Szkolny Program Profilaktyki
Transkrypt
Szkolny Program Profilaktyki
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ PRZEDSZKOLE SZKOŁA PODSTAWOWA I GIMNAZJUM W DĄBRÓWKACH na rok szkolny 2015/2016 „Uncja profilaktyki jest więcej warta niż funt leczenia” /McDoughall/ WSTĘP Podstawowym założeniem Programu Profilaktyki jest wspomaganie uczniów w rozwoju, wspieranie w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi ich prawidłowemu rozwojowi, a także likwidowanie czynników niekorzystnych dla ich zdrowia i życia. Głównym celem działań profilaktycznych jest więc szeroko pojęta ochrona ucznia przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Ma on na celu tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, ułatwiać dzieciom dokonywanie wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, uświadamiać dzieciom zagrożenia, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze oraz ograniczyć liczbę niebezpiecznych zdarzeń z udziałem dzieci. Przygotować dzieci do tego, by potrafiły współżyć z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo w sytuacjach. takich, że będą mogły się nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami a w okresie dorastania i dorosłości, lepiej radzić sobie z problemami i kryzysami. Promować i kształtować zdrowy styl życia. Jest to szczególnie istotne dla młodzieży w wieku gimnazjalnym, w okresie dorastania, kiedy to pod wpływem intensywnych zmian zachodzących w osobowości młodego człowieka istnieje zwiększone zagrożenie podejmowania zachowań ryzykownych. Zaplanowane i systematyczne działania profilaktyczne dostosowane do wieku uczniów stanowią niezwykle istotny element w procesie wychowania, a realizacja założonych celów wspomaga podstawowe priorytety funkcjonowania Zespołu. PODSTAWY PRAWNE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art.72. Konwencja o Prawach Dziecka - art.3, art.19, art.33. Ustawa z dnia 7 X 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 roku Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie MENiS z dnia 26 II 2002 roku dotyczące kształcenia w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458). Rozporządzenie MENiS z dnia 19 VII 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, a zwłaszcza zasad świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, a wartości rodziny (Dz. U. Nr 121 z dnia 31 VII 2002 roku, poz. 1037. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 199 4 r. (Dz.U. z 1994 Nr 62, poz. 265). Ustawa o wychowaniu w trzeźwości (Dz. U. Nr 147 z 2002 r., poz. 1231 Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii(Dz. U. Nr 75 poz. 468), nowelizacja z 27 listopada2000r-Dz.U. Nr 103, poz. 1097). Ustawa z dnia 09.11.1995 o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 26.10.1995 o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi I.ADRESACI PROGRAMU Adresatami Programu Profilaktycznego jest Zespół Szkół: Przedszkole, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Dąbrówkach.. Program kierowany jest do: uczniów, rodziców oraz nauczycieli. II.TERMIN REALIZACJI PROGRAMU Program będzie realizowany w roku szkolnym 2015/2016. III. CEL GŁÓWNY Planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na ucznia, jego środowisko w celu przygotowania uczniów do bezpiecznego stylu życia, zminimalizowania negatywnych wpływów środowiska oraz niepokojących zachowań jak agresja, przemoc, niska motywacja do nauki itp. IV. CELE SZCZEGÓŁOWE Eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy. Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm zachowań dotyczących kultury osobistej. Uczenie rozwiązywania konfliktów w sposób konstruktywny, zapobieganie powstawaniu zachowań agresywnych, dążenie do panowania nad własnymi emocjami. Kształtowanie u uczniów umiejętności właściwego zachowania się w różnych sytuacjach życiowych. Dbałość uczniów o własne zdrowie i sprawność fizyczną, umiejętne planowanie i wykorzystywanie czasu wolnego. Wykształcenie właściwej postawy wobec problemów uzależnień. Pomoc uczniom mającym trudności w nauce, sprawiającym problemy wychowawcze. Motywowanie uczniów do nauki. V.DIAGNOZA ZAGROŻEŃ Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki wymaga określenia obszarów problemowych i dostosowania do nich konkretnych, zaplanowanych działań. Zespół Szkół Przedszkole, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Dąbrówkach jest niewielką szkołą, co w połączeniu z przyjaznym i bezpiecznym otoczeniem sprawia, iż stwarzamy naszym uczniom duże poczucie bezpieczeństwa Wszyscy uczniowie naszej szkoły mieszkają na wsi, a zatem dostęp do korzystania z różnych propozycji ośrodków kulturalnych mają utrudniony. Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego zauważa się, iż występują następujące problemy: - przemoc i agresja (drobne bójki, zaczepki, zastraszanie) brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne wagary brak dyscypliny i niska kultura języka w szkole Przedstawiona powyżej ocena stanu wyjściowego w zakresie zagrożeń i problemów wychowawczych pozwoliła na sformułowanie głównych celów Szkolnego Programu Profilaktyki, a następnie wyznaczenie zadań i sposobów ich realizacji, służących osiągnięciu założonych celów. VI. FORMY REALIZACJI rozmowy z uczniami i ich rodzicami, gry i zabawy integracyjne, odpowiedni dobór tematyki godzin z wychowawcą z zakresu poprawnej komunikacji w relacjach uczeń -uczeń, uczeń – nauczyciel, uczeń – rodzic, szybkie reagowanie na przejawy agresji i przemocy, spotkania z rodzicami, obserwacja zachowań uczniów w czasie przerw międzylekcyjnych i zajęć szkolnych, filmy profilaktyczne. VII. PLANOWANE EFEKTY utrzymanie wizerunku przedszkola i szkoły przyjaznej i bezpiecznej poprawa frekwencji wśród uczniów, zminimalizowanie zjawiska agresji w szkole (w tym agresji słownej i wulgaryzmów), zwiększenie poziomu wiedzy, zbudowanie przyjaznych relacji pomiędzy uczniami i ich rówieśnikami oraz uczniami a osobami dorosłymi, wykreowanie postaw społecznie pożądanych nastawionych na współdziałanie i drugiego człowieka, ograniczenie zjawiska palenia papierosów i eksperymentowania z innymi środkami zmieniającymi świadomość, wyposażenie uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych i podejmowania odpowiedzialnych decyzji VIII. SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Model informacyjny (wszyscy) Zadania I Profilaktyka dydaktyczno-wychowawcza II. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami III. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od uzależnień środowiska wychowawczego szkoły. IV. Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa w szkole. Formy realizacji Informowanie o organizowanych punktach konsultacyjnych z pedagogiem. Współpraca z rodzicem w kierowanie uczniów na badania do PPP. Zapewnienie pomocy w nauce (zajęcia wyrównawcze, rewalidacyjne, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne). Stworzenie uczniom możliwości uczestniczenia w kołach zainteresowań. Informowanie rodziców o rodzajach i formach pomocy proponowanych przez instytucje wspierające szkołę. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna na terenie szkoły Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, WSO, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, Procedurami postępowania w sytuacjach zagrożenia, Regulaminem Szkolnym, Regulaminem wycieczki, szatni, stołówki, regulaminami pracowni komputerowej, sali gimnastycznej i innymi obowiązującymi w Zespole. Dyżury nauczycieli na korytarzach, w szatni, przed szkołą. Kontrola zachowań uczniów w toaletach. Ankietowanie środowiska szkolnego na temat bezpieczeństwa w szkole. Organizowanie spotkań z funkcjonariuszem do spraw nieletnich i ruchu drogowego. Informowanie o sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu uczniów. Warsztaty „Jak radzić sobie z przemocą i agresją” Zapoznanie uczniów z punktami statutu dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających i opuszczania szkoły podczas zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. Szkolenia na kartę rowerową, współpraca z Policją Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole i poza nią. Przygotowanie apelu „Ferie zimowe – bezpieczne i zdrowe”, „Bezpieczne wakacje”. Pogadanki nt. bezpieczna droga do szkoły/domu. Zadania PRZEDSZKOLE I. Promocja zdrowia, zdrowego żywienia i zdrowych nawyków, 1. Zdrowy styl odżywiania. 2. Estetyka i higiena przygotowywania i spożywania posiłków. 3. Higiena osobista. 4. Higiena otoczenia. Oczekiwane efekty: Dziecko: - rozróżnia prawidłowe odżywianie od nieprawidłowego, - zna produkty, które maja duże wartości odżywcze, - rozumie strukturę żywienia wynikającą z piramidy zdrowia, - wie, że podczas przygotowywania posiłków należy zachować szczególną czystość, - potrafi nakryć do stołu, - umie kulturalnie zachować się przy stole, - dba o czystość swojego ciała, włosy, paznokcie, ubiór, zdrowe zęby i narządy zmysłów, - zna i używa przybory toaletowe, - rozumie przyczyny chorób zakaźnych, - wie, jak ubrać się do warunków atmosferycznych, - wie, dlaczego należy przebywać na świeżym powietrzu, - zachowuje ład i porządek w swoim otoczeniu. II. Bezpieczeństwo dzieci w przedszkolu, w domu i na drodze. Bezpieczeństwo podczas zabaw. Bezpieczna droga do przedszkola. Udzielanie pierwszej pomocy. Zachowanie ostrożności wobec zwierząt, przedmiotów, roślin, lekarstw i środków chemicznych. 5. Kontakty z nieznajomymi. 6. Profilaktyka przeciwpożarowa 1. 2. 3. 4. Oczekiwane efekty: Dziecko: - zna zasady współżycia w zespole, - korzysta z zabawek, przyborów i sprzętu zgodnie z ustalonymi regułami, - samodzielnie ocenia własne zachowania i innych pod względem bezpieczeństwa, - zna podstawowe zasady ruchu drogowego, zna niektóre znaki drogowe, - wie, do kogo zwrócić się w sytuacjach zagrożenia, - zna numery alarmowe, - potrafi przybrać obronną postawę przed atakiem psa, nie drażni zwierząt, - nie bawi się lekarstwami i środkami chemicznymi, - nie zrywa nieznanych owoców i grzybów, - wie, jak należy zachować się w kontaktach z nieznajomymi, potrafi odmówić, - wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia pożarem. III. Nałogi i ich skutki 1. 2. 3. 4. Alkohol. Nikotyna. Narkotyki. Komputer i telewizja. Oczekiwane efekty: Dziecko: - wie jakie uboczne skutki ma alkohol, papierosy i narkotyki - rozumie zakaz spożywania tych używek, - jest asertywne, - zna zagrożenia wynikające z korzystania z telewizji i internetu. IV. Aktywność ruchowa z profilaktyka wad postawy. 1. Gry i zabawy sprawnościowe. 2. Rekreacja i wypoczynek. Oczekiwane efekty: Dziecko: - rozumie znaczenie uprawiania sportu dla zdrowia, - potrafi nazwać części swojego ciała, - umie utrzymywać prawidłowa postawę ciała, - rozumie niekorzystny wpływ nadmiernego korzystania z telewizora i komputera, - aktywnie wypoczywa. V. Akceptacja innych. 1. Nawiązywanie więzi. 2. Tolerancja osób niepełnosprawnych. 3. Radzenie sobie z emocjami. Oczekiwane efekty: Dziecko: - potrafi okazywać uczucia przyjaźni, sympatii , empatii, - umie jasno sformułować opinie, prośbę; oraz porozumiewać się bez słów, - pomaga innym kolegom i koleżankom w ich problemach, - pokonuje uprzedzenia wobec osób chorych i niepełnosprawnych, - jest gotowe nieść pomoc osobom słabszym, niepełnosprawnym i potrzebującym, - zna, rozumie, wyraża emocje i potrafi o nich opowiedzieć, - wie, jak można radzić sobie w trudnych sytuacjach, - potrafi opanować w niektórych sytuacjach negatywne emocje. VI. Środowisko wokół nas 1. Zanieczyszczenia wody, gleby, powietrza. 2. Działania proekologiczne. Oczekiwane efekty: Dziecko: - wie jak chronić środowisko przed zanieczyszczeniem - jest wrażliwe na przejawy niszczenia przyrody najbliższej okolicy, - zna skutki skażenia wody, gleby i powietrza, - bierze udział w akcjach proekologicznych, - potrafi segregować odpady. Metody realizacji programu : - podające: opowiadanie, pogadanka, opis, objaśnienie, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem, - problemowe: gry dydaktyczne, doświadczenia, - aktywizujące: drama, burza mózgów, pedagogika zabawy, - praktyczne: pokaz, ćwiczenia, trening, prace plastyczne, wystawki, gry i zabawy ruchowe, zabawy relaksacyjne, konkursy, spotkania, degustacje. Formy realizacji programu: - praca indywidualna, - zabawy oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, - czynności samoobsługowe, - prace użyteczne, - spacery, wycieczki, - zajęcia zorganizowane, - uroczystości przedszkolne, - konkursy, turnieje. Ewaluacja programu: Oceny efektów realizacji „Programu profilaktycznego”, obok bieżącego monitorowania, dokonuje się na półrocznej i końcowej radzie pedagogicznej. Podstawę dla formułowania oceny realizacji programu będą stanowiły: wnioski z obserwacji zachowań dzieci, rozmowy z rodzicami, rozmowy z nauczycielami, analiza dokumentów - dziennik, plany miesięczne, wytwory dzieci, osiągnięcia w konkursach, analiza ankiet. SZKOŁA PODSTAWOWA I-III CELE ZADANIA, FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Rozwijanie samoświadomości, samopoznanie Ja i inni. Integracja zespołów klasowych, rozpoznawanie i nazywanie emocji /złość, agresja jak sobie z nią skutecznie radzić/, Wzmacnianie poczucia własnej wartości, wyrabianie tolerancji w stosunku do innych, Wpajanie prawidłowych nawyków (odżywianie, stosowne ubieranie, ruch na świeżym powietrzu Wychowawcy, pedagog, nauczyciel religii Zapewnienie bezpieczeostwa fizycznego i psychicznego Zapoznanie z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa, uświadomienie i różnicowanie sytuacji bezpiecznych i niebezpiecznych Zajęcia świetlicoweopiekuńcze i wychowawcze, konkursy, wycieczki Rozwiązujemy trudne sytuacje w klasie, pogadanki. Wychowawcy, spotkanie z policjantem, nauczyciel świetlicy Pogadanki nt. szkodliwości dymu nikotynowego, dostosowanie wielkości krzeseł i stolików do wysokości uczniów, przybliżenie uczniom i rodzicom zagadnień dotyczących wad postawy Wychowawcy, higienistka szkolna Umiejętnośd radzenia sobie ze złością, agresją i przemocą oraz w sytuacjach trudnych Promowanie zdrowego stylu życia Wychowawcy, pedagog SZKOŁA PODSTAWOWA IV-VI I GIMNAZJUM I-III CELE ZADANIA,FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Szerzenie wśród uczniów znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go. Zapoznanie uczniów z dokumentami regulującymi pracę szkoły m.in. ze Statutem Szkoły (z akcentem na prawa i obowiązki ucznia), zasadami oceniania, z procedurami Wychowawcy, pedagog, dyrektor obowiązującymi na terenie szkoły(usprawiedliwiania, postępowania w sytuacjach kryzysowych, złamania zakazu palenia papierosów). Spotkania kl. I z policją nt. Odpowiedzialności karnej nieletniego. Godziny wychowawcze dotyczące obowiązków ucznia, odpowiedzialności za ich lekceważenie. W razie zaistnienia sytuacji problemowej na terenie szkoły ,konsekwentne postępowanie zgodne z Procedurami zachowania się w sytuacjach kryzysowych Konsekwentne stosowanie kar i nagród zgodnie z regulaminem szkoły. Apele wychowawcze, poruszające bieżące sprawy wychowawcze szkoły. Troska o realizację obowiązku szkolnego – przeciwdziałanie wagarom oraz dbanie o dyscyplinę Systematyczne sprawdzanie obecności na każdej lekcji. Zgodne z procedurami rozliczanie opuszczonych godzin lekcyjnych. Prowadzenie ciekawych lekcji metodami aktywizującymi. Punktualne zaczynanie i kończenie lekcji. Spotkania informacyjne z rodzicami. Wspieranie uczniów z trudnościami w nauce (zajęcia wyrównawcze, zajęcia specjalistyczne, konsultacje). Współpraca z Komendą Policji, Sądem Rodzinnym Pomoc uczniom mającym trudności w nauce oraz sprawiającym problemy Prace nauczycieli w Zespołach ds. Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej, powoływanych dla uczniów wymagających wsparcia i pomocy ze względu na przejawiane trudności w nauce lub trudności wychowawcze. wychowawcze. Wszyscy nauczyciele Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny, dyrekcja. Opracowywanie Programów EdukacyjnoTerapeutycznych, . Pomoc korekcyjno – kompensacyjna dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce (dysleksja, dysgrafia, dysortografia). Zajęcia rewalidacyjne wspierające rozwój dla uczniów niepełnosprawnych. Zajęcia wyrównawcze z poszczególnych przedmiotów. Indywidualne konsultacje z nauczycielami przedmiotów. Wspieranie rodziców w nawiązywaniu kontaktu z poradniami specjalistycznymi. Spotkania indywidualne z rodzicami. Spotkania indywidualne z uczniami. Prace w ramach Komisji ds. Wychowania i Profilaktyki. Współpraca z policją, kuratorami, Sądem Rodzinnym. Współpraca z Poradnią PsychologicznoPedagogiczną Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji, mobbingowi itp. Apele wychowawcze. Gry i zabawy psychologiczne podczas warsztatów Lekcje wychowawcze na temat rozwiązywania konfliktów i mediacji, budowania poczucia własnej wartości, asertywności, komunikacji interpersonalnej. Wycieczki klasowe, ogniska. Systematyczne dyżury nauczycieli podczas przerw lekcyjnych. Konsekwentne reagowanie na wszelkie przejawy agresji w szkole. Indywidualne rozmowy z uczniami na temat zachowań agresywnych, - bieżąca analiza zeszytów uwag, dzienników z zachowania mająca na celu wyłonienie uczniów stosujących przemoc, agresję, - rozmowy z rodzicami uczniów agresywnych, współpraca z rodzicami tych uczniów w celu wyeliminowania niewłaściwych zachowań, Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny, dyrekcja. Propagowanie zdrowego stylu życia. Promowanie aktywności sportowej– zapewnienie uczniom aktywnego udziału w różnorodnego typu zawodach sportowych na rożnych szczeblach. prelekcje na temat szkodliwości długotrwałego siedzenia przed komputerem i telewizorem, higiena pracy umysłowej. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania narkotyków i dopalaczy. Współpraca z rodzicami Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, Programem Wychowawczym i Programem Profilaktycznym. Wymiana informacji na temat postępów w nauce i zachowania uczniów - stały kontakt z wychowawcą (telef. lub osobisty). Współpraca z pedagogiem szkolnym. Udział w wywiadówkach, konsultacjach. Wspólne organizowanie imprez szkolnych. Pedagogizacja rodziców. Zaangażowanie rodziców w poszukiwaniu konstruktywnych rozwiązań i środków zaradczych wobec problemów zaistniałych na terenie szkoły. Zachęcanie rodziców do pomocy dziecku w utrwalaniu przerabianego materiału w domu, w odrabianiu zadań domowych oraz systematycznej i bieżącej kontroli osiągnięć. Przekonanie rodziców do pozytywnego motywowania dziecka do nauki szkolnej. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. Nauczyciel wychowania fizycznego, informatyki, wychowawcy, pedagog Wychowawcy klas, pedagog szkolny, rodzice uczniów. Warsztaty zawodoznawcze. Wychowawca, pedagog „Kim będę”, - udział w akcjach: Dzień Otwartej Szkoły, wyjazd z uczniami klas trzecich na „Targi edukacyjne”, Udostępnianie aktualnych informacji o szkolnictwie ponadgimnazjalnym (gazetki informacyjne, informatory, strony WWW szkół ponadgimnazjalnych), IX.EWALUACJA Pod koniec roku szkolnego przeprowadzona będzie ewaluacja programu za pomocą ankiety, analizy zeszytów uwag, rozmów z wychowawcami. Osobami ankietowanymi będą rodzice oraz uczniowie naszej szkoły. Uzyskane wyniki posłużą do analizy przeprowadzonych działań, ich skuteczności oraz potrzeby wprowadzenia ewentualnych zmian. Ewaluacja będzie podstawą do tworzenia planu działań profilaktycznych na kolejny rok szkolny. Instytucje wspomagające szkołę w podejmowanych działaniach profilaktycznych: Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna Poradnia Zdrowia Psychicznego Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Poradnia Uzależnieo Poradnie specjalistyczne Powiatowa Komenda Policji Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna Powiatowe Centrum Medyczne Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Gminna Komisja ds. Profilaktyki Alkoholowej Paostwowa Powiatowa Straż Pożarna. Program opracowała pedagog szkolny Danuta Świątoniowska