NOLANOWATE (Nolanaceae) OBRAZKOWATE (Araceae)

NOLANOWATE (Nolanaceae)
WYSTĘPOWANIE: zachodnia część Ameryki
Południowej (północne Chile, południowe Peru).
Rodzina obejmuje tylko 2 rodzaje: Nolana z blisko 60
gatunkami oraz Dolia z 6 gatunkami.
MORFOLOGIA: rośliny zielne lub krzewinki
(typowe albo płożące). Liście pojedyncze, najczęściej mięsiste, bez przylistków; ustawione skrętolegle (albo u szczytu naprzeciwlegle), czasami
w parach; siedzące lub ogonkowe.
KWIATY: obupłciowe, promieniste, stoją pojedynczo w kątach liści. Kielich 5-dzielny, korona 5i zrosłołatowa, dzwonkowata względnie lejkowata.
Pręcików 5 (3 długie, 2 krótkie), wyrastających
blisko nasady łat korony. Krążek miodnikowy wykształcony. Słupek 1 z 1 szyjką o 2- lub więcej- łatowym znamieniu, górny. Zalążnia 5-komorowa albo
przez wrastanie poprzecznych przegród, komór 2-3
razy więcej.
OWOCE: drobne 1-7-nasienne orzeszkowate
owocki odpowiadające poszczególnym owoco-
OBRAZKOWATE (Araceae)
WYSTĘPOWANIE: rosną głównie w strefie
tropikalnej i subtropikalnej. Obejmują około 110
rodzajów i ponad 2500 gatunków. Najliczniejsze
rodzaje to Anthurium – ok. 700 gat. i Philodendron –
ok. 350 gat. W Polsce 3 gatunki: tatarak zwyczajny
(Acorus calamus), czermień błotna (Calla palustris),
obrazki plamiste (Arum maculatum).
MORFOLOGIA: są to zwykle byliny kłączowe
lub bulwiaste, rzadziej epifity, a wyjątkowo rośliny
wodne – Pistia. Charakteryzują się mykoryzą, obecnością korzeni powietrznych oraz wodnistego lub
mlecznego soku; zwykle zawierają trujące alkaloidy.
KWIATY: liczne i drobne zebrane są w kolbowaty
kwiatostan, często otoczony pochwą, która barwą,
odorem i wysoką temperaturą wewnątrz zwabia
owady zapylające. U niektórych gatunków pochwa
wraz z kolbą tworzą czasową pułapkę dla owadów.
OWOCE: najczęściej jagody jednonasienne, czasem tworzy się owoc złożony, jak np. u monstery.
listkom, zazwyczaj z kamienną środkową warstwą
owocni (mezokarpium). Nasiona z obfitą tkanką
odżywczą.
UŻYTKOWANIE: Nolana paradoxa hodowana
jest jako roślina ogrodowa.
JK
Większość obrazkowatych
ma kwiaty
rozdzielnopłciowe
i całkowicie pozbawione okwiatu; kw.
męskie składają się
tylko z pręcików,
a kw.żeńskie ze
słupka!
UŻYTKOWANIE: wiele ma duże znaczenie dla
ludności miejscowej (Alocasia macrorhiza,
Colocasia antiquorum, Xanthosoma sagittifolium),
zjadane są gotowane bulwy, kłącza, ogonki i liście.
JK
– 43 –