Przeczytaj - Roedl.com

echo
Rzeczpospolita wydanie 08 czerwca 2006
JAK KORZYSTAĆ Z UMÓW O UNIKANIU PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA
Kiedy budowa za granicą staje się zakładem
Wielu przedsiębiorców z Polski realizuje bezpośrednio kontrakty budowlane (lub montażowe) poza granicami naszego kraju, bez zakładania
tam oddziału lub spółki. Jak jest opodatkowana taka działalność?
Wszystko zależy od tego, czy działalność budowlana polskich przedsiębiorców prowadzi do powstania zakładu za granicą. Jeżeli w
państwie, w którym prowadzona jest budowa, powstanie zakład, to temu państwu przysługuje prawo opodatkowania zysków (i majątku)
przypisanych zakładowi. W państwie rezydencji natomiast znajduje zastosowanie jedna z metod unikania podwójnego opodatkowania metoda wyłączenia lub metoda zaliczenia. O tym, co decyduje o powstaniu zakładu, pisaliśmy w DF z 20 i 27 kwietnia br.
Ważne, ile czasu trwa budowa
Jednak ze względu na specyfikę działalności budowlanej, cechującą się tymczasowością placówki istniejącej za granicą, umowy o
unikaniu podwójnego opodatkowania wskazują pewien okres trwania budowy, którego upływ powoduje powstanie zakładu. Zgodnie z
art. 5 ust. 3 konwencji modelowej OECD (stanowiącej wzorzec dla umów zawieranych przez Polskę) plac budowy, prace budowlane
lub instalacyjne stanowią zakład tylko wtedy, jeżeli trwają dłużej niż 12 miesięcy. W poszczególnych umowach bilateralnych
zawieranych przez Polskę okres ten może być określony odmiennie (6 lub 18 miesięcy).
Do okresu danej budowy nie można wliczać okresów robót budowlanych prowadzonych na oddzielnych budowach, niestanowiących
"całości w sensie ekonomicznym i geograficznym" (zob. odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów z 8 sierpnia 2002 r.
na interpretację poselską nr 1738, SPS-02021738/02).
PRZYKŁAD
Jedna z budów polskiego przedsiębiorcy prowadzonych w Czechach została uznana za zakład, ponieważ trwa efektywnie dłużej niż
rok. Nie oznacza to, że inne place budowy tej firmy w Czechach automatycznie stają się zakładami. Za zakład w rozumieniu umowy z
Czechami nie uznaje się budów trwających faktycznie krócej niż 12 miesięcy, nieprzedstawiających przedsięwzięcia integralnego pod
względem gospodarczym i geograficznym z inną budową będącą zakładem. Oceniając, czy mamy do czynienia z jednym zakładem,
można posiłkować się takimi kryteriami, jak: oddalenie placów budów, wielość zleceniodawców, techniczne i organizacyjne powiązania
pomiędzy placami budów.
Jak liczymy
Plac budowy istnieje od dnia, w którym przedsiębiorca rozpoczyna działalność, co obejmuje wszelkie prace przygotowawcze wykonane
w państwie, w którym ma być wzniesiona budowla, a więc np. założenie biura planowania prac budowlanych (zob. komentarz do
konwencji modelowej OECD, art. 5 nr 19). Zakończenie prowadzenia budowy następuje wtedy, gdy roboty budowlane zostaną
całkowicie wykonane. Sezonowe lub techniczne przerwy w prowadzeniu robót budowlanych nie powodują przerwania bądź
zawieszenia biegu okresu prowadzenia budowy. Do okresu budowy nie należy wliczać okresu zastrzeżonego do zgłoszenia
późniejszych roszczeń z tytułu rękojmi lub okresu wykonywania napraw gwarancyjnych (tak też Ministerstwo Finansów w piśmie z 25
lutego 1997 r., PO4/BA-722846/96).
PRZYKŁAD
Spółka realizuje budowę we Francji w systemie generalnego wykonawstwa, usługi projektowe są jednak wykonywane w Polsce. Prac
przygotowawczych w postaci tych usług projektowych nie wliczamy do czasu prowadzenia budowy. Za początek okresu prowadzenia
budowy należy uznać faktyczne rozpoczęcie prac służących tej budowie, tj. moment podjęcia prac przygotowawczych na terenie
budowy, np. zagospodarowania terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów (czyli moment przysłowiowego wbicia
pierwszej łopaty w ziemię). Czynności prawne, takie jak podpisanie kontraktu budowlanego, nie stanowią o rozpoczęciu budowy. Za
moment zakończenia budowy przyjmuje się zasadniczo dzień podpisania ostatecznego protokołu odbioru robót budowlanych przez
inwestora. Jedynie w sytuacji gdy podpisanie protokołu odbioru robót przesunęłoby się w czasie ze względów niewynikających z
przebiegu robót (np. podatkowych), miarodajny może być moment faktycznego zakończenia robót. Nie decyduje data zakończenia
prac określona w kontrakcie budowlanym.
PRZYKŁAD
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest specjalista ds. marketingu w Rödl & Partner ul. Górki 7, 60-204 Poznań, tel. +48(61) 86 44 900
Spółka usuwa wady i usterki w ramach napraw gwarancyjnych. Naprawy gwarancyjne nie są prowadzeniem budowy i nie należy
wliczać czasu ich wykonywania (ani tym bardziej samego okresu gwarancyjnego) do okresu danej budowy.
Ograniczony obowiązek podatkowy
Upływ okresu określonego w danej umowie bilateralnej prowadzi do powstania zakładu i powoduje dla polskiego przedsiębiorcy
powstanie obowiązku podatkowego w państwie prowadzenia budowy (montażu). Nawet jeśli dłuższy okres prac jest od razu
przewidziany w kontrakcie budowlanym, to prawo tego państwa do opodatkowania dochodów polskiego przedsiębiorcy powstanie
dopiero w dacie przekroczenia okresu przewidzianego w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Powstanie zakładu rodzi ograniczony obowiązek podatkowy, rozciągający się na dochody osiągnięte od dnia rozpoczęcia prowadzenia
robót budowlanych. Prawo wewnętrzne państwa położenia placu budowy może jednak przewidywać pewne obowiązki informacyjne lub
rejestracyjne czy też wcześniejszy pobór zaliczek. Na przykład w Niemczech przy wypłatach wynagrodzenia na rzecz polskich
przedsiębiorców budowlanych z tytułu robót budowlanych lub montażowych istnieje obowiązek poboru u źródła tzw. podatku
budowlanego ("Polska firma buduje w Niemczech", DF z 4 sierpnia 2005r.; o prowadzeniu prac budowlanych w Austrii pisaliśmy w DF
z 15 grudnia 2005 r.).
MARCIN JAMROŻY
Autor jest doradcą podatkowym, współpracownikiem Rödl & Partner
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest specjalista ds. marketingu w Rödl & Partner ul. Górki 7, 60-204 Poznań, tel. +48(61) 86 44 900