PAK 01 2012 spis tresci

POMIARY
AUTOMATYKA
KONTROLA
1-2012
S T Y C Z EŃ
VOL. 58
ISSN 0032-4140
INDEKS 36958
ORGAN POLSKIEGO STOWARZYSZENIA POLSPAR
ORGAN SEKCJI METROLOGII SIMP
MEASUREMENT AUTOMATION AND MONITORING
TYTUŁ CZĘŚCIOWO DOTOWANY PRZEZ
MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
SPIS TREŚCI / CONTENTS
ROK ZAŁOŻENIA: 1955
str.
ARTYKUŁY NAUKOWE - SCIENTIFIC PAPERS
Michał SYFERT, Anna JANKOWSKA, Zofia M. ŁABĘDA– GRUDZIAK,
Łukasz TABOR
Porównanie cząstkowych modeli parametrycznych w zadaniu detekcji
uszkodzeń sieci gazowej
Comparison of particular parametric models for faults detection in gas
pipeline
Orest SEREDYUK, Lydia VITVITSKIY, Anna VINNICHUK,
Zygmunt WARSZA
Budowa, analiza i ocena niepewności pomiarów zestawu kalibracyjnego do
sprawdzania gazomierzy u użytkownika
Design, theory and accuracy of the calibration device of domestic gas meters
“in situ”
3
9
Andrzej BRATEK, Mateusz TURKOWSKI
Analytical system of leak detection and localization for long range liquid
pipelines
System wykrywania i lokalizacji wycieków w rurociągach cieczy dalekiego
zasięgu
15
Jacek GOŁĘBIOWSKI, Roman GOZDUR, Andrzej MAJOCHA
Szybka korekcja statycznych charakterystyk termometrycznych termistorów
Fast static correction of thermometric NTC thermistor characteristics
19
SPIS TREŚCI / CONTENTS
str.
Damian ŚMIERZCHALSKI, Leszek RÓŻAŃSKI
Światło białe jako medium w pomiarze temperatury
Visible light in temperature measuring process
23
Ryszard RYBSKI, Janusz KACZMAREK, Mirosław KOZIOŁ
Dwufazowy cyfrowy generator napięć sinusoidalnych do zastosowań
w dokładnych pomiarach impedancji
Digital two-phase sinewave voltage generator for use in accurate impedance
measurements
27
Mariusz ŻYCIAK
Algorytmy sprawdzania liczników energii elektrycznej
Testing algorithms for electrical energy meters
30
Beata ZIĘBA, Igor KOROTYEYEV
Zastosowanie podwójnego szeregu Fouriera do analizy matrycoworeaktancyjnego przekształtnika częstotliwości prądu przemiennego
Application of the double Fourier series to analysis of AC matrix-reactance
frequency converters
33
Wojciech KAPŁONEK, Robert TOMKOWSKI, Michal ZELEŇÁK
Pomiary topografii czynnej powierzchni foliowych taśm mikrościernych
z wykorzystaniem konfokalnej laserowej mikroskopii skaningowej
Measurements of surface topography of microfinishing films with use of
confocal laser scanning microscopy
37
Miesięcznik POMIARY AUTOMATYKA KONTROLA wydawany jest przez Wydawnictwo PAK - Agenda SIMP
00-050 Warszawa, ul. Świętokrzyska 14A, tel./fax: (+48) 22 827 25 40
44-100 Gliwice, ul. Akademicka 10, tel./fax: (+48) 32 237 19 45, e-mail: [email protected], www.pak.info.pl
Miesięcznik POMIARY AUTOMATYKA KONTROLA jest zamieszczony w międzynarodowych bazach:
IEE INSPEC, ULRICHSWEB, INDEX COPERNICUS, GOOGLE SCHOLAR oraz w bazie polskich czasopism technicznych BAZTECH
Wersją pierwotną (referencyjną) jest wersja papierowa.
Miesięcznik PAK znajduje się na liście czasopism punktowanych przez MNiSzW z przypisaną liczbą 9 punktów
RADA PROGRAMOWA / PROGRAMME COMMITTEE:
Członkowie krajowi / Native Members:
prof. Tadeusz KACZOREK (Przewodniczący) - członek rzecz. PAN, prof. Stanisław Adamczak - członek KMiAN PAN, prof. Mikołaj Busłowicz - członek KAiR PAN,
prof. Jerzy Klamka - członek rzecz. PAN, prof. Józef Korbicz - członek koresp. PAN, prof. Zdzisław Kowalczuk – członek KAiR PAN, prof. Janusz Mindykowski - członek
KMiAN PAN, prof. Janusz Mroczka - członek koresp. PAN, prof. Antoni Nowakowski - członek KBiIB PAN, prof. Zbigniew Ranachowski, prof. Ryszard Tadeusiewicz - członek
koresp. PAN, prof. Leszek Trybus - członek KAiR PAN, prof. Bogusław Więcek, prof. Wiesław Winiecki - członek KMiAN PAN
Członkowie zagraniczni / Foreign Members:
prof. Leszek S. Czarnecki (USA), prof. Elena Diacu (Romania), prof. Mykhaylo Dorozhovets (Ukraine), prof. Andrzej Drygajlo (Switzerland), prof. Kostas Eleftheriadis
(Greece), prof. Gerald Gerlach (Germany), Doc. Miroslav Gutten (Slovakia), prof. Orest Ivakhiv (Ukraine), prof. Gilbert de Mey (Belgium), prof. Witold Pedrycz (Canada,
PAS member), prof. Stan Zak (USA), prof. Marek Zaremba (Canada), prof. Jacek Żurada (USA, PAS member)
KOLEGIUM REDAKCYJNE / EDITORIAL BOARD:
prof. Tadeusz SKUBIS (redaktor naczelny), mgr Agnieszka Skórkowska (sekretarz), dr inż. Artur Skórkowski (redaktor naukowy), dr inż. Paweł Fotowicz (redaktor statystyczny),
mgr Danuta Grabowska (redaktor językowy), doc. dr inż. Maria Bojarska (redaktor tekstów anglojęzycznych)
Redaktorzy tematyczni:
prof. Jan Maciej Kościelny (Automatyka), prof. Mirosław Świercz (Diagnostyka), prof. Andrzej Sikorski (Energoelektronika), prof. Khalid Saeed (Informatyka w pomiarach),
prof. Stefan Domek (Mechatronika), prof. Janusz Gajda (Metrologia), prof. Jerzy Pluciński (Pomiary optoelektroniczne), prof. Tadeusz Uhl (Pomiary w mechanice),
prof. Tadeusz Pałko (Pomiary w biologii i medycynie), prof. Ryszard Choraś (Przetwarzanie obrazu i dźwięku), prof. Krzysztof Kozłowski (Robotyka), prof. Zygmunt Strzyżakowski
(Systemy bezpieczeństwa), prof. Waldemar Minkina (Termometria)
Redakcja przyjmuje do publikacji tylko prace oryginalne, nie publikowane wcześniej w innych czasopismach.
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo redagowania i skracania tekstów oraz streszczeń.
Autorzy materiałów nadesłanych do publikacji są odpowiedzialni za przestrzeganie prawa autorskiego.
Zarówno treść pracy, jak i wykorzystane w niej ilustracje oraz tabele powinny stanowić dorobek własny Autora
lub muszą być opisane zgodnie z zasadami cytowania, z powołaniem się na źródło cytatu.
Redakcja ma prawo do korzystania z utworu, rozporządzania nim i udostępniania dowolną techniką, w tym też elektroniczną
oraz ma prawo do rozpowszechniania go dowolnymi kanałami dystrybucyjnymi.
Przedrukowywanie materiałów lub ich fragmentów wymaga pisemnej zgody redakcji.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść materiałów reklamowych.
Miesięcznik PAK można zaprenumerować indywidualnie w Wydawnictwie PAK (www.pak.info.pl) lub przez kolporterów zbiorowych:
Garmond Press tel.: (+48) 22 817 20 12, Kolporter S.A. tel.: (+48) 41 367 88 88, RUCH S.A. tel.: (+48) 22 586 13 30, Wydawnictwo SIGMA-NOT tel.: (+48) 22 840 30 86
Skład i łamanie: Redakcja Gliwice, 44-100 Gliwice, ul. Akademicka 10, p. 30b, tel./fax: (+48) 32 237 19 45, e-mail: [email protected]
Druk: Poligrafia D&N, 44-109 Gliwice, ul. Pszenna 2, tel.: (+48) 32 234 58 40, fax: (+48) 32 330 15 13, e-mail: [email protected]
nakład min. 500 egz.
2

SPIS TREŚCI / CONTENTS
str.
ARTYKUŁY NAUKOWE - SCIENTIFIC PAPERS
Alicja SIEWNICKA, Bartłomiej FAJDEK, Krzysztof JANISZOWSKI,
Katarzyna CHOŁOST
Diagnostyka stanu napełnienia sztucznej komory serca POLVAD
Diagnosis of the POLVAD artificial assist device filling state
Anna PŁAWIAK-MOWNA, Kamil MIELCAREK
Dostosowanie funkcjonalności systemu edukacji w zakresie kardioimplantów
do potrzeb osób z dysfunkcjami
Adaptation of functionality of education system in the field of electronic
cardiac implants for people with disabilities
Michał WYCHOWAŃSKI, Krzysztof NOWIŃSKI, Bartosz BORUCKI,
Andrzej WIT, Paweł ADAMCZYK, Jacek LASKOWSKI
Wybrane problemy metrologiczne oceny morfologicznej i funkcjonalnej stopy
w leczeniu palucha koślawego
Selected metrological problems of morphological and functional foot
assessment
Dorota OSZUTOWSKA, Grażyna WAKER-WÓJCIUK,
Przemysław MAZUREK
Fractal analysis limitations in digital analysis of Papanicolaou cytological
images
Ograniczenia w analizie fraktalnej dla obrazów rozmazów Papanicolaou
Artur BAL
Segmentacja obrazów obiektów w postaci skupisk na przykładzie obrazów
kometowych
Aggregate object image segmentation on example of comet assay images
Marek PISZCZEK, Katarzyna SYSKA, Radosław RYNIEC,
Janusz WAWER
Analizy czasowe i przestrzenne w rozproszonym systemie wizyjnym
Time and spatial analysis for a distributed vision system
Marek FIDALI, Anna BZYMEK, Wojciech JAMROZIK,
Artur CZUPRYŃSKI, Anna TIMOFIEJCZUK
Dobór elementów wizyjnego systemu monitorowania procesu spawania
Selection of components of a vision monitoring system for welding process
40
44
48
52
55
59
63
Tomasz RUDNICKI, Robert CZERWIŃSKI, Aleksander FRĘCHOWICZ
Silnik PMSM: analiza matematyczna, układy sterowania
PMSM motor: analysis, control drivers
71
Grzegorz ŁABIAK
Conception of partial specification of logic controller deterministic state
machine
Koncepcja niepełnej specyfikacji deterministycznej maszyny stanów
sterownika logicznego
76
Stanisław GARDECKI, Andrzej KASIŃSKI
Badanie i dobór elektrycznych jednostek napędowych wielowirnikowego
robota latającego
Testing and selection of electrical actuators for multi-rotor flying robot
80
Piotr NIKLAS
Realizacja urządzeń automatyki elektroenergetycznej na bazie układów
FPGA
Realization of automatic power system devices based on FPGA chip
84
Jan MOCHA, Dariusz KANIA
Metoda sprzętowej realizacji programu LD z wykorzystaniem układów
FPGA
A method of hardware implementation of LD programs in FPGA devices
88
Alexander BARKALOV, Larysa TITARENKO, Łukasz SMOLIŃSKI
Optimization of control unit based on construction of CPLD
Optymalizacja jednostki kontrolnej bazująca na budowie układów CPLD
93
Alexander BARKALOV, Larysa TITARENKO, Jacek BIEGANOWSKI
Kodowanie klas POLC w mikroprogramowanych układach sterujących
The encoding of POLC classes in microprogram control units
97
Łukasz TABOR
Zmodyfikowana metoda budowy grafów przyczynowo-skutkowych procesów
z wykorzystaniem archiwalnych przebiegów sygnałów
Modified method for building cause-effect graphs of processes using archival
signal values
101
Maksymilian SIDOROWICZ, Jacek REINER, Tomasz BARANIECKI
Pomiary i diagnostyka wiązki laserowej jako narzędzia wytwarzania
Measurements and diagnostics of a laser beam as a manufacturing machine tool
105
PAK vol. 58, nr 1/2012
SPIS TREŚCI / CONTENTS
str.
Andrzej RYNIEWICZ
Ocena dokładności odwzorowania kształtu powierzchni nieregularnych
w tomografii komputerowej
Accuracy assessment of irregular surface shape mapping in computed
tomography
109
Barbara JURAS, Jerzy SŁADEK, Danuta SZEWCZYK
Możliwość identyfikacji błędów kształtu przy wykorzystaniu skanera
optycznego
Possibilities of shape error identification using optical scanner
112
Damian ŚMIERZCHALSKI, Marek RADKE
Pomiary odkształceń lokalnych w przestrzeni
Local 3D deformation measurements
115
Ludwik KANIA, Szczepan ŚPIEWAK
Wpływ luzu łożyskowego na nośność statyczną łożysk tocznych wieńcowych
podwójnych w odniesieniu do oporów toczenia
The effect of bearing clearance on the static carrying capacity of twin slewing
bearings in reference to friction torque
119
Łukasz NOWAKOWSKI, Edward MIKO
Wpływ konstrukcji obrabiarki na dokładność wykonania przedmiotu
próbnego
Influence of machine tool construction on test workpieces accuracy
123
Tadeusz HRYNIEWICZ, Krzysztof ROKOSZ, Steinar RAAEN
XPS measurements of AISI 430 SS surface after electropolishing operations
in a transpassive region of polarisation characteristics
Badania XPS powierzchni stali ferrytycznej AISI 430 po operacjach
elektropolerowania w transpasywnym obszarze charakterystyk
polaryzacyjnych
126
Andrzej KAWALEC, Marek MAGDZIAK
Lokalne metody obliczania krzywych offset
Local methods for computing offset curves
130
Aneta SZYDA
O regularności ciągłych układów
On regularity of continuous systems
133
Krzysztof KUKIEŁKA
Numerical modelling of strain and stress states in quick thread cold rolling
process
Modelowanie numeryczne stanów odkształceń i naprężeń w procesie
walcowania gwintów o dużym skoku na zimno
136
Hanna WEBER, Tran Duong HIEN
On the dynamic vulnerability of up-to-date structures
Czułość dynamiczna nowoczesnych konstrukcji
140
Zygmunt Lech WARSZA
Prace profesora Włodzimierza Krukowskiego (1887 - 1941) w dziedzinie
układów pomiarowych i ich rola w rozwoju metrologii elektrycznej
The work of Professor Wlodzimierz Krukowski (1887 - 1941) in the field
of measurement circuits and their role in the development of electrical
metrology
144
INFORMACJE - INFORMATION
Informacje dla Autorów
V Targi Pneumatyki, Hydrauliki, Napędów i Sterowań PNEMATICON
Nowa inicjatywa PAK
Walne Zgromadzenie Polskiego Stowarzyszenia Pomiarów Automatyki
i Robotyki „POLSPAR”
Studia Podyplomowe Informatyka w systemach kontrolno-pomiarowych
Wortal branżowy www.energoelektronika.pl
Informacja redakcji dotycząca artykułów współautorskich
Zmiany w składzie Rady Programowej PAK
Zmiany w redakcji miesięcznika PAK
Informacja o jawności informacji dotyczącej podmiotów przyczyniających
się do powstania artykułu
KONFERENCJE NAUKOWO-TECHNICZNE - CONFERENCES
REKLAMY - ADVERTISEMENTS
26
51
96
100
118
125
143
154
154
154
154
okładki: I, II, III, IV