Wystąpienie pokontrolne wydane po przeprowadzeniu kontroli

Warszawa, 12 stycznia 2016 r.
WOJEWODA MAZOWIECKI
WPS-II.431.1.10.2015.JR
Pani
Teresa Wyszomierska
Placówka Pielęgnacyjno
-Opiekuńcza „TIM”
ul. Ząbkowska 11
05-270 Marki
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Na podstawie art. 127 ust. 1 w związku z art. 22 ust. 10 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą oraz rozporządzenia
Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 61 poz. 543, z późn. zm.), inspektorzy Wydziału Polityki Społecznej
Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przeprowadzili w dniu 20 listopada 2015 r.
kontrolę kompleksową w prowadzonej przez Panią placówce zapewniającej całodobową opiekę
osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku pod nazwą
Placówka Pielęgnacyjno-Opiekuńcza „TIM” w miejscowości Marki przy ul. Ząbkowskiej 11.
Przedmiotem kontroli był standard usług socjalno-bytowych świadczonych przez placówkę
zapewniającą całodobową opiekę i przestrzeganie praw mieszkańców.
W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym przez
Panią bez zastrzeżeń i odesłanym w dniu 31 grudnia 2015 r., przekazuję niniejsze wystąpienie
pokontrolne.
Podmiot prowadzący placówkę posiada zezwolenie Wojewody Mazowieckiego na prowadzenie
działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę
osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o którym mowa
1
w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.)
- decyzja Wojewody Mazowieckiego z 3 marca 2011 r. Nr 3/2011- na czas nieokreślony.
W wyniku działań kontrolnych ustalono następujący stan faktyczny.
Placówka posiada zezwolenie z liczbą 27 miejsc dla mieszkańców. W dniu kontroli zorganizowana
była na 31 miejsc, przebywały w niej 22 osoby, w tym 17 kobiet i 5 mężczyzn. Ponadto 1 osoba
znajdowała się w szpitalu. Najstarszy mieszkaniec miał 92 lata, najmłodszy - 37 lat. Wśród
mieszkańców były 3 osoby leżące, 2 samodzielne, pozostałe wymagały wspomagania
w podstawowych czynnościach życiowych. 5 osób poruszało się na wózkach inwalidzkich i 5 przy
pomocy balkoników. Główne schorzenia występujące u mieszkańców to: demencja starcza, stan
po złamaniach, po udarach. Na dzień kontroli żaden mieszkaniec nie wymagał cewnikowania,
natomiast 18 osób korzystało z pieluchomajtek.
Budynek, w którym funkcjonuje placówka jest trzykondygnacyjny (parter i 2 piętra),
wolnostojący, zaopatrzony w podstawowe media, pozbawiony barier architektonicznych.
Mieszkańcy
mieszkali
na
wszystkich
kondygnacjach.
Teren
wokół
był
ogrodzony
i zagospodarowany. Na budynku, w którym prowadzona jest placówka, nie było tablicy
z informacją o rodzaju posiadanego zezwolenia oraz numerem wpisu do rejestru placówek
zapewniających całodobową opiekę. Wewnątrz budynku znajdowała się tablica, na której
umieszczone były informacje dotyczące zakresu działalności prowadzonej w placówce oraz dane
podmiotu prowadzącego placówkę. Na tablicy podana była nazwa placówki: vel Pensjonat
Placówka Pielęgnacyjno-Opiekuńcza „TIM”.
W placówce znajdowały się: 2 pokoje 1-osobowe, 13 pokoi 2-osobowych i 1 pokój 3-osobowy,
których powierzchnia oraz liczba osób w nich przebywających, jak również wyposażenie
w podstawowy sprzęt były zgodne z obowiązującym standardem. We wszystkich pokojach panował
ład i porządek.
Do dyspozycji mieszkańców pozostawało 6 ogólnodostępnych łazienek, a w nich 6 w-c,
6 umywalek, 5 pryszniców i 1 wanna oraz 1 ogólnodostępna toaleta, a w niej 1 w-c i 1 umywalka.
Ponadto w pokoju 3-osobowym znajdowała się łazienka wyposażona w prysznic, umywalkę i w-c.
Pomieszczenia sanitarne wyposażone były w uchwyty ułatwiające osobom mniej sprawnym
korzystanie z nich. Liczba łazienek i toalet była zgodna z obowiązującym standardem, pomimo
zwiększenia liczby miejsc do 31.
Placówka zapewniała 3 podstawowe posiłki: śniadanie, obiad i kolację, a pomiędzy nimi
II śniadanie i podwieczorek. Mieszkańcy mieli ponadto możliwość korzystania z drobnych
posiłków i napojów między posiłkami. Na dzień kontroli pomocy przy spożywaniu posiłków
2
wymagało 3 mieszkańców. Zgodnie z zaleceniami lekarza realizowane były diety: cukrzycowa
dla 3 osób i wątrobowa dla 1 osoby. Mieszkańcy mogli spożywać posiłki w pokojach, z czego
korzystała większość osób.
W placówce znajdował się pokój dziennego pobytu, służący jako jadalnia, miejsce do oglądania
telewizji i wypoczynku. Pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia usytuowane było
na parterze.
Podstawowe środki czystości i inne przedmioty niezbędne do higieny osobistej zapewniała
placówka. W odzież i obuwie mieszkańców zaopatrywały rodziny. W razie potrzeby także
placówka zapewniała niezbędne ubranie.
Wymiana pościeli odbywała się w miarę potrzeb, ale nie rzadziej niż 1 raz w tygodniu. Ręczniki
wymieniane były w zależności od potrzeb, nawet codziennie. Pomieszczenia sprzątano
na bieżąco.
W czasie kontroli ustalono, że kąpiele mieszkańców w okresie letnim odbywały się 2 razy
w tygodniu, w okresie zimowym - 1 raz w tygodniu, a czynności higieniczne - codziennie.
Mieszkańcy objęci byli świadczeniami lekarskimi w ramach NFZ w Niepublicznym Zakładzie
Opieki Zdrowotnej „KARDIO-MED” przy ul. Sportowej w Markach (1 raz w miesiącu lub
na wezwanie), a także przez lekarza, z którym placówka miała podpisana umowę (1 raz w miesiącu
lub na wezwanie). W przypadku 2 mieszkańców wizyty lekarskie zapewniały rodziny. Konsultacje
lekarzy specjalistów odbywały się w ramach NFZ lub prywatnej praktyki lekarskiej, których koszt
pokrywały rodziny.
Placówka zatrudniała na umowę zlecenie 2 rehabilitantów. Rehabilitacja mieszkańców polegała
na realizacji zleceń lekarskich oraz fizycznym usprawnianiu. Na dzień kontroli z rehabilitacji
korzystało 7 mieszkańców.
Leki oraz dokumentacja zawierająca zlecenia lekarskie przechowywane były w pokoju
pielęgniarskim. Leki mieszkańców znajdowały się w szafkach w indywidualnych koszykach.
Rozdzielane były przez pielęgniarki, które odpowiadały za podawanie leków mieszkańcom.
W dokumentacji zawierającej zlecenia lekarskie brakowało pieczątek oraz podpisów lekarza.
W placówce nie prowadzono ewidencji przypadków korzystania ze świadczeń zdrowotnych
na jej terenie.
W dokumentacji znajdującej się w gabinecie kierownika placówki znajdowały się: umowy
o świadczeniu usług, informacje dotyczące stanu zdrowia mieszkańców, dane kontaktowe
najbliższej rodziny lub innych osób wskazanych przez osobę przebywającą w placówce,
oświadczenia rodzin i mieszkańców na temat udzielania przepustek, oświadczenia rodzin dotyczące
wypożyczenia dowodu osobistego mieszkańca.
3
W dokumentacji znajdowały się także dowody osobiste części mieszkańców. Brak było oświadczeń
mieszkańców, w których wyrażaliby zgodę na przechowywanie w tym miejscu dokumentu
tożsamości. Zgodnie z art. 79 pkt 2 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 167 poz. 1131, z późn. zm.), kto zatrzymuje bez podstawy prawnej cudzy
dowód osobisty, popełnia wykroczenie. Zgodnie jednak z wykładnią dokonaną przez Sąd
Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 9 grudnia 2010 r. o sygnaturze II AKa 397/10
„znamiona wykroczenia (…) polegającego na zatrzymaniu cudzego dowodu osobistego nie są
wypełnione, jeżeli wejście w posiadanie dowodu nastąpiło za akceptacją i przyzwoleniem osoby
uprawnionej.
Na dzień kontroli w placówce zatrudnione były: 4 opiekunki, 3 pielęgniarki, 2 kucharki i 2 osoby
sprzątające. Personel pracował w systemie 12-godzinnym. W ciągu dnia opiekę mieszkańcom
zapewniała 1 pielęgniarka i 2 opiekunki, a dodatkowym pracownikiem była 1 osoba sprzątająca.
W nocy dyżur pełniła 1 opiekunka, a w razie potrzeby dodatkowo także 1 pielęgniarka
(np. w przypadku, gdy w nocy istniałaby potrzeba zmiany opatrunku czy wykonania innego
zlecenia lekarskiego).
W toku czynności kontrolnych uzyskano informację, że w placówce określone zostały godziny
odwiedzin, tj. 10.00 - 13.30 i 15.00 - 18.30. Kierownik poinformował, że było to spowodowane
chęcią zapewnienia mieszkańcom komfortu oraz przestrzegania ustalonego rytmu dnia.
W wyjątkowych sytuacjach była możliwość odwiedzin w innych godzinach.
Placówka umożliwiała realizację potrzeb religijnych. Wizyty duszpasterskie księży odbywały się
2 razy w roku - w okresie Świąt Wielkanocnych i Bożego Narodzenia, a także na indywidualne
życzenie mieszkańca.
Podczas kontroli ustalono, że personel placówki starał się aktywizować mieszkańców poprzez
chodzenie na spacery, czytanie książek, wspólne przygotowywanie dekoracji, robienie wyklejanek.
Mieszkańcy, z którymi przeprowadzono rozmowy w czasie czynności kontrolnych pozytywnie
wypowiadali się o personelu, warunkach pobytu oraz jakości usług świadczonych przez placówkę.
Reasumując, w trakcie kontroli ustalono, że placówka aktualnie nie spełnia standardu wynikającego
z art. 68a ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.). W placówce
zwiększona została liczba miejsc. Zgodnie z wnioskiem, będącym podstawą wydania zezwolenia
placówka powinna dysponować 27 miejscami dla mieszkańców. Podczas kontroli przeprowadzonej
w dniu 20 listopada 2015 r. stwierdzono, że placówka zorganizowana była na 31 miejsc.
4
Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli zwracam się
do Pani o realizację następujących zaleceń pokontrolnych:
1. Niezwłocznie przywrócić liczbę miejsc w placówce zgodną z podaną we wniosku,
na podstawie którego wydane było zezwolenie lub wystąpić do Wojewody Mazowieckiego
z wnioskiem o zwiększenie liczby miejsc w placówce, przy zachowaniu obowiązującego
standardu.
2. Zagwarantować w placówce standard określony w art. 68a ustawy o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.), tj.:
a) prowadzić ewidencję przypadków korzystania ze świadczeń zdrowotnych na terenie
placówki ze wskazaniem daty i zakresu tych świadczeń oraz danych świadczeniodawcy
udzielającego świadczeń zdrowotnych,
b) prowadzić dokumentację medyczną w sposób kompletny poprzez uzupełnianie pieczątek
oraz podpisów lekarza na zleceniach lekarskich,
c) umieścić na budynku, w którym prowadzona jest placówka, tablicę informacyjną
zawierającą
informację
o
rodzaju
posiadanego
zezwolenia
oraz
numer
wpisu
do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym,
przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.
3.
Wprowadzić i stosować oświadczenia o wyrażeniu przez mieszkańca lub jego opiekuna
prawnego zgody na przechowywanie jego dowodu osobistego w depozycie placówki lub
u konkretnej wskazanej osoby.
Jednocześnie informuję, że Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego
w Warszawie wystąpił do Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Mazowieckiego w Warszawie z prośbą o wyrażenie stanowiska czy w myśl
przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 196,
z późn. zm.), używanie w nazwie Pani placówki określenia „pensjonat” jest dopuszczalne.
Z pisma powyższego Departamentu z dnia 22 grudnia 2015 r. (znak KP-TP-III.8221.45.2015.JM)
wynika, że zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych, nazwy rodzajów i oznaczenia
kategorii obiektów hotelarskich podlegają ochronie prawnej. Nazwa „pensjonat” wskazana
w art. 36 pkt 3 ww. ustawy może być więc stosowana wyłącznie do obiektu hotelarskiego,
w odniesieniu do którego marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce położenia
nieruchomości, wyda na mocy art. 38 ust. 1 ww. ustawy decyzję o zaszeregowaniu obiektu
do odpowiedniego rodzaju i kategorii obiektów hotelarskich.
5
Zgodnie z aktualnym stanem nie otrzymała Pani powyższej decyzji, ani nie ubiega się o nią,
w związku z czym nie ma prawa do stosowania w nazwie działalności określenia „pensjonat”
i niezwłocznie powinna Pani zaprzestać jego używania.
Informuję, że zgodnie z art. 130 ustawy o pomocy społecznej, kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych
podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6 000 zł.
Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163,
z późn. zm.), kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń
pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego za pośrednictwem
Wydziału Polityki Społecznej. Adres do korespondencji: Mazowiecki Urząd Wojewódzki Wydział
Polityki Społecznej, Plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa.
W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni
powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu
Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany
wynikające z powyższego faktu.
z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO
Wiesława Kacperek-Biegańska
Dyrektor
Wydziału Polityki Społecznej
6