Listopada - Schroders
Transkrypt
Listopada - Schroders
Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Schroders Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii Keith Wade Główny ekonomista i strateg (44-20) 7658 6296 Azad Zangana Ekonomista ds. europejskich (44-20) 7658 2671 Aktualizacja prognozy dla świata: dzień świstaka • Globalny wzrost będzie prawdopodobnie nadal napotykał trudności w 2013 r. z uwagi na negatywny wpływ polityki fiskalnej w gospodarkach rozwiniętych. Oczekujemy, że w Stanach Zjednoczonych uda się uniknąć przepaści fiskalnej, chociaż nastąpi zaostrzenie polityki o 1,5% PKB, natomiast w Europie plany oszczędnościowe będą kontynuowane. W rezultacie polityka monetarna pozostanie łagodna — Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych, Bank Japonii i Bank Anglii w różnym stopniu będą drukować pieniądze. Główna zmiana prognozy jest taka, że oczekujemy teraz pozostania Grecji w strefie euro, podczas gdy poprzednio przewidywaliśmy wyjście z niej Grecji w 2013 r. Sytuacja jest poważna, ale silniejsze zaangażowanie polityczne wskazuje na to, że strefa euro zachowa integralność. • James Bilson Ekonomista (44-20) 7658 3550 Strefę euro dotyka druga fala kryzysu, ale ryzyko wyjścia Grecji ze strefy zmalało • Wystąpienie recesji w strefie euro w końcu zostało potwierdzone, gdy Niemcy i Francja nie zdołały powstrzymać drugiej fali kryzysu w unii monetarnej jako całości. Mimo że jest niewiele oznak poprawy w kontekście cyklu koniunkturalnego, ryzyko występowania mało prawdopodobnych lecz dotkliwych zdarzeń w przyszłości ma mniej negatywny charakter. Usunęliśmy scenariusz wyjścia Grecji ze strefy euro z podstawowego scenariusza po tym, gdy pojawiły się informacje o przygotowywaniu kolejnej umowy państw europejskich z Grecją. W rezultacie powoduje to podwyższenie prognozy wzrostu w 2013 r., a fakt, że żadne państwo nie wystąpi ze strefy, wskazuje na to, że wzrost nabierze tempa w 2014 r. • Sytuacja krajów BRIC zmierza ku poprawie? • Oczekujemy, że niedawne odbicie poziomu aktywności gospodarek wschodzących, szczególnie Chin, spowoduje, że wejdą one w 2013 r. w dobrej kondycji. Zachowujemy jednak ostrożność, ponieważ w dużym stopniu przyczynił się do tego globalny cykl zapasów, a popyt końcowy pozostaje słaby. Uważamy, że sytuacja w 2013 r. w gospodarkach wschodzących będzie lepsza niż w 2012 r., jednak najprawdopodobniej cały potencjał wzrostu nie zostanie wykorzystany. Wykres. Prognoza światowego wzrostu gospodarczego — analiza Contributions to World GDP growth Udział we wzroście światowego PKB(Y/Y) (r/r) 6 4.8 4.8 4,8 4,6 4.6 4,1 4.1 4,8 4.9 4,9 3,9 3.9 3,3 3.3 4 2,9 2.9 2,8 2.8 2,4 2.4 2,1 2.1 Forecast Prognoza 3,1 3.1 2,4 2.4 2,4 2.4 2 0 -2 -1.1 1,1 -4 00 01 02 03 04 Stany Zjednoczone US Japonia Japan Reszta Rest ofkrajów emerging wschodzących Źródło: Schroders. 23 Listopada 2012 r. Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym. 05 06 07 08 Strefa euro Eurozone 09 Resztaof krajów rozwiniętych Rest advanced Świat World 10 11 12 13 14 Wielka Brytania UK Kraje BRIC BRICS Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Aktualizacja prognozy: dzień świstaka W tym miesiącu zaktualizowaliśmy prognozy dla światowej gospodarki i wstępnie przeanalizowaliśmy możliwy rozwój wydarzeń w 2014 r. W pierwszej kolejności spojrzeliśmy na 2012 r. i porównaliśmy wyniki z konsensusem prognoz z zeszłego roku. Spojrzenie wstecz na 2012 r. Światowy wzrost rozczarował w 2012 r. Wzrost światowej gospodarki w 2012 r. prawdopodobnie wyniesie 2,4%, co jest wartością o 0,5 punktu procentowego poniżej konsensusu oczekiwań sprzed roku oraz wartością gorszą od 3%, która została osiągnięta w 2011 r. Decydującym czynnikiem były wyniki strefy euro — niższe niż nawet ostrożne prognozy — oznaczające wystąpienie tam recesji. Inflacja w strefie euro również była wyższa z uwagi na podwyżki podatków. Sytuacja w strefie euro wpływa na aktywność w innych obszarach świata z uwagi na słabszy wzrost wymiany handlowej — odbiło się to nie tylko na okolicznych gospodarkach (np. Wielkiej Brytanii) ale również na państwach położonych dalej. Rynki wschodzące również zachowywały się gorzej niż oczekiwano. Okazały się one mniej odporne na spowolnienie na Zachodzie niż przewidywano. Ograniczenie zależności nie powiodło się w 2012 r. Jedynym krajem, którego wyniki były zgodne z oczekiwaniami w 2012 r., były Stany Zjednoczone, gdzie wzrost najpewniej osiągnie 2,2%, co jest bliskie prognozie sprzed roku. Taki wynik można nazwać niezbyt dobrym dla gospodarki, która zwykle rośnie o około 3%. Jednak fakt, że wyniki wzrostu Stanów Zjednoczonych nie odbiegały na niekorzyść od prognoz, spowodował, że indeks S&P500 zachowywał się lepiej niż globalny indeks akcji przez większość 2012 r. Przeciwnie w Europie, w której pogorszyły się oczekiwania dotyczące wzrostu, indeks DJ Eurostoxx zachowywał się gorzej od oczekiwań, a poprawa sytuacji nastąpiła dopiero wtedy, gdy EBC zwiększył swoje zaangażowanie w utrzymanie integralności strefy euro. Wykres 1. Rozczarowanie: wzrost w 2012 r. w porównaniu z oczekiwaniami Punkty procentowe 0,4 0,0 -0,4 -0,8 Wzrost zawodzi oczekiwania -1,2 -1,6 Stany Zjednoczone Strefa euro Wielka Brytania Japonia Azja — region Pacyfiku Europa Wschodnia Ameryka Łacińska Świat Różnica (rzeczywisty wynik PKB pomniejszony o prognozę konsensusową) Źródło: Consensus Economics, Listopad 2012 r. a Listopad 2011 r. Spojrzenie w przyszłość: 2013 r. Polityka fiskalna nadal będzie negatywnie wpływać na wzrost w przyszłym roku Analizując możliwy rozwój wydarzeń w 2013 r., trudno jest znaleźć istotne czynniki mogące poprawić aktywność światowej gospodarki. W Stanowisku opublikowanym w poprzednim miesiącu stwierdzono, że jednym czynników ograniczających wzrost była polityka fiskalna, której wpływ był większy niż oczekiwany w kilku poprzednich latach. Stało się tak, ponieważ mnożniki fiskalne okazały się wyższe niż w przeszłości. Brak właściwej odpowiedzi ze strony polityki monetarnej oraz jednoczesne zaostrzanie polityki przez kilka krajów, wzrost podatków i cięcia wydatków publicznych ograniczyły wzrost w wyższym stopniu niż miałoby to miejsce w normalnej sytuacji, to jest takiej, gdy system bankowy działa dobrze, a światowy handel rozwija się szybko. Według aktualnych planów zaostrzanie polityki fiskalnej będzie kontynuowane w 2013 r. Według prognoz MFW zaostrzenie będzie równe 1% PKB w gospodarkach rozwiniętych (patrz wykres 2). Nasza ocena jest różna dla poszczególnych krajów: nieco wyższe 2 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. zaostrzenie w Stanach Zjednoczonych (1,5% PKB) i mniejsze w Wielkiej Brytanii (1% PKB), ale ogólny obraz jest podobny. Japonia przechodzi od stymulacji fiskalnej do oszczędności, ponieważ władze muszą rozwiązać problem deficytu. Oceniamy, że Stany Zjednoczone unikną przepaści fiskalnej tylko dzięki tymczasowemu porozumieniu, co otworzy scenariusz bardziej dramatycznych negocjacji później w tym roku. Mimo że analiza dotyczy 2013 r., należy pamiętać, że polityka fiskalna Stanów Zjednoczonych była powoli zaostrzana przez dwa poprzednie lata, gdy władze federalne i stanowe cięły wydatki. Wykres 2. Polityka fiskalna będzie nadal zaostrzana w 2013 r. Zmiany w strukturalnym saldzie budżetowym (punkty procentowe PKB) 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 -0,5 -1,0 2011 Strefa euro Stany Zjednoczone 2012 Japonia 2013 Wielka Brytania Gospodarki rozwinięte Źródło: IMF Fiscal Monitor, Listopad 2012 r. Polityka monetarna w 2013 r. będzie miała pozytywny, ale ograniczony wpływ na gospodarkę dzięki programom łagodzenia ilościowego — Rezerwa Federalna, Bank Anglii i Bank Japonii będą drukować pieniądze. EBC zasadniczo nie dołączy do tego grona, ale oczekujemy rozpoczęcia programu wykupu obligacji po zwróceniu się Hiszpanii o pomoc na początku 2013 r. Różnica polega na tym, że wykup będzie sterylizowany przez sprzedaż bonów skarbowych przez EBC, co ma znieść jego wpływ na podaż pieniądza. Grecja pozostanie w strefie euro Zwiększone wsparcie udzielane przez EBC i polityków było istotnym czynnikiem zwiększającym nasz optymizm dotyczący przyszłości strefy euro. W rezultacie uważamy, że Grecja pozostanie członkiem strefy. Ryzyko jest jednak duże, ponieważ aktualnie prowadzone negocjacje w ramach Trójki wskazują, że droga Grecji do uzdrowienia jej kondycji fiskalnej jest jeszcze długa. Niemniej jeśli Angela Merkel i Mario Draghi myślą poważnie o ocaleniu euro, oznacza to, że Grecja pozostanie przy wspólnej walucie. Wierzymy też jednak, że pakiet pomocowy będzie obejmował umorzenie przez sektor publiczny części greckiego długu oraz pożyczek. Znaleziony zostanie jakiś sposób na obejście zastrzeżeń ze strony Niemiec, jednak powinno to nastąpić szybko, aby zaangażowanie sektora publicznego nie stało się tematem kampanii wyborczej w 2013 r. Jednak najprawdopodobniej stanie się to po wyborach. Z punktu widzenia prognoz odrzucenie scenariusza opuszczenia strefy euro przez Grecję pozwoliło nam podwyższyć perspektywy wzrostu w strefie, ponieważ region nie poniesie konsekwencji utraty państwa członkowskiego. Choć prawdopodobieństwo odejścia Grecji nadal jest względnie wysokie, nie uważamy, aby był to podstawowy scenariusz (aby uzyskać szczegółowe informacje, patrz część poświęcona Europie). Wracając do polityki monetarnej, należy też rozważyć wpływ zmian kursów walutowych. Po zmianach stóp procentowych oraz łagodzeniu ilościowym jedynym źródłem stymulacji monetarnej dostępnym dla władz jest kurs waluty. W wielu aspektach jest to wyścig w prowadzeniu polityki deprecjacyjnej, ponieważ banki konkurują ze sobą w kwestii drukowania pieniędzy. Dlatego jest nieco zaskakujące, że walutą, która straciła najbardziej w odniesieniu do koszyka walutowego w zeszłym roku, jest euro — czyli waluta zarządzana przez bank centralny, który nie drukował pieniędzy (wykres 3). Jest to skutek obaw o szanse przetrwania tej waluty. 3 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Wykres 3. EUR — słabsze, GBP — mocniejszy, JPY — słabnie Ważone koszykiem walut kursy r/r (%) Trade-weighted exchange rates,walutowe, Y/Y% 10 5 0 -5 -10 Grudzień Jan Styczeń Feb Luty Marzec Dec Mar Kwiecień Maj Czerwiec Listopad Jun Lipiec Jul Sierpień Apr May AugWrzesień Sep Październik Oct Nov USD GBP JPY EUR Źródło: Thomson Datastream, Schroders, 23 Listopada 2012 r. Japonia napotyka ogromne przeszkody Według oficjalnych indeksów kurs euro w odniesieniu do koszyka walutowego spadł w zeszłym roku o około 5%, co było wsparciem dla zmagających się z problemami eksporterów w regionie. Natomiast kurs funta brytyjskiego wzrósł o około 5%, co nie pomoże w bilansowaniu gospodarki Wielkiej Brytanii (wykres). Kurs dolara amerykańskiego jest mniej więcej płaski, a jen osłabił się względem koszyka po niedawnych decyzjach dotyczących przejęcia przez japoński rząd większej kontroli nad Bankiem Japonii. Japońska gospodarka wydaje się być ostatnio pogrążona w kłopotach po dużych spadkach produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej we Wrześniu. To ostatnie można wyjaśnić zakończeniem programu dopłat samochodowych, a na produkcję przemysłową wpłynęło osłabienie wymiany handlowej z Chinami oraz spory z tym państwem. Bank Japonii ogłosił program łagodzenia ilościowego polegający na wykupie aktywów za kwotę 11 bln JPY, nowego programu mającego na celu pobudzenie rynku kredytów, oraz wydał wspólne oświadczenie z ministerstwem finansów dotyczące sposobów walki z deflacją. Przedstawiając globalne prognozy, należy też wziąć pod uwagę ceny towarów. Od spowolnienia światowego wzrostu wskutek światowego kryzysu finansowego ceny towarów odgrywają istotniejszą rolę w sterowaniu aktywnością gospodarczą, działając w roli podatków (lub subsydiów) w odniesieniu do dochodów i wydatków konsumenckich. W perspektywie 2013 r. ceny towarów po raz pierwszy od czterech lat wydają się być czynnikiem neutralnym — ceny ropy naftowej i żywności były w ciągu minionego roku dość stabilne (wykres 4). 4 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Wykres 4. Ceny towarów ustabilizowały się r/r (%) Y/Y% 150 100 50 0 -50 -100 2008 2009 2010 2011 2012 FazaNBER recesjirecession w Stanach phase Zjednoczonych według organizacji NBER US Ropa naftowa Brent (USD za baryłkę, r/r, %) Brent crude (USD per barrel, y/y%) IndeksGSCI S&P GSCI Agriculture Livestock,index, r/r (%) y/y% S&P Agriculture and&livestock Źródło: Thomson Datastream, Schroders, US National Bureau of Economic Research (NBER), 23 Listopada 2012 r. Czynniki ryzyka Największym ryzykiem nadal pozostają scenariusze deflacyjne, jednak ryzyko jest mniejsze niż w poprzednim kwartale Ryzyko zostało zmienione przez usunięcie z naszej prognozy podstawowej wyjścia Grecji ze strefy euro. W rezultacie prawdopodobieństwo prognozy podstawowej zostało ograniczone z 70% do 65%, a ryzyko częściowego podziału (teraz obejmującego scenariusz wyjścia Grecji ze strefy euro) wzrosło do 8% (wcześniej 3,3%). Inne ważne zmiany prawdopodobieństwa to: zwiększenie szans na rozwiązanie kryzysu w strefie euro do 5% (wcześniej 3%); zmniejszenie prawdopodobieństwa osiągnięcia przepaści fiskalnej w USA (z 6% do 4%) po niedawnych sygnałach, że demokraci i republikanie opracowują konstruktywny plan; oraz niższe prawdopodobieństwo twardego lądowania w Chinach, w przypadku których w ostatnim czasie wystąpiły sygnały pozytywnej zmiany trendu (patrz poniżej). Sumaryczny wynik tych zmian w niewielkim stopniu zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia scenariusza reflacyjnego w światowej gospodarce w 2013 r. Na wykresie 5 znajdują się pełne dane dotyczące zmian prawdopodobieństwa dotyczącego różnych scenariuszy, a na wykresie 6 sklasyfikowano różne czynniki ryzyka pod kątem ich wpływu na światowy wzrost i inflację. Wykres 5. Prawdopodobieństwo scenariuszy Prawdopodobieństwo scenariuszy Częściowy 3,3% 8,0% rozpad Całkowity rozpad 1,2% 1,0% 3,0% Kryzys w strefie euro zażegnany Przepaść fiskalna w USA Twarde lądowanie chińskiej gospodarki 3,0% 3,0% Odrodzenie się aktywności konsumentów w USA Wstrząs na rynku ropy naftowej 4,0% 4,5% 6,0% Prawdopodobieństwo prognozy podstawowej zmniejszone z 70% do 65% 4,0% 6,0% 6,0% 3,0% Inne 0% 5,0% 2% 4% Prawdopodobieństwo dotyczące Sierpnia Źródło: Schroders Economics Group, Listopad 2012 r. 5 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 4,0% 6% 8% 10% Prawdopodobieństwo dotyczące Listopada Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Wykres 6. Czynniki ryzyka światowego wzrostu i inflacji a prognoza podstawowa Inflacja w 2013 r. a prognoza podstawowa +1,0 Stagflacyjny +0,8 Reflacyjny Wstrząs na rynku ropy naftowej +0,6 +0,4 +0,2 Kryzys w strefie euro zażegnany Odrodzenie się aktywności konsumentów w Stanach Zjednoczonych +0,0 Prognoza podstawowa -0,2 Przepaść fiskalna w Stanach Zjednoczonych -0,4 -0,6 Deflacyjny -0,8 Rozpad strefyeuro (całkowity) -1,0 Rozpad strefy euro (częściowy) Twarde lądowanie Chin Wzrost produktywności -1,2 -2,5 -1,5 -0,5 +0,5 +1,5 Wzrost gospodarczy w 2013 r. a prognoza podstawowa Źródło: Schroders, 23 Listopada 2012 r. Strefę euro dotyka druga fala kryzysu, ale ryzyko wyjścia Grecji ze strefy zmalało Strefa euro jest ponownie w recesji... Strefa euro oficjalnie jest ponownie w recesji. Mimo działań oszczędnościowych większości państw południa Europy prowadzonych przez większość okresu lat 2011–2012 cała unia monetarna niedawno weszła w drugą fazę kryzysu. Niemcy i Francja, które uniknęły ponownej recesji, nie zdołały utrzymać na powierzchni reszty strefy euro w drugim i trzecim kwartale. Co zaskakujące, niektóre najgorsze wyniki nie zostały odnotowane w państwach peryferyjnych, ale w samym centrum strefy — w Austrii zanotowano lekką drugą falę osłabienia aktywności, a w Holandii bardzo silną: o 1,1% (patrz wykres 7). Mimo że główne wskaźniki są ogólnie słabe, dobrą wiadomością jest to, że najnowsze dane dotyczące PKB są lepsze od oczekiwań. Na przykład konsensus agencji Bloomberg w kwestii włoskiego PKB wynosił –0,5%, podczas gdy rzeczywistą wartością było –0,2%. Podobnie wyniki Hiszpanii, Niemiec i Francji przekroczyły oczekiwania. Wykres 7. Wzrost realnego PKB w ujęciu kwartalnym Kwartał/kwartał (%) 0,5 0,3 0,3 0,2 0,2 0,1 ...jednak dane są lepsze niż oczekiwano 0,1 0,0 -0,1 -0,1 -0,1 -0,2 -0,2 -0,3 -0,4 -0,5 -0,7 -0,8 -1,0 -1,1 II kw. III kw. -1,1 -1,1 -1,5 Austria Finlandia Francja Niemcy Włochy Holandia Portugalia Hiszpania EA17 (strefa euro) Źródło: Thomson Datastream, Eurostat, Schroders. 23 Listopada 2012 r. 6 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Lepsze od oczekiwanych wyniki są najprawdopodobniej skutkiem lepszych wskaźników produkcji przemysłowej, o czym pisaliśmy w ubiegłomiesięcznej publikacji Stanowisko w sprawie sytuacji gospodarczej i strategii. Jednak pisaliśmy też o tym, że wskaźniki wyprzedzające wskazują na dalsze osłabienie w przyszłości. Rzeczywiście, gdy opracowywaliśmy ten dokument, nasze dwa preferowane wskaźniki — Markit PMI Composite oraz ankiety Belgijskiego Banku Centralnego — wprawdzie rosły, ale wciąż wskazywały na dalszy spadek czwartym kwartale. Sytuacja w Niemczech jest podobna do tej w pozostałych państwach Europy. Ankieta instytutu IFO w Listopadzie pokazała niewielką poprawę sytuacji, ale wciąż niewystarczającą, aby uprawdopodobnić znaczące odbicie. Analiza danych niemieckiego PKB ujawnia pewne czynniki negatywnie wpływające na jedną z tradycyjnie najsilniejszych gospodarek grupy G7. Niemcy przechodzą przez normalny cykliczny spadek, w którym firmy redukują produkcję, aby pozbyć się zgromadzonych zapasów. Szacujemy że to zmniejszanie zapasów ograniczyło wzrost PKB w III kwartale (+0,2%) o 0,3 punktu procentowego. Zwykłą reakcją decydentów na taką sytuację jest wprowadzenie stymulacji fiskalnej lub monetarnej, ale w Niemczech wygląda to zupełnie inaczej. Dzieje się tak nie tylko dlatego, że Niemcy należą do unii monetarnej i nie mają wpływu na własne stopy procentowe, ale też przez ograniczenia polityki fiskalnej mające na celu pokazać Niemcy jako wzór dla Europy — to jest pokazać oczywiste korzyści z dyscypliny fiskalnej. Mimo że Niemcy mogłyby skorzystać z działań stymulacyjnych, najbardziej potrzebują większego popytu na swój eksport O ile prowadzenie aktywniejszej polityki fiskalnej i monetarnej mogłoby przynieść Niemcom korzyści, rzeczywista przyczyna osłabienia leży w środowisku zewnętrznym. Jak w większości otwartych gospodarek ukierunkowanych na eksport popyt zewnętrzny jest kluczowym czynnikiem wpływającym na aktywność gospodarczą w Niemczech. I rzeczywiście, wzrost niemieckiego eksportu prowadzi do wzrostu konsumpcji gospodarstw domowych z powodu bezpośredniego wpływu na krajowe finanse (patrz wykres 8). Wykres 8. Niemiecki eksport stymulujący konsumpcję (IV kwartał, rok do roku) 20% 2,0% 15% 1,5% 10% 5% 1,0% 0% 0,5% -5% -10% 0,0% -15% -20% -0,5% 2008 2009 Eksport, lewa strona 2010 2011 2012 Konsumpcja gospodarstw domowych, prawa strona Źródło: Thomson DataStream, Schroders. 23 Listopada 2012 r. Niemcy powinny działać w kierunku równoważenia gospodarki przez wzmocnienie popytu wewnętrznego. Dzięki temu z pewnością gospodarka byłaby mniej wrażliwa na międzynarodowe zawirowania popytu. Takie równoważenie może się już powoli odbywać, ale w krótkim okresie w Niemczech raczej nie powróci silny wzrost, o ile nie nastąpi ożywienie na rynkach eksportowych, to znaczy w Stanach Zjednoczonych, Chinach i pozostałej części strefy euro. 7 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Grecka ulga — wyjście Grecji ze strefy euro mniej prawdopodobne Wizyta kanclerz Merkel w Atenach poprawiła nastroje wokół Grecji... Mimo że Grecja wciąż czeka na zaległą transzę 31,5 mld euro z Września, wydarzenia z ostatnich tygodni wskazują, że długoterminowe perspektywy pozostania Grecji w strefie euro są lepsze. Pierwsze zdarzenie to pozytywna reakcja w Niemczech na wizytę kanclerz Angeli Merkel w Atenach w ubiegłym miesiącu. Mimo że nastroje w Atenach były bliskie wrogości, słowa wsparcia kanclerz Merkel wywołały pozytywny efekt także w jej kraju. Ankieta ZDF Politbarometer w Niemczech pokazała, że po raz pierwszy więcej Niemców jest za pozostaniem Grecji w strefie euro niż przeciwko (patrz wykres 9). Oprócz tego pozycja kanclerz Merkel jako lidera umocniła się po tej wizycie. Wykres 9. Nastroje w Niemczech odwróciły się w stronę pozostawienia Grecji w strefie 65% 60% 55% 50% Czy strefa euro powinna zatrzymać Grecję? 45% 40% 35% 30% 25% Wrzesień 11 Paźd- Listopad Grudzień Styczeń ziernik 11 11 12 11 Marzec Kwiecień Luty 12 12 Tak 12 Maj 12 Czerwiec 12 Lipiec Sierpień Wrzesień Październik 12 12 12 12 Nie Źródło: ZDF Politbarometer, Schroders. 8 Listopada 2012 r. Wydaje się, że kanclerz Merkel wreszcie uzyskała szersze poparcie w Niemczech. W ubiegłym roku poparcie w wyborach lokalnych przesuwało się na lewo, w stronę partii, które bardziej wspierają europejską solidarność, w tym solidarność z Grecją. Kanclerz Merkel najprawdopodobniej jest gotowa zmodyfikować swoje poglądy i uczynić je bardziej lewicowymi, dzięki czemu będzie mogła przejąć centrowych wyborców przed wyborami we Wrześniu 2013 r. Powoduje to, że scenariusz wyjścia Grecji ze strefy euro byłby dla niej bardzo trudny do zrealizowania w przyszłym roku — a takie było nasze wcześniejsze założenie. Oprócz zmiany nastrojów w Niemczech wydaje się, że premier Grecji Antonis Samaras skutecznie przekonał Trójkę, że obecny plan pomocowy dla Grecji raczej nie może się powieść. Podkreślaliśmy nierealność tego planu po zrestrukturyzowaniu greckiego długu u prywatnych wierzycieli. Ponieważ większość długu jest w posiadaniu instytucji państwowych, ścięcie wartości netto długu w posiadaniu podmiotów prywatnych o 75% w niewielkim stopniu obniżyło olbrzymie zadłużenie publiczne Grecji. ...a dzięki uzgadnianemu programowi pomocy scenariusz wyjścia Grecji ze strefy euro wydaje się teraz mniej prawdopodobny Grecja zgodziła się na cięcia w wysokości 13,5 mld euro żądane przez Trójkę, jednak aby uczynić proces dostosowania bardziej realistycznym, europejscy partnerzy rozważają wydłużenie o dwa lata określonego dla Grecji terminu redukcji długu w relacji do PKB do poziomu 120% PKB. W tej chwili opór stawia MFW — instytucja ta otwarcie sprzeciwia się stanowisku Komisji Europejskiej i EBC w kwestii dalszych działań. MFW uważa, że jedynym rozwiązaniem powinna być restrukturyzacja długu posiadanego przez instytucje państwowe (z wyłączeniem tego w posiadaniu MFW). W tej chwili europejscy liderzy są przeciwko takiemu rozwiązaniu, ponieważ oznaczałoby to transfer fiskalny i niedotrzymanie zobowiązań wobec europejskich podatników — i miałoby to miejsce w czasie, gdy Europa udziela pożyczek innym państwom. Jednak niektórzy politycy są nastawieni bardziej otwarcie do tego pomysłu. Sugerują oni, że zmiana sposobu płatności odsetek i reinwestowanie zysków może pomóc w redukcji greckiego długu. 8 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Oczekujemy, że porozumienie w ramach Trójki zostanie wypracowane w ciągu najbliższych kilku miesięcy. W międzyczasie Grecja najpewniej otrzyma część zaległej transzy z UE. Ryzyko polega na tym, że MFW może nie zmienić swojego stanowiska i wycofać się z programu pomocowego dla Grecji. Ponieważ jednak w zarządzie MFW jest duża reprezentacja przedstawicieli Europy, zawarcie porozumienia jest mimo wszystko bardziej prawdopodobne. Z uwagi na zmianę nastrojów w Niemczech oraz chęć europejskich partnerów do renegocjacji greckiego programu pomocowego uważamy, że prawdopodobieństwo wyjścia Grecji ze strefy euro spadło teraz do poziomu poniżej 50%. W rezultacie usunęliśmy tę pozycję ze scenariusza podstawowego, co spowodowało podniesienie prognoz wzrostu w strefie euro oraz usunęło negatywny wpływ opuszczenia przez Grecję strefy euro na inne regiony w prognozie globalnej (patrz wykres 10). Wykres 10. Usunięcie scenariusza wyjścia Grecji ze strefy euro — prognoza PKB w strefie euro r/r (%) 1,5 1,0 0,5 0,0 -0,5 -1,0 -1,5 2012 ii iii iv 2013 Prognoza ii iii iv Poprzednia 2014 ii iii iv Ostatnia Źródło: Schroders. 23 Listopada 2012 r. Warto odnotować, że z uwagi na słabe sygnały wskaźników wyprzedzających, które wspomnieliśmy wcześniej, obniżyliśmy krótkoterminową prognozę dla strefy euro. Oczekujemy opóźnienia odbicia aktywności do drugiego kwartału 2013 r. z uwagi na ogólną słabość rynku w Stanach Zjednoczonych, która ma wpływ na eksporterów. Ponieważ jednak podwyższyliśmy ogólną prognozę dla strefy euro w 2013 r., usunęliśmy z niej obniżenie stóp procentowych o 25 punktów bazowych, które według poprzedniej prognozy miało nastąpić po wyjściu Grecji ze strefy euro. Teraz przewidujemy, że EBC będzie utrzymywać aktualne stopy procentowe do 2015 r. Sytuacja krajów BRIC zmierza ku poprawie? Pozytywny wpływ zmniejszenia ryzyka wyjścia Grecji ze strefy euro został jednak osłabiony przez brak oczekiwanych działań dotyczących polityki Mimo że oczekujemy zwiększenia aktywności gospodarek wszystkich czterech krajów grupy BRIC, szczególnie Brazylii, nasze oczekiwania pozostają poniżej konsensusu z uwagi na bliski zera wzrost w gospodarkach rozwiniętych oraz dalszą słabość popytu końcowego. Do 2014 r. oczekujemy powrotu do trendu wzrostowego wszystkich czterech gospodarek. Nasze prognozy na 2013 r. zostały skorygowane o usunięcie wyjścia Grecji ze strefy euro ze scenariusza podstawowego, co przy ceteris paribus korzystnie wpływa na wzrost. Nasze modele sugerują jednak, że wzrost w mniejszym stopniu będzie dotyczył rynków wschodzących, a w większym samej strefy euro. Wynika to wprost z większych możliwości podejmowania działań dotyczących polityki w gospodarkach wschodzących (szczególnie w zakresie polityki monetarnej) — oczekiwaliśmy, że takie działania zostaną szybko podjęte w celu zniwelowania zawirowań spowodowanych opuszczeniem strefy euro przez Grecję oraz pogłębieniem recesji w strefie euro. Jednak wsparcie dla gospodarek wschodzących spowodowane usunięciem tego przypadku jest raczej ograniczone, ponieważ wymienione działania dotyczące polityki nie zostaną podjęte. 9 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Ponadto cykliczne perspektywy strefy euro na 2013 r. są słabe mimo pozostania w niej Grecji, więc ten czynnik dodatkowo obniża prognozowaną aktywność na rynkach wschodzących. Oczekujemy, że dobra dynamika w Chinach będzie kontynuowana w 2013 r., jednak wciąż pozostają obawy o popyt końcowy Wcześniej pisaliśmy o zwrocie w aktywności chińskiej gospodarki i uważamy, że ten trend będzie kontynuowany, co doprowadzi do osiągnięcia wzrostu około 7,8% w IV kwartale (czyli wzrostu na poziomie 7,7% w całym 2012 r.). Jesteśmy jednak zaniepokojeni faktem, że na większość tego odbicia wpływ ma korzystna faza cyklu zapasów, a sam popyt końcowy pozostaje słaby. Wziąwszy to pod uwagę, oczekujemy, że tempo wzrostu ustabilizuje się w pierwszym kwartale przyszłego roku (dokładne określenie czasu jest trudne z powodu dużego zniekształcenia ze strony chińskiego Nowego Roku przypadającego 10 Lutego). Przewidujemy, że oznaki zastoju spowodują dalsze łagodzenie monetarne, z cięciem stopy kredytowej o 25 punktów bazowych i cięciem o 100 punktów bazowych stopy rezerw obowiązkowych, co wywoła łagodne ożywienie aktywności w drugiej połowie roku. Ludowy Bank Chin będzie wspierany w podejmowaniu decyzji przez perspektywy dotyczące inflacji, która wciąż jest niewielka. Poza tym wydaje się, że oficjalny docelowy poziom wzrostu obrany przez chiński rząd stał się wiarygodniejszym wskaźnikiem środków polityki. W poprzednich latach docelowy poziom wzrostu przekroczony o kilka punktów procentowych nie był czymś nietypowym, jednak wydaje się, że nowy poziom wzrostu wynoszący 7,5% rocznie stanowi realistyczniejszą ocenę chińskiej gospodarki, a to ma swoje konsekwencje dla prawdopodobieństwa wcielenia w życie środków stymulacyjnych w celu utrzymania docelowego tempa wzrostu. Chociaż wydaje się wysoce prawdopodobne, że wzrost nadal będzie się znajdować powyżej swojego docelowego poziomu, mniej prawdopodobne wydaje się, że polityka będzie łagodzona, aby osiągnąć znaczącą nadwyżkę. Duże znaczenie będzie miał wpływ niedawnej zmiany władz, jednak uważamy, że jakiekolwiek reformy będą skupiać się na dłuższym okresie, z niewielką dozą istotnego wpływu w ciągu następnych 12–18 miesięcy. To oraz względnie ostrożna odpowiedź na zastój na początku tego roku wskazują, że, uzasadnione jest niewielkie obniżenie naszej prognozy na przyszły rok. A zatem nasza ogólna wartość wzrostu w 2013 r. została obniżona do wartości 8%, poniżej konsensusu. Chociaż perspektywy na 2014 r. nie są do końca przejrzyste, zakładamy nieznaczną poprawę do poziomu około 8,2% w stosunku do 2013 r., co według naszych oszacowań jest zbliżone do aktualnego trendu tempa wzrostu. Ryzyko związane z tymi prognozami wydaje się być spadkowe, z możliwością zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych wstrząsów destabilizujących chińską gospodarkę. Z siedmiu różnych scenariuszy wspomnianych w poprzedniej części tylko dwa, „odrodzenia się aktywności konsumentów w Stanach Zjednoczonych” oraz „zażegnania kryzysu w strefie euro”, wytwarzają wzrost przekraczający założenia naszego scenariusza podstawowego w ciągu następnych dwóch lat (wykres 11). Wrażliwość wzrostu w Chinach na zdarzenia zewnętrzne zwraca uwagę na to, jak daleko proces ograniczania zależności musi jeszcze postąpić, nawet w przypadku gospodarki z takim potencjałem popytu wewnętrznego, jaką są Chiny. Wykres 11. Gospodarka Chin wciąż wrażliwa na czynniki zewnętrzne Wzrost realnego PKB (r/r) 10 9 8 7 6 5 4 IV kw. 2012 I kw. 2013 II kw. 2013 III kw. 2013 IV kw. 2013 I kw. 2014 Prognoza podstawowa Częściowy rozpad strefy euro Przepaść fiskalna w Stanach Zjednoczonych Kryzys w strefie euro zażegnany Odrodzenie się aktywności Wstrząs na rynku ropy naftowej konsumentów w Stanach Zjednoczonych II kw. 2014 III kw. 2014 IV kw. 2014 Całkowity rozpad strefy euro Twarde lądowanie chińskiej gospodarki Źródło: Schroders, Listopad 2012 r. Władze Chin zachowują do dyspozycji znaczące środki, aby uporać się ze zwalniającą gospodarką, jeśli uznają to za stosowne. Chociaż wielkość stymulacji w 2009 r. była nietypowa, 10 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. wydaje się mało wątpliwe, że ta siła zostanie przeznaczona na wydatki na inwestycje oraz infrastrukturę w przypadku niekorzystnego scenariusza. Dlatego, chociaż świat może początkowo doznać deflacyjnego szoku z powodu słabnięcia chińskiej gospodarki, mało prawdopodobne jest, że będzie to trwałe następstwo. Poważne złagodzenie monetarne pomogło poprawić sytuację w Brazylii i powinno przynosić efekty również w przyszłym roku W Brazylii zaobserwowaliśmy poprawę danych makroekonomicznych w drugiej połowie roku, w dużej mierze dzięki niezwykle pomocnym działaniom brazylijskiego banku centralnego, po bardzo słabej aktywności pod koniec 2011 r. i w pierwszej połowie bieżącego roku. Oczekujemy wzrostu o wartości co najmniej 1% kwartał/kwartał zarówno w trzecim, jak i w czwartym kwartale oraz utrzymania obecnego tempa do pierwszej połowy przyszłego roku. Chociaż powinniśmy dostrzec drobny spadek wzrostu w miarę trwania 2013 r., powinien on pozostać na dobrym poziomie przez cały rok. Nasze prognozy podające wartość 3,6% na przyszły rok to spora poprawa w stosunku do szacowanego 1,5% w tym roku. Patrząc na 2014 r., oczekujemy utrzymującej się poprawy do odrobinę powyżej 4%. Rozgrywane w Brazylii w Czerwcu i Lipcu 2014 r. mistrzostwa świata w piłce nożnej również powinny zwiększyć aktywność 1. W obliczu tak dużego mającego miejsce łagodzenia oczekujemy, że brazylijski bank centralny utrzyma przez jakiś czas obecną stopę na poziomie 7,25%, o ile wstrząsy z zewnątrz nie spowodują znaczącego pogorszenia perspektywy makroekonomicznej. Jednak jest prawdopodobne, że wzmacnianie się aktywności oraz wcześniejsza deprecjacja reala brazylijskiego w tym roku zwiększą nacisk na inflację w ciągu 2013 r. Jeśli do tego dojdzie, jesteśmy przekonani, że brazylijski bank centralny wykorzysta kurs walutowy jako instrument polityki antyinflacyjnej, ograniczając tym samym interwencję w celu umożliwienia realowi wyłamanie się ze ściśle kontrolowanego zakresu 2,00-2,10 BRL/USD, w przeciwieństwie do wzrostu stóp procentowych. Spoglądając na wschód, zaobserwowaliśmy, że rosyjska gospodarka zwolniła nieco w drugiej połowie roku, po mocnej końcówce 2011 r. i początku 2012 r., w dużej mierze dzięki wyższym cenom ropy w 2011 r. i pewnym przedwyborczym impulsom fiskalnym. Najnowsze oznaki wskazują, że to spowolnienie mogło się ustabilizować, i oczekujemy, że PKB w 2012 r. osiągnie zadowalający poziom 3,5%. Spodziewamy się perspektywy makroekonomicznej dla strefy euro, od której rosyjscy eksporterzy są tak zależni, oraz braku przeciwstawnej siły dla cen ropy, która zmniejszyłaby wzrost w nadchodzącym 2013 r., kiedy to spodziewamy się dalszego osłabienia danych po ożywionym początku nowego roku. Rosyjski bank centralny wydaje się rezygnować ze wspierania wzrostu na rzecz walki z inflacją Mało prawdopodobne, aby aktywność zwiększył rosyjski bank centralny, w tym momencie zapewne najbardziej jastrzębi na świecie, który podniósł stopy we Wrześniu tuż przed momentem, gdy inflacja miała przekroczyć swoją oficjalną wartość docelową (wykres 12), podkreślając znaczenie zachowania swojej wiarygodności jako instytucji ograniczającej inflację. Wykres 12. Niska tolerancja dla inflacji ze strony rosyjskiego banku centralnego % % 16 14 13 14 Wzrost stopy rosyjskiego banku centralnego 12 10 12 11 10 8 9 Poziom docelowy inflacji CPI 6 8 4 7 2 6 0 5 2008 2009 2010 Inflacja CPI (r/r, lewa strona) 2011 2012 Rosyjska stopa refinansowa (prawa strona) Źródło: Thomson DataStream, Schroders. 22 Listopada 2012 r. Wyodrębnienie i ujęcie ilościowe tego zwiększenia aktywności nie jest łatwe, ale wszystkie państwa będące trzema ostatnimi organizatorami mistrzostw świata (Japonia/Korea, Niemcy oraz Republika Południowej Afryki) zaobserwowały istotne ożywienie we wzroście w pierwszych dwóch kwartałach roku, w którym odbywały się u nich mistrzostwa. 1 11 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Chociaż najnowsze korzystniejsze dane w tym obszarze zmniejszyły prawdopodobieństwo dalszych wzrostów stóp (nasza prognoza podstawowa nie zapowiada dalszych wzrostów), jest oczywiste, że bank centralny widzi ryzyko wzrostu inflacji. Przy takim stanowisku znaczące osłabienie zarówno osiągniętej, jak i spodziewanej inflacji będzie wymagane, zanim bardziej elastyczna polityka zostanie wprowadzona w życie, a skutki wcześniejszego wzrostu będą nadal osłabiać aktywność. Na koniec jesteśmy przekonani, że aktywność w Indiach będzie nadal stłumiona i niezadowalająca. Zrozumienie w pełni gospodarki Indii może być trudne, jako że dane są często niewystarczające i podlegają dużym zmianom. Jest jednak oczywiste, że światowe spowolnienie wpłynęło na Indie, gdzie w tym roku wzrost jak dotąd zwolnił poniżej 6% po raz pierwszy od lat 2008–2009. Spodziewamy się, że ta niezadowalająca sytuacja będzie trwała przez resztę 2012 r., patrząc na dane sondażowe takie jak wskaźnik PMI, wskazujące, że aktywność jest nadal słaba i generuje wzrost PKB w roku kalendarzowym na poziomie około 5,6%. Strukturalne i cykliczne problemy z utrzymaniem wzrostu Indii występują nadal, ale ostatnie propozycje reform są pozytywne Chociaż spodziewamy się ożywienia w 2013 i 2014 r., Indie stają naprzeciw nieprzyjemnej mieszanki instytucjonalnych, strukturalnych i cyklicznych sił hamujących wzrost. Jednak zaproponowano szereg reform mogących ograniczyć część tych trudności, na przykład poprzez dopuszczenie większego udziału zagranicznego w branży supermarketów i zmniejszenie dopłat paliwowych. Chociaż aspekty polityczne mogą okazać się niepewne, to jeśli te reformy zostaną wprowadzone, bez wątpienia wyeliminują niektóre ze strukturalnych przeszkód dla wzrostu w Indiach. Istotną przeszkodą dla poprawy perspektyw cyklicznych dla Indii było utrzymywanie się wysokiej inflacji, co skutkowało niechęcią Banku Rezerw Indii do łagodzenia polityki. Obserwując słabość aktywności, oczekiwalibyśmy, że inflacja, zwłaszcza bazowa (produkcja nieżywnościowa), ulegnie stopniowemu zmniejszeniu, co umożliwi działanie Bankowi Rezerw Indii. Niezrealizowanie tego scenariusza dowodzi problemów strukturalnych w łańcuchu dostaw w gospodarce Indii. Lecz biorąc pod uwagę najnowsze oznaki wskazujące, że inflacja, zwłaszcza bazowa (wykres 13), w końcu słabnie, wkrótce prawdopodobnie stanie się możliwe złagodzenie przez bank centralny polityki pieniężnej, co zapewni wsparcie dla aktywności w 2013 r. Rzecz jasna ucierpieć na tym może rupia. Wykres 13. Spadek inflacji bazowej powinien umożliwić Bankowi Rezerw Indii złagodzenie polityki 3m/3m w ujęciu rocznym 20% 16% 12% 8% 4% 0% -4% -8% -12% 2008 2009 WPI 2010 2011 WPI: bazowa (produkcja z wyłączeniem żywności) Źródło: Thomson Datastream, Schroders, Schroders, 22 Listopada 2012 r. 12 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 2012 Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Prognoza podstawowa spółki Schroders Realny PKB r/r (%) Świat Kraje rozwinięte* Stany Zjednoczone Strefa euro Niemcy Wielka Brytania Japonia Rynki wschodzące łącznie** Kraje BRIC Chiny Waga (%) 100 65,2 23,6 20,4 5,6 3,8 9,2 34,8 21,1 11,4 2011 2,9 1,4 1,8 1,6 3,1 0,9 -0,7 5,7 6,3 8,1 2012 2,4 1,2 2,2 -0,4 1,0 -0,1 1,7 4,7 5,7 7,7 Waga (%) 100 65,2 23,6 20,4 5,6 3,8 9,2 34,8 21,1 11,4 2011 3,3 2,5 3,2 2,7 2,5 4,5 -0,5 4,8 4,6 3,0 2012 2,8 1,9 2,2 2,6 2,1 2,9 -0,5 4,5 4,3 2,8 Poprz. (2,5) (1,3) (2,2) (-0,4) (0,9) (-0,4) (2,8) (4,8) (5,8) (7,8) 2013 2,4 1,0 1,9 -0,3 0,7 1,0 0,4 5,2 6,3 8,0 Poprz. Consensus 2,6 (2,5) 1,2 (0,9) 1,9 (1,8) 0,0 (-0,7) 0,8 (0,4) 1,3 (0,5) 0,8 (1,2) 5,3 (5,4) 6,5 (6,4) 8,1 (8,1) 2014 3,1 1,8 2,4 0,9 2,0 1,3 1,6 5,5 6,6 8,2 Consensus nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy Poprz. (2,8) (1,9) (2,2) (2,4) (2,1) (2,6) (-0,3) (4,5) (4,2) (2,9) 2013 2,7 1,6 1,6 2,0 2,1 2,8 -0,6 4,9 4,8 3,6 Poprz. Consensus 2,8 (2,5) 1,7 (1,5) 2,0 (1,7) 1,9 (1,6) 1,9 (1,6) 2,7 (2,1) -0,2 (-0,4) 4,8 (4,5) 4,6 (4,2) 3,3 (3,2) 2014 2,6 1,5 1,6 1,7 1,8 2,8 -0,4 4,7 4,4 3,6 Consensus nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy Wskaźnik CPI (inflacja) r/r (%) Świat Kraje rozwinięte* Stany Zjednoczone Strefa euro Niemcy Wielka Brytania Japonia Rynki wschodzące łącznie** Kraje BRIC Chiny Stopy procentowe % (Grudzień) Stany Zjednoczone Wielka Brytania Strefa euro Japonia Chiny Obecnie 2011 0,25 0,25 0,50 0,50 0,75 1,00 0,09 0,08 6,00 6,56 2012 0,25 0,50 0,75 0,08 6,00 Poprz. (0,25) (0,50) (0,75) (0,08) (5,75) Rynek 0,31 0,51 0,18 0,31 - 2013 Poprz. 0,25 (0,25) 0,50 (0,50) 0,75 (0,50) 0,08 (0,08) 5,75 (6,00) Rynek 0,36 0,50 0,22 0,27 - 2014 0,25 0,50 0,75 0,08 6,00 Rynek 0,52 0,68 0,47 0,28 - Inne parametry polityki monetarnej (W ciągu roku lub do Grudnia) QE w St. Zjedn. (mld dolarów) QE w Wlk. Bryt. (mld funtów) LTRO w strefie euro RRR w Chinach (%) Kluczowe zmienne Waluty USD/GBP USD/EUR JPY/USD GBP/EUR RMB/USD Towary Ropa naftowa Brent Obecnie 2011 1660 1663 325 249 NIE TAK 20,00 21,00 2012 Poprz. 1915 (2000) 375 (400) TAK TAK 20,00 19,00 Obecnie 2011 1,58 1,55 1,27 1,30 80,2 76,9 0,80 0,84 6,23 6,29 2012 1,60 1,25 82,0 0,78 6,20 109,5 108 Poprz. (1,55) (1,20) (76,0) (0,77) - 111,6 (108) 2013 Poprz. 2935 (2000) 450 (475) TAK TAK 19,00 19,00 r/r(%) 3,0 -3,7 6,6 -6,5 -1,5 3,0 2013 Poprz. 1,52 (1,55) 1,20 (1,20) 84,0 (83,0) 0,79 (0,77) 6,10 106,0 (103) 2014 3955 450 TAK 19,00 r/r(%) -5,0 -4,0 2,4 1,1 -1,6 2014 1,50 1,15 90,0 0,77 6,00 r/r(%) -1,3 -4,2 7,1 -2,9 -1,6 -5,0 101,5 -4,2 Źródło: Schroders, Thomson Datastream, Consensus Economics, Listopad 2012 r. Dane rynkowe na 14.11.2012 r. *Rynki rozwinięte: Australia, Kanada, Dania, strefa euro, Izrael, Japonia, Nowa Zelandia, Singapur, Szwecja, Szwajcaria, Szwecja, Szwajcaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone. **Rynki wschodzące: Argentyna, Brazylia, Chile, Kolumbia, Meksyk, Peru, Wenezuela, Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, RPA, Rosja, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Łotwa, Litwa. 13 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Scenariusze prognoz spółki Schroders Prognoza globalna a prognoza podstawowa na 2013 r. Prawdopodobieństwo* 65% Wzrost Inflacja - - Niewypłacalność państw peryferyjnych uderza w banki i pogłębia recesję w strefie euro. Kadłubowa strefa euro zyskuje na wartości, nowe waluty peryferyjne tracą. Deflacyjny wpływ na resztę świata, gdyż więzi handlowe i finansowe słabną. 8% -1,5% -1,0% Wyjście Grecji ze strefy euro wywołuje poważne skutki i skutkuje rozpadem strefy euro w drugiej połowie 2013 r. Następują kolejne wyjścia, gdyż ustanowione bariery są niewystarczające, aby uratować Włochy i Hiszpanię. Skutki polityczne doprowadzają również państwa centralne strefy euro do ponownego ustanowienia własnych walut. Chaos w sferze finansowej; powszechna nacjonalizacja systemów bankowych prowadzi do znacznego spadku aktywności gospodarczej w Europie. Ostra zwyżka kursu nowej marki niemieckiej, z kolei nowe waluty krajów peryferyjnych załamują się. Efekt domina, przenoszący się poprzez powiązania handlowe i finansowe, spycha w recesję resztę świata. Załamanie cen towarów i inflacja. Znaczące łagodzenie polityki. Niepokoje społeczne i wstrząsy polityczne. 1% -2,3% -1,1% 3. Kryzys strefy euro zażegnany Decydenci polityczni zwierają szyki. Niemcy zgadzają się na zbiorowe finansowanie, a wzmocnione wsparcie dla waluty europejskiej prowadzi do odnowy zaufania inwestorów, rentowność papierów skarbowych krajów peryferyjnych spada, a wzrost gospodarczy powraca wraz z podjęciem kroków zmierzających do zrównoważenia gospodarki światowej. Wzrost w strefie euro nabiera tempa w miarę wzrostu zaufania i wydatków. Globalny wzrost wzmacnia się. Polityka monetarna jest bardziej restrykcyjna niż w scenariuszu podstawowym, ale łagodna w ujęciu historycznym, umożliwiając konsolidację fiskalną. 5% +0,9% +0,3% 4. Gospodarka Stanów Zjednoczonych napotyka przepaść fiskalną 5. Twarde lądowanie Chin Politycy w Stanach Zjednoczonych nie uzyskują porozumienia w kwestii programów podatkowych i wydatków państwa; polityka fiskalna zaostrza się o 4% PKB ze Stycznia 2013 r. Gospodarka Stanów Zjednoczonych wpada w recesję w drugiej połowie 2013 r. Gospodarka światowa ulega osłabieniu, w miarę jak spada popyt w Stanach Zjednoczonych. Najbardziej dotyka to rynki wschodzące. Ceny towarów spadają, inflacja również jest niższa. Więcej łagodzenia ilościowego ze strony Rezerwy Federalnej oraz łagodzenia w innych systemach monetarnych. 4% -1,1% -0,6% Spadek koniunktury w branży mieszkaniowej połączony ze słabością popytu zewnętrznego spycha wzrost PKB poniżej 6,5%. Obawy o wzrost zasobów pieniężnych, podobny jak w 2009 r., oznacza, że decydenci reagują zbyt wolno, aby doprowadzić do reflacji w gospodarce. Ostry spadek cen towarów spycha w dół inflację. Wzrost w innych regionach świata początkowo słabnie, wraz ze spadkiem popytu, jednak następnie odbudowuje się, w miarę jak niższa inflacja przekłada się na wydatki konsumpcyjne. Polityka monetarna jest łagodzona. 3% -0,7% -0,8% 6. Powrót konsumentów w Stanach Zjednoczonych Gospodarstwa domowe w Stanach Zjednoczonych zaczynają ponownie zaciągać kredyty i zwiększać wydatki, korzystając z rosnących cen nieruchomości oraz łatwiejszego dostępu do kredytu w bankach. Wzrost gospodarczy w Stanach Zjednoczonych nabiera tempa, wspierając aktywność na świecie. Dolar amerykański ponownie się wzmacnia, w miarę jak Rezerwa Federalna zaczyna odchodzić od polityki ratunkowej i normalizuje stopy procentowe. 4% +0,8% +0,2% 7. Wstrząs na rynku ropy naftowej Narastające napięcie pomiędzy Iranem a krajami Zachodu kończy się wspólnym amerykańsko-izraelskim atakiem na irańskie instalacje nuklearne w 2013 r. Cena ropy wzrasta, osiągając najwyższy poziom 200 USD w drugim kwartale 2013 r. Gwałtowny wzrost inflacji wpływa negatywnie na realne dochody i wydatki. Międzynarodowe napięcia powodują spowolnienie naboru nowych pracowników oraz planów inwestycyjnych, co skutkuje globalną recesją. Dochodzi do stagflacji, ale decydenci koncentrują się na wzroście i łagodzeniu polityki. 6% -0,7% +0,8% Scenariusze Podsumowani Efekt makroekonomiczny Prognoza podstawowa Zaostrzanie polityki fiskalnej w 2013 i 2014 r. osłabia środowisko makroekonomiczne. Unika się wyjścia Grecji ze strefy euro, a strefie euro udaje się pokonać problemy, chociaż program OMT jest uruchamiany przez Hiszpanię. Stany Zjednoczone unikają przepaści fiskalnej, ale nie mogą całkowicie uniknąć oszczędności. Wzrost utrzymuje się na dość jednolitym poziomie w 2013 r., zanim pójdzie w górę w 2014 r. Największymi czynnikami napędowymi wzrostu w 2014 r. są Japonia, kraje BRIC i strefa euro. Inflacja pozostaje stłumiona, utrzymując politykę monetarną w trybie stymulacji. 1. Rozpad strefy euro (częściowy) Wyjście Grecji ze strefy euro wywołuje poważne skutki dla peryferyjnych gospodarek europejskich. Niemcy utrzymują swoje stanowisko, przeciwne łagodzeniu ilościowemu. Przywódcy nie są zdolni zorganizować zewnętrznego wsparcia. Ucieczka kapitału. Peryferyjne państwa europejskie wychodzą w drugiej połowie 2013 r., natomiast centralne państwa strefy euro jednoczą się, aby uratować walutę europejską. 2. Rozpad strefy euro (całkowity) 8. Inne *Prawdopodobieństwo poszczególnych scenariuszy opiera się na wzajemnie wykluczających się sytuacjach. 14 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym 4% Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów 26 Listopada 2012 r. Zaktualizowane wykresy prognoz — organizacja Consensus Economics W przypadku rynków wschodzących, rynków wschodzących z Azji oraz krajów Pacyfiku z wyłączeniem Japonii prognozy na temat wzrostu i inflacji są ważone względem PKB i obliczane przy użyciu prognoz organizacji Consensus Economics dla poszczególnych krajów. Wykres A. Prognozy organizacji Consensus Economics — PKB 2012 2013 % % 8 8 Rynki wschodzące w Azji 7 6 Rynki wschodzące w Azji 7 6 Rynki wschodzące Rynki wschodzące 5 5 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 4 Stany Zjednoczone Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 4 3 3 2 2 Stany Zjednoczone Japonia 1 Wielka Brytania Japonia 1 Wielka Brytania Strefa euro 0 0 Strefa euro -1 Styczeń Kwiecień Lipiec Październik Miesiąc prognozy Styczeń Kwiecień -1 Styczeń Lipiec Październik Marzec Miesiąc prognozy Maj Lipiec Wrzesień Listopad Wykres B. Prognozy organizacji Consensus Economics — inflacja 2012 2013 % % 6 6 Rynki wschodzące Rynki wschodzące 5 5 Rynki wschodzące w Azji Rynki wschodzące w Azji 4 4 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 3 Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii 3 Wielka Brytania Wielka Brytania 2 2 Strefa euro Stany Zjednoczone Strefa euro Stany Zjednoczone 1 1 Japonia 0 0 Japonia -1 Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad -1 Styczeń Kwiecień Lipiec Październik Styczeń Kwiecień Lipiec Październik Miesiąc prognozy Miesiąc prognozy Źródło: Consensus Economics (Listopad 2012 r.), Schroders Kraje Pacyfiku z wyłączeniem Japonii: Australia, Hongkong, Nowa Zelandia, Singapur Rynki wschodzące w Azji: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Płd., Tajwan, Tajlandia Rynki wschodzące: Chiny, Indie, Indonezja, Malezja, Filipiny, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, Argentyna, Brazylia, Kolumbia, Chile, Meksyk, Peru, Wenezuela, RPA, Czechy, Węgry, Polska, Rumunia, Rosja, Turcja, Ukraina, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa, Litwa W niniejszym dokumencie zawarto poglądy i opinie zespołu ekonomistów spółki Schroder Investments Management, które nie muszą odpowiadać poglądom wyrażonym lub opisanym w ramach innych przekazów, strategii lub funduszy spółki Schroders. Ważne informacje: Poglądy i opinie prezentowane w niniejszym dokumencie należą do Schroder Investments Management i nie muszą odzwierciedlać poglądów wyrażanych lub przedstawianych w innych komunikatach i strategiach spółki Schroders lub za pośrednictwem jej innych funduszy. Niniejszy dokument powstał wyłącznie w celu informacyjnym i w żadnym aspekcie nie ma stanowić materiału promocyjnego. Niniejszy materiał nie ma charakteru oferty ani ubiegania się o zakup lub sprzedaż jakichkolwiek instrumentów finansowych. Niniejszy materiał nie ma na celu udzielania porad księgowych, prawnych ani podatkowych czy wskazówek inwestycyjnych i w tych kwestiach nie należy polegać na zaczerpniętych zeń informacjach. Uważa się, że zawarte tu informacje są rzetelne, ale spółka Schroders nie gwarantuje ich pełności ani dokładności. Nie przyjmujemy odpowiedzialności za błędy co do faktów i opinii. Nie należy opierać się na poglądach i informacjach zawartych w dokumencie, podejmując indywidualne decyzje inwestycyjne i/lub strategiczne. Wydawca: Schroder Investment Management Limited, 31 Gresham Street, London EC2V 7QA, spółka upełnomocniona i nadzorowana przez Financial Services Authority. Dla Państwa bezpieczeństwa kontakty mogą być nagrywane lub monitorowane. 15 Wydane w Listopadzie 2012 r. przez spółkę Schroder Investment Management Limited. 31 Gresham Street, Londyn EC2V 7QA. Numer rej.: 1893220 Anglia. Autoryzacja od Financial Services Authority, będącego organem regulacyjnym