenia stóp zwrotu dla indeksu Wig. Do obliczeń
posłużyliśmy się indeksem Wig, gdyż jest to szerszy
indeks niż Wig20. Ponadto indeks Wig20 obciążony
jest wypłatą dywidend przez spółki o które jest
pomniejszany. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż
indeks Wig ma dłuższą o 3 lata historię. Jak więc
wygląda efekt Halloween w przypadku polskiej
giełdy ?
W przedziale czasu od 16 kwietnia 1991 r. (czyli daty
bazowej dla indeksu Wig) do 30 kwietnia 2013 r.
mieliśmy do czynienie z 22 okresami „zimowymi”, za
które uznajemy kupno akcji 30 października i sprzedaż
30 kwietnia następnego roku i 22 okresami „letnimi”,
czyli takimi kiedy akcje nabywamy 30 kwietnia, a
sprzedajemy 30 października tego samego roku. Z
przeprowadzonych obliczeń wynika, że blisko 82
procent okresów „zimowych” charakteryzowało się
dodatnimi stopami zwrotu, podczas gdy w przypadku
okresów” letnich” dodatnie stopy zwrotu osiągało
jedynie 50 procent. Co więcej średnia stopa zwrotu
dla wszystkich okresów zimowych również była
wyższa i wyniosła 16,9 procent, wobec 15,3 procent
dla okresów letnich. Zatem, zasadne wydaje się
przyjęcie tezy, iż efekt Halloween występuje również
w polskich warunkach. Przy stawianiu takiej tezy
należy jednak przyjąć pewne zastrzeżenia. Po
pierwsze historia polskiego rynku kapitałowego jest
relatywnie krótka w porównaniu do rynku
amerykańskiego. Oznacza to, iż siłą rzeczy ilość
dostępnych do analizy danych jest ograniczona. A to
stawia pod znakiem zapytania ich powtarzalność.
Jeśli bowiem na 10 rzutów monetą 6 razy wypadnie
orzeł trudno powiedzieć czy to prawidłowość czy
przypadek. Co innego jednak jeśli na 100 rzutów orzeł
wypadnie w 60 próbach. Po wtóre w dobie
globalizacji dostęp do informacji czyni tego typu
anomalie statystyczne łatwo uchwytne dla szerokiej
rzeszy inwestorów, co skutkuje wzrostem popytu na
akcje w danym okresie i sztucznym podbiciem ich
cen lub zwiększeniem podaży akcji i spadkiem ich
cen. Tym samym efekt zostaje wypaczony.
Uwzględniając te zastrzeżenia i podzielając wiarę w
powtarzalność zdarzeń na rynkach oczekujemy z tym
większym zainteresowaniem końca miesiąca.
Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny. Prognozy i opinie zawarte w niniejszym opracowaniu są wyrazem oceny BPS TFI S.A. i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi.
Dokument ten nie powinien być rozumiany jako materiał o charakterze doradczym lub jako podstawa do podejmowania decyzji inwestycyjnych lub rekomendacja inwestycyjna, w
szczególności nie stanowi on rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące
instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców (Dz. U. Nr 206, poz. 1715). Pomimo dołożenia należytej staranności przy sporządzaniu niniejszego dokumentu BPS TFI S.A.
nie może zapewnić, że prezentowane opinie okażą się trafne, a sytuacja na rynku nie ulegnie zmianie, w szczególności w stosunku do określonych instrumentów finansowych. BPS TFI S.A.
nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za działania lub zaniechania podjęte na podstawie niniejszego dokumentu, w szczególności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie
niniejszego komentarza ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych.
Rynek długu
Zmiana sytuacji na rynku długu
Po wzrostach rentowności w sierpniu i na początku
września, kolejne tygodnie przyniosły zmianę
sytuacji. Krajowy rynek długu powrócił do wzrostów,
co przełożyło się na spadek dochodowości
polskich papierów skarbowych. Krzywa rentowności
obniżyła się na całej swej długości w przedziale od
20 do 32 pb.
Źródło: Bloomberg,
Co spowodowało taką zmianę sytuacji rynkowej ?
Otóż, impulsem do odwrócenia trendów była
zaskakująca
decyzja
amerykańskiego
banku
centralnego (Fed). Na posiedzeniu w dniach 17-18
września nie zdecydował on się na zapoczątkowanie
wychodzenia z programu luzowania ilościowego.
Tym samym na rynki powrócił optymizm, iż kroplówka
dozowana przez Fed będzie jeszcze przez jakiś czas
wspierać
skłonność
do
zakupu
papierów
skarbowych.
termin wyczerpania limitu zadłużenia (wg. Dep.
Skarbu 17 października). Nie ulega jednak
wątpliwości, że ograniczenie skupu aktywów to tylko
kwestia czasu. Koniec luzowania ilościowego w USA
oznacza
zaś,
wzrost
rentowności
obligacji
skarbowych na rynkach globalnych w tym i w Polsce.
Na rynku krajowych silnym stabilizatorem dla
rentowności na krótkim końcu krzywej jest konsensus
w
łonie
RPP
zakładający
utrzymanie
stóp
procentowych na obecnym poziomie. Oznacza to, iż
spodziewamy się względnej stabilizacji papierów
2 –letnich. Od strony realizacji potrzeb pożyczkowych
sytuacja wydaje się bardzo dobra. Z informacji
Ministerstwa Finansów wynika, iż zrealizowało ono już
ponad
90
proc.
potrzeb.
Resort
finansów
zapowiedział, że w październiku przeprowadzi dwie
regularne aukcje, które wraz z pożyczkami
zagranicznymi powinny zakończyć ostatecznie
finansowanie potrzeb pożyczkowych w bieżącym
roku. Na aukcji w dniu 3 października Ministerstwo
sprzedało papiery 5-letnie za 3 mln złotych, przy
rentowności 3,82 proc. i popycie na poziomie 4,2 mld
złotych. 22 października planowana jest sprzedaż
obligacji OK0116, DS1023, WS, WZ i IZ za 6-12 mld
złotych. W październiku zapadną również papiery z
serii DS1013 oraz zostaną wypłacone płatności z
tytułu odsetek na łączną kwotę 30 mld złotych.
Powinien to być czynnik wspierający popyt na
aukcjach planowanych w tym miesiącu.
W kolejnych tygodniach wraz z wygaszeniem sporów
o budżet w USA, osiągnięciem kompromisu w kwestii
podniesienia limitu zadłużenia oraz poprawą danych
makro, powinny powrócić obawy o zmianę polityki
przez Fed. Sprzyjać to będzie wystromieniu krajowej
krzywej rentowności.
Krzysztof Wołowicz, Główny Ekonomista BPS TFI S.A.
e-mail: [email protected]
tel.: 48 22 578 14 29 kom.: 48 785 501 007
Źródło: Ministerstwo Finansów,
W efekcie, we wrześniu stopy zwrotu na rynkach
bazowych dla obligacji długoterminowych, z
wyjątkiem obligacji Włoch (kryzys rządowy), okazały
się dodatnie. Sytuację komplikuje jeszcze zamknięcie
działań rządu w USA (tzw. shutdown) i zbliżający się
Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny. Prognozy i opinie zawarte w niniejszym opracowaniu są wyrazem oceny BPS TFI S.A. i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi.
Dokument ten nie powinien być rozumiany jako materiał o charakterze doradczym lub jako podstawa do podejmowania decyzji inwestycyjnych lub rekomendacja inwestycyjna, w
szczególności nie stanowi on rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące
instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców (Dz. U. Nr 206, poz. 1715). Pomimo dołożenia należytej staranności przy sporządzaniu niniejszego dokumentu BPS TFI S.A.
nie może zapewnić, że prezentowane opinie okażą się trafne, a sytuacja na rynku nie ulegnie zmianie, w szczególności w stosunku do określonych instrumentów finansowych. BPS TFI S.A.
nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za działania lub zaniechania podjęte na podstawie niniejszego dokumentu, w szczególności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie
niniejszego komentarza ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych.