Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii

Transkrypt

28 Września 2012 r.
Materiał przeznaczony wyłącznie dla doradców i profesjonalnych inwestorów
Schroders
Stanowisko w sprawie sytuacji
gospodarczej i strategii
Keith Wade
Decydenci przychodzą na ratunek (strona 2)
Główny ekonomista
i strateg
(44-20)7658 6296

Azad Zangana

Ekonomista ds.
europejskich
(44-20)7658 2671
James Bilson

Ekonomista
(44-20)7658 3550
Apetyt na ryzyko rośnie mimo złych wieści na arenie gospodarczej, ponieważ inwestorzy pokładają
wiarę w bankach centralnych. Ostatnie poczynania Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych
(Fed) i Europejskiego Banku Centralnego (EBC) obniżyły ryzyko niektórych mało
prawdopodobnych lecz dotkliwych zdarzeń w gospodarce światowej i zawęziły premie wymagane
przez inwestorów nabywających akcje i instrumenty dłużne.
Nie zmieniamy naszych prognoz dla Stanów Zjednoczonych w tym miesiącu i nadal obawiamy się
widocznej przepaści fiskalnej. Niemniej jednak otwarty charakter zaangażowania Fed
w stymulowanie wzrostu („opcja sprzedaży” Bernankego) może podnieść rynek na duchu i, wraz
z postępami na rynku nieruchomości, stwarza ryzyko niedoszacowania naszej prognozy. Jesteśmy
jednak ostrożni w przewidywaniu zysków przedsiębiorstw, biorąc pod uwagę większy poziom
udziału w zyskach.
Azjatyckie i zależne od surowców gospodarki poniosłyby konsekwencje twardego lądowania
w Chinach, natomiast kraje zachodnie są bardziej odporne dzięki mniejszemu udziałowi
w eksporcie. Ponadto dezinflacyjny wpływ twardego lądowania wsparłby realne dochody
w gospodarkach rozwiniętych.
Wielka Brytania: zagadka wydajności i niedobór fiskalny (strona 8)



Brytyjski rynek pracy wydaje się nie reagować na podwójne dno recesji tego kraju. Wzrost
zatrudnienia był silny mimo słabości w niemal każdej części gospodarki. Czy wyższy niż zwykle
wzrost zatrudnienia może sugerować lepsze podstawy dla gospodarki?
Niektóre wskazówki do rozwiązania zagadki wydajności pracy można znaleźć w przekroju nowego
zatrudnienia. Większość utworzonych nowych miejsc pracy wynika ze wzrostu samozatrudnienia
— które zwykle jest mniej wydajne. Gdy następowało tradycyjne zatrudnianie pracowników,
przeważnie miało ono miejsce w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ponadto niższy od
oczekiwanego wskaźnik upadłości mógł spowodować, że przedsiębiorstwa o słabych wynikach
przetrwały dłużej niż powinny.
Wreszcie występuje do tej pory zauważalny niedobór dotyczący finansów publicznych. Stanowi to
trudny wybór dla kanclerza przed jesiennym wystąpieniem. Czy powinien on jeszcze bardziej
zaostrzyć politykę fiskalną, aby uzupełnić niedobory, czy też powinien przygotować się na
niezrealizowanie swoich celów fiskalnych. Rentowność brytyjskich obligacji skarbowych sugeruje,
że jest miejsce na pewien fiskalny poślizg.
Wykres. Brytyjska zagadka — czy rynek pracy nadal będzie przeczył
prawu grawitacji?
8%
2,5%
6%
2,0%
1,5%
4%
1,0%
2%
0,5%
0%
0,0%
-2%
-0,5%
-1,0%
-4%
-1,5%
-6%
-2,0%
-8%
-2,5%
95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
Wzrost PKB (lewa strona)
Wzrost zatrudnienia (prawa strona)
Źródło: Thompson Datastream, Brytyjski Urząd Statystyczny, Schroders. 28 Września 2012 r.
Wydane we Wrześniu 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management
Limited.
31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia.
Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym.
Decydenci przychodzą na ratunek
Apetyt na ryzyko
rośnie mimo złych
wieści na arenie
gospodarczej
Mimo dalszego osłabienia globalnych wskaźników aktywności, ryzykowne klasy aktywów
spisywały się w trzecim kwartale lepiej, niż oczekiwano. Wzrosty, które rozpoczęły się pod
koniec drugiego kwartału, utrzymały się, a rynki akcji zachowywały się lepiej od rynków
obligacji skarbowych. W wyniku tego pojawiła się luka pomiędzy rynkami a gospodarką.
Zdajemy sobie sprawę z długoterminowych badań wykazujących, że związek między
wzrostem gospodarczym a rynkiem akcji jest niewielki, jednak, jak pokazaliśmy
w poprzednich wydaniach analizy Globalne perspektywy dla rynku, oczekiwania dotyczące
wzrostu po kryzysie finansowym w coraz większym stopniu stanowią siłę napędową rynków.
Jednym z najczęściej obserwowanych i terminowo reagujących wskaźników cyklu jest
amerykański indeks ISM, który osłabł w ciągu kwartału, podczas gdy ryzykowne klasy
aktywów uzyskały wyniki lepsze od oczekiwanych (patrz wykres 1).
Wykres 1. Oddzielenie się rynku i cyklu?
r/r (%)
%
60
15
40
10
20
5
0
0
-20
-5
-40
-10
-60
-15
07
08
09
10
11
12
3-miesięczne zwroty indeksu MSCI World oraz indeksu Merrill Lynch Global Government Bond
Roczna zmiana w sondażu ISM (prawa strona)
Źródło: Thomson DataStream, Schroders. 18 Września 2012 r
Inwestorzy
pokładają wiarę
w bankach
centralnych
Choć sugerowałoby to, że ryzykowne klasy aktywów są wrażliwe i mogą nastąpić
komplikacje, jasne jest, że niedawne wzrosty wynikały z decyzji banków centralnych na
całym świecie. Takie działanie zawęziło premię za ryzyko, zmniejszając ryzyko mało
prawdopodobnych lecz dotkliwych zdarzeń w gospodarce światowej (patrz część dotycząca
scenariusza powyżej).
Prezes EBC Mario Draghi powiedział, że zrobi „wszystko, co trzeba”, aby uratować euro,
a potem ogłosił plan wykupu obligacji w potencjalnie nieograniczonych ilościach. W wyniku
tego rentowność obligacji w krajach peryferyjnych znacznie spadła, choć nie doszło jeszcze
do samego wykupu.
Tymczasem decyzja amerykańskiej Rezerwy Federalnej o rozpoczęciu programu QE3 (lub
QE3+, jak go się nazywa) jest postrzegana jako ważny krok w zaangażowaniu banku
centralnego w ożywienie po kryzysie. Rezerwa Federalna będzie teraz skupować
miesięcznie 40 mld USD w papierach wartościowych zabezpieczonych hipoteką, dopóki nie
nastąpi znacząca poprawa sytuacji na rynku pracy. Ponadto zobowiązała się ona do
utrzymania niskich stóp do połowy 2015 r. (wcześniej ogłaszano, że do końca 2014 r.).
Znaczenie tej polityki można także dostrzec w miejscach, gdzie reakcja była postrzegana
jako niewystarczająca. Podobnie jak w innych częściach świata spowolnienie w Chinach jest
bardziej rozciągnięte w czasie, niż przewidywano, gdyż globalny handel uległ spowolnieniu
i takie wskaźniki, jak chiński indeks PMI oraz jego składniki, sugerują, że jeszcze nie
osiągnęliśmy punktu zwrotnego we wzroście (patrz wykres 2).
2
Wydane we Wrześniu 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited.
Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym
Wykres 2. Chiński indeks PMI i stosunek zamówień do zapasów
Indeks
60
Stosunek
1,4
55
1,2
50
1
45
0,8
0,6
40
04
05
06
07
08
Wskaźnik Headline Manufacturing PMI
09
10
11
12
Stosunek nowych zamówień do zapasów (prawa strona)
Źródło: Markit, 24 Września 2012 r.
Z wyjątkiem Chin,
gdzie bank
centralny bardziej
się waha
Jednak, w przeciwieństwie do Zachodu reakcję polityczną uznano za spóźnioną. Mimo że
jest to rok politycznych zmian, decydenci zdają się niechętnie serwować bodźce z obawy
o powrót nadmiernej płynności, która wystąpiła po ekspansji w 2009 r. Niska inflacja
oznacza, że oczekujemy dalszego łagodzenia polityki pieniężnej przez Ludowy Bank Chin
i widzimy zachęcające oznaki wzrostu pieniądza. Niemniej jednak wygląda na to, że
będziemy musieli zaczekać do czwartego kwartału, zanim przełoży się to na działania.
Ogłoszone niedawno zwiększenie wydatków na infrastrukturę będzie sprzyjać wzrostowi
gospodarczemu, ale nie wcześniej niż w 2013 r.
Kolejny chwilowy wzrost aktywności?
Teraz powstaje pytanie, czy ostatnia runda zastrzyków płynności z banków centralnych okaże
się rozwiązaniem tymczasowym czy też będzie prowadzić do czegoś bardziej trwałego. Banki
centralne twierdzą, że w wyniku łagodzenia ilościowego aktywność jest wyższa, ale mimo że
ich działania mogły zapobiec czemuś gorszemu, nie wygenerowały trwałego odbicia.
Łagodzenie ilościowe obniżyło stopy procentowe, ale nie doprowadziło do wzrostu popytu na
kredyty, przez co stan gospodarki jest nadal nienajlepszy.
Tym razem może być inaczej. W Stanach Zjednoczonych następuje spadek oprocentowania
kredytów hipotecznych wraz z poprawą na rynku mieszkaniowym, to jest wzrostem sprzedaży
i cen. Znaczna część tej poprawy wynika z tego, że kupujący za gotówkę wykorzystują spadek
cen. Jednak bilanse banków są zdrowsze i kredytodawcy wyrazili wolę zwiększenia aktywności
na rynku kredytów hipotecznych. Jak argumentowaliśmy wcześniej, Stany Zjednoczone poszły
dalej w procesie redukcji dźwigni finansowej niż inne kraje, głównie w wyniku charakteru
gospodarki opartej na wycenie rynkowej i braku oszczędności fiskalnych.
„Opcja sprzedaży”
Bernankego może
podnieść zaufanie
i zapewnić wzrost
Prawdopodobnie może to być rekompensowane przez pojawienie się przepaści fiskalnej i bez
wątpienia znacznie martwiło to Bernankego podczas ponawiania łagodzenia ilościowego
(więcej informacji o przepaści fiskalnej znajduje się w ramce poniżej). Jednak zainteresowanie
się Rezerwy Federalnej bezrobociem oraz oświadczenie, że będzie wykupywać obligacje,
dopóki rynek pracy znacznie się nie poprawi, oznacza, że oferuje ona „opcję sprzedaży”
dotyczącą wzrostu.
Teraz nie ma żadnych wątpliwości, czy Rezerwa Federalna podejmie więcej działań
w odpowiedzi na słabą gospodarkę, do czego się wstępnie zobowiązała. W związku z tym
możemy zaobserwować poprawę oczekiwań, silniejsze przedsiębiorstwa oraz zaufanie
inwestorów, co może prowadzić do samospełniającej się przepowiedni wzrostu aktywności.
Sugeruje to pewne przekroczenie naszej prognozy dotyczącej wzrostu o 1,8% w Stanach
Zjednoczonych w przyszłym roku.
3
Ramka 1. Balansowanie na krawędzi fiskalnej przepaści
Oprócz kryzysu zadłużenia państw strefy euro i potencjalnego twardego lądowania w Chinach
dużym problemem, który obecnie zaprząta uwagę inwestorów, jest skala i skutki fiskalnej
przepaści, jaka grozi gospodarce Stanów Zjednoczonych 1 Stycznia 2013 r. To określenie
dotyczy zaostrzenia polityki fiskalnej, które zacznie się w związku z wygaśnięciem
obowiązujących przepisów (np. cięć podatkowych Busha) i automatycznym cięciem wydatków
(„sekwestracja”), wprowadzanego w wyniku nieprzedstawienia przez superkomitet
satysfakcjonującej propozycji redukcji deficytu w roku ubiegłym. O ile nie zostaną
wprowadzone zmiany obowiązującego prawa, zaostrzenie polityki fiskalnej o wartości około
610 mld USD (4% nominalnego PKB) nastąpi na początku Stycznia. Z tego około
150 mld USD dotyczy wydatków na obronność i świadczenia, a reszta będzie pochodzić
z przychodów. W ramach tego najbardziej znaczącym aspektem zaostrzenia będzie
zakończenie cięć podatkowych Busha warte około 220 mld USD.
Nasz centralny scenariusz przewiduje osiągnięcie przed 1 Stycznia kompromisu obejmującego
konsolidację fiskalną o wartości około 1–1,5% PKB, która będzie hamować wzrost, ale
prawdopodobnie nie wystarczy do zepchnięcia gospodarki z powrotem w recesję. Szczegóły
uchwalonej konsolidacji podatkowej będą również miały decydujące znaczenie. Chociaż
mnożniki fiskalne są niepewne, mają większe znaczenie przy niskim globalnym popycie
i niewielkim zakresie równoważenia polityką pieniężną, dlatego jest bardzo prawdopodobne,
że z niektórymi inicjatywami redukcji deficytu związane będą większe mnożniki niż z innymi.
Na przykład ze względu na różnice w krańcowej skłonności do konsumpcji likwidacja ulg
podatkowych w górnej części rozkładu płac może nie mieć tak dużego wpływu na popyt, jak
ich likwidacja w dolnej części.
Nasz podstawowy scenariusz, który w momencie pisania tego tekstu wygląda na najbardziej
prawdopodobny, przewiduje, że prezydent Obama pozostanie w Białym Domu, demokraci
zachowają nieznaczną większość w Senacie (ale daleką od 60 mandatów potrzebnych do
uzyskania większości kwalifikowanej), a Izba Reprezentantów pozostanie republikańska.
Uważamy, że obsadzenie Białego Domu, Senatu i Izby Reprezentantów republikanami
zwiększyłoby szanse dotarcia do samej krawędzi przepaści fiskalnej. Zdobycie w Styczniu
władzy ustawodawczej i wykonawczej zmniejszyłoby chęć republikanów do negocjacji pod
koniec kadencji kongresu, co pozwoliłoby im w nowym roku realizować własne cele i nie
wypracować żadnego rozwiązania przed pełnym dotarciem do krawędzi przepaści fiskalnej.
Mimo że prawdopodobnie część tej przepaści zostałaby oddalona na początku działania nowej
administracji (szczególnie w zakresie podniesienia podatków i cięć w obronności) i nastąpiłby
retroaktywny zwrot podniesionych podatków, ten scenariusz miałby negatywny wpływ na
aktywność gospodarczą i zaufanie.
Chociaż przepaść fiskalna była przedmiotem wielu dyskusji, uważamy, że rynki mogą obecnie
mieć nieco optymistyczny stosunek do skutków konsolidacji i że jest jeszcze miejsce na
zmienność w miarę zwiększania się niepewności politycznej. Unikanie pełnego skraju
przepaści fiskalnej na poziomie 4%, który niemal na pewno wystarczy, aby z powrotem
wpędzić amerykańską gospodarkę w recesję, będzie wymagać kompromisów i pośpiechu ze
strony polityków. Wobec braku dyskusji przed wyborami (6 Listopada) ponowne zwołanie
kończącego kadencję kongresu 13 Listopada będzie pierwszą okazją, aby zawrzeć
porozumienie, zaledwie sześć tygodni przed przewidywanym nadejściem przepaści. Sytuację
dodatkowo komplikują przerwy spowodowane sezonem urlopowym, w którym przypada
zarówno Święto Dziękczynienia (22 Listopada), jak i Boże Narodzenie. Obecny Kongres jest
również jednym z najmniej produktywnych w historii z powodu ideologicznej przepaści
oddzielającej obie partie i dlatego szanse na kompromis i współpracę są niewielkie.
Spodziewamy się, że niepewność dotycząca wielkości i struktury konsolidacji fiskalnej może
tłumić apetyt na ryzykowne klasy aktywów, w szczególności akcje, wraz ze zbliżaniem się
końca roku i brakiem oznak rozstrzygnięcia. W realnej gospodarce byłoby niespodzianką,
gdyby przedsiębiorstwa nie opóźniły decyzji o inwestycjach i zatrudnieniu, a gospodarstwa
domowe nie odroczyły decyzji o wydatkach uznaniowych, dopóki nie dowiedzą się, jak zmienią
się przepisy podatkowe i zamówienia. Ponadto wszelkie zmiany we względnej równowadze
podatków od dochodów i zysków kapitałowych mogą mieć daleko idące konsekwencje dla
budowy portfela i filozofii inwestowania. Wreszcie, jeśli zobaczymy polityczne intrygi
przypominające fiasko limitu zadłużenia z Sierpnia 2011 r., agencje ratingowe i inwestorzy
będą zakwestionują zdolność amerykańskich polityków do podejmowania trudnych decyzji, co
przyniesie negatywne skutki na rynkach akcji i obligacji.
4
Z kolei w Europie EBC nie może zacząć kupować obligacji, dopóki nie zostanie o to
poproszony. W chwili pisania tego tekstu Hiszpania nadal nie składa wniosku o pomoc,
ponieważ jest przeciwna spełnianiu kolejnych warunków i zewnętrznemu nadzorowi. Być
może rentowność musi ponownie wrosnąć, zanim EBC zostanie poproszony o podjęcie
działań, ale spodziewamy się, że wkroczy do akcji przed końcem roku.
Stoją przed nim poważne wyzwania, ale podobnie jak w przypadku Rezerwy Federalnej
istnieje coraz większe przekonanie, że pod rządami Mario Draghiego EBC będzie bardziej
zaangażowany we wzrost i będzie nadal rozwijał politykę, aż do znalezienia rozwiązania
kryzysu.
Czynniki te sugerują bardziej optymistyczne podejście do ryzykownych klas aktywów.
Chcielibyśmy jednak zauważyć, że nawet jeśli powrót tendencji wzrostowej będzie
silniejszy, niż oczekiwano, prognozowane zyski będą coraz trudniejsze do realizacji. Zyski
i zyski na akcję przedsiębiorstw były wysokie podczas odbicia, gdy sektor przedsiębiorstw
zdobywał coraz większy kawałek tortu w gospodarce. W konsekwencji tego udział w zysku
wzrósł już powyżej poprzednich szczytów i jest coraz bardziej wyśrubowany (wykres 3).
Wykres 3. Udział w zysku dla Stanów Zjednoczonych
% PKB
16
14
12
10
8
6
55 58 61 64 67 70 73 76 79 82 85 88 91 94 97 00 03 06 09 12
Udział w zyskach Stanów Zjednoczonych jako % PKB
Prognoza spółki Schroders
Źródło: Thomson DataStream, Schroders. 24 Września 2012 r.
Zyski
prawdopodobnie
ustabilizują się
w miarę wzrostu
presji na marże
Korzystając z naszego modelu top-down, dokonaliśmy prognozy zysków i uznaliśmy, że
wskaźnik zysku na akcję prawdopodobnie ustabilizuje się w najbliższych kwartałach. Zyski
operacyjne dla indeksu S&P 500 wzrosną w tym roku o 5% przed ich stabilizacją w 2013 r.
(patrz tabela 1). Zyski ujęte jako procent PKB nieco spadną, gdy marże znajdą się pod
presją, a nominalny wzrost dochodów będzie nadal powolny. Z inwestycyjnego punktu
widzenia koniec wzrostu wartości zysku na akcję będzie wyzwaniem dla rynków akcji,
które będą musiały doświadczyć zmiany ogólnego poziomu postrzegania ich
atrakcyjności, aby poczynić znaczący postęp. Oczekiwany wskaźnik cena/zysk pozostaje
umiarkowany według dawnych standardów, ale aby nastąpiły te zmiany, być może
konieczne jest dalsze zmniejszenie ryzyka tych mało prawdopodobnych ale dotkliwych
zdarzeń makroekonomicznych.
5
Tabela 1. Zyski Stanów Zjednoczonych i zysk na akcję dla indeksu S&P 500
2009
2010
2011
2012f
2013f
-14,2
38,9
1,7
22,9
-0,8
5,9
7,7
7,5
8,9
8,6
56,86
83,77
96,44
100,82
101,38
15
47
15
5
0
1115,10
1257,64
1450
1450
1450
Na podstawie zysku
operacyjnego na akcję
19,6
15,0
15,0
14,4
14,3
Na podstawie podawanego
zysku na akcję
21,9
16,3
16,7
15,9
15,7
Zyski ekonomiczne r/r (%)
Udział niefinansowy w PKB (%)
zysk na akcję, S&P 500
Operacyjne (USD)
r/r (%)
S&P 500 cena/zysk, rynek
na poziomie:
Źródło: S&P, Schroders
Twarde lądowanie chińskiej gospodarki: na kogo będzie miało wpływ?
W sierpniowym Stanowisku wspominaliśmy o potencjalnym wpływie twardego lądowania
chińskiej gospodarki, która odnotowała całoroczny wzrost gospodarczy na poziomie
poniżej 7%, i zasugerowaliśmy, że będzie to miało deflacyjny wpływ na gospodarkę
światową, obniżając światowy wzrost i inflację w 2013 r. o około 0,7 punktu procentowego.
W tym miejscu przyjrzymy się z bliska klasom aktywów oraz regionom najbardziej
narażonym na skutki nagłego spowolnienia chińskiej gospodarki.
Azja i eksporterzy
surowców
ponieśliby
większość
konsekwencji
Jak można się spodziewać, kryzys będzie najbardziej odczuwalny w Azji, zwłaszcza
w krajach stowarzyszenia ASEAN, w wymianie z którymi Chiny mają deficyt na rachunku
bieżącym. Krajem najbardziej polegającym na handlu z Chinami jest obecnie Korea
Południowa, która prawie 30% eksportu kieruje do Chin i Hongkongu, co stanowi nieco
poniżej 15% PKB (wykres 4). Japonia i Australia są podobnie zaangażowane w eksport,
jednak wpływ na PKB jest u nich mniejszy z uwagi na fakt, że są gospodarkami mniej
otwartymi i mają większy popyt wewnętrzny. Wpływ wymiany handlowej z Chinami na
PKB Singapuru, będącego gospodarką wysoce otwartą, jest ogromny (blisko 35%), jednak
dane te mogą być nieco zniekształcone — wiele z tych relacji handlowych stanowią usługi
finansowe świadczone dla Hongkongu, które są prawdopodobnie w mniejszym stopniu
narażone na negatywny wpływ twardego lądowania niż „realne” towary i usługi.
Wykres 4. Najbardziej narażeni są eksporterzy surowców i kraje ASEAN
Korea
Australia
Japonia
Chile
Singapur
Filipiny
Tajlandia
Malezja
Brazylia
Indie
Stany
Zjednoczone
Niemcy
Wielka
Brytania
UE
0%
5%
10%
15%
Eksport do Chin i Hongkongu (jako %
całości eksportu)
20%
25%
30%
35%
Dane stanowią średnią z lat 2010 i 2011.
Źródło: Thomson Datastream, IMF Direction of Trade Statistics (DOTS), obliczenia spółki Schroders. 14 Września 2012 r.
6
40%
Eksport do Chin i Hongkongu (jako % PKB)
Skutki
dezinflacyjne
wsparłyby realne
dochody na
Zachodzie
Wpływ na kraje Zachodu jest jednak bardziej skomplikowany. Nieuniknione jest
zmniejszenie eksportu do Chin i krajów ASEAN, a krajami najbardziej dotkniętymi będą
Niemcy i Stany Zjednoczone. Skutki nie będą jednak tak bardzo widoczne, zważywszy że
eksport do tego regionu nadal stanowi względnie niewielką część całości krajowego
eksportu, a gospodarki tych krajów mają większy poziom krajowej konsumpcji niż ich
wschodnie odpowiedniki. Dodatkowo, zważywszy na to, że Chiny są tak istotnym nabywcą
surowców (patrz poniżej), spowolnienie spowodowałoby światowy szok deflacyjny,
zwłaszcza w cenach metali podstawowych. Byłoby to przyczyną niższej inflacji
i zwiększenia dochodów realnych, a tym samym zredukowałoby niektóre negatywne skutki
szoku.
Jednym z głównych składników chińskiego eksportu są surowce, zwłaszcza metale
podstawowe takie jak miedź i ołów. Wraz z nastaniem kryzysu finansowego udział Chin
w światowym imporcie miedzi znacząco wzrósł i obecnie zbliżony jest do 40% (wykres 5).
Podobny wzrost udziału Chin odnotowano w imporcie ropy naftowej, chociaż jest on nadal
znacząco niższy niż w imporcie miedzi. Jasno z tego wynika, że spowolnienie w Chinach
miałoby szczególny wpływ na gospodarki uzależnione od tych zasobów, takie jak
Australia, Chile i, w mniejszym stopniu, producenci ropy naftowej z Bliskiego Wschodu.
Wystarczy spojrzeć na ścisłą korelację pomiędzy peso chilijskim a ceną miedzi, aby
zauważyć, jak znaczący może być wpływ twardego lądowania na niezdywersyfikowanych
producentów surowców.
Wykres 5. Eksporterzy miedzi są w dużym stopniu uzależnieni od Chin
Import do Chin (% światowego* łącznie)
40%
30%
20%
10%
0%
2004
2005
2006
Miedź
2007
Aluminium
2008
2009
2010
2011
Ropa naftowa
*Światowy import reprezentuje 32 głównych importerów
Źródło: Baza danych ONZ COMTRADE, obliczenia spółki Schroders. 14 Września 2012 r.
Silna reakcja ze
strony polityki
mogłaby wesprzeć
ceny surowców
Jednak warto pamiętać, że władze Chin wciąż są w stanie wprowadzić znaczące bodźce
służące ożywieniu spowalniającej gospodarki. Choć pamięć o braku równowagi i bańkach
powstałych w wyniku bodźców z 2009 r. zasługuje na uwagę ze strony decydentów, to
poważne spowolnienie wzrostu gospodarczego takie jak twarde lądowanie z pewnością
wywołałoby reakcję. Ponieważ skoncentrowano by się prawdopodobnie na wydatkach na
inwestycje i infrastrukturę (najszybszym sposobie na wygenerowanie wzrostu
gospodarczego), moglibyśmy zaobserwować dalszy duży popyt na surowce, a tym samym
skok cen, podobnie jak w 2009 r. Pod tym względem dezinflacyjne korzyści Zachodu
mogą okazać się krótkotrwałe.
7
Wielka Brytania: zagadka wydajności i niedobór fiskalny
Kolejna korekta
PKB w górę…
Brytyjski urząd statystyczny (The Office for National Statistics, ONS) jest często krytykowany
za terminowość i jakość publikowanych danych. Rzetelność jego szacunków dotyczących
PKB jest regularnie poddawana w wątpliwość zwłaszcza z powodu licznych i często
znacznych korekt szacowanych wartości. Najnowszym przykładem jest korekta w górę
szacowanego kwartalnego wzrostu PKB w drugim kwartale. Początkowe szacunki ONS,
zakładające spadek o 0,7%, zostały najpierw obniżone do poziomu 0,5%, a następnie,
w ostatnio opublikowanych danych, do poziomu 0,4%. W przypadku PKB to, co wyglądało na
wyjątkowo słaby kwartał jest obecnie zgodne z naszą pierwotną prognozą.
Pomimo tego, że tym razem występowała większa niepewność dotycząca PKB ze względu
na dodatkowy dzień wolny od pracy w bankach, tego typu korekty dokonywane są zbyt
często, a antydatowane korekty wprowadzane po dłuższym czasie są często nawet gorsze.
Zrozumiałe jest zatem, że Bank Anglii przeprowadza własną „analizę retrospektywną” —
własne szacunki historycznych wartości PKB na podstawie swoich badań i innych
dostępnych danych.
…czy niedawne
dobre dane
dotyczące
zatrudnienia
sugerują więcej
wzrostowych
korekt PKB?
Największym problemem, z którym borykają się brytyjscy ekonomiści, jest obecna
rozbieżność pomiędzy poziomem zatrudnienia a wzrostem PKB. Podczas gdy w ujęciu rok
do roku wzrost gospodarczy w ostatnim roku wyraźnie zwolnił, roczny wzrost zatrudnienia
gwałtownie się powiększył (patrz wykres na pierwszej stronie). Jest to sprzeczne z intuicją.
Prawo Okuna (Arthur Okun, 1962) sugeruje, że istnieje silny związek pomiędzy wzrostem
gospodarczym a spadkiem bezrobocia (wziąwszy wcześniej pod uwagę zwiększony udział
siły roboczej i większą liczbę godzin). Bardzo rzadko się zdarza, by wzrastało zatrudnienie
i spadał PKB.
Pierwszą reakcją ekonomistów było zakwestionowanie danych dotyczących wzrostu
gospodarczego, bo przecież przez ostatni rok były one poniżej powszechnych oczekiwań.
Od jakiegoś czasu obecna sytuacja jest gorsza od powszechnych oczekiwań, więc nie
wierzymy, że dane dotyczące zatrudnienia są same w sobie na tyle istotne, aby
kwestionować poziom PKB. Na przykład dane fiskalne potwierdzają, że gospodarka znajduje
się w recesji.
Wracając do danych z rynku pracy, czy istnieje lepsze wyjaśnienie niż spojrzenie na rodzaj
nowo utworzonych miejsc pracy? Wraz z kontynuacją rządowej polityki zaciskania pasa
sektor publiczny kontynuował redukcję zatrudnienia. Jednak sektor prywatny z nawiązką
zrekompensował te ubytki, co doprowadziło w drugim kwartale (wykres 6) do wzrostu netto
liczby miejsc pracy o 236 000.
Sektor prywatny
z nawiązką
zrekompensował
zmniejszenie
liczby miejsc
pracy w sektorze
publicznym…
Wykres 6. Zatrudnienie w sektorze prywatnym i publicznym
Tysiące miejsc pracy, zmiana 3-miesięczna
600
500
400
300
200
100
0
-100
-200
-300
2007
2006
Sektor publiczny
2008
2009
Banki państwowe
2010
2011
Sektor prywatny
2012
Łącznie
Uwaga: Rozkład najnowszych danych wyolbrzymia redukcję liczby miejsc pracy w sektorze publicznym oraz ich wzrost
w sektorze prywatnym, jako że w przybliżeniu 196 000 miejsc pracy w edukacji niepublicznej zostało przeklasyfikowanych
z sektora publicznego do prywatnego. Jednak całkowita liczba miejsc pracy pozostaje bez zmian. Źródło: Thompson
Datastream, Brytyjski Urząd Statystyczny, Schroders. 28 Września 2012 r.
8
Mimo że sektor prywatny odegrał swoją rolę w obniżaniu stopy bezrobocia, jakość
tworzonych nowych miejsc pracy niekoniecznie równa jest jakości miejsc straconych
w sektorze publicznym. Od początku 2011 r. w Wielkiej Brytanii utworzono 419 000
nowych miejsc pracy. Jednak tylko 9,8% z nich zajmują pracownicy pełnoetatowi. 18,6%
zajmują pracownicy niepełnoetatowi, 9,5% to albo miejsca nieodpłatne, albo
wspomagane dotacjami rządowymi, podczas gdy ogromna część, bo 55,6%, przypada
na nowo samozatrudnionych (wykres 7).
…jednak
większość nowych
miejsc pracy nie
jest pełnymi
etatami.
Większość to
nowe osoby
samozatrudnione.
Wykres 7. Struktura ostatniego wzrostu zatrudnienia
Zatrudnienie netto (w tysiącach)
175
139
150
125
100
130
94
94
75
48
50
25
10
6
0
-25
-24
-50
-75
-53
Samozatrudnieni
Pracujący bez
wynagrodzenia
Pracownicy
Pracownicy
subsydiowani
pełnoetatowi
przez państwo
2011
2012 (1. połowa roku)
-52
Pracownicy
niepełnoetatowi
Źródło: Thompson Datastream, ONS, Schroders. 28 Września 2012 r.
Rosnący udział pracowników niepełnoetatowych to tendencja, na którą zwracaliśmy
uwagę w przeszłości. Chęć pracy do późnego wieku i zwiększony udział kobiet w sile
roboczej pomogły w utworzeniu bardziej elastycznych niż w przeszłości modeli
organizacji pracy. Jednak jeśli jedynym powodem wyższej niż spodziewana stopy
zatrudnienia jest podwójne liczenie pracowników niepełnoetatowych, to byłoby to
widoczne przy porównaniu stóp wydajności mierzonych nie na podstawie liczby
pracowników ale przepracowanych godzin. Co zaskakujące, gdy porówna się dane ONS
dotyczące wydajności produkcji na jednego pracownika z wydajnością na godzinę,
to okazuje się, że ta ostatnia wartość jest w rzeczywistości nieco mniejsza (w kategorii
wzrostu rocznego) od tej pierwszej (wykres 8 na następnej stronie). ONS mierzy je za
pomocą badania siły roboczej (badania LFS). Obliczyliśmy wydajność na jednego
pracownika, używając bardziej terminowego badania WFJ, aby podkreślić stopień
rozbieżności z zatrudnieniem (pomarańczowa linia) na wykresie 8.
9
Wzrost liczby
pracowników
niepełnoetatowych
nie jest powodem
niskiej
wydajności, gdyż
wydajność na
godzinę jest nawet
niższa niż
wydajność na
pracownika.
Wykres 8. Dlaczego uwzględnienie liczby godzin nie rozwiązuje zagadki
wydajności?
6
2,5
2,0
4
1,5
1,0
2
0,5
0
0,0
-0,5
-2
-1,0
-1,5
-4
-2,0
-6
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Wzrost zatrudnienia (prawa strona)
Produkcja na pracownika (na podstawie
badania WFJ)
-2,5
Produkcja na pracownika (na podstawie
badania LFS)
Produkcja godzinowa
Uwaga: Oficjalne szacunki (zarówno na jednego pracownika jak i na godzinę) oparte są na badaniu LFS.
Dowody wskazują na to, że liczba przepracowanych godzin nie odpowiada za słabe
dane dotyczące wydajności w Wielkiej Brytanii. Wzrost liczby pracowników pracujących
bez wynagrodzenia może stanowić jedynie częściową odpowiedź, jeśli zastępują oni
bardziej wydajnych pracowników pełnoetatowych. Jednak większość nieodpłatnych prac
polega na opiekowaniu się starszymi, niepełnosprawnymi lub niezdolnymi do
samodzielnego funkcjonowania członkami rodziny. Podczas Igrzysk Olimpijskich
korzystano z armii wolontariuszy, chociaż dane nie obejmują jeszcze tego okresu.
Skądinąd prawdopodobne jest, że pracownicy subsydiowani przez państwo pracują na
pełny etat i że rzeczywiście mogą być mniej wydajni od zwykłych pracowników
(z definicji, skoro jest potrzeba ich dotowania), jednak wspomniany wzrost jest zbyt
mały, aby miał istotne znaczenie.
Natomiast wzrost liczby samozatrudnionych jest wiarygodnym wyjaśnieniem spadku
stóp wydajności. Mikroekonomia uczy o teorii funkcjonowania przedsiębiorstw oraz
korzyściach skali przy zwiększaniu wydajności. Czy Wielka Brytania postępuje
odwrotnie? Koalicja rządowa próbuje ułatwić osobom fizycznym zakładanie własnych
firm, gdyż zdaje sobie sprawę, że większość dochodu i wzrostu zatrudnienia pochodzi
z małych przedsiębiorstw. Jednak w krótkim okresie samozatrudnieni ponoszą skutki
zbyt małej skali działania i doświadczą wielu porażek.
Przyczyną nie jest
również ujemny
realny wzrost płac,
gdyż jednostkowe
koszty pracy nadal
rosną.
Kolejne zaprezentowane wyjaśnienie to wolne tempo wzrostu płac. Od rozpoczęcia się
kryzysu finansowego pracownicy zgadzali się na podwyżki poniżej poziomu inflacji,
co teoretycznie powinno pomóc zwiększyć ich stopę wydajności. Jednak jednostkowe
koszty pracy (pełny koszt użycia jednego pracownika w produkcji) ostatnio wzrosły,
co sugeruje, że obniżka realnych wynagrodzeń nie zrównoważyła spadających
stóp wydajności.
Czy potrzebna jest konsolidacja przedsiębiorstw?
Niski odsetek upadłości podmiotów może być odpowiedzialny za brak spadku liczby
miejsc pracy. W przeciwieństwie do gwałtownego wzrostu liczby upadłości podmiotów
podczas względnie płytkiej recesji z lat 90-tych ubiegłego wieku dwie ostatnie recesje
nie były nawet w przybliżeniu tak destruktywne (wykres 9 na następnej stronie).
Po części jest to zasługa większej skłonności banków do renegocjowania warunków
umów kredytowych, ale również bodźców pieniężnych w postaci cięć stóp procentowych
przez Bank Anglii.
10
Czy wzrost
produktywności
może być słaby
z powodu braku
przypadków
upadłości po
recesji?
Wykres 9. Czy mała liczba upadłości jest powodem niskiej wydajności?
7000
40 000
35 000
6000
30 000
5000
25 000
4000
20 000
3000
15 000
2000
10 000
1000
0
5000
0
‘75 ‘77 ‘79 ‘81 ‘83 ‘85 ‘87 ‘89 ‘91 ‘93 ‘95 ‘97 ‘99 ‘01 ‘03 ‘05 ‘07 ‘09 ‘11
Recesje w Wielkiej Brytanii
Liczba spółek w stanie upadłości (lewa strona)
Liczba osób fizycznych w stanie upadłości (prawa strona)
Niewielka liczba
upadłości
zaszkodziła
Japonii
i przyczyniła się
do tego, że kraj
ten stracił całą
dekadę.
Podobna sytuacja miała miejsce w Japonii, w momencie gdy kraj ten wchodził
w straconą dekadę. Spółkom, a dokładniej bankom, nie pozwolono upaść,
co doprowadziło do sytuacji, w której nierentowne instytucje mogły nadal funkcjonować
mimo tego, że potrzebne na to pieniądze mogłyby zostać wykorzystane w lepszy
sposób. Konsolidacja przedsiębiorstw może być właśnie tym, czego potrzeba Wielkiej
Brytanii, by odblokować środki na bardziej produktywne nowe kredyty. Przykłady tego
rzeczywiście zaobserwowaliśmy w brytyjskim sektorze handlu detalicznego (gdzie
ewidentnie drzemie niewykorzystany potencjał) próbującego zaspokoić potrzeby
redukującego koszty sektora gospodarstw domowych.
Konsolidacja przedsiębiorstw mogła być preferowana przez wcześniejsze rządy
konserwatystów, ale, biorąc pod uwagę naturę obecnej koalicji rządowej i atmosferę
zaciskania pasa, rząd musiał szukać do alternatywnych rozwiązań. W lipcu rząd
uruchomił program „Funding for Lending” (środki na kredyty), którego zadaniem jest
skłonienie banków do wsparcia realnej gospodarki poprzez udostępnienie tańszego
finansowania. W tym miesiącu Bank Anglii ogłosił, że od momentu startu programu
przez sektor bankowy zostało wykorzystane 1,2 mld funtów. Jest jeszcze zbyt wcześnie
aby stwierdzić, czy zwiększy to istotnie wzrost gospodarczy i wpłynie na pobudzenie
akcji kredytowej, jednak spodziewamy się pewnego wzrostu wartości udzielanych
kredytów, co pomogłoby ustabilizować wkraczającą w drugie półrocze gospodarkę.
Niedobory fiskalne — czy kanclerz zaostrzy politykę jeszcze bardziej?
Spadek wyników
fiskalnych jest
zgodny ze słabym
wzrostem PKB,
a nie z silnym
wzrostem
zatrudnienia.
Chociaż rynek pracy wydaje się działać sprawnie, wygląda na to, że słaba sytuacja
ogólna zaszkodziła budżetowi państwa. Potrzeby pożyczkowe netto sektora publicznego
wynoszą 10,7% czyli o prawie 6 miliardów funtów więcej niż rok temu (rok fiskalny — od
Kwietnia do Sierpnia). Wykres 10 na następnej stronie pokazuje, że potrzeby
pożyczkowe od początku roku zachowują się tak jak w roku fiskalnym 2010/2011,
co sugeruje, że kanclerz nie osiągnie zamierzonej obniżki potrzeb pożyczkowych
sektora publicznego o 34 miliardy funtów.
11
Wykres 10. Potrzeby pożyczkowe sektora publicznego netto
Deficyt instytucji rządowych i samorządowych, w miliardach GBP
200
150
100
50
0
Kwiecień
08/09
Maj
Czerwiec Lipiec
09/10
Sierpień
10/11
Październik
Grudzień Styczeń
Listopad
Wrzesień
11/12
Luty
Marzec
12/13 (z wyłączeniem 28 mld GBP
transferu do Royal Mail)
Główny niedobór w równowadze fiskalnej był dotychczas spowodowany słabym
wzrostem łącznych wpływów podatkowych. Od początku roku fiskalnego wpływy wzrosły
jedynie o 0,4% w porównaniu do tego samego okresu w roku 2011/12, podczas gdy
niezależne Biuro Odpowiedzialności Budżetowej (Office for Budget Responsibility, OBR)
zakłada wzrost wpływów za cały rok fiskalny na poziomie 3,7%. Obecne wydatki są
z grubsza zgodne z planem, ale prawdopodobne jest przyspieszenie cięć
w inwestycjach netto (tabela 2).
Wydatki są
zasadniczo
zgodne z
oczekiwaniami, ale
wpływy
podatkowe są
coraz niższe.
Tabela 2. Obecna sytuacja fiskalna, a prognozy OBR
Łącze
wpływy
podatkowe
Łączne
wydatki
bieżące
Inwestycje
netto
Pożyczki
netto
0,4%
3,0%
-12,5%
10,7%
3,7%
2,7%
-61,7%
-27,0%
% zmiany od początku roku
Prognoza organizacji OBR
2012/13
Źródło: ONS, Biuro Odpowiedzialności Budżetowej, Schroders. 28 Września 2012 r.
Niedobór fiskalny odzwierciedla raczej słabe wyniki PKB, a nie wzrost zatrudnienia.
Co ważniejsze, rząd Wielkiej Brytanii musi zastanowić się, czy bardziej zaostrzyć
politykę
fiskalną
przed
grudniowym
wystąpieniem
kanclerza
czy
też
zaakceptować opóźnienie w stabilizacji wzrastającego wskaźnika długu do PKB.
Naszym zdaniem rząd powinien nadal stawiać czoła deficytowi strukturalnemu (części
deficytu, na którą nie ma wpływu wzrost gospodarczy), a z drugiej strony pozwolić
cyklicznej części deficytu złagodzić osłabienie gospodarki. Jednocześnie wierzymy,
że rząd powinien spróbować wykorzystać uzyskiwane niemal rekordowe dochody w celu
zwiększenia inwestycji w gospodarce. Choć rząd robi to poprzez udzielanie gwarancji na
pewne projekty infrastrukturalne, odnosimy wrażenie, że jest tu potrzebne bardziej
bezpośrednie działanie.
Rząd nie kwapił się do bezpośredniego zwiększania inwestycji z obawy przed
negatywną reakcją inwestorów. Jednak ostatnie dobre wyniki brytyjskich obligacji
skarbowych w porównaniu do amerykańskich i niemieckich obligacji skarbowych
sugerują, że inwestorzy zgadzają się z rządowym punktem widzenia i nie niepokoi ich
plan prowadzenia polityki zaciskania pasa (wykres 11 na następnej stronie). Rząd
powinien wziąć pod uwagę wprowadzenie większej liczby programów, dzięki którym
strumienie dochodów mogą zostać legalnie powiązane ze spłatą specjalnych obligacji
komunalnych. Sądzimy, że na takie obligacje byłby popyt ze strony społeczności
emerytów i rencistów, zwłaszcza w obecnej przynoszącej niewielkie zyski sytuacji.
12
Kanclerz będzie
musiał
zdecydować, czy
zadeklarować
nadrobienie
niedoborów
w jesiennym
wystąpieniu.
Wykres 11. 10-letnie brytyjskie obligacje skarbowe mają wyniki lepsze od
amerykańskich i niemieckich
10- Spready 10-letnich brytyjskich obligacji skarbowych (punkty bazowe)
100
80
60
40
20
0
-20
-40
01.2012
02.2012
03.2012
04.2012
05.2012
w porównaniu z obligacjami
skarbowymi Niemiec
06.2012
07.2012
08.2012
09.2012
w porównaniu z obligacjami skarbowymi
Stanów Zjednoczonych
Źródło: Thomson Datastream, Eurostat, Schroders. 28 Września 2012 r.
Wnioski
Brytyjska zagadka wydajności nie może zostać wyjaśniona nieproporcjonalnym
wzrostem liczby pracowników niepełnoetatowych ani też wzrostem liczby pracowników
pracujących bez wynagrodzenia lub subsydiowanych przez państwo. Jednak częściową
odpowiedzialność
można
by
przypisać
olbrzymiemu
wzrostowi
liczby
samozatrudnionych, gdyż zazwyczaj są oni mniej wydajni, pracując samodzielnie,
niż zorganizowany zespół w firmie. Kolejnym czynnikiem może być mniejszy niż się
spodziewano wzrost liczby upadłości. Najprawdopodobniej sytuacja ta pozwoliła mniej
wydajnym przedsiębiorstwom utrzymać się na powierzchni dłużej niż powinny.
Rządowy program „Funding for Lending” ma potencjał, aby pomóc ustabilizować
gospodarkę, ale powinien uwzględnić szersze projekty inwestycyjne. Ponadto kanclerz
powinien wstrzymać się z dalszym zaostrzaniem polityki fiskalnej. Jeśli nasze
przewidywania dotyczące wyjścia Grecji ze strefy euro w przyszłym roku się sprawdzą,
to brytyjska gospodarka będzie potrzebować tyle wsparcia, ile tylko się da.
13
Prognoza podstawowa spółki Schroders
Realny PKB
r/r (%)
Świat
Kraje rozwinięte łącznie*
Stany Zjednoczone
Strefa euro
Niemcy
Wielka Brytania
Japonia
Rynki wschodzące łącznie**
Kraje BRIC
Chiny
Waga (%) 2011
2,9
100
65,2
1,4
23,6
1,8
20,4
1,6
5,6
3,1
3,8
0,8
9,2
-0,7
34,8
5,7
21,1
6,3
11,4
8,1
2012
2,5
1,3
2,2
-0,4
0,9
-0,4
2,8
4,8
5,8
7,8
Poprz. Consensus 2013
2,5
2,5
1,3
0,9
2,2
1,8
-0,5
-0,7
0,9
0,4
-0,2
0,5
2,5
1,2
4,9
5,4
6,0
6,4
7,9
8,1
Poprz. Consensus
2,9
1,4
2,1
0,3
1,2
1,4
1,4
5,5
6,7
8,3
Waga (%) 2011
100
3,3
65,2
2,5
23,6
3,2
20,4
2,7
5,6
2,5
3,8
4,5
9,2
-0,5
34,8
4,9
21,1
4,6
11,4
3,0
2012
2,8
1,9
2,2
2,4
2,1
2,6
-0,3
4,5
4,2
2,9
Poprz. Consensus 2013
2,8
2,5
1,9
1,5
2,0
1,7
2,3
1,6
1,9
1,6
3,0
2,1
0,1
-0,4
4,7
4,5
4,6
4,2
2,8
3,2
Poprz. Consensus
2,8
1,7
2,0
1,7
1,8
2,4
0,0
4,9
4,7
3,4
2012
0,25
0,50
0,75
0,08
5,75
Poprz.
2012
2000
400
TAK
19,00
Poprz.
Poprz.
Wskaźnik CPI (inflacja)
r/r (%)
Świat
Kraje rozwinięte łącznie*
Stany Zjednoczone
Strefa euro
Niemcy
Wielka Brytania
Japonia
Rynki wschodzące łącznie**
Kraje BRIC
Chiny
Stopy procentowe
% (Grudzień)
Stany Zjednoczone
Wielka Brytania
Strefa euro
Japonia
Chiny
Obecnie
0,25
0,50
0,75
0,09
6,00
2011
0,25
0,50
1,00
0,08
6,56
Rynek
0,41
0,64
0,26
0,32
-
2013
0,25
0,50
0,50
0,08
6,00
Poprz.
2013
2000
475
TAK
19,00
Poprz.
r/r (%)
-0,3
-7,6
1,4
-7,3
1,7
2013
1,52
1,15
80,0
0,76
6,28
Poprz.
3,0
108,3
Rynek
0,54
0,69
0,36
0,28
-
Inne parametry polityki monetarnej
Obecnie 2011
1661
1663
325
249
QE w Wlk. Bryt. (mld funtów)
LTRO w strefie euro
NIE
TAK
RRR w Chinach (%)
21,00
20,00
(W ciągu roku lub do Grudnia)
QE w St. Zjedn. (mld dolarów)
Kluczowe zmienne
Waluty
USD/GBP
USD/EUR
JPY/USD
GBP/EUR
RMB/USD
Towary
Ropa naftowa Brent
Obecnie
1,57
1,24
79,3
0,79
6,37
2011
1,55
1,30
76,9
0,84
6,29
2012
1,55
1,20
78,0
0,77
6,40
116,0
108
111,6
r/r (%)
-1,9
-4,2
2,6
-2,3
-1,9
-2,9
Źródło: Schroders, Thomson Datastream, Consensus Economics, Sierpień 2012 r.
Dane rynkowe na dzień 16.08.2012.
*Rynki rozwinięte: Australia, Kanada, Dania, strefa euro, Izrael, Japonia, Nowa Zelandia, Singapur, Szwecja, Szwajcaria, Szwecja,
Szwajcaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone.
**Rynki wschodzące: Argentyna, Brazylia, Chile, Kolumbia, Meksyk, Peru, Wenezuela, Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea
Południowa, Tajwan, Tajlandia, RPA, Rosja, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Łotwa, Litwa.
Dane organizacji Consensus z Września 2012 r.
14
I. Zaktualizowane wykresy prognoz — Consensus Economics
W przypadku rynków wschodzących, rynków wschodzących z Azji oraz krajów Pacyfiku z wyłączeniem Japonii
prognozy na temat wzrostu i inflacji są ważone względem PKB i obliczane przy użyciu prognoz organizacji
Consensus Economics dla poszczególnych krajów.
Wykres A. Prognozy organizacji Consensus Economics — PKB
2012
2013
%
%
8
8
7
7
Rynki wschodzące w Azji
6
Rynki wschodzące
5
Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii
4
Rynki wschodzące
5
4
Stany Zjednoczone
3
3
2
2
Japonia
1
6
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
Wielka Brytania
1
Japonia
Strefa euro
0
0
Strefa euro
-1
Styczeń Kwiecień Lipiec
Miesiąc prognozy
-1
Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień
Październik Styczeń Kwiecień Lipiec
Miesiąc prognozy
Wykres B. Prognozy organizacji Consensus Economics — inflacja
2012
2013
%
%
6
Rynki wschodzące
5
6
Rynki wschodzące
5
4
4
3
Wielka Brytania
3
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
2
2
Strefa euro
1
1
0
0
Stany Zjednoczone
Strefa euro
Japonia
Japonia
-1
-1
Styczeń Kwiecień Lipiec Październik Styczeń Kwiecień Lipiec
Miesiąc prognozy
Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień
Miesiąc prognozy
Źródło: Consensus Economics (Wrzesień 2012 r.), Schroders.
Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii: Australia, Hongkong, Nowa Zelandia, Singapur.
Rynki wschodzące w Azji: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Płd., Tajwan, Tajlandia.
Rynki wschodzące: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, Argentyna, Brazylia, Kolumbia, Chile, Meksyk, Peru,
Wenezuela, RPA, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia, Rosja, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa, Litwa.
W niniejszym dokumencie zawarto poglądy i opinie zespołu ekonomistów spółki Schroder Investments Management, które nie muszą odpowiadać
poglądom wyrażonym lub opisanym w ramach innych przekazów, strategii lub funduszy spółki Schroders.
Ważne informacje: Poglądy i opinie prezentowane w niniejszym dokumencie należą do Schroder Investments Management i nie muszą
odzwierciedlać poglądów wyrażanych lub przedstawianych w innych komunikatach i strategiach spółki Schroders lub za pośrednictwem jej innych
funduszy.
Niniejszy dokument powstał wyłącznie w celu informacyjnym i w żadnym aspekcie nie ma stanowić materiału promocyjnego. Niniejszy materiał nie
ma charakteru oferty ani ubiegania się o zakup lub sprzedaż jakichkolwiek instrumentów finansowych. Niniejszy materiał nie ma na celu udzielania
porad księgowych, prawnych ani podatkowych czy wskazówek inwestycyjnych i w tych kwestiach nie należy polegać na zaczerpniętych zeń
informacjach. Uważa się, że zawarte tu informacje są rzetelne, ale spółka Schroders nie gwarantuje ich pełności ani dokładności. Nie przyjmujemy
odpowiedzialności za błędy co do faktów i opinii. Nie należy opierać się na poglądach i informacjach zawartych w dokumencie, podejmując
indywidualne decyzje inwestycyjne i/lub strategiczne.
Wydawca: Schroder Investment Management Limited, 31 Gresham Street, London EC2V 7QA, spółka upełnomocniona i nadzorowana przez
Financial Services Authority. Dla Państwa bezpieczeństwa kontakty mogą być nagrywane lub monitorowane.
15

Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii

Transkrypt

Podobne dokumenty

SS Schrod Stanow ders wisko ww spra awie sy ytuacji

Schroders Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii

październik 2011

stycznia - Schroders

Stanowisko w skrócie

Listopada - Schroders